Jacobo Feijóo, Miguel Tomé e Félix Porto, na rolda de prensa de UUAA este martes en Lugo A intención da pasteira portuguesa Altri e a madeireira galega Greenalia de crear unha planta de produción de celulosa e lyocell no municipio lucense de Palas de Rei crea división no sector agrogandeiro galego, pois mentres os sindicatos Unións Agrarias e Sindicato Labrego Galego, así como a Federación Rural Galega, se opoñen ao proxecto, a Asociación Agraria de Galicia e Agromuralla defenden que se trata dunha iniciativa positiva para a comarca que non ten por que poñer en risco a continuidade das explotacións da zona. O día 17 deste mes de abril remata o prazo para presentar alegacións ante a solicitude da empresa para lograr a Autorización Ambiental Integrada que lle ten que conceder a Xunta de Galicia, o primeiro paso documental que precisa Altri para seguir coa tramitación administrativa do proxecto e o sindicato Unións Agrarias anuncia que, igual que van facer outros colectivos, ten previsto presentar alegacións polas “dúbidas” que suscita e a falla de información da empresa en aspectos relevantes.

O día 17 de abril remata o prazo para presentar alegacións dentro do procedemento de Autorización Ambiental Integrada

“O proxecto actual non se parece en nada ao proxecto inicial de fibra textil sostible presentado fai 2 anos na Cidade da Cultura por parte de Altri e da Xunta e que tiña aspectos innovadores que convertían esa fábrica en única en Europa”, asegurou este martes en rolda de prensa en Lugo Jacobo Feijóo, responsable de desenvolvemento rural e sector forestal do sindicato.  “Inicialmente tratábase dun proxecto de alto valor engadido no que se ía producir tecido a partir de fibras vexetais, máis unha unidade de reciclaxe de fibra, o que ía axudar a todo o sector textil da Eurorrexión Galicia-Norte de Portugal a ser máis competitivo e a dar ese salto de sostibilidade que ten que dar este sector, considerado o segundo sector industrial máis contaminante”, indicou.

A día de hoxe atopámonos cun proxecto que é distinto ao presentado fai dous anos: dunha planta de fibras téxtiles pasouse a unha celulosa estándar

“Pero o proxecto que temos hoxe enriba da mesa non é máis que unha celulosa estándar, onde un 70% da produción sería para pasta de papel e un 30% para lyocell, é dicir, fibra sen o produto ou tecido acabado”, detallou, polo que “non se dá unha integración nin co sector téxtil nin con outros sectores”. Por exemplo, no proxecto de Altri non se contempla tampouco a posibilidade de complementar a planta cunha biorrefinería que aproveite toda a parte que non é celulosa, é dicir, as lixivias do proceso, para convertelas en polímeros e outros produtos de alto valor engadido, como produtos biolóxicos alternativos a herbicidas ou fitocidas convencionais. Aspectos medioambientais “O proxecto actual plantéxanos moitas dúbidas medioambientais ante a falta de transparencia da empresa. Compartimos a preocupación de moitos colectivos polas emisións contaminantes á atmosfera e polo uso sostible dos recursos hídricos, xa que non se contemplan as medidas prometidas inicialmente para economizar o uso da auga”, alertou Jacobo.

Na documentación presentada non se contempla ningún aspecto innovador para reducir o consumo de auga nin a pegada medioambiental a respecto das fábricas actuais

“Non se pecha nin sequera o ciclo para producir papel en Palas de Rei, senón que hai que gastar enerxía para secar a pasta de papel e despois volver a humedecela en destino para transformala e facer o papel”, alerta. O cambio de uso da planta a respecto do proxecto anunciado inicialmente condiciona tamén o consumo de auga, xa que, explicou Jacobo, “o consumo de auga para facer fibras téxtiles é moito menor que para facer pasta de papel, non ten nada que ver”.

A produción de fibras téxtiles consume moita menos auga que a produción de pasta de papel

“O consumo de auga nunha celulosa é enorme porque hai un momento do proceso no que hai que facer unha dilución, mentres que para producir fibras non hai que facer esa manta e necesítase moita menos auga porque se utilizan disolventes orgánicos para separar as celulosas das hemicelulosas”, detallou. Abastecemento de materia prima UUAA expresou as súas dúbidas tamén en relación ao abastecemento da madeira de eucalipto necesaria para cubrir as necesidades da planta, un total de 1,2 millóns de metros cúbicos de madeira de eucalipto, o 20% da produción anual desta especie na comunidade, posto que “no momento no que se proxectou a planta non houbera aínda a sentenza clarificadora do Tribunal Supremo que despexou a permanencia de Ence en Pontevedra, polo que o escenario mudou, porque intuímos que no posicionamento estratéxico de Altri contábase con que Ence tivera que pechar, polo que terían garantido o abastecemento de materia prima”, argumenta Jacobo.

A planta de Palas de Rei consumiría o 20% da madeira de eucalipto producida cada ano en Galicia

O responsable do sector forestal dentro de UUAA considera, neste sentido, que “as dúbidas en relación a asegurar madeira de eucalipto suficiente son probablemente as están a retrasar a decisión definitiva de investimento por parte da empresa”, ademais do acceso aos fondos europeos Next Generation.

Non vemos encaixe nos fondos Next Generation porque non hai innovación de produto nin de proceso nin se trata dun proxecto de economía circular

“Non hai innovación de produto nin innovación de proceso nin se reduce tampouco a pegada ambiental dentro dun proxecto de economía circular, polo que temos dúbidas tamén sobre o encaixe que esta fábrica pode ter nos PERTEs industriais, que é unha condición que a propia Altri sempre puxo para seguir adiante co proxecto”, lembrou. Afectación sobre as explotacións agrogandeiras UUAA calcula que nun radio de 50 km arredor da planta (abarcaría un total de 83 concellos) habería neste momento unhas 9.600 explotacións (2.500 de leite e 7.090 de carne), que representan o 36,9% das existentes en toda Galicia e que dalgún xeito se verían afectadas pola presenza desta industria celulosa.   Félix Porto, coordinador sectorial de Unións Agrarias e responsable dos servizos xurídicos do sindicato, alertou da “difícil convivencia” das explotacións máis próximas, sobre todo das que están en produción ecolóxica, cunha industria das características da proxectada por Altri.

Transformouse un proxecto innovador nun proxecto clásico de produción de pasta de papel, nunha simple celulosa

“O proxecto que nos presentaron ao principio tiña aspectos atractivos, por iso non lle dixemos que non, pero non podemos apoiar o proxecto actual, que non se parece en nada ao que nos presentaron inicialmente, no que se falaba de producir 600.000 toneladas de fibras téxtiles ao ano cando hoxe do que se fala é de producir 400.000 toneladas de pasta de papel. É dicir, transformouse un proxecto innovador nun proxecto clásico de produción de pasta de papel, nunha simple celulosa. Polo tanto, estamos en contra do proxecto que nestes momentos temos enriba da mesa”, concluíu Félix. “O que máis preocupa nas explotacións ecolóxicas son as posibles emisións á atmosfera e o seu impacto na calidade dos pastos e tamén os problemas de acidificación dos solos por chuvia ácida que se puidera producir”, alertan desde UUAA.

O cambio de uso de terras agrarias para plantar eucaliptais é ilegal e desde xuño deste ano vai estar controlado mediante teledetección

En canto á posible presión que a nova celulosa puidera implicar para a transformación de superficies agrogandeiras en novos eucaliptais, Jacobo advertiu que a propia Lei de Montes do ano 2012 prohibe calquera tipo de forestación de terras agrarias tanto para plantar piñeiros como eucaliptos, ao igual que está prohibido cortar masas de frondosas para convertelas en eucaliptais. “Se alguén está pensando en facer algo disto ou ten esa tentación xa lle dicimos que non o faga porque desde xuño deste ano estará perfectamente controlado a nivel de teledetección a través do Inventario Forestal Continuo de Galicia”, dixo.

“Trátase dunha macroindustria de celulosa dez veces maior ca de Ence en Pontevedra que vai afectar a máis de 30 km á redonda”

O Sindicato Labrego alerta das consecuencias, afectacións e impactos que tería sobre a poboación e o territorio nun radio superior aos 30 km "unha macroindustria de celulosa dez veces maior ca de Ence en Pontevedra, de case 400 hectáreas de extensión”, como é o caso da proxectada por Greenfiber, unha sociedade participada ao 75% por Altri e ao 25% por Greenalia. Margarida Prieto alerta dos “prexuízos derivados da extracción de case medio cento de millóns de litros diarios de auga limpa do embalse de Portodemouros e o verquido diario de 30 millóns  de litros de auga con substancias químicas á Ría de Arousa sobre o medio ambiente e sobre as actividades económicas existentes no territorio”. “Dende o Sindicato Labrego Galego estamos poñendo tódolos nosos esforzos en parar esta xigantesca fábrica de celulosa. Non imos permitir que un macroproxecto industrial contaminante se instale no corazón do noso país e resulta até bochornoso pensar que en pleno século XXI, coa conciencia ecolóxica que se supón que temos como sociedade e, por ende, como institucións públicas, se poña sobre a mesa a posibilidade de destinar 250 millóns de euros do erario público para enriquecemento dunha empresa que vai degradar a calidade de vida”, di Margarida.

