O Consello de Ministros aprobou un cuarto paquete de medidas para compensar a suba de custos de produción provocados por mor da invasión rusa de Ucraína e a seca, entre as que se inclúe, no caso do sector primario, a extensión das axudas extraordinarias e temporais para a compra de gasóleo agrario e pesqueiro até o próximo mes de decembro e amplía os potenciais beneficiarios das medidas de acceso ao crédito, así como o seu crédito mediante a liña ICO-MAPA-SAECA a cooperativas, entre outros. O motivo é que o aumento do prezo do gasóleo agrícola e pesqueiro situouse durante os últimos meses en máximos desde o ano 2008, un medio de produción esencial para asegurar a produción agraria e pesqueira, así como os seus rendementos. A través da Real Decreto-lei polo que se adoptan e prorrogan determinadas medidas de resposta ás consecuencias económicas e sociais da Guerra de Ucraína, de apoio á reconstrución da illa da Palma e outras situacións de vulnerabilidade, o Goberno de España establecerá unha axuda directa para cubrir os custos adicionais que se produzan nas explotacións agrarias como consecuencia do incremento dos custos do gasóleo agrario. En concreto, o importe da axuda ascenderá a 10 céntimos por cada litro consumido durante tres meses e a 5 céntimos durante outros tres meses, que se calculará tendo en conta a media mensual realizada durante 2023. Esta axuda concederase aos agricultores mediante os mecanismos e procedementos asociados á devolución parcial do Imposto sobre Hidrocarburos. A Administración tributaria realizará o pago da nova axuda á compra de gasóleo de uso agrario mediante unha transferencia bancaria á conta á que se ordene o pago derivada da solicitude de devolución por adquisicións 2023. O Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación tamén propuxo no Consello de Ministros que se inclúa na normativa unha referencia para axilizar o pago dos fondos da reserva agrícola da Política Agrícola Común (PAC) e pola que a Comisión Europea asignoulle a España -o país comunitario que máis diñeiro percibe- 81 millóns de euros para facer fronte á situación do sector primario pola subida dos custos de produción tras o inicio da guerra en Ucraína, a seca e as elevadas temperaturas. Para iso, o Goberno integrará eses fondos europeos adxudicados na partida orzamentaria prevista no artigo 10 da Real Decreto-Lei 4/2023 que o pasado 11 de maio aprobou o Consello de Ministros e que establecía, entre outras medidas urxentes, axudas para o sector primario afectado pola seca por valor de 784 millóns de euros, dos que 636 millóns son axudas directas. Prolóngase a rebaixa do Ive O Goberno, a proposta do Ministerio de Facenda e Función Pública, tamén aprobou a extensión da redución do IVE dunha cesta de alimentos básicos, que finalizaba o 30 de xuño, ata o 31 de decembro. A rebaixa do IVE dalgúns alimentos foi aprobada polo Goberno o 27 de decembro de 2022 e entrou en vigor o 1 de xaneiro deste exercicio. En concreto, aprobouse a baixada deste imposto do 4 % ao 0 % para os seguintes produtos: pan común; masa de pan común conxelada; pan común conxelado destinado exclusivamente á elaboración do pan común; fariña panificable; leite de calquera especie animal, ben natural, certificada, pasterizada, concentrada, desnatada, esterilizada, UHT, evaporada e en po; queixos; ovos e froitas, verduras, hortalizas, legumes, tubérculos e cereais que teñan a condición de produtos naturais ou frescos. O descenso do IVE do 10 ao 5 % aprobouse para os aceites de oliva e de sementes e as pastas alimenticias.

O Diario Oficial de Galicia (DOG) publica hoxe a resolución do Fondo Galego de Garantía Agraria, dependente da Consellería do Medio Rural, pola que se resolven as axudas para os produtores de carne galegos, co gallo de mitigar as consecuencias da invasión rusa de Ucraína. Así, houbo un total de 7.894 beneficiarios que recibirán unha achega total de 15.667.700 euros. Esta liña de axudas -unha medida urxente, extraordinaria e excepcional- estableceuse para compensar as dificultades económicas atravesadas polo o sector por mor do incremento dos custos de produción derivado da alteración do mercado internacional de materias primas e subministracións. Dende a Xunta destacan que “os interesados xa puideron acceder a estas achegas o verán pasado, a través de anticipos de entidade bancaria subvencionados polo Goberno galego que lles permitiron cobrar de inmediato e con custo cero para eles”.

Enlace á lista de beneficiarios

Galicia recibe hoxe o maior cargamento de millo ucraíno desde o inicio da invasión rusa, coa chegada ao porto da Coruña do mercante Tramp Lady, un buque que leva nas súas adegas máis de 65.000 toneladas de millo. O Tramp Lady recala na Coruña procedente do terceiro porto máis importante de Ucraína, Chornomorsk, situado a uns 30 quilómetros da cidade de Odesa. Tras atracar no peirao, o buque comezará a baleirar a mercadoría, traballos que se prolongarán durante varios días debido ao elevado número de toneladas que almacena no seu interior. O gran ucraíno destinarase á elaboración de pensos para animais de abasto de Galicia, principalmente. Galicia pechou o exercicio 2022 cun total de 310.010 toneladas de millo procedente de Ucraína descargados (sobre todo no porto da Coruña), o que supón ao redor dun terzo do consumo anual de cereais para a elaboración de penso na comunidade autónoma, que supera o millón de toneladas. A maior parte destas partidas, con todo, recibíronse nos dous primeiros meses de 2022, antes da invasión rusa que desencadeou a guerra en Ucraína, cando chegaban a Galicia procedentes dese país unhas 200.000 toneladas de millo, con fretes medios de 45.000 toneladas por barco. Así, tras o estalido do conflito, o 24 de febreiro de 2022, houbo que esperar ao mes de xuño para recibir o primeiro envío de millo a través dun novo roteiro marítimo aberta polo mar Báltico para sortear o bloqueo ruso. O 10 de xuño atracaba no porto coruñés o buque Alppilia cun cargamento de 18.000 toneladas de millo ucraíno. O corredor de cereais E é que desde o inicio da guerra, Galicia recibiu unicamente 109.900 toneladas de cereal ucraíno no medio de importantes problemas loxísticos que obrigaron a buscar roteiros alternativos ante o bloqueo ao que a Armada rusa someteu o Mar Negro ata que, grazas á mediación de Turquía e a ONU, foi posible alcanzar un acordo que permitise a exportación de gran desde o porto de Odesa. En agosto de 2022, o porto de Chornomorsk uníase á operación do corredor de cereais. A continuidade deste roteiro, con todo, periga debido á ameaza rusa de non prorrogar o acordo que permite a Ucraína exportar os seus cereais utilizando un corredor seguro a través do Mar Negro. A interrupción deste acordo obrigaría a Ucraína a renovar as exportacións de cereal desde portos do Mar Báltico, aos que o gran tería que ser trasladado por estrada cruzando o país en guerra primeiro e Polonia despois.

