☰
✕

Archives

Carne, Portada arriba dereita

Prezo medio de 2.500 euros na poxa de Acruga en Láncara

Leave a comment
As xatas preñadas do centro de recría da Granxa Gayoso Castro acudían por primeira vez a unha poxa en Láncara, e fixérono na festa de exaltación da Tenreira Galega da Pobra de San Xillao, onde a Asociación de Criadores de Raza Rubia Galega celebraba unha poxa por primeira vez. Os resultados foron moi positivos, segundo a entidade, debido a que houbo moitísimo público, e máis de 20 gandeiros e criadores que retiraron tarxetas acreditativas, dado o seu interese en aquirir algún destes exemplares. Ao final, a poxa finalizou coa adxudicación dos catro exemplares, cun prezo medio de 2.500 euros e a cotización maior foi para unha xata adquirida por 2.600 euros por un gandeiro do Corgo. Os outros tres exemplares leváronos criadores de Sarria, Friol e Baralla. O presidente de Acruga, César Dorado, valorou moi positivamente a presenza da asociación nesta festa. «É a primeira vez que facemos unha poxa aquí e obtivéronse bos resultados, por encima dos prezos de saída. Ademais, participamos como sempre o facemos na exposición de exemplares, cuns 75, e realizamos un concurso, o que permitiu a todos os visitantes que se achegaron ata aquí poder contemplar os mellores exemplares de Raza Rubia Galega". As explotacións máis destacadas neste concurso foron a Gandería A Morena, de Friol; a de José Antonio Ferreiro Palacios, do Corgo; e a de Manuel López Quiroga, de Samos. Precisamente e por esta orde os responsables das mesmas foron tamén premiados cos tres premios que había ao mellor lote. Ademais, foron os que levaron a maioría dos premios nas seis categorías deste concurso, xunto a outras dúas destacadas explotacións, a gandería de Pena Guisende S.C, do Páramo, e a Gandería Santalla, do Corgo.
Carne, Portada arriba dereita

Estas son as xovencas de Rubia Galega que este mércores se poxarán en Láncara

Leave a comment
A Asociación de Criadores de Raza Rubia Galega (Acruga) segue adiante co seu calendario de poxas para responder á demanda de exemplares de calidade de pura raza e incrementando ademais as súas citas, segundo a demanda dos concellos. Este é o caso de Láncara, concello que solicitou a organización dunha poxa de xovencas, como parte do programa de actividades da Feira da Tenreira Galega, que cada ano fai unha auténtica exaltación da carne galega. Acruga leva anos participando na exposición desta festa, trasladando até Láncara aos mellores exemplares de rubia  galega e este ano, por primeira vez, realizará unha poxa de animais. Trátase de catro xovencas, procedentes do centro de recría da granxa Gayoso Castro, depediente da Deputación de Lugo, con idades comprendidas entre os 22 e 27 meses, e preñadas de 6 e 7 meses. Proceden de gandarías de Ourense, dúas do Corgo e unha de Lugo, e contan cunha xenealoxía de touros tan coñecidos pola súa xenética como Paderne AG ou Quijano AG, ademais de touros de monta natural. Todas elas terán un prezo de saída de 2.200 euros con axudas á compra de 200 euros por exemplar de Caixa Rural Galega. En canto ao concurso-exposición, outra das grandes citas desta festa, Acruga participará cun total de 75 animais procedentes de dous 2 ganaderias do Corgo, unha de Samos, dúas de Friol, unha de Vilalba e outra do Páramo.
Carne, Portada arriba dereita

Media de 2537 euros na poxa de Acruga na Fonsagrada

Leave a comment
A neve que caeu practicamente toda a mañá deste sábado no concello lugués da Fonsagrada non impediu a celebración da poxa de xovencas preñadas de Acruga no mercado gandeiro deste concello, nin que se adxudicasen o catro animais presentados, cun prezo medio que alcanzou os 2.537 euros. Si que houbo menos gandeiros que noutras ocasións, e un total de 10 cartóns retirados antes do inicio da poxa, todas eles de criadores da provincia lucense. A primeira das xovencas preñadas, procedente do centro de recría da Granxa Gayoso Castro, dependente da Deputación de Lugo, foi a que logrou un maior prezo na venda, ao alcanzar os 3.100 euros. Foi adquirida por unha gandaría de Sarria. Seguindo coa orde da poxa, a segunda, terceira e cuarta toura adxudicáronse por 2.450, 2.400 e 2.200 euros, a criadores con explotacións en Baleira, Ribadeo e Baleira. O concello de Láncara será o escenario da próxima gran cita de Acruga, a da Festa dá Tenreira Galega, o próximo 1 de maio, un dos eventos máis importantes en canto á exaltación da carne de calidade, na que Acruga sempre estaba presente cunha exposición dos mellores exemplares da Raza Rubia Galega. Este ano, por primeira vez, completará a súa participación coa poxa de exemplares, respondendo así á chamada do propio Concello de Láncara e á demanda de exemplares de Raza Rubia Galega por parte dos criadores.
Carne, Portada arriba dereita