Segundo a documentación que está en exposición pública, a planta proxectada por Altri precisaría captar do encoro de Portodemouros máis de 40 millóns de litros diarios de auga

Neste sentido, o SLG pon a disposición da cidadanía modelos de alegación elaborados pola Plataforma Ulloa Viva e outras organizacións sociais e ecoloxistas para a súa presentación diante da Xunta de Galicia. Afectación sobre as Reservas da Biosfera Desde o SLG veñen de solicitar informes de afección ás tres Reservas da Biosfera situadas no radio de acción da macrofábrica de celulosa de Altri e Greenalia (a Reserva da Biosfera Terras do Miño, a Reserva da Biosfera As Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo e a Reserva da Biosfera Ribeira Sacra e Serras do Oribio e O Courel).

Desde o SLG poñemos a disposición da cidadanía modelos de alegación elaborados pola Plataforma Ulloa Viva

A designación das reservas de biosfera son competencia da directora xeral da UNESCO a través do programa intergobernamental MAB, sendo o seu Consello Internacional de Coordinación o que toma a decisión. “Preocúpannos por exemplo as posibles consecuencias para a da Ribeira Sacra e Serras do Oribio e Courel, declarada pola UNESCO fai tres anos, no 2021”, advirte Margarida. Estas demandas de información e posicionamento por parte das Reservas da Biosfera engádense aos informes sobre as unidades produtivas agrarias prexudicadas requiridos polo SLG o pasado xoves 21 de marzo á Consellería do Medio Rural.

“Altri pon en risco a 4.000 explotacións e á denominación de orixe do queixo Arzúa-Ulloa”

Para a Federación Rural Galega, o proxecto de celulosa que a empresa Altri pretende instalar na comarca da Ulloa supón “un grande perigo para a actividade agropecuaria da zona, non soamente para a comarca da Ulloa, senón tamén para as comarcas de Arzúa, Terras de Melide, e O Deza”. “Estas catro comarcas contan con 4.087 explotacións pecuarias, o que supón un 18,6% do total das existentes en Galicia (21.980), e unhas 90.187 cabezas de gando vacún ou o que é o mesmo, aproximadamente o 21% das 430.232 existentes na comunidade. Todo este potencial produtivo vaise ver ameazado no caso de que ao final se acabe instalando esta macroplanta de celulosa no concello de Palas de Rei, o mesmo que a Denominación de Orixe do queixo Arzúa-Ulloa, con mais de 20 empresas transformadoras e a segunda en produción de queixo de todo o Estado español”, asegura Elías Somoza.

A creación da planta de Altri tería un efecto chamada para acrecentar a plantación de eucalipto en competencia directa coa terra agraria

Pero desde a Fruga pensan ademais que a planta de Altri non tería consecuencias unicamente na zona directamente afectada, senón que tería “graves efectos” sobre todo o sector agropecuario galego. O motivo sería o “efecto chamada para acrecentar a plantación de eucalipto en competencia coa terra agraria”, din. “Non debemos esquecer que a superficie agraria media por explotación na Galiza é de 7,93 ha, cando a media española é de 26,14 ha, e que desde hai xa bastantes anos Galiza vén perdendo terra agraria, entanto a superficie forestal vén aumentado e dentro dela a dedicada ao eucalipto”, insiste Elías. “Non é economía circular, senón economía de enclave” “Este proxecto de Altri quéresenos vender como modelo de economía circular, cando o que realmente é, é una economía de enclave. A verdadeira economía circular é aquela que pecha os ciclos produtivos. Debemos ter de conta que Galicia é a primeira produtora de leite do Estado español e unha das dez máis produtoras da UE, entanto a industria galega do leite soamente supón o 10% da española. Deste xeito sobre o 45% do leite producido en Galicia sae para fóra para ser transformado noutros territorios. Dotar a Galicia dunha industria láctea propia e competitiva si que sería economía circular”, argumenta o responsable da Fruga. “Todo indica que a política da Xunta de Galicia quere renunciar a utilizar con carácter produtivo o noso territorio, pondo en risco o futuro das explotacións agrarias desta zona e de proxectos de agricultura ecolóxica implantados nela”, quéixase.

“Se se cumpre a normativa non tería por que afectarnos ás granxas da zona”

Carlos Dablanca, membro da directiva de Agromuralla e socio da gandería leiteira SAT San Miguel, ubicada no mesmo concello de Palas de Rei, a uns 15 km de onde Altri quere instalar a súa planta, pon o foco no cumplimento da normativa para facer posible a continuidade da actividade agrogandeira na comarca coa presenza dunha industria deste tipo. “Din que as esixencias medioambientais son altísimas, pero é necesario que se vixíe para que se cumpra a normativa”, asegura. “Non pode ser que os requisitos para producir as granxas se estean a endurecer en materia de emisións ou outro tipo e despois se abra a man no caso dunha planta coma esta”, razoa.    En canto ao consumo de auga previsto por parte de Altri, Carlos considera que “primeiro hai que garantir o subministro á poboación e tamén ao gando, porque para nin primeiro son os animais antes que as plantas de celulosa e se hai auga para Altri tamén a ten que haber para as vacas”, reclama.

A produción forestal ten que ser compatible coa produción agrogandeira, deberían convivir perfectamente

Defende que a produción forestal ten que ser compatible coa produción agrogandeira. “Deberían convivir perfectamente”, asegura, e reclama “que se mobilice terra agraria que está parada ou abandonada”. “Na nosa parroquia, por exemplo, non temos concentración parcelaria e temos dificultades para atopar superficie produtiva axeitada”, recoñece. Risco de novas plantacións SAT San Miguel traballa neste momento unhas 140 hectáreas para cultivos como millo ou raigrás e ten dificultades para poder ampliar a súa base territorial na zona, pero Carlos non cre que a presenza de Altri empeore a situación.

Hai que mobilizar a terra que está parada e vixiar que non se fagan plantacións ilegais

“Se hai unha regulación e esta se cumpre, a presenza ou non de Altri non tería por que implicar unha maior presión sobre a forestación de terras agrarias na comarca. Sería un problema se a Xunta abrira a man ás plantacións de eucalipto, pero eu non concibo que se plante nunha zona agrícola, aínda que pasou nos últimos anos porque a Administración fixo a vista gorda”, di. Por iso, pide que se vixíe o cumprimento da Lei de Montes e da moratoria aprobada fai tres anos ás plantacións de eucalipto para evitar o avance sen control desta especie. “O problema son as zonas de monocultivo cando se dan en grandes extensións, como acontece en algunhas parroquias do concello de Palas que están xa masificadas de eucalipto porque a agricultura e a gandería desapareceron”, exemplifica.

O monocultivo de eucalipto é un problema, porque non hai barreiras naturais contra os incendios

“A xente planta porque abandona a gandería, non por que veña Altri, porque se non é Altri será Ence”, considera, e defende que o monte debe ter tamén unha vocación produtiva porque “onde hai plantacións arde menos”. “Na zona da Rede Natura da Serra do Careón, que divide o concello de Palas con Toques, cada 4 ou 5 anos hai incendios, en parte porque non deixan tocarlle ao monte e está abandonado”, di. Carlos é comuneiro do monte veciñal Berbetouros Norte, onde contan con distintos usos, desde produción de madeira (unhas 50 hectáreas a piñeiro e 5 a eucalipto) a aproveitamento agrogandeiro. “Temos unha gran parte do monte a pastizal desde fai 40 anos. Son en total unhas 54 hectáreas, porque agora vimos de transformar 20 hectáreas de forestal, que estaban a piñeiros, en pastos para os comuneiros”, explica. A maiores, tamén teñen alugadas 15 hectáreas durante 30 anos á empresa murciana Bioflytech que, logo de acometer un investimento de máis de 20 millóns de euros, está a comezar a producir distintos produtos a partir das larvas da mosca soldado, como graxa ou fariña de proteína. Carlos destaca que esta industria vai crear 50 postos de traballo. 

