Galego
O mercado lácteo está nervioso, sen unha perspectiva clara do que pasará nos próximos meses. Logo de cinco meses consecutivos de aumento das entregas de leite a nivel da UE, os prezos comenzaron a descender a inicios de ano, tras tocar teito en decembro. O que suceda nos próximos meses dependerá de se o crecemento das entregas continúa sendo modesto e de se a demanda se mantén forte. É o escenario que debuxou estes días o Observatorio do Sector Lácteo europeo nunha das súas reunións plenarias.
O caso español comparte a incertidume xeral, pero con particularidades propias. En España, igual que nos países veciños, Portugal e Francia, as entregas de leite mantéñense en descenso. Cos datos de xaneiro e febreiro, a produción española sitúase un 2,1% por baixo da do mesmo periodo do 2022. Con menos oferta de leite no campo, o sector gandeiro razoaba estes días que non era comprensible o descenso do prezo do leite que propoñen as industrias lácteas para os novos contratos coas granxas.
O problema é que industrias lácteas e cadeas de distribución están compensando a menor produción de leite en España cun significativo aumento das importacións de lácteos. En xaneiro, entraron en España 25.300 toneladas de leite e nata (concentrado ou sen concentrar). Son máis do dobre das importadas en xaneiro do 2022. Desde o fin das cotas no 2015, só un mes de xaneiro, o do 2016, supera ese volume de importacións.
O aumento das compras de queixos ó exterior é un segundo factor a considerar, pois as importacións de queixos en xaneiro deste ano, 26.117 toneladas, son as maiores dun mes de xaneiro en toda a serie histórica, cun aumento de arredor de 4.500 toneladas en relación a xaneiro do pasado ano. O asunto é mesmo máis problemático que o aumento das compras ó exterior de leite e nata, se se teñen en conta os volumes en leite equivalente e outros aspectos, como a facilidade de transporte e distribución ós puntos de venda.
Escenario actual do sector e perspectivas
Así as cousas, as perspectivas do sector lácteo en España semellan ligadas ó que vaia sucedendo en Europa. Analizamos o escenario que se presenta para os próximos meses.
- Aumento da produción mundial. En xaneiro, a produción aumentou un 1% na UE en relación ó mesmo mes do 2022. É o quinto mes de subas consecutivas de entregas de leite. Tamén está medrando a produción en Estados Unidos, outro dos grandes produtores mundiais, e Nova Zelanda semella igualmente na senda do crecemento, o que contrarresta as menores entregas de Australia e doutros países do Sur.
Canto tempo continuará ese aumento da produción?. Pois é difícil de pronosticar. Hai que ter en conta que os prezos do leite no campo están baixando, cunha caída de 3,6 céntimos en Europa entre decembro e febreiro, o que previsiblemente levará a menores entregas.A maiores, é previsible que aumenten os sacrificios de vacas e a consecuente redución da cabana gandeira, pois hai sacrificios retrasados do 2022 e bos prezos da carne de vacún maior.
No outro lado da balanza, este inverno houbo bo tempo para a produción de pastos en Europa e os custos de alimentación evolucionan á baixa.
A previsión do Observartorio do Sector Lácteo europeo é que as entregas medren lixeiramente no primeiro semestre e baixen no segundo, en especial no último trimestre do ano.
- Alimentación animal. Os prezos aliviáronse nos últimos 4 meses, pero seguen sendo un 75% máis altos que no 2020 e nos anos previos. A cebada, o trigo e as oleaxinosas semellan á baixa, en tanto a soia e o millo mantéñense aínda fortes.
- Outros custos. O barril de petróleo abaratouse arredor dun 33% en relación ó verán pasado, o que permitiu controlar os custos enerxéticos. Parte dos fertilizantes, como a urea, están baixando tamén, en tanto outra parte mantense estable.
- Exportacións. As perspectivas de exportación son boas este ano. Pénsase que a UE pode aumentar as vendas ó exterior de queixos, manteiga e, en especial, de leite en po.
China no 2022 reduciu as súas compras, pero a previsión é que no segundo semestre do 2023 recupere peso, se ben haberá que ter en conta factores como a evolución da Covid en China e a situación económica do país. - Prezos dos produtos lácteos industriais. Os prezos do leite en po e da manteiga continuaron baixando este primeiro trimestre do ano, en ambos casos arredor dun 12%, pero mantéñense aínda nunha boa situación de prezos, entre un 7 e un 10% por riba da media dos últimos cinco anos.
En queixos, a situación é mellor, con case tódolos queixos cotizando a prezos superiores ou case iguais ós de hai un ano e con valores entre un 28 e un 42% maiores ós da media dos últimos cinco anos.Os stocks europeos son normais en tódolos produtos lácteos industriais.
- Inflación. A inflación en España non está tendo repercusión nunha menor compra de lácteos, pero si que se detecta que os consumidores se decantan máis por produtos máis baratos e marcas brancas.
No 2022, houbo un menor consumo de lácteos no fogar, pero hai que ter en conta que o 2021 estivera marcado polos peches da hostelería e por un consumo anormalmente alto no fogar.
- Leite ecolóxico. O prezo do leite ecolóxico sitúase en España en 64,1 céntimos (60,1 de media en Europa), polos 60,3 que acadou o leite convencional en febreiro. Iso supón unha prima de 3,8 céntimos adicionais, que é exactamente a diferenza media que hai en Europa no campo entre leite convencional e ecolóxico.
Os catro maiores produtores de leite ecolóxico en Europa (Alemania, Francia, Austria e Dinamarca) copan un 81% da produción, cun diferencial importante de prezo entre países: dos 66 céntimos de Dinamarca ós 51 de Francia.