O Diario Oficial de Galicia (DOG) publica este venres a resolución da Consellería do Medio Rural, pola que se convocan algo máis de 17 millóns de euros en axudas para os produtores de carne galegos, co obxectivo de mitigar as consecuencias da invasión rusa de Ucraína. Son as axudas das que xa se lle facilitaron anticipos a parte das explotacións no mes de setembro, a través das entidades bancarias. Trátase dunha medida extraordinaria e excepcional para compensar as dificultades económicas que está atravesando o sector por mor do incremento dos custos de produción derivado da alteración do mercado internacional de materias primas e subministracións, coa que se proxecta chegar a preto de 12.000 produtores.

A Xunta espera beneficiar a 12.000 produtores de vacún de carne, ovino, caprino, avícola e cunícola

Deste xeito, a Xunta destina en concreto 17.156.000 euros, procedentes do Fondo Europeo Agrario de Desenvolvemento Rural (Feader) no marco do Programa de Desenvolvemento Rural 2014-2020, para aliviar as dificultades económicas ás explotacións produtoras dos sectores de vacún de carne, ovino, caprino, avícola e cunícola. Mínimo 3 xatos, 30 ovellas, 10 cabras, 250 polos ou 50 coellas Para acceder ás subvencións, os solicitantes deben ser titulares de explotacións dadas de alta no Rexistro xeral de explotacións gandeiras (REGA), entre outros requisitos. De cara á concesión destas axudas, que se tramitarán en réxime de concorrencia non competitiva, determínanse unha serie de tramos asociados ao tamaño ou capacidade das explotacións beneficiarias.

O prazo de solicitude é dun mes e remata o 14 de febreiro

No vacún de carne é condición ter cobrado a PAC do ano 2021 e producido nese ano un mínimo de 3 xatos nas ganderías de vacas nodrizas ou cebado 12 animais no caso dos cebadeiros. No caso de produtores de ovino e caprino, para ter dereito a recibir a axuda as explotacións tiñan que ter no 2021 cando menos 30 ovellas ou 10 cabras. No caso de explotacións de nova creación ou incorporación de persoas mozas, terase en conta o número de animais a 30 de abril de 2022.

As axudas consisten nun pago único por tamaño da explotación, atendendo ao número de animais e capacidade das instalacións

Para as granxas avícolas e de coellos, que non entran na PAC, deberán ter cando menos 250 prazas de polos ou pavos e un mínimo de 50 coellas reprodutoras, respectivamente. As persoas interesadas nestas axudas terán un prazo dun mes a partir do día seguinte á publicación da resolución no Diario Oficial de Galicia para presentar as súas solicitudes, que deberá facerse a través da sede electrónica da Xunta co código de procedemento MR244A. Cantidades a percibir A contía da axuda determinarase en función do tamaño da explotación tendo en conta o número de animais declarados no caso de vacún, ovino e caprino, e a capacidade das instalacións no caso dos sectores avícola e cunícola. Para as ganderías de vacún de carne, o importe a percibir sería o seguinte: No caso dos cebadeiros, os importes son: Para as explotacións de ovino e caprino fíxanse os seguintes tramos:  En avicultura, as cantidades a percibir serían: No caso das explotacións de coellos, os importes da axuda serían os seguintes: As cantidades máximas a percibir para cada tipo de explotación serán as seguintes:

• Explotacións de carne de vacún: ata 8.790€
• Cebadeiros de vacún: ata 5.000€
• Explotacións de ovino e caprino: ata 2.090€
• Explotacións de aves: ata 4.900€
• Explotacións de coellos: ata 5.100€

Anticipos Unha parte dos beneficiarios das axudas autonómicas xa puideron acceder a estas achegas o verán pasado, a través de anticipos de entidade bancaria subvencionados polo Goberno galego que lles permitiron cobrar de inmediato e con custo cero para eles. Estas axudas habilitadas pola Xunta pretenden complementar o importe das que sacou o Ministerio de Agricultura en 2022 coa mesma finalidade de compensar o encarecemento dos custos de produción, trala habilitación dunha partida específica por parte da Comisión Europea a raíz do inicio da guerra en Ucraína. 

Estas axudas habilitadas pola Xunta pretenden complementar o importe das que sacou o Ministerio de Agricultura en 2022

Estas axudas buscan contribuír a mellorar os resultados económicos de todas as explotacións e a facilitar a súa reestruturación e modernización, en particular co obxecto de incrementar a súa participación e orientación cara ao mercado, así como a diversificación agrícola. Trátase de sectores ligados ao territorio e cun marcado carácter extensivo, o que os converte en sectores ambientalmente sustentables polo aproveitamento racional dos recursos agrosilvopastorais, contribuíndo así á mellora da calidade e incremento da materia orgánica nos chans e ao mantemento da biodiversidade.