“Unha planta de nova creación vai ter moitas medidas de seguridade para preservar o noso medio ambiente, máis que ningunha outra xa existente”

Desde a Asociación Agraria de Galicia (Asaga) o seu presidente, Francisco Bello, mostra a súa “satisfacción” pola creación dunha nova industria forestal en Galicia. “Como organización agraria defensora tamén do sector forestal galego, Asaga non pode máis que apoiar e manifestar a súa satisfacción por que apareza en Galicia unha empresa innovadora que mellore o aproveitamento da materia prima forestal de Galicia para facer celulosa e biocel a partir de eucalipto”, afirma. “Todos os produtores forestais de Galicia teríanse que ver favorecidos, ademais da comarca da Ulloa, beneficiada polos postos de traballo directos e indirectos tan necesarios nesa zona, como en todo o rural galego”, asegura Paco.

Todos os propietarios de monte de Galicia veranse favorecidos por unha empresa innovadora que mellorará o aproveitamento da materia prima forestal

No que respecta á instalación en si da planta e á preocupación medioambiental manifestada desde algúns sectores, desde Asaga móstranse tranquilos. “Damos por seguro que unha empresa de innovación que vai crear unha nova planta de cero non só o vai facer cumprindo a normativa galega, estatal e europea en materia de medio ambiente, senón que vai ir máis alá do que obriga a propia lei. Por ser un proxecto innovador que parte de cero, vai tomar moitas máis medidas de seguridade para preservar o noso medio ambiente, máis que ningunha outra xa existente”, conclúe.

Unións Agrarias insiste na “necesidade de dar forma a un plan de comercialización ambicioso e a varios anos que aporte solucións aos evidentes problemas de colapso que padece o mercado local de carne de vacún amparadda baixo a IXP Ternera Gallega”. A organización agrogandeira volve facer un chamamento para que “Xunta de Galicia e IXP vaian da man para buscar novas vías que permitan revalorizar e dar saída á carne de Ternera Gallega, cuxas ventas se atopan nestes momentos estancadas debido ao desaxuste entre oferta e demanda”. Proba disto, segundo Unións, é que “a pesar de que o número de becerros que entraron nos matadoiros galegos no último mes disminuiu case un 2% respecto ao mesmo período do ano anterior (12.947 animais de Suprema, 224 menos que en marzo de 2023), nestes momentos o exceso de carne ten colapsados os matadoiros de Galicia, incapaces de colocar no mercado o volume de becerros producidos polas explotacións de Ternera Gallega”. Advirten dende a organización agraria de que “o problema non é novo, pois dende Unións Agrarias levamos xa tempo alertando dos signos de saturación que o mercado local viña dando e da necesidade de buscar novas vías para darlle saída á carne de Suprema; unha produción top que está a verse devaluada por estas dinámicas”. En concreto, a organización insta á Xunta de Galicia a mudar os criterios na concesión de axudas ao sector, “que no último exercicio a administración autonómica vinculou ao número de becerros comercializados ao amparo da IXP Ternera Gallega”.

“O deseño das axudas da Consellería levaron a esta saturación do mercado galego”

“E é que os problemas que Unións Agrarias xa augurara no seu día debido a este deseño están a confirmarse agora, coa resistencia dos produtores a recorrer a mercados foráneos, como o asturiano, para dar saída ao exceso de produción. Unha práctica antes habitual e que supoña un importante desafogo á hora de dar saída á produción en momentos de saturación como o actual, á que agora as explotacións se resisten a seguir recorrendo para non perder o dereito á axuda da Consellería”, explican. Nese senso, Unións Agrarias lamenta o “mal enfoque desta liña de apoios; benintencionada, pero inútil debido ao seu mal deseño e plantexamento”. A este respecto, Unións Agrarias fai un chamamento para que “os esforzos que xa se realizaron no pasado coa creación da Estratexia de Dinamización do Sector Cárnico non caian en saco roto e se traduzan en medidas concretas e accións promocionais que fagan posible a apertura de novos mercados para a carne galega, e máis concretamente a de Suprema; un produto gourmet producido baixo uns altísimos parámetros de calidade e benestar animal que está a verse devaluado debido á incapacidade do mercado galego de absorver e remunerar adecuadamente o volume de produción existente”.

Félix Porto e Xosé Ramón González na rolda de prensa O luns desta semana Unións Agrarias presentou denuncia ante a AICA española e a galega e ante a Comisión Nacional dos Mercados e da Competencia polo que consideran “venda a perdas que as industrias galegas están a forzar no sector cárnico de vacún”. “Cun diferencial de máis dun euro entre o que custa producir un quilo de carne e que as explotacións están a percibir por el; e vista a homoxeneidade duns prezos que, ao igual que acontecía no leite, se lles impoñen a produtoras e produtoras de xeito unilateral e sen marxe para a negociación; entendemos que hai indicios máis que de sobra para que as administracións e os organismos competentes inicien actuacións, investiguen a fondo e actúen para poñer couto a unhas prácticas que atentan contra a rendibilidade e o mantemento das explotacións cárnicas de vacún do noso país”, xustifican dende Unións. Os datos feitos públicos pola Xunta de Galicia, correspondentes a un estudo de custos encargado pola administración autonómica á Fundación Juana de Vega, son a base que sustenta a denuncia realizada por Unións Agrarias. “E é que de acordo coas cifras feitas públicas en 2023, tras o forte incremento dos custos de produción que a invasión de Ucraína e a seca trouxeron ao sector produtor, producir un quilo de carne de vacún custaba o ano pasado 7,60€. Porén, o prezo que as explotacións galegas percibiron foi tan só de 6,20€”, explican. Engaden dende Unións Agrarias que “non se trata dunha situación nova, pois xa en 2022 outro estudo realizado polo mesmo organismo tamén a instancias da Xunta cifraba ese custo de produción en 6,20€; un euro por debaixo dos 5,20€ que daquela cobraron as granxas”. Á marxe das sancións que "este comportamento xeralizado e reiterado" podería carrexar para as máis de 100 industrias cárnicas que operan en Galicia, Unións Agrarias pretende que a súa denuncia “sirva de punto de atención para que as cousas comecen a facerse doutro xeito”. Por iso, reclama que todas as industrias englobadas dentro de Asogacarne sexan investigadas e insta ás administracións a habilitar a xa tan demandada figura do mediador. “Non pretendemos que se sancione a ninguén, senón que se constate a realidade que tanto tempo levamos denunciando e que as administracións activen os mecanismos pertinentes para frear este tipo de comportamentos que impiden que as gandeiras e gandeiros cobren prezos xustos polas súas producións", precisan. Dentro da IXP Ternera Gallega comercialízanse anualmente 60.000 becerros dunha media de 200 quilos. Unhas cifras que, segundo os cálculos de Unións, elevan ata os 12 millóns de euros ao ano o diferencial entre os custos de produción que soportan as explotacións e os ingresos que perciben polo seu traballo. Unhas cifras ás que habería que sumar as correspondentes ao 30% da produción que se comercializa á marxe da Indicación Xeográfica Protexida.

A resolución da Audiencia Nacional que confirma a existencia dun cártel das industrias lácteas ata o 2013 ameaza con desencadear unha cascada de reclamacións xudiciais de consecuencias imprevisibles. En Galicia, só Unións Agrarias ten xa acreditada a representación xudicial de máis de 5.000 granxas que lle solicitarán o pago de danos e prexuízos ás industrias. Pero é só a punta do iceberg, din: “Hai un 70% de granxas que aínda non iniciaron o proceso para reclamar, pero que ata o 30 de xuño aínda están en prazo”, sinala a organización agraria. Tras trascender na tarde de onte a sentencia da Audiencia Nacional, as oficinas de Unións Agrarias xa están a recibir chamadas de novas ganderías que se queren sumar as reclamacións. Na organización viven o novo escenario con satisfacción e cun certo alivio, pois tras 12 anos de proceso, o asunto semella encamiñado. Cronoloxía

• 2011 - Foi en setembro do 2011 cando Unións Agrarias deu o primeiro paso cunha denuncia ante Competencia. A denuncia advertía sobre a existencia de acordos entre as industrias para pactar prezos e para evitar as pugnas por granxas proveedoras.
• 2019 – En xullo do 2019, a Comisión Nacional da Competencia fixo firme unha sanción de máis de 80 millóns de euros contra 8 industrias e dúas asociacións empresariais. Esa multa foi recurrida polas industrias ante a Audiencia Nacional, pero con escaso resultado.
• 2024 - A Audiencia Nacional vén de confirmar agora que as 8 industrias afectadas desenvolveron prácticas anticompetitivas e e considerou proporcionais e suxeitas a dereito as multas impostas en cinco dos casos (Lactalis, Nestlé, Pascual, Schreiber Foods e Celega). Nos outros tres casos (Capsa, Danone e Puleva), Competencia terá que recalcular as multas, pois a Audiencia Nacional considera que só é sancionable o periodo do 2006 ó 2013.

