Loita biolóxica ‘made in Galicia’ contra a avespiña do castiñeiro e o gorgullo do eucalipto

Os danos que provocan as pragas no castiñeiro e no eucalipto son unha das principais ameazas que enfrentan as masas forestais. Para combatir o gorgullo do eucalipto, que está presente en Galicia desde inicios dos anos 90, e a avespiña do castiñeiro, que entrou con forza nos últimos anos, case a única vía pasa pola loita biolóxica, é dicir, pola solta de insectos que parasitan ás pragas.

Fauna Útil, unha empresa de Tomiño (Pontevedra), está especializada desde o ano 2000 na produción e comercialización de insectos parasitoides das pragas. A súa liña de traballo tradicional enfocouse na produción de ‘Anaphes nitens’, o insecto parasitoide do gorgullo do eucalipto, pero nos últimos anos afrontou tamén a produción e comercialización de ‘Torymus sinensis’, o insecto parasitoide da avespiña do castiñeiro, unha vez que a partir do ano 2020 o Ministerio de Agricultura liberalizou a comercialización de ‘Torymus’.

Deste xeito, comunidades de montes e propietarios forestais poden xestionar a loita biolóxica nos seus terreos, como complemento ó esforzo de loita biolóxica que vén realizando a Xunta en toda a comunidade. A oferta de Fauna Útil para a loita biolóxica é a seguinte:

• Eucalipto: Bolsa de malla con 50 – 60 ootecas parasitadas por ‘Anaphes nitens’.
A súa colocación no monte recoméndase nos periodos de posta de ovos do gorgullo, que son principalmente a primavera, desde mediados de marzo ata finais de maio, e o outono.

Unha vez que os ‘Anaphes’ emerxen das ootecas (depósitos de ovos), buscarán novas postas de ovos do gorgullo do eucalipto para parasitalas.

“Coa bolsa de 50 – 60 ootecas parasitadas cúbrese unha hectárea de terreo, se ben para zonas moi afectadas, recomendamos dúas bolsas por hectárea”, explica María López, a xerente de Fauna Útil. De cara a aumentar a efectividade das soltas e economizar o investimento, aconséllase que os propietarios colindantes se poñan de acordo para xestionar soltas conxuntas, sempre que sexa posible facelo en tempo.

Desde o outono, estase a detectar en toda a comunidade un repunte da praga do gorgullo, que nos últimos anos estivera baixo control. Segundo os datos da Xunta, esta primavera a provincia da Coruña presenta as zonas de maior afección. En puntos de mostreo como Laxe detectouse un grao de defoliación do 20%, en Vimianzo foi do 15% e en Ordes do 10%.

• Castiñeiro. Dez tubos con 220 individuos de ‘Torymus sinensis’ (150 femias e 70 machos).
É a solta recomendada para unha hectárea de souto. O momento das soltas é na primavera, nas primeiras fases de brotación do castiñeiro, cando as novas bugallas da avespiña do castiñeiro están máis brandas e son máis penetrables polos Torymus.

“En xeral, as soltas que fixo a Administración xa permitiron asentar unha primeira poboación de ‘Torymus’ en toda a comunidade, pero en zonas de especial impacto, con presenza de bugallas secas do ano anterior, é positivo un reforzo das soltas por parte dos propietarios”, valora María López.

Tanto no caso do ‘Anaphes nitens’ como dos ‘Torymus sinensis’ suministrados por Fauna Útil, o prazo de entrega é de dous días .

A maiores das liñas de loita biolóxica para o combate de pragas forestais, Fauna Útil ten en fase de rexistro un produto de interese para os soutos afectados polo fungo que causa o chancro do castiñeiro. Trátase dunha pomada a base de cepas hipovirulentas do fungo, que é o único tratamento aconsellado para frear o chancro en castiñeiros.