“Comprometemos medidas para protexer ás pequenas explotacións na nova PAC”

Europa estivo embarcada nas últimas décadas nun camiño de intensificación da agricultura, unha senda que a Comisión Europea quere abandonar a partir de xaneiro do 2023, coa posta en marcha dun novo ciclo da Política Agraria Común. O Consello de Ministros de Agricultura da UE ratificou hoxe o acordo para a nova PAC, que se presenta co obxectivo de lograr un agro máis xusto e medioambiental.

“Nos últimos 10 anos perdemos 4 millóns de pequenas explotacións en Europa. Isto é negativo, temos que protexer ós pequenos e medianos agricultores, pois teñen un papel moi importante no territorio e na produción de alimentos” -defendeu hoxe o comisario de Agricultura, Janusz Wojciechowski-. “Na nova PAC temos medidas para estes produtores, como son os pagos redistributivos”, explica o comisario.

Os pagos redistributivos representarán polo menos o 10% do presuposto e irán destinados a primar ás pequenas e medianas explotacións. Wojciechowski considera que tamén os ecoesquemas e a agricultura ecolóxica ofrecerán interesantes “oportunidades” para este tipo de produtores.

Os produtores con menos de 10 hectáreas percibirán polo menos un 7% máis por hectárea. Os de máis de 100 hectáreas, cobrarán un 5% menos por hectárea

O acordo europeo establece que, como mínimo, as explotacións de menos de 10 hectáreas, percibirán un 7% máis de pagos por hectárea; en tanto as explotacións de máis de 100 hectáreas cobrarán un 5% menos por hectárea. Este é o acordo marco a nivel europeo, se ben cada Estado membro pode decidir maiores pagos para as pequenas e medianas explotacións, “algo que espero que suceda”, precisou Wojciechowski.

En España, o Ministerio avanza que ten previsto adicar ó pago redistributivo un 20% dos fondos da axuda básica á renda (pago básico), pero queda por ver como se fará ese reparto.

Na mesma liña de apoio ó emprego agrario, o comisario de Agricultura incidiu nas primas ós agricultores novos, para os que se compromete un mínimo do 3% do presuposto. Desde España, a maiores, precísase que tamén se terá en conta o apoio á muller rural. “Poderanse introducir medidas de discriminación positiva no Plan Estratéxico Nacional, de xeito que teña máis oportunidades de asumir a titularidade dunha explotación agraria”, apunta o Ministerio.

Condicionalidade social
A PAC establecerá ademais unha condicionalidade social, para o que se cruzarán os datos das axudas da PAC coas infraccións laborais básicas en cada país (Traballo e Seguridade Social) e penalizarase ós infractores. Sobre iso, o ministro de Agricultura español precisou que era unha medida lóxica “que non é problema para nós”, sinalou.

Próximos pasos, como aplicar a PAC en España

Tralo acordo ratificado hoxe no Consello de Ministros de Agricultura da UE, o ministro español, Luis Planas, compareceu en rolda de prensa para informar dos seus plans máis inmediatos. “Este mércores 30 estableceremos o calendario para unha Conferencia Sectorial de Agricultura cos conselleiros autonómicos do ramo”, explicou o ministro, que xa tiña manifestado que a súa idea inicial era celebrar esta Conferencia Sectorial na primeira quincena de xullo.

A Conferencia Sectorial preséntase como o escenario no que se terán que pechar as negociacións sobre como aplicar a PAC en España. “Levamos en negociacións desde xaneiro do 2019, con máis de 200 reunións co sector e cos conselleiros. Unha vez que temos un acordo europeo, toca agora resolver en España cuestións como os criterios a seguir cos pagos redistributivos, o número de rexións agronómicas de pago, o capping (tope de axudas por produtor e modulación dos pagos por tamaño de explotación) ou a converxencia dos dereitos”, apuntou Planas.

Sobre a converxencia de dereitos históricos, o acordo en Europa é que no 2026 terase que ter reducido a diferenza de coantía dos dereitos nun 85%. A aplicación deste punto en España presenta especiais complicacións, toda vez que o Estado ten un total de 50 rexións agronómicas, que se terán que reducir moi sensiblemente para a nova PAC. Na actualidade, o seguinte Estado membro en número de rexións é Grecia, con 3.

Planas tamén sinalou na súa intervención outras cuestións pendentes para o Plan Estratéxico Nacional, como o peche dos ecoesquemas ou a definición do agricultor xenuíno.

Serán todas eles temas que se abordarán nas próximas semanas. “Queda moito traballo por facer” -recoñeceu Planas-. “O obxectivo é levar a Bruxelas o Plan Estratéxico Nacional antes de final de ano”, concretou.

Bases para o acordo
O ministro, por último, salientou a importancia do acordo a nivel de Bruxelas, así como as expectativas dun acordo similar a nivel de España cos conselleiros autonómicos. “Estamos ante un gran acordo europeo, o máis importante na agricultura europea nos últimos 50 anos. Puxémonos de acordo 27 ministros de países con realidades moi distintas e gobernos moi dispares. A súa vez, o Consello de Ministros de Agricultura chegou a un acordo co Parlamento Europeo e a Comisión. Se fomos capaces de facelo en Europa, espero que sexamos capaces de facelo en España”, avogou.

“En que consiste un acordo?. En facer unha posta en común e en que todos cedamos. En Europa cedemos todos. Boa parte do que pedimos desde España quedou reflectido na nova PAC, eu diría que ata un 95%, pero tivemos que ceder en cousas. Queriamos un máximo dun 20% de fondos adicados a ecoesquemas, pero serán finalmente un 25%. A cambio, logramos manter as axudas acopladas e outras cuestións que nos interesaban”, reflexionou Planas.