Explicación das sentencias “A Audiencia Nacional confirma a multa contra cinco das industrias e sinala que nos outros tres casos (Capsa, Danone e Puleva) demostráronse comportamentos anticompetitivos no periodo 2000 – 2003 e no periodo 2006-2013. A cuestión é que ao haber máis de dous anos de diferenza entre ambos periodos, considera que se trata de dúas infraccións distintas e entende que a primeira está prescrita a efectos da multa de Competencia, polo que pide que se recalcule a sanción con acordo só ó periodo 2006 – 2013”, explicaron hoxe en rolda de prensa o secretario xeral de Unións Agrarias, Roberto García, e o responsable dos servizos xurídicos da organización, Félix Porto. “Valoraremos se recurrir estas tres sentencias, pero en calquera caso o importante para nós é que as 8 sentencias contras as industrias dictadas pola Audiencia Nacional recoñecen as infraccións das empresas en todo o periodo”, sinalan. Entre as industrias lácteas aínda non houbo pronunciamentos sobre as sentencias, se ben espérase que presenten un recurso ante o Tribunal Supremo. Para Unións, ese posible recurso é un tema menor, “pois coa sentencia da Audiencia Nacional, ábrese xa a porta para que cada granxa afectada reclame individualmente danos e prexuízos”, valoran. Reclamación de danos e prexuízos A reclamación de danos e prexuízos será previsiblemente un proceso que se dilate no tempo, pois cada granxa debe presentar unha demanda individual na que ten que acreditar os volumes de leite vendidos durante o periodo no que está demostrado o cártel, así como as cantidades percibidas. “É información que estamos sacando tanto de facturas que poidan conservar as granxas como dos datos de entregas de leite do Fondo Español de Garantía Agraria e de copias das liquidacións bancarias que fixeron as empresas”, explican desde Unións.

“O que está en discusión é a contía que terá que cobrar cada granxa, non se ten dereito a ela” (Roberto García)

A maiores, para cada caso presentarase un informe pericial no que se estiman os danos e prexuízos causados. “De xeito xeral, podemos valorar que nunca se fai un cartel de ningún sector industrial para obter un beneficio menor ó 10% adicional. Por tanto, en principio pedirase un 10% sobre o prezo do leite cobrado no periodo 2000 – 2013, xunto cos intereses desa cantidade, que poden ser case outro tanto como a contía principal”, valora Roberto García. En conxunto, a cifra a reclamar podería rondar 5 céntimos adicionais por litro de leite, sobre as cantidades comercializadas naquel periodo. “O que está en discusión é a contía que terá que cobrar cada granxa, non se ten dereito a ela”, considera Roberto García.

Unións Agrarias, Asaga e Sindicato Labrego Galego fixan A Coruña como punto chave nas mobilizacións do martes 20, por ser a sede da Delegación do Goberno. Ademais, en Galicia están marcados 11 puntos para as concentracións, que terán lugar de 12:00 a 17:00 horas. As localizacións son:

• A Coruña: A Coruña (xunto á Delegación do Goberno), Santiago (Xunta, San Caetano), Ortigueira e Vimianzo.
• Lugo: Lugo (sede da Subdelegación do Goberno), Ribadeo e Pedrafita.
• Pontevedra: Lalín.
• Ourense: Ourense (sede da Subdelegación), A Mezquita e A Gudiña.

En paralelo, desenvolveranse tamén protestas no resto da Cornixa Cantábrica. Este acordo foi presentado esta mañá por Félix Porto, de Unións Agrarias, Ana Rodríguez, do Sindicato Labrego Galego, e e Francisco Bello, responsable de Asaga. O tres inciden en que o obxectivo das mobilizacións é que se atenda a táboa de reivindicacións que deseñaron, que busca cubrir as necesidades do sector primario en Galicia e tamén en toda a Cornixa Cantábrica. Durante as mobilizacións lerase un manifesto e tamén se trasladará en cada unha das Subdelegacións un documento con todas as peticións que buscan que se atendan. Avisan que haberá dificultades no tráfico durante as horas previas, durante e posteriores ás mobilizacións e inciden en que son protestas abertas a todo o mundo. "Este será o comezo dunhas reivindicacións que permanecerán ata que haxa acordos por escrito". Espéranse tractores en tódalas concentracións, que ralentizarán o tráfico na entrada e saída das cidades. As organizacións non aclararon se haberá cortes nas autovías de entrada a Galicia, nos puntos de concentración da Gudiña, Pedrafita e Ribadeo.

"As mobilizacións continuarán ata que haxa compromisos publicados no Boletín Oficial del Estado", afirman as organizacións agrarias

No encontro coa prensa anunciaron que na xornada de hoxe terán unha primeira reunión co delegado do Goberno para trasladarlle cales son as reivindicacións e escoitar de primeira man o que se acordou na reunión co ministro de Agricultura. Reivindicacións A primeira das reivindicacións é que se cumpra a Lei da Cadea Alimentaria e que se fixen uns prezos para "que non se poida vender por baixo dos mesmos". Inciden en que é "unha das cuestións fundamentais e un dos berros desesperados que trasladaremos desde os sectores produtivos". Outra das cuestións é a excesiva burocratización, "á que estamos sometidos desde o 1 de xaneiro". Cuestionan tamén o decreto de nutrición sostible de solos, que regula a aplicación de xurros e "que non pode ser aplicado tal e como está redactado", valoran. As organizacións consideran insuficientes as medidas anunciadas onte polo Ministerio de Agricultura, pois din, "non serven para Galicia", e urxen a adopción de medidas adicionais pensadas para a Cornixa Cantábrica, en especial no referente á normativa de aplicación de xurros e ós ecoesquemas da PAC. "Galicia é a terceira comunidade con menos hectáreas en ecorrexímenes e precisamos doutras solucións. Necesitamos que se adapte a PAC a Galicia e ás persoas", defenden.

"Ningunha persoa nova se vai incorporar ó agro se non se dan dúas condicións: rendibilidade e servizos no rural"

Así, indicen na importancia de aplicar políticas que sirvan para fixar poboación no rural e que se poida dar a substitución xeracional nas explotacións. "Ningún mozo se vai a quedar no rural se non se dan dúas condicións: que as súas explotacións sexan rendibles e que haxa servizos no rural". Destacan que actualmente están a pechar numerosas explotacións e ese problema levará a que aumente a fauna silvestre e os incendios. A isto, engaden que "os agricultores e gandeiros están a manter a fauna silvestre. Necesitamos políticas de control de lobo e xabarín, pero tamén que se dote presupuestariamente os danos que xeran". Por último, piden a sensibilización dos consumidores que ven incrementado o custo da cesta da compra: "Que se pregunten quen se está quedando con ese diñeiro". Tamén apelan á empatía por parte de todas as administracións, xa que "desde cada unha delas se pode traballar para que se atendan as necesidades específicas que temos en Galicia e na Cornixa, tanto na Xunta como no Ministerio e en Bruxelas", conclúen.

"As medidas do Ministerio chegan tarde e son vagas e insuficientes" (José González, conselleiro do Medio Rural)

Valoracións de Medio Rural Por parte da Consellería do Medio Rural, o seu titular, José González, valorou en negativo as medidas anunciadas polo Ministerio: "Chegan tarde, son contraditorias, vagas e completamente insuficientes. Boa mostra é que as organizacións agrarias non desconvocaron as manifestacións, o que creo que era o principal obxectivo do ministro. Non buscaba tanto anunciar medidas favorables para os nosos gandeiros e agricultores como desconvocar as mobilizacións", sentenciou González. https://www.campogalego.gal/tractoradas-o-martes-20-para-urxir-medidas-adicionais-para-galicia-nos-xurros-e-nos-ecorreximes/

O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a resolución da Consellería do Medio Rural pola que se aproban dous cambios para facilitar a solicitude das últimas axudas para plans de mellora e incorporación de mozos ao agro. En concreto, ata o de agora non era posible presentar unha solicitude para as axudas de mellora e incorporación mentres a anterior convocatoria non se tivera resolto. Un requerimento que estaba a obstaculizar o acceso de moitos agricultores e gandeiros a unha liña de apoio público fundamental para as explotacións e o tecido socioeconómico do rural no seu conxunto. Con este cambio axilízanse os trámites administrativos co obxectivo de facilitar a xestión aos potenciais beneficiarios dunha liña cuxa actual convocatoria permanecerá aberta ata o vindeiro día 22 de marzo. Modifícase a letra g) do número 1 do artigo 26 da convocatoria de axudas, que queda redactado como segue: «g) Non ter ningún expediente da axuda da submedida 4.1 Apoio aos investimentos nas explotacións agrícolas do PDR de Galicia 2014-2020, cuxa resolución de concesión fose notificada, sen presentar a súa solicitude de pagamento na data de publicación desta orde». Asemade, modifícase a letra g) do número 1 do artigo 32, que queda redactado como segue: «g) Non ter ningún expediente da axuda da submedida 4.1 Apoio aos investimentos nas explotacións agrícolas do PDR de Galicia 2014-2020, cuxa resolución de concesión fose notificada, sen presentar a súa solicitude de pagamento na data de publicación desta orde».

