Galego
O Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación (MAPA) abriu a audiencia pública o real decreto para modificar algunhas das normas sobre solicitudes para a Política Agraria Común (PAC) de 2024. O documento recolle modificacións técnicas que non alterarán os principios da estratexia de intervención reflectida no Plan Estratéxico da PAC aprobados pola Comisión Europea en agosto de 2022. Entre os diferentes puntos está a ampliación de prazos de entrada en vigor do caderno dixital de explotación e fomentarase o uso voluntario desta ferramenta. A consulta estará aberta até o 8 de setembro.
O MAPA iniciou hoxe trámite de audiencia e información públicas do procedemento de consulta pública do proxecto de real decreto polo que se modifican cinco reais decretos relativos á aplicación en España da Política Agraria Común (PAC) para as solicitudes das axudas para o ano 2024. A audiencia pública está dispoñible nesta ligazón na páxina web do ministerio e permanecerá aberta até o próximo 8 de setembro.
As modificacións realízanse en base á experiencia do primeiro ano de aplicación da nova PAC, que entrou en vigor o 1 de xaneiro pasado, e teñen que ver con aspectos técnicos. Nun só texto modifícanse os reais decretos sobre dereitos de axuda básica á renda para a sustentabilidade (1045/2022), sobre xestión e control da PAC (1047/2022), das intervencións de pagos directos e requisitos comúns do Plan Estratéxico da PAC e a solicitude única (1048/2022), de condicionalidade (1049/2022) e o de regulación do Sistema de Información de Explotacións (SIEX) e o caderno dixital de explotación (1054/2022); todos eles do 27 de decembro.
Os textos adáptanse á modificación do Plan Estratéxico da PAC (PEPAC) en España que foi ditaminada polo comité de seguimento do mesmo e adoptada pola Conferencia Sectorial de Agricultura e Desenvolvemento Rural, e foi remitida á Comisión Europea. Á vez, introdúcense axustes técnicos derivados da experiencia adquirida na aplicación da PAC na campaña 2023, así como melloras á luz das consultas expostas, materializadas nos documentos de preguntas máis frecuentes e notas explicativas publicadas nos últimos meses. O obxectivo é facilitar unha mellor comprensión das normas e achegar seguridade xurídica aos agricultores e gandeiros.
O Real Decreto 1045/2022, do 27 de decembro, sobre dereitos de axuda básica á renda para a sustentabilidade da Política Agrícola Común, modifícase para recoller un tratamento especial para o acceso á reserva nacional das cooperativas de explotación comunitaria da terra. Ademais, limítanse os arrendamentos sen terras e establécese a tramitación electrónica dos recursos ás decisións sobre reserva nacional.
Xestión e control
As modificacións introducidas no Real Decreto 1047/2022, do 27 de decembro, polo que se regula o sistema de xestión e control das intervencións do Plan Estratéxico e outras axudas da Política Agrícola Común teñen unha natureza técnica e derívanse fundamentalmente de determinados aspectos recolleitos nos plans de control elaborados polo Fondo Español de Garantía Agraria (FEGA) e as comunidades autónomas, e que por maior seguridade xurídica considerouse conveniente trasladar a este real decreto.
O impacto destas modificacións afecta fundamentalmente ás autoridades competentes para a realización dos controis. Entre os aspectos que afectan aos agricultores, destacan a esixencia de realizar unha actividade de produción cando se declara un recinto inactivo por primeira vez ou a necesidade de acreditar a dispoñibilidade dos recintos improductivos transformados que se declaran por primeira vez. Así mesmo, amplíase a extensión do cuestionario de responsable de explotación a todos os solicitantes de dereitos da reserva nacional e o preaviso de control de axudas asociadas á gandería a 72 horas, ou a realización de controis in situ de cálculo de animais en ecorréximes e intervencións de desenvolvemento rural relacionados con actividade de pastoreo.
O proxecto de real decreto inclúe tamén modificacións que mellorarán a aplicabilidade da realización de determinados controis relacionados coas intervencións sectoriais vitivinícolas e dos programas operativos de froitas e hortalizas, así como nas relativas ao Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural (Feader) que non están baixo o Sistema Integrado de Xestión e Control.
