Galego
O Consello de Ministros aprobou hoxe un real decreto-lei que contén un conxunto de medidas urxentes de apoio ao sector agrario para facer fronte á situación prolongada de seca, que compromete as producións. As medidas aprobadas, que competen a seis ministerios distintos, inscríbense nos ámbitos fiscal, laboral, financeiro e hidrolóxico e teñen como obxectivo “contribuír ao mantemento da rendibilidade e a sustentabilidade das explotacións agrícolas e gandeiras, nun contexto de dificultades acumuladas pola subida dos prezos de insumos e materias primas”, segundo destacou o ministro de Agricultura, Pesca e Alimentación, Luís Planas.
O real decreto-lei aprobouse a proposta dos ministerios de Agricultura, Pesca e Alimentación; Facenda e Función Pública; Asuntos Económicos e Transformación Dixital; Traballo e Economía Social; Inclusión, Seguridade Social e Migracións e Para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico. Luís Planas sinalou que se trata dun “potente” paquete de medidas, cuxa estimación cifrou en 450 millóns de euros, e que constitúen “un elemento máis que o Goberno pon a disposición do sector agrícola e gandeiro para fortalecelo fronte ás dificultades para que siga fornecendo alimentos”.
Desde o inicio do ano hidrolóxico, en outubro de 2021, o valor medio nacional das precipitacións foi un 41,1 % inferior ao valor normal, e a reserva hidráulica nacional, a 15 de marzo, situábase nun 40,7 % da capacidade de encoro total, 12 puntos por baixo da media do últimos cinco anos. Ademais ao longo do ano 2021 as explotacións agrarias han tido que afrontar un incremento de cónstelos de produción, debido ao encarecemento dos prezos das materias primas e da enerxía.
Medidas laborais
En materia laboral e de Seguridade Social, o real decreto-lei recolle medidas de liquidez, como son os adiamentos especiais, para empresas incluídas no Sistema Especial Agrario e para autónomos pertencentes ao Sistema Especial para Traballadores por conta propia (SETA), das cotas á Seguridade Social a un interese moi reducido, do 0,5 %, sete veces inferior ao habitual. No caso das empresas, os períodos de deveño serán entre os meses de marzo a maio de 2022 e, para os autónomos, de abril a xuño.
Así mesmo, autorízase unha redución do número mínimo de xornadas reais cotizadas, de 35 a 20, para acceder ao subsidio por desemprego ou á renda agraria a favor de traballadores eventuais agrarios residentes no territorio das comunidades autónomas de Andalucía e Estremadura. Estes dous son os territorios máis afectados pola situación de seca, xa que as reservas almacenadas nas concas hidrográficas do Guadalquivir e do Guadiana apenas alcanzan o 30 %.
Equipárase a contratación como fixo descontinuo e a contratación eventual, aos efectos de acceso e determinación do dereito ao subsidio para traballadores eventuais agrarios e á renda agraria.
Os traballadores con contrato de fixo descontinuo incluídos no Sistema Especial Agrario da Seguridade Social que desenvolvan esta actividade nas comunidades autónomas de Andalucía e Estremadura, cando deixen de prestar servizos por finalizar ou interromperse a actividade intermitente ou de tempada da empresa, ou cando se suspenda a actividade por causas económicas, tecnolóxicas ou de forza maior, ou ben cando, tras esas situacións cesen involuntariamente nun traballo eventual agrario, poderán ter a consideración tanto de traballadores fixos descontinuos como de traballadores eventuais do Réxime Especial Agrario da Seguridade Social a efectos da protección por desemprego sempre que reúnan os requisitos esixidos en cada caso.
Medidas fiscais e económicas
En relación con medidas de carácter fiscal, apróbase unha redución do 20 % do rendemento neto para as actividades agrícolas e gandeiras que tributan no Imposto da Renda das Persoas Físicas (IRPF) polo método de Estimación Obxectiva (módulos). Estímase que esta medida beneficiará a 918.000 agricultores e gandeiros, e reducirá a base impoñible en máis de 500 millóns de euros.
Tamén se aproba a exención das cotas do Imposto de Bens Inmobles (IBI) de natureza rústica para determinados produtores agrarios que reúnan certos requisitos.
No relativo ás medidas destinadas á sustentabilidade das explotacións, o real decreto-lei recolle dúas actuacións:
-En relación co financiamento de explotacións agrarias, porase a disposición dos operadores agrarios unha liña de axuda, en réxime de concesión directa, para a bonificación do principal de operacións de financiamento formalizadas a través das entidades financeiras, para o que se habilita un orzamento de 10 millóns de euros, que poderá mobilizar máis de 100 millóns de euros no sector.