Unións Agrarias destaca que é un logro da organización 

Precisamente, a organización Unións Agrarias mantivo este xoves un encontro con representantes da Consellería do Medio Rural, no que lle anunciaron esta modificación. “Trátase dunha petición que Unións Agrarias levaba tempo realizando co obxectivo de facer estas achegas máis sinxelas, accesibles e operativas; e que o secretario técnico de Medio Rural se comprometeu a facer efectiva de inmediato, como publica hoxe o DOG”, destacan dende UUAA.

Unións Agrarias, Sindicato Labrego Galego e Asociación Agraria de Galicia veñen de dar forma á táboa reivindicativa conxunta que defenderán nas vindeiras semanas. Tal e como xa anunciaron hai uns días, as tres organizacións agrogandeiras maioritarias en Galicia ven necesario apostar pola unidade de acción para garantir a mellor defensa dos intereses do sector produtor. Nos vindeiros días pecharán o calendario de actuacións a seguir nas próximas semanas, unha vez que pasen as eleccións autonómicas que terán lugar o domingo 18 de febreiro. As organizacións agrarias entenden que existen motivos máis que de sobra para que o sector produtor saia á rúa; así como un contexto, tanto a nivel europeo como estatal, do que a agricultura e a gandería galega non pode manterse á marxe. En concreto, ven necesario actuar para paliar a excesiva burocracia que ten xerado a entrada en vigor de novas normativas europeas; así como para garantir que os acordos comerciais con países extracomunitarios non supoñan unha competencia desleal para os produtores locais. Así, as tres organizacións instan á Xunta e ao Goberno central a actuar con contundencia e rigor para garantir prezos xustos para os produtos agrogandeiros e, con eles, o futuro e a rendabilidade do sector produtor. Estes son os puntos incluídos no Decálogo de Reivindicacións das organizacións agrarias galegas:

1. Prezos xustos. Eliminación da especulación e creación de índices de referencia dos custos de produción nos diferentes sectores, incluíndo unha remuneración digna do traballo das produtoras e produtores e mecanismos para facer cumprir a Lei da Cadea Alimentaria e acabar con prácticas e marxes abusivas.
2. Rexeitamento aos tratados de libre comercio (Mercosur) que poñan en perigo as producións, así como a súa priorización fronte ás de terceiros países que comercializan coa UE.
3. Eliminar a burocratización: Caderno Dixital, Decreto de Ordenación de Explotacións Bovinas e Decreto de Fertilización Sostible de Solos.
4. Adaptación dos ecorreximes da PAC á realidade da agricultura e gandeiría galegas e pagos en función das persoas activas e non pola superficie.
5. Importes suficientes para atender as solicitudes de produción en ecolóxico, así como a totalidade de expedientes de agroambiente e clima e as axudas de incorporación.
6. Recuperación de terra agrícola e a súa especial protección, así como apoios ao sector fronte a novos retos como os cambios no clima, novas enfermidades ou o encarecemento dos insumos e combustibles. Maior apoio á investigación pública, que axude e acompañe ao sector na situación actual e de cara aos novos problemas que afectan ao sector para unha maior sostenibilidade nas explotacións.
7. Fomentar o acceso da poboación aos alimentos apoiando os mercados locais e os circuitos curtos.
8. Mantemento da redución do prezo do gasóleo para o sector, así como as condicións do gasóleo agrícola profesional.
9. Remuneración dos danos da fauna salvaxe (xabarín, lobo...), do lucro cesante e da totalidade das perdas ocasionadas, que deben se minimizadas.
10. Creación da figura do mediador na negociación de contratos e posta en marcha de Observatorios de prezos nos produtos agrogandeiros.

https://www.campogalego.gal/tractoradas-galegas-contra-burocracia-e-o-endurecemento-de-normas-ambientais-no-agro/

Félix Porto e Óscar Pose este martes diante dos xulgados da Coruña Unións Agrarias denuncia publicamente o intento de Corporación Alimentaria Peñasanta (CAPSA Food), propietaria de marcas como Central Lechera Asturiana ou Larsa, "de amedrentar e frear a actividade da organización na defensa dos dereitos do sector produtor". Representantes da organización trasladáronse este martes ata o Xulgado do Mercantil número 3 da Coruña para participar nunha sesión relacionada coa demanda interposta por esta industria láctea contra a organización agrogandeira. "Unha actuación sen precedentes que supón un atentando contra a liberdade sindical e o dereito á negociación colectiva dun sector que leva anos padecendo os comportamentos abusivos das industrias lácteas", lamentan dende Uións. "Nunca ata este momento ninguna industria se atrevera a facer o que agora está facendo Capsa: tentar amedrentar e calar a unha organización coñecida e recoñecida polo seu traballo na defensa dos dereitos do sector produtor en Galicia", advirten. Tras as denuncias públicas realizadas nos últimos anos por Unións Agrarias, Capsa Food ten interposto demandas por competencia desleal e por infracción do dereito ao honor, tanto contra a organización no seu conxunto como contra varios dos seus representantes. "Unha actuación que non ten cabida e que corrobora a nula vontade desta industria de cumprir coa lei e cos seus deberes de negociación colectiva e de pagar prezos por enriba de custos", sinalan dende Unións. A organización agraria amósase tranquila e confiada ante “unha guerra que sen ningún xénero de dúbidas imos gañar. E é que todas e cada unha das acusacións verquidas pola organización nos últimos 3 anos son verídicas e facilmente demostrables". “Non imos amedrentarnos, senón todo o contrario: ratificámonos en todo canto dixemos nos últimos anos, para denunciar os continuos incumprimentos da Lei de Cadea Alimentaria e o desaxuste existente entre os custos de produción, en aumento, e os prezos do leite que as industrias estaban a pagar ás explotacións”. Así o aseverou o secretario de Coordinación Sectorial e Área Externa de Unións  ás portas do xulgado, onde reforzou a vontade da organización de seguir cumprindo co seu papel. “Non imos rectificar nin unha soa das palabras que dixemos no seu día e imos seguir traballando para facer cumprir os direitos de gandeiras e gandeiros e do sector produtor no seu conxunto”. Unións Agrarias chama a atención sobre "o modus operandi dunha industria que xa foi sancionada pola Comisión Nacional dos Mercados e da Competencia por pactar prezos e incorrer en prácticas anticompetitivas en detrimento dos intereses e dereitos dos produtores". Igualmente, destaca o feito de que "o máximo responsable de Capsa sexa tamén unha persoa con responsabilidades na Federación Nacional de Industrias Lácteas. Algo que corrobora as prácticas abusivas ás que as industrias lácteas están afeitas e que Unións Agrarias continuará denunciando publicamente". “O que estamos vivindo neste momento -engaden- demostra unha vez máis que non existe negociación colectiva e que as industrias pretenden seguir impoñendo condicións á marxe do que dita a lei. Están afeitas a actuar dese xeito, e cando non conseguen o seu obxectivo tentan amedrentar pola vía xudicial. Algo intolerable que non nos vai calar”. A organización reitera o “desaxuste claro” que existe entre o prezo que as industrias lácteas pagan aos produtores galegos e aos asturianos. Unha diferenza de prezo constatable que nos últimos meses acadou os 7 céntimos por litro de leite e que, ao igual que Unións Agrarias, tamén ten denunciado publicamente o propio conselleiro do Medio Rural.

Unións Agrarias-UPA e a Asociación galega de empresarios do gando (AGEGA) -unha das dúas que representan ao colectivo na comunidade- instan á Xunta de Galicia a habilitar orzamento suficiente para compensar a suba de custos de produción en todo o sector produtor de vacún de carne. Ambas organizacións celebran que a Consellería de Medio Rural teña habilitado fondos para apoiar as producións amparadas na IXP e, máis concretamente, a Tenreira Galega Suprema. Pero lamentan os criterios escollidos, que “deixan fóra non só ás explotacións que traballan á marxe da Indicación Xeográfica Protexida, senón tamén ao 35% dos becerros criados dentro dela”. Neste sentido, Unións Agrarias e AGEGA fan un chamamento conxunto para que “a administración corrixa a discriminación que ven de perpetrar coa liña de axudas recentemente concedida aos produtores de Ternera Gallega e estenda ese apoio á totalidade do sector produtor de vacún de carne en Galicia”.