Solicitude única
No que se refire á modificación do Real Decreto 1048/2022, do 27 de decembro, sobre a aplicación, a partir de 2023, das intervencións en forma de pagos directos e o establecemento de requisitos comúns no marco do Plan Estratéxico da Política Agrícola Común, e a regulación da solicitude única do sistema integrado de xestión e control, clarifícanse as redaccións dos artigos relativos á condición de agricultor activo. En relación ao pago redistributivo, revísase o cálculo para aqueles titulares que teñen máis dunha rexión, e corríxense os importes do segundo tramo dalgunhas rexións, por detectarse un erro. Igualmente se recolle a particularidade das cooperativas de explotación comunitaria de terras tamén para o pago complementario a xente nova.
No relativo aos ecorréximes, prevense novos métodos de control nas prácticas ligadas a pastos, para aqueles titulares que non manteñan un caderno dixital de explotación. Establécense novas posibilidades para que os produtores de espárragos e especies aromáticas poidan acceder ás axudas a estes ecorréximes e flexibilízase a redacción da práctica de rotación de cultivos con especies de mellora para explotacións de menos de 10 hectáreas. Igualmente amplíase o prazo para o establecemento dunha cuberta inerte en cultivos leñosos, que pasa do 1 de marzo ao 15 de abril, e que pode ser modificado polas comunidades autónomas de forma xustificada.
No relativo ás axudas asociadas, establécese a posibilidade da autotransformación no correspondente á produción tradicional de uva pasa e introdúcese unha excepción para a do vacún extensivo para explotacións que conten con varias unidades de produción en distintos sistemas produtivos. Así mesmo engádense algúns aspectos ao contido mínimo da solicitude única, por exemplo, se o titular fai uso ou non do caderno dixital.
Condicionalidade reforzada
As modificacións do Real Decreto 1049/2022, do 27 de decembro, polo que se establecen as normas para a aplicación da condicionalidad reforzada e da condicionalidad social que deben cumprir as persoas beneficiarias das axudas no marco da Política Agrícola Común que reciban pagos directos, determinados pagos anuais de desenvolvemento rural e do Programa de Opcións Específicas pola Distancia e a Insularidade (POSEI) que se propoñen derivan da modificación do Plan Estratéxico. Así, clarificouse o termo “desbroce” das Boas Condicións Agrarias e Ambientais (BCAM) 2 (humidais e turbeiras) que se empezará a aplicar por primeira vez en 2024, á vez que se incluíron diferentes excepcións nas BCAM 5 (xestión da labranza) e BCAM 6 (cobertura mínima do chan).
Entre as excepcións incluídas está permitir o serpiado, que se incluíu na Lei 30/2022, pola que se regulan o sistema de xestión da Política Agrícola Común.
Así mesmo, estableceuse un procedemento para facer un seguimento das autorizacións colectivas á BCAM 5, nas que se permitiría a labra na dirección de máxima pendente ás superficies de viñas, sempre que as plantacións se fixesen antes do 1 de xaneiro de 2023.
Doutra banda, inclúense modificacións na BCAM 8.1 (superficies non produtivas) co obxecto de aliñar as superficies coas establecidas no ecorréxime de espazos de biodiversidade. Ademais, a disposición que se recolle actualmente dentro da BECAM 8.3 que non permite realizar a recolección mecánica nocturna de determinados cultivos permanentes, trasládase ao Requisito Legal de Xestión 3, relativo á Directiva de Aves.
En relación coa condicionalidad social, clarifícase que son os organismos pagadores os responsables de determinar a porcentaxe de penalización por incumprimento das normas laborais en cuestión.
Caderno dixital de explotación
Finalmente, modifícase o Real Decreto 1054/2022, do 27 de decembro para ampliar os prazos de entrada en vigor do caderno dixital de explotación e eximir ás explotacións máis pequenas do seu uso, á vez que se fomenta a utilización voluntaria do mesmo por parte daqueles agricultores que xa están preparados para a súa utilización.
Ademais do texto de modificación dos diferentes reais decretos, na ligazón da audiencia e información públicas está dispoñible unha nota explicativa que detalla os principais cambios relativos á implementación do caderno dixital de explotación.
