Tras abordar o funcionamento e os diferentes sistemas de muxido que poden instalarse na granxa, así como o sistema de baleiro e as conducións das máquinas de muxido nas primeiras entregas desta serie centrada na máquina de muxido, neste capítulo final abordamos o sistema de pulsación, fundamental na instalación.
Ademais, o técnico acreditado e presidente da Asociación Galega de Técnicos de Equipos de Muxido (Agatem) Andrés Mejuto, achega explicacións e recomendacións a ter en conta para lograr un correcto funcionamento do sistema de muxido na granxa.
Sistema de pulsación
Un dos elementos destacados na máquina de muxido da granxa é o sistema de pulsación, indispensable no seu funcionamento. Tal e como indica Mejuto, entre os elementos fundamentais no sistema de pulsación atópanse o propio pulsador e a cámara de pulsación. O técnico incide tamén noutras cuestións primordiais a ter en conta para comprender o funcionamento do sistema de pulsación e a súa importancia na máquina de muxido.
“O pulsador é o accesorio indispensable en toda máquina de muxido, sen el o muxido non se chegaría a producir”
A normativa vixente define o pulsador como o dispositivo que produce cambios cíclicos de presión. Mejuto describe o pulsador como unha auténtica billa, que está a abrir e pechando o paso sen carga á cámara de pulsación. “O pulsador é o accesorio indispensable en toda máquina de muxido, sen el o muxido non se chegaría a producir”, explica Andrés Mejuto.
A cámara de pulsación é o espazo anular entre o manguito de muxido e a copa. Estes cambios de subida e baixada sen carga fanse de forma moi controlada. De feito, hai normas ás que ten que adaptarse o fabricante para axustar a subida e baixada sen carga. Ademais, o propio fabricante tamén fixará a frecuencia e a relación de pulsación.
Así, no sistema de pulsación tamén hai que ter en conta cuestiones como a frecuencia de pulsación, é dicir, o número de ciclos por minuto que se rexistran. A frecuencia non debe subir ou baixar máis de 3 ciclos por minuto dos valores dados polo instalador. Mentres, a relación de pulsación é o tempo en que o manguito de muxido está aberto con respecto ao tempo total do ciclo.
[caption id="attachment_171549" align="alignleft" width="660"]
Un ciclo de muxido está formado por 4 fases (A, B, C e D). En concreto, a fase para é a subida do baleiro, a fase B é o baleiro máximo ou a extracción de leite. A fase C corresponde á caída sen carga e a fase D é a fase de masaxe.
“A normativa indícanos que a fase B non debe ser inferior ao 30% e a fase D ou de masaxe non pode ser inferior ao 15% e este non baixar de 150 milésimas de segundo”, concreta o experto. Ademais, a caída sen carga durante a fase B non debe ser superior a 4 kpas por baixo do baleiro máximo na cámara de pulsación e o baleiro durante a fase D tampouco debe ser superior a 4kpas.
A suma da fase A e B é o tempo en que o leite pode empezar a fluír da mamila, por este motivo cando se quere aumentar a velocidade de muxido pódese subir a relación de pulsación.
Hai dous tipos de pulsación: alterna e simultánea. Na pulsación alterna dúas dos manguitos altérnanse cos outros dous, é dicir, hai dúas canles. A diferenza entre estas dúas canles coñécese como coxeo. Tal e como explica Mejuto, non debe haber unha diferenza superior ó 5% entre as dúas canles. “Este modelo é máis recomendable por conseguir menos caída sen carga en punta da mamila e ser máis estable”, detalla o técnico.
Por outra banda, a pulsación simultánea é o muxido das 4 mamilas á vez. Aínda que, na pulsación simultánea o coxeo non existe.
Revisión da máquina de muxir realizada por un técnico especializado. // Foto cedida.
Control dunha máquina de muxido
O incorrecto funcionamento da máquina de muxido é un dos factores que pode provocar unha maior incidencia de mastitis na granxa, un dos problemas sanitarios máis comúns e á vez destacados nas ganderías de vacún de leite. De aí a importancia de manter un control e revisións das instalacións de muxido, co obxectivo de evitar problemas sanitarios na gandería e contribuír ao benestar dos animais.
O mal funcionamento dunha máquina de muxido pode deberse a factores diversos como unha mala instalación, estar mal dimensionada para as necesidades da granxa, a falta sen carga ou atoparse cunha reserva real baixa. Ademais, o mal funcionamento do sistema de regulación e do sistema de pulsación poden estar detrás de problemas coa máquina de muxido.
Á hora realizar unha supervisión da máquina de muxido, un dos primeiros parámetros que se avalían polos técnicos especializados son as caídas de baleiro. “Cando facemos un control completo empezamos medindo as caídas sen carga que hai entre a unidade final e a bomba sen carga e entre a unidade final e o sensor do regulador”, explica Mejuto. Estas caídas sen carga mídense a baleiro de traballo e 2 kpas por baixo do baleiro de traballo.
“As esixencias da normativa están centradas nas 2 kpas por baixo do nivel sen carga de traballo porque nese momento a bomba produce máis litros de caudal e o regulador sen carga debe estar pechado, entón o caudal da bomba debe circular desde o receptor ata a bomba sen producir caídas sen carga superiores ao permitido”, detalla o técnico.
Ter unha condución principal insuficiente pode ser outro dos factores que orixinen un incorrecto funcionamento da máquina de muxido, xa que poden producirse perdas de regulación e reserva real insuficiente, que á súa vez provocará fluctuaciones sen carga. Ademais, se a bomba de baleiro é escasa pode producirse un problema similar.
Outro tema para ter en conta para garantir o correcto funcionamento do a máquina de muxido é o cálculo da condución de leite. “Debemos medir o seu pendente e en función desta debemos calcular o seu diámetro mínimo para a produción de leite, lembrando que en calquera momento do muxido e en calquera punto da condución de leite o baleiro non debe caer máis de 2 kpas”, concreta o técnico especializado.
Nun control da máquina de muxido tamén hai que medir as fugas das conducións de baleiro e conducións de leite. “De pouco importa ter unha bomba de moito caudal se despois queda polo camiño”, valora Mejuto. Ademais, as fugas desestabilizan o baleiro e todas as normas están encamiñadas a ter baleiro estable na punta da mamila, que é o sitio máis difícil de conseguir. “O baleiro estable só conséguese tendo conducións tanto sen carga como de leite ben dimensionadas, unha reserva suficiente e unha boa regulación do baleiro”, sentencia o experto.
Tamén é moi importante o bo funcionamento dos colectores. Hai que medir a entrada de aire, o peche e as fugas. “Se temos unha entrada de aire superior a 12 litros por minuto isto pode facer caer o nivel sen carga en punta da mamila e conseguir un muxido máis lento en prexuízo da saúde da ubre”, detalla o especialista. Para conseguir un muxido rápido e eficiente debe terse un caudal no tubo longo de leite suficientemente alto. “A normativa di que non debe baixar de 65 litros por minuto, pero eu considéroo moi baixo debido a que hai máquinas que chegan a 320 litros por minuto e a maior parte están ao redor de 200 litros por minuto. Cando o caudal é alto aínda que teñamos colectores con consumos un pouco máis altos dos normal poden seguir funcionando ben”, xustifica Mejuto. E para terminar a supervisión da máquina de muxido debe supervisarse o funcionamento dos pulsadores.
Tras máis de 30 anos de experiencia como técnico especializado no control de equipos de muxido, Andrés Mejuto tamén incide na importancia de manter informado ó gandeiro sobre todos os defectos detectados na súa máquina.