Temor a un colapso do mercado e a baixada de prezos

Ambas organizacións temen tamén “o colapso do mercado e a baixada de prezos que poden vir da man dunha liña de axudas que xa está a producir distorsións debido á paralización da saída de animais marcados dentro da IXP que antes se comercializaban sen certificar, por exemplo no mercado asturiano”. “Esas vendas agora non se están a producir debido a que as ganderías non queren perder unhas axudas que se vinculan exclusivamente aos becerros certificados dentro da Indicación Xeográfica Protexida, polo que se está distorsionando o mercado, e isto podería xerar problemas a medio prazo”, indican dende Unións e AGEGA. Nese senso, ambas organizacións instan á Xunta de Galicia a aclarar publicamente se esta axuda, en principio aprobada de xeito excepcional só para o 2023, se manterá nas mesmas condicións no ano que ven de arrincar. “A crenza de que vai ser así xa está causando unha distorsión no mercado de compra-venda que pode traer consigo unha saturación e a consecuente caída dos prezos da carne en orixe. Unha situación moi preocupante que debemos atallar”, subliñan. Dende Unións lembran que “Ternera Gallega Suprema certifica 55.000 becerros, pero inscribe 80.000, o que deixa ao 35% da produción amparada na IXP fóra desta liña de axudas, penalizando ás explotacións que apostan pola recría e, en definitiva, por tentar medrar e polo futuro do sector”. Así, ambas organizacións fan un chamamento conxunto para que o apoio público chegue á totalidade do sector e lembran que a suba de custos de produción afecta do mesmo xeito a todas as explotacións. Nese senso, Unións Agrarias e AGEGA consideran “inaceptable que a administración dea as costas ao 65% do sector limitando o seu apoio á produción de Ternera Gallega Suprema”.

Rolda de prensa de UUAA na Coruña, na que volveu criticar os criterios de reparto publicados esta semana no DOG O sindicato UUAA estuda levar á Xunta ao xulgado polo reparto da axuda anunciada para o sector da carne. O responsable de producións extensivas do sindicato e vicepresidente do Consello Regulador da IXP Ternera Gallega, José Ramón González, considera “discriminatorios” os criterios de reparto publicados este mércores no DOG nos que se esixe que os animais sexan sacrificados e certificados nun matadoiro para o cobro da subvención.   “Os nosos servizos xurídicos están estudando a presentación dun contencioso-administrativo contra a orde da Consellería por unha discriminación clara a unha parte dos produtores e queremos aglutinar a todas as explotacións que se van ver prexudicadas, que son máis de 4.500, para que reclamen”, avanzou UUAA este xoves nunha rolda de prensa na Coruña.

Dos 135.000 becerros que nacen anualmente en Galicia só van cobrar 55.000

“Dos 135.000 becerros que nacen anualmente en Galicia só van estar primados 55.000, é dicir, o 65% non van cobrar a subvención. A Xunta de Galicia estase equivocando nos criterios de reparto dos cartos porque incluso dentro da propia IXP só se certifican o 69% dos animais identificados, polo que só dentro de Ternera Gallega estamos deixando sen subvención o 30% dos animais”, asegurou.

UUAA calcula que na provincia da Coruña 800 explotacións van percibir a axuda e outras 1.200 van quedar fóra

UUAA volveu defender que a axuda debería repartirse por vaca nodriza e non por becerro certificado. En Galicia hai case 190.000 vacas nodrizas que producen carne en extensivo ou semiextensivo en 20.000 explotacións, a metade delas con máis de 10 vacas e 8.300 delas formando parte da IXP Ternera Gallega. “Se facemos o cálculo por vaca nodriza a cantidade cobrada polas explotacións vai ser inferior á cobrada con motivo da guerra de Ucraína”, argumentou José Ramón González, que pediu á Consellería “que poña os cartos necesarios a maiores (6 millóns de euros) para que polo menos os 85.000 animais identificados o pasado ano dentro da IXP cobren a axuda”. Contratos fraudulentos entre gandeiros e matadoiros UUAA esixe tamén que se cumpra a Lei da Cadea e criticou que para este ano se reducira a partida destinada a promoción de 1 millón de euros a 200.000, o que, na súa opinión, “vai frear a apertura de novos mercados”. “Necesitamos abrir mercados fóra de Galicia e maior transparencia. Non se están facendo contratos de abastecemento entre a industria e os produtores e os que se fan son fraudulentos”, denunciou José Ramón, polo que pediu á Aica Galega que actúe.

Non se están facendo contratos de abastecemento entre a industria e os produtores e os que se fan son fraudulentos

“Hai problemas de viabilidade nas explotacións. Unha parte da súa renda, arredor do 60%, procede dos ingresos pola venda da carne e o 40% restante vén vía cobro de subvencións”, asegurou.    “A revalorización do prezo da carne desde marzo de 2023 foi de 1 euro en kilo, pero iso foi acompañado dun encarecemento dos custos de produción nun nivel semellante e seguimos cun déficit importante de axudas. O ano pasado destináronse 100 millóns de euros para todo o sector gandeiro, tanto o de leite como o de carne, a mesma cantidade que a Xunta destinou ao servizo de extinción de incendios. Que diñeiro é máis aproveitado, o que xestionamos os gandeiros ou o que se usa para apagar lumes”, preguntou.

Que diñeiro é máis aproveitado, o que xestionamos os gandeiros ou o que se usa para apagar lumes?

“De media cada vaca xestiona unha hectárea ou hectárea e media de territorio. A sociedade e a Administración teñen que recoñecer e pagar esa labor medioambiental”, defendeu. A maiores estaría a función social das ganderías de carne. “Son imprescindibles porque fixan poboación no rural”, concluíu José Ramón.

A Consellería do Medio Rural cualifica de "incongruentes e electoralistas" as declaracións de Unións Agrarias

Pola súa parte, dende a Consellería do Medio Rural cualifican as declaracións de Unións Agrarias de "incongruentes e electoralistas".  En concreto, dende o departamento que dirixe José González consideran que "é unha incongruencia evidente que Unións Agrarias (UUAA), integrada no consello regulador da Indicación Xeográfica Protexida (IXP) de Ternera Gallega, critique unhas axudas enfocadas precisamente a apoiar aos produtores que apostan por traballar cos estándares de calidade establecidos por esta IXP".  "Todo esto -subliñan- sábeo perfectamente UUAA, que como integrante do consello regulador da IXP de Ternera Gallega coñece dende hai tempo esta nova liña de axudas da Xunta de Galicia -aplaudidas por este mesmo sindicato no seu día-. Neste sentido, consideran dende a Consellería que "este novo posicionamento de Unións Agrarias so pode entenderse de dúas formas: ou son unhas declaracións electoralistas ou están lanzadas por alguén que vai completamente en contra do sector". 

A asociación Gandeiros Galegos da Suprema pide a dimisión de José Ramón González como vicepresidente de Ternera Gallega

Rolda de prensa de Gandeiros Galegos da Suprema este xoves en Lugo para valorar as axudas ao sector A asociación Gandeiros Galegos da Suprema pide a dimisión de José Ramón González como vicepresidente do Consello Regulador da Indicación Xeográfica Protexida Ternera Gallega polas súas críticas ás axudas da Xunta ao sector, que buscan precisamente favorecer aos produtores de vacún de carne que marcan os seus becerros dentro da IXP.  "É inadmisible que o vicepresidente da IXP faga este tipo de declaracións, “totalmente desafortunadas e fóra de lugar que enmarcamos nun escenario puramente electoral e que fan un fraco favor á IXP e aos produtores de carne de calidade”, repróchalle Santiago Rego, presidente de Gandeiros Galegos da Suprema.

Son declaracións fóra de lugar, totalmente desafortunadas e puramente electorais que fan un fraco favor á IXP e aos produtores de carne de calidade

O sindicato UUAA ten dous representantes no Pleno do Consello Regulador da IXP Ternera Gallega e José Ramón González ostenta o cargo de vicepresidente, polo que Santiago Rego considera “incompatible con este papel de representación” as críticas a unhas axudas “que van dirixidas ás ganderías que apostan polo selo Ternera Gallega e por marcar os seus becerros dentro da IXP”. “Ninguén se pode sentir discriminado por esta axuda: o que xa aposta pola IXP ten nesta axuda un premio ou unha recompensa e o que non se sumou até agora ten nesta axuda un incentivo para meterse na IXP. Se temos un paraugas para os produtores de calidade, que é a IXP, cantos máis esteamos dentro máis forte imos facer a marca fronte a outras carnes”, defende Santiago Rego. Outra liña de axudas por coidado do territorio O presidente da asociación Gandeiros Galegos da Suprema, lembra que tralas mobilizacións da pasada primavera, “cando arrincamos do conselleiro o compromiso desta axuda vinculada á IXP tamén arrincamos o compromiso de poñer en marcha outra axuda vinculada ao pastoreo e ao coidado do territorio que sería extensible ao resto de ganderías, marquen ou non marquen a través da IXP, porque é certo que tamén fan esa labor medioambiental”, argumenta. Gandeiros Galegos da Suprema tamén critica a Unións Agrarias “por acordarse agora da PAC e a Lei de Cadea” e desmarcarse das protestas levadas a cabo por ese motivo en 2023. “A nosa asociación pediu explicacións tanto á Xunta como ao Ministerio porque non se cumpría a Lei da Cadea Alimentaria e pola repartición inxusta da PAC na axuda asociada a vaca nodriza. Eses foron dous dos motivos das mobilizacións que levamos a cabo na primavera pasada e que o propio sindicato UUAA criticou dicindo que non era o momento. Hai que preguntarse cal é a diferenza agora, que hai eleccións?”, pregunta Santiago Rego.

