Galego
O sector lácteo é un piar estratéxico na industria agroalimentaria. A cadea de produción, transformación e comercialización do sector lácteo representa un importante volume de negocio cun gran impacto económico e social xa que xera unha gran cantidade de postos de traballo e riqueza nas comarcas nas que se asenta.
Claves prácticas para ter en conta
Yolanda Trillo, membro do equipo de consultores de Dellait afirma que “para conseguir unha calidade de ensilado óptima, un dos pasos clave durante o seu procesado é a extracción de aire para favorecer ao máximo as condicións internas de anaerobioses necesarias para a fermentación láctica da herba picada”.
Esta extracción de aire lógrase mediante o compactado do material forraxeiro por pisado, xeralmente co uso de maquinaria pesada. Trillo salienta que “se a herba non está ben cortada, ten unha lonxitude excesiva, ou a maquinaria non ten o peso suficiente por tonelada de forraxe, o compactado será insuficiente”.
“O corte da herba ou o peso da maquinaria son dous aspectos decisivos para ter en conta no compactado” (Yolanda Trillo)
Existen grandes variacións na densidade de ensilaxe nos silos en trincheira -entre paredes-; segundo algúns autores, entre 133 e 269 kg de materia seca (MS)/m3 (Craig et ao. 2009) e entre 173 e 229 kg de MS/m3 (Spiekers et ao. 2009). Os valores máis altos observáronse na parte central inferior e os máis baixos, nas capas superiores e nos laterais.
O equipo Dellait reporta que “varios estudos atoparon maiores perdas de MS nos silos de trincheira que nas rotopacas de silo”. As perdas de MS nos silos en trincheira adoitan deberse ao desenvolvemento de condicións aeróbicas durante o enchido, a conservación e o desensilado ao momento de alimentar. Aínda que outros autores atribúeno á maior densidade de MS e o selado máis compacto que se consegue polo plástico elástico nas rotopacas que no silo en trincheira.
Con todo, moitas granxas de tamaño grande decántanse polo sistema de conservación en silos en trincheira polo seu menor custo. Polo xeral, e para ter maior flexibilidade no ensilado e a alimentación das vacas, unha granxa adoita ter polo menos dous silos.
A maneira de compactar inflúe
Un estudo realizado en Noruega (Randby et ao. 2020) planificou a comparativa entre o efecto do compactado do silo en trincheira mediante un tractor convencional ou cunha pa cargadora. Para iso, preparáronse dous silos de fleo, festuca, trevo violeta e trevo branco que se cortaron en condicións de tempo asollado sen precipitación.
Un compactouse cun tractor de granxa que pesaba 8.3 toneladas e o outro cunha pa cargadora de 14.5 toneladas. Unha vez cheos, ambos os silos cubríronse con plástico negro groso cunha permeabilidade ao osíxeno de 180 cm3/m2 que se fixou sobre as paredes laterais e o extremo dentro do ensilado.
A maior densidade de ensilado obtívose co compactado por pa cargadora
Despois de encher o último remolque en cada silo, as máquinas compactadoras actuaron 30 minutos máis, e en 24 horas colocouse unha capa de plástico fino de 0.04 mm con permeabilidade ao osíxeno 940 cm3/m2 sobre toda a superficie do silo, que se fixou manualmente na raia que quedou entre o ensilado superior e o plástico groso que colgaba das paredes. Colocáronse neumáticos usados por toda a superficie para aumentar o peso e o compactado da forraxe.
Silo de millo ben conservado en Granxa O Cancelo.
Neste estudo, o compactado por pa cargadora conseguiu unha maior densidade de ensilado (8.7% máis) que a de tractor (224 fronte 206 kg de MS/m3). Durante o período de conservación, os volumes de ensilado reducíronse lixeiramente máis nos silos compactados por tractor que por pa cargadora. Tampouco houbo diferenzas na composición química nin na dixeribilidade de ambos.
En canto ao efecto sobre a composición microbiolóxica, observáronse maiores concentracións de fermentos no silo compactado por tractor que no silo compactado por pa cargadora. Isto pódese explicar por unha maior exposición ao aire debido ao menor compactado durante o enchido do silo compactado por tractor.
Naqueles silos compactados con tractor percíbense maiores concentracións de fermentos
A pesar de que o aumento da densidade do ensilado reduce a entrada de aire na masa do silo durante ao momento de alimentar, non se observou que houbese un maior efecto desta maior densidade sobre a estabilidade aeróbica. Os neumáticos que se colocan na parte superior non exercen presión nas zonas próximas ás paredes laterais e traseira do silo; co que é importante aumentar o número de pasadas co tractor preto das paredes para aumentar a densidade nestas zonas.
Este estudo concluíu que os vehículos máis pesados, como as pas cargadoras, conseguen un compactado máis eficiente con maiores densidades e menores perdas de MS que os tractores convencionais.
As pas cargadoras conseguen un compactado máis eficiente
Desde Dellait, asesoran ás gandarías en todos os aspectos crave. Cun equipo multidisciplinar composto por consultores, científicos e analistas de datos combinan un amplo coñecemento do sector xunto cunha dilatada experiencia en nutrición e saúde animal, calidade de leite, prácticas de manexo e intelixencia empresarial.