Acruga poxa este sábado na Fonsagrada catro xovencas preñadas

Leave a comment
A Asociación de Criadores de Raza Rubia Galega segue adiante co seu calendario de poxas e trasládase este sábado a Fonsagrada para celebrar a súa tradicional poxa de xovencas no mercado gandeiro. A partir das doce da mañá, poderanse á venda catro touras preñadas de entre 25 e 26 meses, preñadas duns 6 ou 7 meses, todas elas procedentes do centro de recría da Granxa Gayoso Castro, dependente da Deputación de Lugo. Os interesados en tomar parte nesta poxa, poderán retirar o seu cartón acreditativo, desde unha hora antes da poxa, e os que decidan poxar por un destes exemplares, contarán coa axuda á compra de 200 euros por animal, por parte da Caixa Rural Galega. Como é habitual cos exemplares que levan ás distintas poxas organizadas por Acruga, os animais do centro de recría chegan aos distintos recintos gandeiros acreditados pola súa alta calidade xenética, que no caso dos animais que se poderán ver na Fonsagrada, presentan unha xenealoxía touros tan coñecidos polos criadores lucenses como Rufino, Vitolo ou Quijano. Estes animais, aínda que pasaron o tempo de recría na Granxa Gayoso castro, proceden de explotacións de Castro de Rei, Vilalba, Láncara e Pol. Precisamente, un destes concellos, o de Láncara, será o escenario da próxima gran cita de Acruga, a da Festa da Tenreira Galega, o próximo 1 de maio, un dos eventos máis importantes en canto á exaltación da carne de calidade, na que Acruga estará presente cunha exposición dos mellores exemplares da Raza Rubia Galega. Este ano, por primeira vez, completará a súa participación coa poxa de exemplares, respondendo así á chamada do propio Concello de Láncara e á demanda de exemplares de Raza Rubia Galega por parte dos criadores.
Carne, Portada arriba dereita

Feira de gando, premio aos mellores exemplares de raza rubia galega e asturiana e subasta de Acruga o sábado 11 en Cervantes

Leave a comment
Un momento da poxa de xovencas de ACRUGA durante a feira do ano pasado A localidade de San Román, en Cervantes, celebra o segundo sábado do mes de maio a súa Feira en Defensa do Gandeiro da Montaña cun completo programa de actividades para dar visibilidade á labor de produción de carne de calidade e coidado do territorio que realizan os produtores desta zona da montaña de Lugo. A feira, que foi recuperada no ano 2019 por iniciativa da asociación Territorio Verde coa colaboración de gandeiros e de veciños da zona dos Ancares converteuse xa nunha referencia no calendario de feiras de ano da provincia de Lugo. Acudirán á cita gandeiros de Cervantes, Navia, A Fonsagrada, As Nogais e Becerrá e entre vacas, cabras, ovellas e cabalos agárdanse unhas 200 cabezas. O prazo de inscrición para participar segue aberto até o día 5 de maio nos teléfonos 636280102 e 690265895 e haberá axudas ao transporte dos animais e importantes premios para os mellores exemplares tanto de raza rubia gallega como de asturiana de los valles, moi utilizada tamén nesta zona da raia con Asturias e León.
Daranse axudas para o transporte aos produtores que acudan co seu gando e importantes premios aos mellores exemplares
O programa inclúe ademais da feira de gando, poxa de xovencas de ACRUGA, venda de produtos de alimentación e artesanía, exposición e venda de maquinaria e vehículos, pulpeiros e animación ao longo de toda a xornada, con inchables de balde para os cativos e exhibición en vivo dun ferreiro. A maiores, pola mañá actuarán os grupos de música tradicional Os Xardois e Os Gaioleros, ambos de Cervantes, e pola tarde tocará Tania y su acordeón, da Fonsagrada. Venda de animais para vida A previsión da organización é superar as cifras récord do ano pasado, tanto en afluencia de público como de venda de animais. Un dos obxectivos da asociación organizadora coa recuperación desta feira era precisamente dar aos gandeiros e gandeiras a posibilidade de, cando menos unha vez ao ano, ter un mercado gandeiro de proximidade onde poñer á venda os seus animais, así como os excedentes de colleita de outros produtores da zona.
A poxa de xovencas de Acruga comezará ás 12 do mediodía 
O feito de poder vender o gando para vida revaloriza os prezos e dá unha alternativa diferente aos produtores para dar saída aos seus animais, algo importante nun momento de prezos de venda dos xatos a matadoiro baixos.  Tradicionalmente, en Cervantes existían varias feiras de gando, como a de Seixas, a de Quindous e outras, pero dende principios dos anos 80 non se volvera celebrar no concello ningún tipo de feira gandeira. A que terá lugar este ano o día 11 de maio foi recuperada no 2019 con grande acollida por parte dos gandeiros da zona e de todos os habitantes da montaña.
Os organizadores queren reivindicar a labor de produción de carne de calidade e coidado do territorio que realizan os produtores desta zona da montaña de Lugo
Os organizadores queren reivindicar coa celebración desta feira as especiais características da gandería que se practica nesta zona de alta montaña, cun manexo do gando adaptado á climatoloxía e a uns desniveis que impiden moitas veces a mecanización das labores agrícolas.
Carne, Portada arriba dereita