 

Félix Porto e José Ramón González durante a rolda de prensa de UUAA este mércores en Lugo Unións Agrarias “aplaude” a axuda da Xunta ao sector da carne pero considéraa “insuficiente” e o seu reparto “tremendamente inxusto”, ao estar destinada unicamente aos xatos certificados dentro da IXP Ternera Gallega. Ademais, aqueles becerros inscritos en Suprema pero que logo non se certifiquen en matadeiro, por exemplo porque se lle venden directamente á restauración ou a carnicerías, quedarán tamén fóra da axuda, segundo sinala Unións. “Ao tratarse dunha axuda por animal certificado dentro da IXP Ternera Gallega, van cobrar o apoio menos da metade dos animais producidos en base a vacas nodrizas en Galicia”, advertiu José Ramón González, responsable sectorial de producións extensivas de UUAA. “Só van cobrar a axuda por cría de becerros unhas 3.500 explotacións das 8.000 que hai en Suprema. Dos animais identificados dentro da IXP só o 78% vai cobrar a axuda e dos inscritos en Suprema menos do 70%”, calculou.

Van cobrar a axuda tan só 3.500 explotacións das 8.000 que hai en Suprema

Pola súa banda, Félix Porto, coordinador de área externa do sindicato, esixiu á Xunta “que cobren as axudas todos os gandeiros” porque “realizan as mesmas funcións medioambientais e sufriron a mesma suba dos custos de produción”. “Van quedar como mínimo un 65% das explotacións profesionais que hai en Galicia fóra das axudas de Ternera Gallega, ben porque non están na IXP ou porque os animais non acabaron o ciclo e non se certificaron en matadeiro, ou porque finalmente quedaron como reposición nas granxas”, insistiu. “Cortina de fume” Por iso, Felix Porto tachou de “cortina de fume” o anuncio da Consellería do pago das axudas nas vindeiras semanas co obxectivo, dixo, de “tapar o que non se está facendo para executar o acordo sectorial asinado en marzo de 2022”.

A axuda é necesaria pero débese repartir por vaca nodriza; cada vaca tocaría a 60€ pero cobrarían todas as vacas

“A axuda fai falla pero débese repartir por vaca nodriza; cada vaca tocaría a 60€ pero cobrarían todas as vacas”, solicita UUAA, que pide ademais “consolidar de cara aos vindeiros anos esta axuda, pero ligada á PAC, dentro das prácticas medioambientais e de benestar animal”. Finalmente, Félix Porto lanzou tamén un “aviso a navegantes” para que “non se lle ocorra a ninguén a tentación de baixar os prezos de maneira artificial, aproveitando que os gandeiros van cobrar a axuda da Xunta, polo que lle pedimos á propia Consellería que sexa garante de que iso non aconteza”.

O “problema estrutural e endémico” do sector da carne en Galicia

O sindicato Unións Agrarias puxo este mércores de novo enriba da mesa o “problema estrutural e endémico” do sector da carne en Galicia, que “non é capaz de cubrir os custos de produción”, aínda que desde UUAA valoran a subida de prezos lograda no último ano e medio, trala sinatura do acordo sectorial cos matadoiros e as cadeas de distribución, pero que non foi capaz de compensar o incremento de custos de produción das granxas. “Os prezos pasaron de 5,05€/kg canal en xaneiro de 2022 a 6,12€ en xaneiro de 2023, o que nos supuxo cobrar uns 200 euros máis por animal vendido”, calculou José Ramón González, que puxo no outro lado da balanza a suba do penso, os carburantes e os derivados do plástico.   “Hoxe cos datos que manexamos, podemos afirmar que o sector cárnico de vacas nodrizas non vende polo que lle custa producir, polo tanto estase incumprindo a Lei da Cadea Alimentaria”, advirte Unións. Un estudo feito no País Vasco, pero “sobre un modelo de produción bastante semellante ao que temos nós aquí en Galicia”, aclarou José Ramón, sitúa o custo de producir un quilo de carne en 7,17 €/kg canal, con datos do mes de xuño de 2023. Outro estudo, neste caso realizado en granxas galegas pola Fundación Juana de Vega, cifra os custos de produción en 7,66€/kg canal, atribuíndo ao gandeiro un soldo mensual de 1,5 veces o salario mínimo, que UUAA considera “moi pouco” tendo en conta “o diñeiro que arrisca e que ten investido para poder producir”. O apoio das subvencións da PAC, que representa de media máis dun 30% dos ingresos das explotacións, segundo o estudo de Juana de Vega, compensa en parte os baixos prezos da carne e contribúe a equilibrar as contas das ganderías. Maior transparencia UUAA considera necesario “dotar de transparencia ao sector”. “Deberiamos ter en marcha a día de hoxe, porque ese era o compromiso da Xunta de Galicia, un Observatorio de Prezos público, que referenciase mensualmente o valor das distintas categorías cos custos de produción, pero non o temos”, queixouse. Iso deriva, dixo, nun “incumprimento flagrante das leis” ante a falla de mecanismos de control. “Da Aica galega tampouco sabemos nada”, dixo. Abrir novos mercados En canto ao mercado, para o responsable de producións extensivas de UUAA, “o futuro ten que vir por buscar mercados fóra de Galicia”. “En Galicia no sector cárnico temos un problema moi importante que ten que ver con que máis do 50% da carne que se produce se consume aquí. É imprescindible para que este sector teña viabilidade que parte da produción saia fóra da comunidade; hoxe só temos capacidade para comercializar no Levante, en Madrid e en Cataluña”, explicou.

Fóra de Galicia a xente dalle máis valor á nosa carne e está disposta a pagar un pouco máis

En Galicia non podemos subirlle máis a carne ao consumidor porque as cadeas de distribución que venden esa carne estannos a dicir que máis suba frea o mercado e fai que corramos o risco de que carnes baratas de fóra entren e ocupen ese espazo, polo tanto o mercado galego temos que mantelo e coidalo pero non podemos pensar que nos vai dar máis valor engadido.  Fóra de Galicia, sen embargo, a xente dalle máis valor á nosa carne e está disposta a pagar un pouco máis. Froito do acordo sectorial asinado destinouse máis dun millón de euros de fondos da Xunta a unha campaña de promoción para abrir novos mercados que non logrou resultados”, dixo. Maior apoio ó leite no cobro de axudas “O sector cárnico, aínda facendo unha labor medioambiental máis importante, cobra menos da metade das axudas da PAC que percibe o sector leiteiro, xa que mentres unha vaca de leite ten unha axuda asociada de 150 euros, unha de carne cobra 85”, cuestiona.

Hai unha discriminación na PAC do sector de vacún de carne; ao final cobramos menos da metade das axudas que cobra o sector do leite facendo o dobre de función medioambiental

A mesma discriminación prodúcese, dixo, no resto de axudas implementadas nos últimos anos: “pola guerra de Ucrania o sector leiteiro cobrou 56 millóns de euros mentres o sector da carne só 23 millóns e das axudas pola seca o sector do leite colleu case 5 millóns e o da carne 6,4 millóns”, detallou.

https://www.campogalego.gal/medio-rural-cifra-en-85-000-os-animais-que-se-beneficiaran-da-axuda-para-ixp-ternera-gallega/