As axudas polo encarecemento dos fertilizantes abonaranse só ás explotacións agrícolas que fosen beneficiarias das axudas da PAC no 2022. O número de hectáreas por beneficiario determinarase de oficio polo Ministerio de Agricultura e corresponderase coa superficie declarada na PAC, con exclusión de terras de barbeito e pastos temporais. O Ministerio, tal e como se anunciara, abonará 22 euros por hectárea de secano e 55 por hectárea de regadío. Non se concederán axudas cando o importe a recibir resulte inferior a 200 euros. Tamén se establece un tope de 300 hectáreas por beneficiario, a partir do cal non se paga a axuda. O Fondo Español de Garantía Agraria (Fega) publicará no tablón de anuncios da súa sede electrónica a relación de titulares beneficiarios, así como o número de hectáreas computadas e a contía que lles correspondería cobrar. Os beneficiarios terán 10 días hábiles para presentar alegacións. No caso de non facelo, transcurrido ese prazo, o Fondo Español de Garantía Agraria procederá ó pago da axuda, facéndose ese pago na conta bancaria na que se ingresou a PAC 2022. O Ministerio, por último, subliña que fará un seguemento da evolución do prezo de mercado dos fertilizantes para comprobar que as empresas comercializadoras dos mesmos non ‘inflan’ artificialmente os prezos para quedarse indirectamente coa subvención. Pódese consultar aquí a información relativa a axuda de fertilizantes, no real decreto de medidas urxentes para compensar as consecuencias sociais e económicas da guerra de Ucraína. Axuda por gasóleo En paralelo á axuda por fertilizantes, o Ministerio de Agricultura estableceu tamén un apoio extraordinario para profesionais da agricultura, gandería e silvicultura forestal. Serán beneficiarios as persoas e entidades ás que se lle recoñeza o dereito a devolución das cotas do Imposto sobre Hidrocarburos. O importe das axudas ascenderá a 20 céntimos por litro de gasóleo destinado exclusivamente a uso agrario e polo que o beneficiario obteña a devolución das cotas do Imposto de Hidrocarburos. Considerarase presentada a solicitude coa presentación da solicitude de devolución do Imposto de Hidrocarburos. Pódese consultar aquí toda a información no Real decreto de resposta ás consecuencias sociais e económicas da guerra de Ucraína.

O prezo do coello en España pagouse de media no que levamos de ano a 2,20 euros o quilo vivo, un prezo que aínda sendo dos máis altos alcanzados sitúase aínda moi lonxe do custo de produción, que se estima entre 2,75 e 2,8 euros. “O prezo é alto, pero non chega para afrontar as subidas que experimentaron tanto os pensos como a enerxía e que fixeron que os custos de produción estean moi por encima do prezo de venda”, explica María Antonia Ramos, gandeira e presidenta de Progacun, primeira organización de produtores de carne de coello en Galicia. A situación está a resultar crítica para a supervivencia do sector. “En Galicia pecharon granxas ao non conseguir afrontar pagos. Tamén se están adiantando as xubilacións. Producir a perdas levou a que nalgunhas granxas se déixase de inseminar ás nais, xa que non resulta rendible ter camadas con estes altos prezos de produción”, detalla Ramos. Galicia sitúase como a segunda comunidade produtora de carne de coello, por detrás de Castela e León. Os produtores galegos levan meses denunciando o incremento dos custos de produción, debidos sobre todo á subida dos pensos e da enerxía. “Pasamos de pagar uns 300 euros por tonelada de penso a máis de 460 euros este mes. Levamos meses producindo a perdas, polo que aínda que agora haxa unha subida puntual, seguiremos nunha situación crítica se non se aborda o problema e se controla que non se venda a perdas”, valora Ramos.

Peches de granxas en toda España

Os datos que manexan desde a organización agraria UPA en España dan conta da mesma realidade en todo o territorio nacional. En 2021 xa pechou un 9% das granxas españolas e apuntan que en 2022 a situación é aínda peor, polo que alertan de que o perigo dun peche masivo de explotacións é real. “A produción de carne de coello en España xa descendeu un 7,8% en cantidade en 2021 respecto ao ano precedente, continuando a tendencia á baixa de anos anteriores, a pesar de que os prezos subiron un 4,6%”, detallan desde UPA. Cunhas 1.500 granxas en toda España, a cunicultura xerou en 2021 un valor de 166,9 millóns de euros.

Axudas e control por parte de Competencia

Desde o sector piden de novo a mediación do goberno para frear o peche de granxas. Así, desde UPA, que xa logrou a inclusión da cunicultura no programa de axudas do Goberno pola guerra de Ucraína, piden a convocatoria da mesa de negociación para frear a crise do sector. A organización agraria tamén apelou á responsabilidade de matadoiros, intermediarios e distribución para pagar un mellor prezo aos produtores sen encarecer o produto aos consumidores. A organización agraria UPA lembrou ao líder da distribución en España, Mercadona, que non pode seguir vendendo o coello a un prezo moi inferior ao resto de cadeas. Isto forza as cotizacións á baixa, agravando a situación dos granxeiros. Os produtores tamén reclaman que se eviten as vendas a perdas. “Necesitamos que a Aica actúe de oficio e controle o cumprimento da Lei de Cadea Alimentaria para evitar as vendas por baixo do custo. Os produtores non van denunciar ao seu cliente porque terían un problema para a súa produción, máis aínda como ocorre en Galicia onde só existen dous matadoiros”, valora Ramos.