-En relación co financiamento de avais en explotacións agrarias, o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación (MAPA) poderá pór a disposición dos operadores económicos, dentro do seu ámbito de competencia, liñas de financiamento de 2,7 millóns de euros, nas que subvencionará, en réxime de concesión directa, o custo dos avais da Sociedade Anónima Estatal de Caución Agraria (SAECA).
´-En canto ao seguro agrario, o Goberno incrementará a dotación aprobada para o Cuadraxésimo Terceiro Plan de Seguros Agrarios Combinados, na cantidade que sexa adecuada para dar resposta á crecente demanda na contratación.
Ademais, o Goberno, a través do Ministerio de Agricultura e Pesca, Alimentación, solicitará os anticipos das axudas e flexibilización das condicións de aplicación da Política Agraria Común (PAC).
Auga desalada
Para poder dispor de recursos de auga desalada neste momento crítico e non perder unha parte importante da produción do regadío do sueste español, o Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO) establece unhas tarifas asumibles polos usuarios do regadío para a auga desalada nas Instalacións Desaladoras de Auga de Mar (IDAM) e nas conducións que deben salvar mediante elevacións unha gran diferenza de cota entre orixe do recurso e demanda de destino.
Actúase tamén sobre o custo da auga procedente de desaladoras de titularidade da Administración Xeral do Estado de até 0,450 €/m3, en toma de rega e co custo da auga na condución Júcar-Vinalopó, fixándose uns prezos por m3 de 0,295 € en toma de postrasvase. A fixación destes prezos máximos permitirá aos usuarios asumir os custos do recurso.
Ademais, adóptanse medidas urxentes para reducir os efectos producidos pola seca na conca hidrográfica do Guadalquivir e do Guadiana, que serán de aplicación a determinadas unidades territoriais de escaseza (UTES). Entre estas medidas destaca a redución de entre o 50 % e o 100 % das cotas do canon de regulación e as tarifas de utilización da auga ou a posta en marcha de obras de emerxencia na demarcación do Guadalquivir cun investimento estimado de 9,65 millóns de euros.
A COAG considera insuficiente o paquete de medidas e pide que “o Goberno interveña no mercado da enerxía e os combustibles, fixando uns prezos máximos”
Ante a brutal suba dos custos que arrastra o sector agrario, a Coordinadora de Organizaciones de Agricultores y Ganaderos (COAG) considera “totalmente insuficiente” o paquete de medidas aprobadas hoxe polo Goberno en Consello de Ministros. De marzo de 2021 a marzo de 2022, a análise realizada polos Servizos Técnicos de COAG recolle unha subida interanual dun 96% no prezo da enerxía e lubricantes, un 150% en fertilizantes e un 35% en pensos, partida que supón a metade dos gastos totais nas explotacións gandeiras.
“Ante unha crise de tal magnitude necesitamos medidas extraordinarias. O Goberno ten que intervir no mercado da enerxía e os combustibles, fixando uns prezos máximos. É unha vergoña que os miles de beneficios caídos do ceo das eléctricas lastren a produción de alimentos nun contexto no que a seguridade alimentaria de Europa cambaléase”, apuntou Miguel Padilla, Secretario Xeral de COAG.
Porén, respecto ao apartado de medidas fiscais e económicas aprobado, COAG considera que a redución do 20 % do rendemento neto para as actividades agrícolas e gandeiras que tributan no Imposto da Renda das Persoas Físicas (IRPF) polo método de Estimación Obxectiva (módulos), pode supor un pequeno balón de osíxeno para os agricultores e gandeiros que coticen neste réxime. Con todo, esta organización considera moi limitada a liña de axuda, en réxime de concesión directa, para a bonificación de operacións de financiamento formalizadas a través das entidades financeiras, para o que se habilita un orzamento de 10 millóns de euros.
No ámbito laboral, COAG subliña que a solución non pasa polo adiamento das cotas á Seguridade Social a un interese reducido, do 0,5 %, porque “antes ou despois tes que acabar pagando a débeda acumulada e os intereses da mesma”, afirmou Padilla.
No referente ao establecemento dunhas tarifas asumibles para os regadores, COAG apunta que o prezo de 0,45 euros/metro cúbico quedan aínda por riba da contía demanda como razoable polo sector, 0,30 €/metro cúbico.
