Abanca ven de publicar o informe “A economía galega en 2014”, unha completa análise da situación dos sectores produtivos do país realizado en colaboración co Instituto Universitario de Estudos e Desenvolvemento de Galicia (IDEGA) da Universidade de Santiago de Compostela.
No capítulo dedicado ao sector agrario, é de salientar a análise que fai da situación do sector lácteo galego. Neste sentido, coa eliminación do sistema de cotas, os autores do estudo advirten das “das incógnitas sobre a dinámica a medio e longo prazos”.
En concreto, o informe sinala que “os estudos apuntan en xeral a que a desaparición das cotas vai levar a maiores incrementos da produción na UE, e sobre todo fará que esta se concentre naquelas áreas con maiores vantaxes competitivas, polos menores custos, por contar cunha industria sólida e/ou pola proximidade aos centros de consumo”.
Gran potencial de produción láctea en Galicia pero falta de industria
É iso o que explica que “en estados como Irlanda, Holanda ou Dinamarca prevense fortes incrementos a medio prazo”. Unha situación que, segundo destaca o informe, tamén se podería producir en Galicia, xa que “a dinámica dos últimos anos confirma o potencial das nosas explotacións para aumentar a produción e consolidar a súa posición nun horizonte sen cotas”.
Non obstante, os autores do informe de Abanca advirten de que “a debilidade do sector industrial e a falta de organización da cadea láctea non permiten ser optimistas”.
Neste sentido, recorda o informe que “as vicisitudes polas que está atravesando o intento de introducir maior transparencia e estabilidade nas relacións entre gandeiros e industrias constitúen unha boa mostra da debilidade que caracteriza a cadea láctea en España e de modo particular en Galicia”.
Un mercado lácteo europeo cada vez máis ligado aos mercados internacionais
En canto á situación actual de crise de prezos do leite, o informe aclara que “a caída recente non é particular de Galicia, senón unha tendencia a nivel europeo, vinculada á súa vez coas oscilacións nos mercados internacionais”.
Porén, os autores recoñecen que “o descenso afectou con especial intensidade os nosos gandeiros, facendo que se ampliase o diferencial co prezo medio español ata superar os dous céntimos por litro”. “De feito -continúan-, as explotacións galegas son as que recibiron en marzo de 2015 o menor prezo de todas as comunidades autónomas; e o seu nivel está tamén claramente por baixo da media da UE”.
En canto ás razóns da actual caída de prezos en orixe do leite, o informe de Abanca asegura que “a orixe hai que buscala na paulatina liberalización da política láctea da UE a partir de 2003 derivada das sucesivas reformas da PAC, que fixo que o mercado lácteo europeo estivese cada vez máis ligado aos mercados internacionais, caracterizados pola súa volatilidade”, cun notable descenso ao longo de 2014 dos prezos das principais commodities lácteas (manteiga e leite en po).
Neste sentido, o informe recorda que “a desaparición oficial das cotas produciuse nunha conxuntura do mercado moi desfavorable; o que axuda a entender a conflitividade que está xerando en Galicia a adaptación ao novo contexto”.
“Ademais, -engade o informe- na UE a presión á baixa dos prezos viuse agravada por dous factores: o incremento da produción de leite, estimulado polos elevados prezos de finais de 2013 e primeiros meses de 2014 e pola proximidade da eliminación das cotas; ao que se uniu o impacto do veto ruso ás exportacións comunitarias a partir de agosto”.
Debilidade industrial e estratexias da distribución
Por outra parte, o informe tamén fai referencia ás dificultades para aplicar o chamado Paquete Lácteo. Neste sentido, os autores aseguran que “detrás dos problemas para avanzar nun maior equilibrio das relacións entre gandeiros e compradores está, en última instancia, a debilidade que presenta en España, e máis aínda en Galicia, a industria láctea, centrada na elaboración de leite envasado cun peso crecente das marcas de distribuidor”.
“Debilidade industrial que, xunto ás estratexias das cadeas de distribución, constitúen as grandes cuestións a resolver para o futuro do complexo lácteo galego no contexto sen cotas”, conclúe o informe.
Reunión hoxe en Madrid con productores, industria e distribución
Precisamente, para abordar a crise do sector lácteo celebrarase mañá na sede do Ministerio de Agricultura en Madrid a terceira reunión sectorial. O secretario xeral de Agricultura e Alimentación, Carlos Cabana, reúnese ás 11:00 horas con representantes da Organización Interprofesional Láctea (INLAC), da Asociación Nacional de Grandes Empresas de Distribución, (ANGED), da Asociación Española de Cadeas de Supermercados (ACES) e da Asociación Española de Distribuidores, Autoservicios e Supermercados.