Prezo medio de 2758 euros na poxa de Pedrafita, cun máximo de 3150 euros

Leave a comment
Esta mañá celebrouse no recinto feiral de Pedrafita do Cebreiro a poxa de 6 xovencas preñadas de Raza Rubia  Galega, organizada por Acruga. Todos os animais foron adxudicados por riba dos prezos de saída -2200 euros, cunha axuda de 200 euros de Caixa Rural Galega-, o que permitiu pechar a poxa cun prezo medio de 2.758 euros. A xovenca que logrou o prezo máis alto nesta poxa adxudicouse por 3.150 euros e irá parar a unha explotación de Castroverde. O resto de exemplares viaxarán até as granxas de criadores de Samos, Becerreá, As Nogais e dous no municipio do Corgo. O bo tempo animou á afluencia de xente até o recinto feiral dun concello que leva anos celebrando poxas en colaboración con Acruga e coa Deputación de Lugo, un gando que forma parte do rabaño de elite da Granxa Gayoso Castro, centro do ente provincial. Pasadas as doce da mañá comezou a poxa deste seis exemplares, novelas preñadas de entre 24 e 27 meses de idade, todas elas preñadas e con moi boas valoracións no que respecta á súa xeneaoloxía, produción e capacidade reprodutiva. A asistencia de compradores foi alta, como adoita pasar neste concello de Pedrafita, tanto na súa cita de abril como na poxa de setembro, o que supuxo un total de 28 cartóns de posibles compradores. O prezo medio alcanzado, eses 2.758 euros, supera ao da anterior poxa, a primeira do ano, que tivo lugar en Becerreá e que se pechou cunha cotización media de 2.635 euros e que supón un lixeiro aínda que importante incremento do prezo medio, que se espera se manteña ao longo do ano. Unha vez rematada esta cita, a Asociación de Criadores de Raza Rubia Galega comezará xa a preparar a seguinte poxa, que terá lugar na Fonsagrada, o próximo día 27 deste mes, á que lle seguirán varias poxas para un mes de maio moi completo, no que por agora están confirmadas poxas na Pobra de San Xillao, en Láncara, o día 1 de maio, no marco da festa da Tenreira Galega; o 4 de maio, en Seoane do Courel; o 11, no municipio de Cervantes; e o 28 na parroquia ribadense de Arante.
Carne, Portada arriba dereita

Poxa de xovencas preñadas de Acruga este venres en Pedrafita

Leave a comment
O recinto feiral de Pedrafita do Cebreiro acollerá mañá venres unha nova subasta de xovencas preñadas, organizada por Acruga, en colaboración co propio concello. Será a partir das doce da mañá cando os interesados en adquirir xatas preñadas de pura Raza Rubia Galega poderán poxar por algún dos seis exemplares, todos eles procedentes do centro de recría da Granxa Gayoso Castro, dependente da Deputación de Lugo. O prezo de saída será de 2.200 euros, e como incentivo á compra, Caixa Rural axudará con 200 euros por exemplar. Trátase de xatas de entre 24 e 27 meses de idade, e preñadas de entre catro e cinco meses, e aínda que a recría destes animais levouse a cabo no centro de Castro de Ribeiras de Lea, os animais foron adquiridos en explotacións de Samos, Becerreá, Láncara, Ribadeo e O Corgo. Os animais chegan con poucos meses para que, segundo explica a directora da Graxa Gayoso Castro, Sonia Verdes, "acaden un nivel de desenvolvemento axeitado, conseguindo novillas próximas ao parto cunhas características morfolóxicas e funcionais que permiten acadar exemplares cun maior potencial produtivo, co obxectivo de conquerir explotacións mais competitivas e viables". Un dos aspectos que máis valoran os gandeiros e gandeiras que mercan exemplares nestas poxas é a xenealoxía dos animais, e neste sentido algunhas das xovencas da poxa de mañá son fillas de sementais moi recoñecidos e de gran calidade, como Paderne Ag e Gayoso Ag, entre outros, ou de Xacobe, un toro de monta natural. Grazas a estes datos, os compradores poderán escoller e poxar por estes animais, dependendo de se precisan exemplares para cruce industrial, para recría de raza pura, con boa facilidade de parto, e con máis conformación cárnica, entre outras cualidades. Todos os criadores interesados en adquirir algunha das xovencas na poxa de mañá, poderán retirar a súa tarxeta acreditativa a partir das once da mañá, no propio recinto feiral de Pedrafita do Cebreiro.
Carne, Portada arriba dereita