O Ministerio de Agricultura ven de facer públicos os pagos por Comunidades Autónomas das axudas excepcionais para compensar ás ganderías de Leite polos efectos da guerra de Ucraína, en forma de incremento do prezo do penso e dos combustibles. En total aboaron ao sector produtor 166,7 millóns de euros, dos que, por orde importancia, 56,8 millóns corresponderon a Galicia, 28,57 a ganderías de Castela e León 17,4 a produtores de Castela a Mancha, 14,1 millóns foron para Andalucía e 12,3 para granxas de Asturias. Hai que matizar que dentro desta liña, o Ministerio incluíu as axudas específicas para os produtores de leite de vaca, ovella e cabra. Por sectores, as granxas de vacún de leite recibiron 118 millóns, as de ovino 29,8 e as de caprino 10,8.

O Diario Oficial de Galicia (DOG) publica este martes o listado definitivo das axudas excepcionais aprobadas por parte o Ministerio de Agricultura para as explotacións de carne (vacas nutrices, cebo de xatos, ovino e caprino, sector cunícola e producción avícola) para paliar as consecuencias de incremento de custos de produción motivados pola guerra de Ucraína. A resolución publicada agora actualiza o listado preliminar que xa se publicara a finais do mes de xullo e precisa o importe concedido finalmente a cada gandería, en función de criterios como o número de animais. O pago destas axudas, que xa recibiron antes do verán as ganderías de vacún de leite, retrasouse no caso dos produtores de carne pola ausencia de datos dos produtores avícolas, que non reciben axudas da PAC, segundo tiña sinalado a Consellería. Aínda que a Xunta é a Administración encargada de abonar estas axudas, os fondos corresponden aos destinados polo Ministerio a apoiar ás granxas, con cofinanciamento nun terzo por parte da Unión Europea. Agricultura lembroulle estes días ás comunidades que os apoios terían que estar pagados a 30 de setembro.

Pódese consultar o listado completo de beneficiarios e o importe individual correspondente no seguinte enlace.

Por outra banda, os produtores que así o solicitaron, recibiron xa este mes o anticipo, realizado a través das entidades bancarias, das axudas ás ganderías de carne anunciadas pola Xunta, que se enmarcan nunha futura convocatoria que a Consellería sacará no 2023.

O invento de Fritz Haber en 1908 foi a base para o desenvolvemento do proceso de obtención de amoníaco a partir do nitróxeno do aire e o hidróxeno procedente do gas natural. Este descubrimento, seguido do desenvolvemento dun reactor de alta presión por Carl Bosch en 1911, foi a orixe da produción industrial de fertilizantes amoniacais en 1913. Cada ano, o 13 de outubro, as empresas e organizacións do sector únense para festexar os logros agrícolas obtidos grazas ao uso dos fertilizantes, a través de diversos eventos organizados a nivel mundial. A Asociación Nacional de Fabricantes de Fertilizantes (ANFFE), que representa aos principais produtores de fertilizantes que operan en España, súmase unha vez máis a esta celebración para lembrar que os abonos minerais son esenciais para a produción de alimentos e para destacar os esforzos que realizan as empresas para fomentar a súa aplicación racional.

A patente de Haber-Bosch permitiu utilizar o nitróxeno presente no aire para fabricar amoníaco e, a partir del, os fertilizantes nitroxenados, sentando as bases da industria mundial de fertilizantes actual

"No contexto actual de incerteza no sector, debido aos altos prezos do gas natural, a electricidade e algunhas materias primas, constatouse a necesidade de garantir o mantemento dunha industria europea forte, que permita asegurar a dispoñibilidade de fertilizantes e reducir a nosa dependencia exterior, especialmente de Rusia, co fin de garantir a dispoñibilidade de alimentos en Europa", indica ANFFE a través dun comunicado. Elemento esencial para a alimentación da poboación mundial Os fabricantes lembran que os fertilizantes complementan aos nutrintes do chan, permitindo cubrir as necesidades nutricionais dos cultivos e aumentando significativamente a produción. Por iso, din, os fertilizantes "axudan a producir alimentos de calidade a un prezo asequible e contribúen á seguridade alimentaria mundial salvando da fame a millóns de persoas".

A alimentación da metade da poboación mundial depende da fertilización inorgánica nitroxenada

No ano 2008 estimouse que a nutrición básica do 48% da poboación mundial está baseada na fertilización inorgánica nitroxenada, que depende do proceso Haber-Bosch. Ademais, os abonos químicos contribúen a reducir o uso necesario da terra para labores agrícolas. "Proporcionan un gran beneficio ao planeta, xa que sen eles a agricultura necesitaría 1.100 millóns de hectáreas adicionais de terra virxe para cultivar os alimentos necesarios para alimentar á poboación mundial", destaca ANFFE. Impacto do prezo do gas na fabricación de fertilizantes O prezo do gas en Europa aumentou un 800% se o comparamos con marzo do ano pasado. Isto débese a unhas baixas reservas e unha gran competencia a nivel internacional, especialmente tralo estalido da guerra de Ucraína. Este feito impactou de forma grave na viabilidade das plantas de produción de fertilizantes e de maneira especial nas de fabricación de fertilizantes nitroxenados, xa que o gas natural é a súa principal materia prima. Ademais, a industria de fertilizantes é gran consumidora en enerxía eléctrica e o forte aumento dos prezos está a contribuír a incrementar os seus custos de fabricación. Así mesmo, experimentáronse subas no prezo das principais materias primas, sumándose ao resto de factores que afectan á viabilidade da produción.

A produción de fertilizantes en Europa reduciuse un 70% no último ano

Estes factores motivaron que algunhas empresas europeas se viran forzadas a pechar varias plantas produtivas, reducíndose neste último ano en Europa a produción de fertilizantes ao redor dun 70%. O descenso da fabricación de fertilizantes en Europa, sumada a menores importacións procedentes de Rusia como consecuencia da guerra de Ucraína, están a motivar que a oferta de fertilizantes na UE sexa inferior á de anos anteriores. "Isto está a ter un impacto moi severo no mercado e pode poñer en perigo a dispoñibilidade en Europa duns produtos que son esenciais para o sector agroalimentario. Ademais, pode incrementar a nosa dependencia de países terceiros", advirte a asociación española de fabricantes.

