Galego
Lograr incrementar o consumo e a fabricación de produtos lácteos de maior valor engadido, colaboración estratéxica entre os distintos elos da cadea (gandeiros, industria e distribución) e mellorar a presenza nos mercados exteriores, fundamentalmente en Asia, onde está previsto que máis se incremente o consumo nos próximos anos.
Estas son algunhas das conclusións xerais de “O sector lácteo en España”, un estudo promovido pola entidade financeira Cajamar, en colaboración coa Organización Interprofesional Láctea (InLac), e en cuxa elaboración participaron 40 expertos, que coinciden nas boas perspectivas que se prevén para os próximos anos, tanto en prezo do leite para os produtores como en evolución do consumo.
Na presentación do estudo, realizada no Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación (MAPA), interviñeron Eduardo Baamonde, presidente de Cajamar; Ignacio Elola, presidente de InLac; José Miguel Herrero, director xeral da Industria Alimentaria do MAPA; Edelmiro López, profesor titular do Departamento de Economía Aplicada da Universidade de Santiago de Compostela, e Manuel Lainez, consultor independente en investigación e innovación alimentaria de Lainez Biotrends Consultora Estratégica.
Estas son as principais conclusións dos distintos capítulos nos que se estrutura a publicación:
1-Contexto mundial e europeo:
-O consumo de leite e derivados lácteos segue aumentando no mundo, especialmente en Asia, responsable do 90% do incremento de consumo entre os anos 2008 e 2018.
-Esta expansión do consumo prevese que continúe na presente década, aínda que a un ritmo menor.
-Desde a desaparición das cotas lácteas na Unión Europea no ano 2015 a produción de leite incrementouse de forma moderada: un 5,6% máis no período 2015-2020. A metade deste incremento destinouse á exportación e a outra metade ao consumo interno.
-As perspectivas de aquí ao 2030 son que se ralentice o incremento da produción, cunha media do 0,6% anual, o que se traducirá en mellores prezos para os produtores.
2-Relevancia do sector lácteo en España:
-España é o oitavo país da Unión Europea en produción de leite de vaca e segundo en leite de ovella e de cabra.
-O tres elos da cadea (gandarías, industria e distribución) xeran un valor engadido bruto de máis de 13.000 millóns de euros e dan emprego a unhas 102.000 persoas.
-O sector lácteo supón o 1% do Produto Interior Bruto de España.
3- Estrutura e dinámica das explotacións:
-Desde o 2015 aumentou de forma significativa a produción de leite de vaca en España, a un ritmo claramente superior á media da UE.
-Continuará o proceso de re-estructuración das explotacións (menos granxas pero con máis produción), aínda que con menos peches.
-Mantemento dunha diversidade rexional e de sistemas produtivos, aínda que cunha tendencia xeral, sobre todo en vacún de leite, cara a explotacións máis grandes, tecnificadas e intensivas e concentradas en zonas xeográficas específicas.
4- Expansión e cambios na industria láctea:
-A industria en España absorbeu todo o incremento da produción interna de leite, de forma que na última década o volume de leite procesado incrementouse en 1,3 millóns de toneladas.
-Máis da metade dese incremento destinouse á elaboración de queixos e o resto a iogures, sobremesas e produtos industriais, fronte á estabilización no leite líquido envasado.
-Cambios na estrutura empresarial, cunha menor concentración, grazas ao crecemento de industrias lácteas de tamaño medio.
5- Organización e vertebración da cadea de valor:
-Papel central da Interprofesional Láctea (INLAC) na interlocución e vertebración dos axentes da cadea. Campañas de promoción e comunicación.
-Rol relevante das cooperativas, sobre todo na comercialización do leite e o aprovisionamento de insumos ás explotacións, contribuíndo á resiliencia da cadea.
-Necesidade de consolidar relacións estables e estratexias de colaboración entre os elos da cadea.
6- Consumo, comercialización e mercados:
-Forte dominio da gran distribución no comercio comerciante polo miúdo de leite e produtos lácteos, representando máis do 90% do mesmo.
-Crecemento moderado do consumo de lácteos en España no período 2015-2020, pero cunha dinámica moi dispar na gama de produtos.
-Redución do déficit estrutural da balanza comercial de produtos lácteos en España (maior en volume que en valor).
7- Caracterización tecnolóxica:
-As explotacións están a incorporar as ferramentas dixitais, aínda que lentamente debido ao seu custo e á falta de confianza no control das novas tecnoloxías.
-Están a desenvolverse ferramentas tecnolóxicas orientadas a mellorar a sustentabilidade ambiental.
-Nos próximos anos vanse a mellorar os algoritmos en precisión e predición que facilitarán a transformación dixital na produción leiteira, tanto en vacún como en ovino e caprino. Isto require un gandeiro e unha man de obra formada e especializada.
-Demóstrase unha elevada calidade do leite en todos os sistemas produtivos, aínda que os diferentes modelos de alimentación levan a diferenzas na composición de ácidos graxos e antioxidantes.
8- Pegada ambiental da produción de leite en España:
-Os valores de pegada de carbono do leite producido en España para as diferentes especies son máis baixas que os valores mundiais. Nos sistemas ligados ao territorio móstrase un secuestro de carbono ligado ao pastoreo e á sega.
-No campo da alimentación animal existe un amplo rango de medidas que se poden implantar para reducir a pegada ambiental.
-A mellora xenética contribúe a aumentar a sustentabilidade en materia de eficiencia produtiva.
9- Lácteos: Valor nutricional e promotores da saúde:
-Os lácteos son alimentos valiosos desde o punto de vista nutricional: Proteínas de alta calidade e graxas como vehículo de lípidos bioactivos e de vitaminas liposolubles.
-O consumo aconsellado de lácteos está establecido en 2/3 racións ao día e en 2/4 racións nalgunhas etapas e situacións da vida.
-Existe un gran descoñecemento na poboación sobre :
Os lácteos aumentan a densidade ósea e favorecen a diminución dalgúns tipos de fracturas.
O seu consumo de asocia a un menor risco de padecer varios grupos de enfermidades prevalentes na nosa sociedade.
Poden desempeñar un papel beneficioso na mellora da función cognitiva.