Unións Agrarias quere amosar a súa conformidade coa decisión da Comisión Europea de recomendar a revisión do estatus de protección do lobo na UE, aínda que nega que esta medida sexa unha “rebaixa da protección” do cánido, xa que quedará igualmente baixo o estatus de especie protexida, aínda que cunha flexibilización das medidas de xestión aplicables, para unha mellor adaptación a cada unha das realidades do territorio dos 23 estadosm membros nos que está presente trala súa expansión e recolonización de territorios rurais nas últimas décadas. Esta flexibilización e adaptación á problemática específica de cada rexión de cada Estado Membro foi o que demandou Unións Agrarias no seu reporte á propia Comisión Europea entregado o pasado setembro, dentro da ronda de consultas aberta pola propia Comisión para recabar as opinións de distintos axentes sociais do rural e dos sectores agrogandeiros afectados pola expnasión e polo dano directo dos lobos. De aprobarse a recomendación nos próximos meses polo Consello e o Parlamento Europeo, suporía unha volta á posibilidade da caza da especie baixo determinados supostos, naquelas zonas onde se considere que a caza non é ameaza algunha para a conservación das poboacións locais de lobos, pero que pola contra será positivo para garantir a convivencia do lobo coa gandeiría extensiva, ou evitar a morte xeralizada de cans, ou mesmo limitar situacións de ameazas e ricos de seguridade para as poboacións locais. Unións Agrarias quere salientar que, a diferencia doutras Comunidades Autónomas, a caza nunca foi o pivote fundamental da política da xestión do lobo en Galicia, aínda que si unha ferramenta útil para resolver conflictos puntuais e situacións de risco para gando, animais domésticos ou persoas. Neste sentido, a organización agraria considera que "é positivo que siga a ser unha das ferramentas de xestión dispoñible para resolver conflictos puntuais nos que estén implicados crecementos descontrolados de mandas ou a existencia de exemplares conflictivos ou perigosos para as explotacións". "A conservación do lobo -defenden dende Unións- é unha tarefa de toda a sociedade, e non se pode pretender que caia exclusivamente nas costas das economías familiares de agricultores e gandeiros, que no caso de Galicia, con máis lobos que toda Portugal, Francia, ou Escandinavia, son os que poñen alomenos a metade da dieta dos aproximadamente 800 exemplares censados no ano 2022 con que conta o noso territorio, con ataques ao gando que están a repuntar un 10% este ano 2023 con respecto do ano anterior". A presión do lobo é especialmente intensa no caso da gandeiría vacún extensiva, e no gando equino, cuxa continuidade está en perigo en moitas das zonas tradicionais de cabalo galego, ante a dificultade de sacar poldros adiante polas mortes e baixas producidas polos ataques do lobo. Asemade Unións quere chamar a atención sobre o gran número de solicitudes de axudas por danos de lobo que está a rexeitar a Consellería de Medio Ambiente nas últimas convocatorias, "negándose a aplicar o principio da dúbida razoable en favor dos gandeiros con reses que presentan síntomas de morte violenta no campo por ataque de depredadores, esixindo dos afectados unhas formalidades e unha carga de probas que están a impedir a indemnización dos ataques do gando de xeito crecente, xerando un lóxico malestar entre os gandeiros afectados". Por último Unións Agrarias reitera que "ninguén no rural galego aboga pola persecución deste animal, nin o seu exterminio, senón por medidas realistas de xestión que permitan asegurar á convivencia das poboacións abundantes de lobos en Galicia, coa gandeiría e a produción de carne de calidad en extensivo, sendo preciso fórmulas nas que sexa o conxunto da sociedade quen solidariamente corra cos gastos da posta en marcha de medidas preventivas e do custe de manter estes animais, xa que non é xusto permitir que siga recaíndo exclusivamente nas costas das explotacións gandeiras de Galicia e dos homes e mulleres que traballan nelas"

Unións Agrarias vén de emitir unha nota de prensa na que empraza á Consellería do Medio Rural a achegar fondos suficientes para cumprir cos obxectivos de promoción e apertura de novos mercados definidos na Estratexia de Dinamización do Sector Cárnico. A organización indica que se produciu un “acusado” descenso do orzamento do Consello Regulador para promoción no vindeiro ano. Por iso, a organización pide que a administración autonómica dea un paso cara adiante e cumpra cos obxectivos e a folla de ruta marcadas pola Xunta de Galicia. No documento da Estratexia establecíase un investimento anual mínimo de 800.000 euros en accións promocionais encamiñadas á apertura de novos mercados para a carne de vacún, alén das fronteiras galegas. Porén, segundo indican dende a organización, o Consello contará con 500.000 euros para esta finalidade. “Unha importante redución que lastra as posibilidades de actuación e que supón un freo ao indispensable esforzo que o sector produtor precisa neste eido”. A organización agraria incide en que o 85 % dos fondos dos que dispón o Consello Regulador de Ternera Gallega son achegados polo propio sector, polo que insta á Consellería “a dar un paso cara adiante para complementar esa partida e poder cumprir cos obxectivos establecidos por ela mesma”. Propostas para unha maior transparencia na relación entre granxas e industrias No pleno do Consello Regulador da Indicación Xeográfica Protexida, que tivo lugar esta semana, a organización demandou a posta en marcha de medidas que acheguen “transparencia e garantías” á relación entre produtores de carne e industrias. Así, avoga por definir un faenado tipo das canais e que o Consello certifique os pesos dos animais antes da súa entrega á industria. Tamén defendeu a súa proposta para que dende a entidade se controle a calidade nutritiva dos pensos. “Esta medida permitirá avanzar cara a unha produción máis homoxénea e mellorar a percepción das carnes de Ternera Gallega por parte das persoas consumidoras”, defenden dende UUAA.

Foto publicada por Carmen Lence no seu perfil de Linkedin o pasado 9 de novembro para defender a súa galeguidade Continúa o cruzamento de acusacións entre Leite Río e as organizacións agrarias polo prezo do leite. Se este xoves Unións Agrarias denunciaba que o Grupo Lence efectúa unha baixada dun céntimo no contrato de compra asinado coas ganderías de decembro a marzo, a empresa contesta que “é falso que estea dicindo unha cousa e facendo a contraria”, como sinalaba a organización agraria, porque “en ningún momento se comunicou ningunha subida nin baixada do prezo do leite” nin fixo “ningunha comunicación oficial nin declaración a este respecto”. O grupo galego, ao que pertencen as marcas Río e Leyma, asegura que paga o leite “por enriba da media de Galicia”. “Isto tradúcese en que as ganderías familiares que traballan con Lence leváronse á súa casa ata o mes de outubro, en conxunto, máis de 2 millóns de euros máis que as que traballan con empresas que pagan como máximo a media de Galicia”, argumenta.

Grupo Lence depende totalmente dos produtores galegos; polo tanto, o compromiso coas ganderías é total e palpable, aseguran

A empresa lucense lembra que “só compra leite en Galicia” e acusa a “outras compañías” de “pagar o leite máis caro fóra de Galicia mentres manteñen prezos baixos nas ganderías galegas”. “O Grupo Lence é a segunda empresa que máis leite compra en Galicia e depende totalmente dos produtores galegos. Por tanto, o compromiso coas ganderías é total e palpable”, asegura.

A relación entre Carmen Lence e as organizacións agrarias ténsase

A tensión entre Carmen Lence, CEO de Leite Río, e as organizacións agrarias foi en aumento nas últimas semanas, despois de que o SLG lle afease que diga defender ás mulleres do rural de Galicia ao mesmo tempo que lles baixe o prezo do leite nos contratos e de que Unións Agrarias emitira unha nota sinalando que lograra parar a baixada dos prezos do leite no campo. A estas acusacións, Carmen Lence contestou o pasado día 9 de novembro cunha “carta aberta” no seu perfil na rede social Linkedin na que, baixo o título Quen son os “galegos de conveniencia”? A verdade tralas medias verdades e as mentiras completas, negaba ter negociado nada con ningún sindicato e defendía a súa galeguidade e a da súa empresa.

Dicía o meu pai que como deixes que os demais che leven a empresa, en dous días non tes empresa (Carmen Lence)

Para o Sindicato Labrego Galego argumentaba: “Que levemos máis de 40 anos creando emprego e riqueza en Galicia, que compremos só a ganderías galegas, que transformemos todo en Galicia deixando todo o valor engadido na nosa comunidade, que paguemos os nosos impostos en Galicia… segundo estes señores, non é suficiente para chamarnos galegos”. En tanto, sobre Unións, dicía: “Pregúntome con quen negociarían estes señores, que ata o de agora non se molestaron nin en chamarnos por teléfono e moito menos en vir negociar nada. Imaxínome que despois de falar coas empresas de fóra que mencionan, non consideraron importante falar coa única empresa galega entre as catro que máis leite recollen en Galicia”, lanzaba a Unións Agrarias.

Unións sinala que Río é unha industria que "nin tan sequera contesta ás reiteradas solicitudes de reunión"

Consultados sobre esta cuestión, desde Unións Agrarias sinalan que lle solicitaron a mediados de ano unha reunión a Río a través da súa organización de produtores (Ulega), "á que a día de hoxe segue sen contestar". "Temos reunións cotiás coa maioría das industrias, logo poderemos chegar a acordos ou non, pero Río nin tan sequera contesta ás reiteradas solicitudes de reunión", sinala Óscar Pose, que insiste en que a industria se comprometeu coas granxas a non baixar o prezo en decembro, en relación ó de outubro. "Maior compromiso que ese non pode haber", conclúe.