"A medio prazo todos pensamos que os prezos van baixar, pero nin idea de cando será"

Juan Pardo é o presidente de ACEFER, a asociación que engloba aos principais almacenistas e distribuidores de fertilizantes en España. Recoñece que a situación actual "non é normal", con prezos desorbitados dos principais produtos utilizados. Aínda que con leves correccións, a cotización dos principais fertilizantes segue sendo moi elevada. "Houbo algúns movementos durante o verán, con algunhas baixadas limitadas. A urea moveuse pouco, está en Exipto a 800 dólares e a 900 en porto en España debido aos fletes, que tamén son altos. O DAP está en 1.000€, aínda que en zonas de Asia baixou a 800, e o nitrato móvese entre 600 e 700€", detalla.

Houbo algúns movementos durante o verán aínda que con baixadas limitadas. A urea está a 900€ a tonelada, o DAP a 1.000 e o nitrato entre 600 e 700

Estes custos elevados están a provocar unha diminución no uso de abonos químicos, aínda que sen incidencia polo momento nos prezos. "O consumo está a ser menor, cun descenso estimado entre o 30 e o 35%, pero ao haber menor produción de fertilizantes a nivel mundial iso equilibra a oferta e a demanda e fai que os prezos sigan altos", argumenta Juan Pardo. "A medio prazo todos pensamos que van baixar, pero nin idea de cando será. Levamos ano e medio xa acumulados de prezos moi altos", incide. Dificultades de aprovisionamento Outra das consecuencias dos altos prezos actuais é tamén o descenso dos stocks. "Segue habendo un gran risco e espérase ao último minuto para comprar, tanto os distribuidores como os agricultores", explica o representante dos almacenistas. Aínda que as principais empresas fabricantes están a reducir a súa produción, Juan Pardo asegura que as dificultades de aprovisionamento débense máis aos altos prezos que á escaseza na dispoñibilidade de produto. "Os prezos seguen altos e a seca tivo importantes consecuencias na agricultura, polo que pensamos que o agricultor vai fertilizar pouco, polo que hai produto suficiente para cubrir esas menores demandas", indica.

Yara, Borealis e Fertiberia están a pechar plantas porque non lles saen as contas do amoníaco

Con todo, matiza que "vai haber máis dificultade para conseguir uns fertilizantes ca outros". Por exemplo, os nitroxenados. "Yara, Borealis e Fertiberia están a pechar plantas porque non lles saen as contas do amoníaco e urea hai a nivel mundial pero o prezo está alto", explica. Esta situación obriga a buscar alternativas: "O sulfato amónico é un nitroxenado que está ben, é absorbido e aproveitado polas plantas e está a mellor prezo", indica.

O conselleiro do Medio Rural, José González, mantivo unha reunión en Lugo coa asociación Gandeiros Galegos de Suprema co obxectivo de presentarlles as liñas de traballo da súa Consellería para o sector. González destacou a próxima presentación da Estratexia de Dinamización do Sector Cárnico e lembrou os 17 millóns de euros de axudas directas que habilitou a Xunta para o sector da carne. As axudas da Xunta, que complementan ás do Goberno central, puideron solicitarse mediante anticipo bancario -sen custo para as granxas- ata o pasado 15 de setembro. As explotacións que non solicitaran o anticipo poderán igualmente pedir a axuda na convocatoria que sairá no 2023. Marco estatal de axudas A este respecto, o ministro de Agricultura, Luis Planas, recordou onte nunha rolda de prensa que tódalas comunidades autónomas poden destinar ata un 5% dos fondos non gastados de desenvolvemento rural para axudas suplementarias ós sectores afectados polo aumento de custos de produción. En canto ás axudas estatais pola crise, que se pagan por defecto a tódalas explotacións sen necesidade de solicitude previa, Planas incidiu en que ten a disposición das comunidades os fondos correspondentes ás axudas para gandería. O ministro advertiu de que hai comunidades que aínda non abonaron eses fondos e puxo énfase en que “teñen que estar pagados antes do 30 de setembro”. Campaña de Ternera Gallega Na xuntanza do conselleiro en Lugo, abordouse tamén a campaña de promoción de Ternera Gallega Suprema que se lanzará este outono a nivel estatal. A iniciativa contará cun orzamento de 1,4 millóns de euros, a metade aportados pola Xunta. A maiores, na reunión tratáronse outras liñas de traballo, como o protocolo de entendemento asinado por toda a cadea en marzo deste ano para rematar coa venda a perdas da carne. González, por último, quixo poñer en valor as posibilidades que ofrece a Lei de Recuperación da Terra Agraria de Galicia para aumentar a base territorial das explotacións. O conselleiro sinalou que se están a mobilizar xa 9.300 hectáreas a través de 21 aldeas modelo e outros 21 polígonos agroforestais en distintas fases de execución. Tamén se referiu ó plan de pasteiros en montes veciñais, que prevé habilitar 2.250 hectáreas de pastos en catro fases.

