A Cátedra Hijos de Rivera -Universidade da Coruña, da man da Fundación Galicia Sustentable, presenta os resultados de 18 meses de traballo experimental en modelos de agricultura rexenerativa que poñan en valor os recursos da contorna e permitan restaurar ecosistemas afectados pola actividade humana. O resultado foi a creación de máis de 100 micro parcelas no Concello da Laracha, das que se extraeron os resultados que agora se presentan.
En declaracións de Jose Manuel López, alcalde da Laracha, “a Fundación Galicia Sustentable está a desenvolver un proxecto esperanzador para a prosperidade do rural. Desde unha perspectiva ambiental, os resultados que se presentan, demostran que pequenas transformacións nos modelos de xestión poden ter un impacto para unha agricultura máis sustentable. Estes bos resultados reforzan a nosa ilusión polos outros proxectos en marcha, especialmente os relacionados coa dixitalización do sector primario”.
Pola súa banda, Marcos Pérez, da Fundación Galicia Sustentable, destaca as dificultades iniciais de certas formulacións “todas as persoas coas que falabamos daban por feito que non se conseguirían bos resultados, e mesmo nós chegamos a pensalo. Pero diso se trata a experimentación, de probar cousas que non son evidentes e, ao final, os bos resultados conseguidos neste curto período de tempo impúlsannos a seguir traballando nesta e outras liñas de traballo que poden facer un rural máis próspero e sustentable”.
O proxecto céntrase na rexeneración de chans en plantacións de eucalipto. Para iso, aprovéitanse distintos tipos de biomasa e unha secuencia de cultivos complementarios que favorecen a recuperación da capacidade de chans que actualmente xa están en uso en monocultivo intensivo de eucalipto.
Rexenerar chans con subproductos de proximidade
A análise da recuperación de capacidade produtiva do chan realízase por métodos directos e indirectos. Os primeiros son o resultado da comparación de análise de datos procedentes de laboratorio e os segundos a través da observación da capacidade produtiva de seméntalas e transplantes.
Os resultados mostran que se conseguiu un incremento de macronutrientes NPK (sodio, fósforo e potasio), aínda que non se puido alterar, con estes métodos, a acidez dos chans característica das plantacións de eucalipto.
Incremento da biodiversidade
Por outra banda, a evolución e as análises realizadas sobre sementes e transplantes evidencian que os efectos fitotóxicos da plantación intensiva de eucaliptos son moi leves en canto á capacidade de xerminación. A xerminación tivo éxito, en maior ou menor medida, en todas as especies, e mostraron a súa viabilidade no eucaliptal os grelos e guisantes, as fabas, xudías, acelgas, cenorias, patacas e amorodos. Produciuse a xerminación pero con grandes dificultades de crecemento en millo, allos porros e remolacha. As excepcións nesta experimentación foron a berenjena, melón, sandía e pementos.
Aínda que en moitos casos o manexo das plantacións foi máis sinxelo en canto a coidados ou mantemento nas plantacións baixo eucalipto, as producións finais manteñen unhas diferenzas moi notables en favor do manexo tradicional dos cultivos. No entanto, séguese traballando coas especies de maior potencial, especialmente de froitos vermellos (distintas variedades de framboesas, arándanos, mouras, arandos, grosellas, goji e fresas) e de pataca.
Agricultura fronte ao cambio climático
Outro dos resultados observados foi o incremento tanto do carbono total como da materia orgánica, aspectos positivos de leste manexo a través de acolchado vexetal para os cultivos, confirmando a posible contribución dos chans como sumidoiros de carbono a través da achega de materia orgánica como expuxo a iniciativa 4 por mil presentada na o COP21 de París.
Economía, medio ambiente e avance social
O proxecto de investigación impulsouse pola Cátedra Hijos de Rivera -Universidade da Coruña de Desenvolvemento Sustentable, cuxo principal obxectivo é explotar modelos innovadores e disruptivos que garantan o equilibrio entre a competitividade económica, o respecto ao medio ambiente e o avance social. Neste proxecto avalíanse con métodos de agricultura regenerativa para abordar o reto global de desenvolver unha contorna máis resiliente que poida enfrontar o cambio climático e abastecer de alimento a unha poboación en crecemento.
Na web da cátedra pódense consultar os principais resultados obtidos: https://www.fundacion.udc.es/catedra-hijosderivera-udc