Ladairo é unha adega da denominación de orixe (DO) Monterrei que exemplifica a aposta pola calidade que seguen os viños da comarca. Xa nos anos 80, o fundador de Ladairo, José Luis Vaz, comezou a orientar os viñedos familiares cara variedades de prestixio, coma o godello e a treixadura en brancos, ou a mencía e a arauxa (tempranillo) en tintos. O seu traballo no viñedo, con rendementos controlados, culminou a mediados dos anos 90 na posta en marcha dunha moderna adega, na que desde un comezo contou coa colaboración do enólogo Álvaro Bueno, que continúa á fronte do control enolóxico na actualidade.
A adega, na que colleron o relevo de José Luis a súa viúva, Josefa Vaz García, e a súa filla Ana, elabora arredor de 200.000 litros ó ano, en torno a un 60% de tintos e un 40% de brancos. Ladairo ten os seus mercados principais en Galicia e Madrid, e tamén cunha pequena parte adicada á exportación a países como Bélxica, Holanda ou Gran Bretaña.
Como é habitual na denominación, en Ladairo destacan os viños xoves, un branco de godello e treixadura, e un tinto de mencía con arauxa. En barrica, elabórase ademais tódolos anos un tinto en base a unha selección de cepas vellas, tanto de mencía e arauxa como doutras variedades, caso da sousón, brancellao ou a bastardo, unha variedade local característica de Monterrei.
Elaboracións
A elaboración dos viños brancos xoves presenta en Ladairo a particularidade dun traballo das lías antes da primeira fermentación. Durante 2-3 días, o viño permanece en cuba coas lías a unha temperatura de 5º C, a fin de evitar a súa fermentación. “É un proceso que permite lograr viños con máis estrutura e densidade. Tamén se facilita a cesión de aromas da pel da uva ó mosto, o que favorece a fermentación”, explica Álvaro Bueno.
Coa uva treixadura, dado que se trata dunha variedade con gran presenza de aromas na pel, a adega procede á conxelación da pel con neve carbónica para favorecer a súa rotura e a saída dos aromas durante a maceración.
O proceso continúa co filtrado e fermentación dos viños para, finalmente, cando está concluído o seu acabado, facer un ‘coupage’ de variedades e proceder a embotellalas.
En tintos xoves, a elaboración contempla arredor de 12 días de maceración do mosto co bagazo. Faise despois un sangrado do mosto e un prensado do bagazo, uníndose os viños xema cos viños prensa. O proceso inclúe tamén a microosixenación dos viños antes da fermentación maloláctica co obxectivo de que expresen todo o seu potencial aromático.
[caption id="attachment_67012" align="alignright" width="320"]
Para as elaboracións de tintos en barrica, a maceración chega ós 20-25 días e mantense o bagazo en contacto co viño tras rematar a primeira fermentación, facilitando así a adición de máis taninos e cor. O viño, unha vez sangrado, pasará en barricas de carballo francés e americano arredor de 6-8 meses, antes da súa clasificación e embotellado.
En anos de colleitas excepcionais, tamén se elaboran brancos en barrica, aínda que non é o máis habitual. “O godello é un viño con corpo, estrutura e acidez, apto para o traballo en barrica, pero a tendencia de mercado en brancos é a de viños xoves, aromáticos e con toques de froita e acidez”, valora Álvaro Bueno.
Os numerosos premios nacionais e internacionais logrados pola adega avalan o seu traballo. En tintos, conseguiron en varias ocasións a distinción ó mellor tinto de Galicia, no marco das Catas de Galicia, a última vez no 2016, en tanto que en brancos tamén acumulan numerosos galardóns, un dos últimos un baco de prata.
[caption id="attachment_67018" align="aligncenter" width="660"]
Viticultura
O traballo na adega aséntase sobre a base dun traballo vitícola que mantén a liña tradicional de Ladairo, con rendementos controlados que rondan o 7.000-9.000 quilos por hectárea en brancos e algo máis en tintos. Estes días, Ladairo estivo acometendo podas en verde e en agosto completará o traballo con clareos de racimos, a fin de deixar a carga final que se busca.
Espérase para esta campaña unha bo desenvolvemento do viñedo que compense as perdas do 2017, cando toda a denominación de orixe sufriu unhas xeadas tardías que minguaron a colleita en arredor dun 50%.