Os apoios previstos para a gandería de carne a raíz do aumento dos custos de produción, en especial dos pensos, están a piques de resolverse. Cando o Ministerio convocou as axudas, o 8 de xuño, estableceu un prazo máximo de 3 meses para a súa resolución e fixou como data límite para o pago ás granxas o 30 de setembro. Tanto a resolución como o pago corresponde ás comunidades autónomas. A Xunta aínda non publicou a resolución das axudas, pero sí a listaxe provisional de explotacións beneficiarias, polo que se espera que a resolución final e o pago das subvencións sexa inminente. A concesión dos apoios é directa, en función do número de cabezas que teñan declaradas as explotacións na solicitude da PAC 2021, no caso do vacún de carne e do ovino – caprino. Para o caso das granxas de polos e de coellos, tense en conta a última declaración censal ó Rexistro de Explotacións Gandeiras. Dado que a Xunta dispón de todos eses datos, no sector espérase unha resolución áxil. Trala convocatoria do Ministerio o 8 de xuño, Medio Rural publicou o 22 de xullo unha resolución na que concretaba a partida económica que recibirían as ganderías de carne galegas: 11,8 millóns de euros (7,9 de financiamento estatal e 3,9 da Unión Europea). O 28 de xullo publicou unha listaxe provisional de granxas beneficiarias e para os próximos días espérase a resolución final. Bases Tanto Unións Agrarias como o Sindicato Labrego están a aproveitar estes días para criticar novamente as condicións marcadas na convocatoria, pois consideran que os apoios que recibirán as ganderías galegas son insuficientes. A orde ministerial estableceu un pago de 60 euros por vaca nodriza, 12 por becerro en cebadeiro, e 5 euros por cabra ou ovella; así como pagos para as granxas intensivas de polos e de coellos en función da súa capacidade, entre 600 e 4.800 euros no caso dos polos e entre 2.580 e 5.160 no caso dos coellos. Apoios para as granxas de vacas nodrizas Para Unións Agrarias, os apoios para as granxas de vacas nodrizas son insuficientes, pois considera que non se ten en conta o modelo galego, no que as granxas de vacas nodrizas ceban ós becerros na propia explotación. A organización defende que as granxas de vacas nodrizas teñen que cobrar pola vaca e polo becerro. De tódolos xeitos, cómpre ter en conta que o pago por animal para as explotacións de vacas nodrizas (60 euros por vaca) é moi superior ó pago por becerro en explotacións de cebo (12 euros), polo que pode considerarse que hai unha certa compensación. Polo lado contrario, tamén se pode argumentar que hai certa discriminación entre as ganderías de vacas nodrizas que venden ó becerro cebado e aquelas que venden pasteiros, é dicir, xatos de 4-7 meses sen o cebado final; pois en ambos modelos van cobrar a mesma axuda por vaca. Ovino – caprino Doutro lado, o Sindicato Labrego e Ovica teñen prevista unha rolda de prensa hoxe en Lugo para criticar as bases reguladoras das axudas para as granxas de ovino e caprino, así como para as explotacións de vacún de carne. En calquera caso, dous meses despois de que se teñan convocado os apoios, no sector considérase complicado que a estas alturas se vaian a modificar as condicións das axudas, que, cómpre lembrar, estiveran tamén a exposición pública antes da súa convocatoria. https://www.campogalego.gal/listaxe-provisional-de-beneficiarios-das-axudas-de-vacun-de-carne/

O Diario Oficial de Galicia (DOG) publica hoxe a orde da Consellería do Medio Rural pola que se regula o procedemento de recoñecemento do dereito a préstamos de financiamento de capital circulante a explotacións de gando bovino, con subsidiación dos tipos de xuro por parte da Consellería do Medio Rural. Garantidos polo instrumento financeiro de xestión centralizada no marco do Programa de desenvolvemento rural de Galicia 2014-2020, cofinanciado polo Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural (Feader), estes préstamos contarán cun apoio por parte do Goberno galego de 5 millóns de euros, para chegar ata os 25 millóns en empréstitos concedidos, cun máximo de 30.000 euros por explotación. Cómpre lembrar que se trata dunha das medidas anunciadas para paliar as consecuencias da alza de prezos derivada da invasión rusa de Ucraína. "Nesa liña, o prioritario para a Xunta é facer posible que os produtores bovinos dispoñan de capital circulante suficiente para manter a viabilidade das súas explotacións, tendo en conta que á situación derivada da covid-19 se lle sumou a alza dos prezos das materias primas", explican dende Medio Rural. Así, os préstamos destinaranse ao financiamento de activo corrente, como o pagamento de nóminas dos traballadores, tributos, Seguridade Social, alugamentos, leasing, provedores, acredores por prestación de servizos, reparacións ou cotas de débedas bancarias a longo prazo no momento do seu vencemento. A Consellería do Medio Rural aportará para garantías dos préstamos e subsidiará os tipos de xuros, cun límite máximo de dous puntos porcentuais, e sen que en ningún caso o tipo de xuro resultante do préstamo poida ser menor do 0%. Os xuros serán de tipo variable con revisión anual. Esta axuda de subsidiación dos tipos de xuro vai ligada a empréstitos a tres anos sen carencia, que poderán acadar un máximo de 1.000 euros por vaca adulta maior de 24 meses para explotacións de vacún de leite e de 300 euros por cabeza para explotacións de vacún de carne, ata un máximo de 30.000 euros por explotación.

A guerra de Ucraína deixou en xaque o mercado dos cereais en Europa. A invasión rusa do país, coñecido como o ‘celeiro de Europa’, está a ter consecuencias non só nos países europeos senón en todo o mundo. As ganderías galegas están a notar nestes meses xa algunhas das consecuencias máis directas, co encarecemento dos cereais e os pensos. Aínda que as limitacións ao cereal procedente de Ucraína foi só un factor máis que propiciou o incremento dos prezos destas materias primas. A reactivación da actividade tras a pandemia do Covid-19 pillou aos mercados con moi pouco stock, en parte debido aos problemas climáticos que deixaron colleitas reducidas. A iso sumouse o importante incremento do custo das materias primas, non só de cereais tanto para alimentación animal como humana, senón tamén carburantes e minerais.

A guerra de Ucraína sumouse á falta de stock, as consecuencias da pandemia do Covid-19 ou a crise porcina africana para incrementar o prezo e a escaseza de cereais

Ademais, nestes últimos anos levouse a cabo certo aprovisionamento de cereais por parte de países como China, derivado da peste porcina africana. O incremento dos fretes marítimos tamén foi determinante para chegar á situación actual. Con esta ‘tormenta perfecta’, que se pode esperar para os próximos meses? Que alternativas poden ter as granxas galegas fronte ao incremento de prezos dos cereais e pensos? Estas foron algunhas das cuestións que abordaron nunha sesión de debate virtual realizada recentemente entre os socios do grupo operativo supranacional Proteinleg, centrado na procura de proteínas alimentarias de calidade en base ao cultivo de leguminosas.

Malas perspectivas

A pesar de que a situación actual en canto a prezos e stock de cereais é xa crítica, as previsións a curto prazo tampouco son esperanzadoras. Países como India acaban de anunciar xa que pecharán as exportacións de cereal, para poder abastecer as necesidades do seu mercado interior. E as previsións en territorio nacional tampouco son favorables. “Deixamos moito en man das importacións, deixando de lado a produción propia e poida que sexa momento de retomar estes cultivos”, apunta Lucio García, investigador e responsable do departamento de producións agroalimentarias, medio ambiente e territorios no Centro Tecnolóxico da Carne ( CTC). Aínda que este ano se incrementou a superficie de cultivo de cereal en España, tampouco servirá para substituir o gran procedente de Ucraína, xa que debido ao elevado prezo dos fertilizantes non se realizou un abonado adecuado, co que non se agardan importantes producións en Castela.

“Os prezos disparáronse e apréciase unha gran volatilidade con respecto da situación de estabilidade que se vivía desde o 2012, cando se produciu a última gran sacudida dos prezos das materias primas”: Higinio Mougán, Agaca

Ademais, aínda que quedaban en Ucraína uns 30 millóns de toneladas de cereal, existen grandes limitacións para sacalas do país, debido ás dificultades de facelo por barco, dado que boa parte dos portos están minados. Mentres, outros medios de transporte por terra tampouco están a ser viables. A guerra tamén reduciu case á metade o cultivo de cereais no país este ano e tamén haberá dificultades para sacar esa produción do país, polo que a curto prazo espérase que os prezos sigan altos, tal e como apuntaron os socios do grupo Proteinleg. “Os prezos disparáronse e apréciase unha gran volatilidade con respecto da situación de estabilidade que se vivía desde o 2012, cando se produciu a última gran sacudida dos prezos das materias primas”, valora Higinio Mougán, xerente da Asociación de Cooperativas Agrarias de Galicia (Agaca). Mesmo se apunta xa a que poidan producirse maiores episodios de fame en países de África ou Asia, así como en México, ao reducirse as reservas mundiais de cereais.

A dependencia da soia, como acabamos así?

Unha das materias primas importadas por España é a soia, fonte de proteína na maioría dos pensos para o gando. Xunto co millo ou o trigo, este legume experimentou nos últimos meses un notable incremento do prezo, que contribuíu ao incremento do penso. Pero, é viable o cultivo de soia en España ou Galicia para reducir a importación? “En Galicia, polas condicións climáticas da rexión non somos capaces de producir soia e en España hai importantes dificultades para lograr produción”, indica García. Ademais, nalgúns dos países produtores de soia está permitida a utilización de variedades transformadas xeneticamente e resistentes ao glifosato. “Logran producións moi rendibles coas que é realmente difícil competir nun modelo convencional, como o que se expón aquí. Non se produce en igualdade de condicións”, apunta o investigador.

"Resulta máis fácil traer un quilo de soia de Brasil que producilo en España”: Lucio García, do CTC

Como sinala o investigador do CTC, a soia é unha leguminosa moi completa, xa que despois de extraerlle o aceite, a torta aínda ten máis de 40% de proteína, mentres que outras leguminosas reducen esa porcentaxe a un 22%. De feito no proxecto Proteinleg, que están a formular pensos para porcos celtas e pitos de Mos en extensivo cunha achega de proteína procedente doutras leguminosas, tiveron dificultades para conseguir a cantidade de proteína requerida. Outro dos condicionantes para o cultivo de soia en España ou Galicia é a falta de superficie para o seu cultivo, se se compara coas terras dispoñibles noutros países produtores, sobre todo de América. “En España é moito máis rendible ter a terra con millo ou trigo que con soia”, apunta Mougán. “En definitiva, resulta máis fácil traer un quilo de soia de Brasil que producilo en España”, recoñecen desde o CTC.

Na procura da autosuficiencia e de alternativas

Como coinciden en sinalar os socios do grupo Proteinleg, esta crise dos cereais volveu a poñer de manifesto a importancia de reducir a dependencia das importacións e as vantaxes dunha maior autosuficiencia das ganderías.“Esta crise está a volver a poñer o foco na gran dependencia das ganderías e temos que ser conscientes de que se non é unha guerra será o cambio climático, vai haber factores que encarezan as materias primas, polo que temos que procurar ser máis autosuficientes nas nosas ganderías. Aínda que non podamos ser autosuficientes ao 100% si podemos traballar en reducir esta dependencia e aproveitar os recursos que temos”, comentan desde a Asociación de Produtores de Porco Celta.

Contar con estudos sobre o comportamento da variedades, con sementes seleccionadas ou con alternativas adaptadas ás condicións de Galicia pode resultar fundamental para unha maior autosuficiencia das granxas

Outra das cuestións fundamentais para incrementar a autosuficiencia das ganderías é poder ofrecer garantías aos gandeiros. Por iso, como sinala Mougán, é clave a investigación sobre forraxes de inverno que poidan achegar proteína á ración do gando e así reducir a dependencia de soia. “No caso do vacún de leite, alternativas como a veza ou o chícharo poden ser fundamentais para pasar de silos de herba que teñan un 16% de proteína a lograr, con estas leguminosas, ensilaxes que poidan alcanzar un 22 ou un 24% de proteína”, explica. Contar con estudos sobre o comportamento da variedades, con sementes seleccionadas ou con alternativas adaptadas ás condicións de Galicia pode resultar fundamental. É nesta liña precisamente na que traballa o proxecto Proteinleg, que xa estudou o comportamento de chícharo, o chícharo silvestre ou xudías como fonte de proteína para a alimentación do gando. “Non podemos afrontar grandes cambios. Non imos poder eliminar por completo as importacións de materias primas como a soia, pero poderemos facer axustes para ter unha menor dependencia”, indica Mougán.

O Consello de Ministros aprobou hoxe un real decreto que establece as bases reguladoras para a concesión directa dunha axuda excepcional de 193,47 millóns de euros para compensar a determinadas producións agrícolas e gandeiras polas dificultades económicas derivadas do conflito bélico en Ucraína. Desta cantidade, 128,98 millóns fináncianse con cargo aos Orzamentos Xerais do Estado e 64,49 millóns corresponden a fondos europeos. Estas axudas forman parte do plan nacional de resposta ás consecuencias económicas e sociais da guerra de Ucraína, que destina máis de 430 millóns de euros para os sectores agrario e pesqueiro. Neste marco, o pasado día 30 de maio xa comezou o pago das axudas específicas para os produtores de leite de  vaca, ovella e cabra afectados por esta situación, por un total de 169 millóns. Así mesmo, o real decreto recolle unha disposición relativa ás novas comunicacións a realizar por parte dos Estados membros da UE sobre niveis de existencias de arroz, cereais, oleaxinosas e sementes certificadas. O obxectivo desta obrigación é conseguir un mellor coñecemento da situación do mercado e mellorar a súa transparencia, algo que é especialmente relevante en situacións como a actual, na que se están producindo algunhas distorsións nas canles comerciais de materias primas agrarias básicas.

Destino das axudas

Os 193,47 millóns de euros van dirixidos aos seguintes sectores: - Vacún de carne: financiamento máximo 110 millóns de euros, dos que 97,7 millóns corresponden ao subsector de vacas nutrices e 12,3 millóns ao engorde de tenreiros. - Ovino e caprino de carne: financiamento máximo de 31,7 millóns de euros. - Avicultura de carne: financiamento máximo de 10 millóns de euros. -Cunicultura: financiamento máximo de 3 millóns euros. - Cítricos: financiamento máximo de 38,7 millóns de euros. O importe unitario por animal, explotación ou hectárea subvencionable quedará definido en cada comunidade autónoma de acordo ao número de animais subvencionables que se declare no seu territorio polos beneficiarios. En calquera caso, estableceuse un teito de animais e de hectáreas subvencionables por beneficiario e uns importes unitarios máximos por animal ou hectárea subvencionable, o que consecuentemente leva consigo o establecemento duns máximos de axuda por explotación. A contía unitaria da axuda para os produtores de vacún, ovino e caprino de carne, non poderá superar os 60 euros por vaca nutriz, 12 euros por tenreiro e 5 euros por ovella e cabra. Para os produtores de avicultura de carne, a axuda máxima por beneficiario segundo a capacidade da explotación será a seguinte: ·         De 251 a 1.000 prazas: 600 euros. ·         De 1.001 a 5.000 prazas: 810 euros. ·         De 5001 a 10.000 prazas: 1.200 euros. ·         De 10.001 a 20.000 prazas: 1.800 euros. ·         De 20.001 a 30.000 prazas: 2.400 euros. ·         De 30.001 a 40.000 prazas: 3.000 euros. ·         De 40.001 a 50.000 prazas: 3.600 euros. ·         A partir de 50.001 prazas: 4.800 euros. Para os produtores de coellos, a axuda máxima por beneficiario segundo a capacidade da explotación será a seguinte: ·         De 50 a 500 prazas de reprodutoras: 2.580 euros. ·         De 501 a 1.000 prazas de reprodutoras: 3.870 euros. ·         De máis de 1.001 prazas reprodutoras: 5.160 euros. Para os produtores de cítricos as contías máximas por hectárea serán: ·         Para as 5 primeiras hectáreas: 300 euros/hectárea. ·         A partir de 5 hectáreas e até 10 hectáreas: 250euros/hectárea. ·         A partir de 10 hectáreas e até 30 hectáreas: 190 euros/hectárea. O real decreto aprobado hoxe adopta un mecanismo simplificado para a presentación de solicitudes. Así, as axudas outorgaranse a todos os produtores de vacún de carne, ovino e caprino de carne e cítricos que cumpran os requisitos previstos nesta norma e presentasen en 2022 a solicitude única da Política Agraria Común (PAC). No caso do sector avícola de carne e do sector cunícola, establécese un procedemento simplificado de xestión baseado nos datos máis actualizados declarados polos gandeiros no Rexistro Xeral de Explotacións Gandeiras (REGA). De igual forma establécese un procedemento para os produtores de cítricos que non presentasen a solicitude única, en base aos datos máis actualizados declarados polos agricultores no Rexistro Xeral da Produción Agrícola (REGEPA). A tramitación, resolución, xustificación, pago e control das axudas corresponde ás autoridades competentes das comunidades autónomas. O prazo máximo para resolver e notificar a concesión das axudas será de tres meses desde a entrada en vigor deste real decreto, mentres que o pago aos beneficiarios deberá realizarse antes do 30 de setembro de 2022. A distribución dos fondos nacionais ás comunidades autónomas aprobouse na Conferencia Sectorial de Agricultura celebrada o pasado 9 de maio:

Comunidades autónomas	Total presupuesto (UE+MAPA)
Andalucía	27.296.037 €
Aragón	10.949.220 €
Asturias	7.031.893 €
Baleares	1.184.876 €
Canarias	454.756 €
Cantabria	5.061.497 €
Castilla-La Mancha	11.150.393 €
Castilla y León	35.716.688 €
Cataluña	11.768.158 €
Extremadura	30.415.768 €
Galicia	11.843.397 €
Madrid	1.934.097 €
Murcia	5.130.476 €
Navarra	2.832.866 €
País Vasco	2.720.141 €
La Rioja	1.254.023 €
Comunidad Valenciana	26.655.714 €
TOTAL	193.400.000 €