Vendidas en Boimorto as xovencas de Acruga a un prezo medio de 2233 euros

Leave a comment
Esta mañá celebrouse no concello coruñés de Boimorto, no marco da feira agrícola e gandeira MAGRECO, a poxa de tres xovencas de raza Rubia Galega propiedade de ACRUGA a un prezo medio de 2233 euros. As tres xovencas, con idades comprendidas entre os 23 e os 25 meses e preñadas de 5 meses, procedían do Centro de Recría da Granxa Gayoso Castro da Deputación de Lugo. Todas ellas foron adxudicadas a unha gandería do Pino. A próxima poxa de gando de raza Rubia Galega organizada por ACRUGA será o vindeiro 5 de abril en Pedrafita do Cebreiro (Lugo).
Carne, Portada arriba dereita

Magreco acollerá este domingo unha poxa de xovencas de Rubia Galega

Leave a comment
No marco da feira de maquinaria agrícola e forestal MAGRECO, a Asociación Nacional de Criadores de Raza Rubia Galega (ACRUGA, organiza para este domingo, 24 de marzo, unha poxa de gando. Serán 3 xovencas preñadas de 5 meses, procedentes da Granxa Gayoso Castro, xestionada por ACRUGA, as que sairán a venda cun prezo de saída de 2200 euros. A poxa terá lugar ás 12:00 horas e cada comprador recibirá unha axuda á compra de 200 euros de Caixa Rural Galega. Estes son os animais que se poxarán:
Carne, Portada arriba dereita

Resultados da poxa de xovencas de Rubia Galega en Becerreá

Leave a comment
A primeira das poxas de Acruga neste 2024 celebrada esta mañá na vila luguesa de Becerreá, concluíu  coa adxudicación das seis xovencas presentadas e cun prezo medio de 2.458 euros, algo inferior respecto dos 2.600 da pasada edición. Rexistrouse boa asistencia de público e posibles compradores, con até 28 cartóns de criadores, principalmente da provincia de Lugo, que retiraron a súa credencial para poder poxar por algún destes animais. As xovencas foron adquiridas por gandeiros con explotacións en Láncara, Seoane do Caurel, O Incio e O Corgo. Precisamente, a gandaría Santalla, do citado municipio foi a que adquiriu o exemplar con maior cotización da poxa, unha novela preñada de excelente xenética, que alcanzou os 2.900 euros. O seguinte prezo máis alto da xornada foi para o segundo exemplar dos poxados, unha xovenca parida cun xato de dous meses, lote que foi adxudicado a un gandeiro do Incio por 2.750 euros. A seguinte poxa de Acruga neste mes de marzo será na provincia da Coruña, no municipio de Boimorto, o próximo día 24. Uns días despois, o 5 de abril, terá lugar outra das grandes citas do calendario feiral de Acruga, esta vez en Pedrafita do Cebreiro.
Carne, Portada arriba dereita

Estes son os animais de raza Rubia Galega que sairán á venda o vindeiro martes en Becerreá

Leave a comment
Exemlares no centro de recría de ACRUGA na Granxa Gayoso, en Castro de Rei, Lugo. O mercado gandeiro de Becerreá congregará o vindeiro martes, día 19, a primeira das poxas do ano, de raza Rubia Galega, organizada por Acruga. Sairán á venda cinco xovencas do centro de recría da Granxa Gayoso Castro e unha procedente dun criador particular, con explotación en Samos. Catro do cinco xovencas da granxa Gayoso Castro, dependente da Deputación Provincial de Lugo, están preñadas de entre tres e cinco meses, mentres que a quinta é unha xovenca parida que se poxará xunto ao seu tenreiro de dous meses, e que terá un prezo de saída de 2.400 euros. Para as outras catro, o prezo inicial fixouse en 2.200 euros, e para todas elas os compradores terán como aliciente as axudas de Caixa Rural, de até 200 euros por animal. O prezo para a xovenca procedente da explotación de Samos, que está preñada de catro meses, determinarao o propio particular. Os interesados en poxar por algún destes animais poderán retirar o seu cartón acreditativo a partir das 11.00 da mañá no propio mercado gandeiro. Desde Acruga destacan "a excelente calidade das xovencas presentadas, todas con idades comprendidas entre os 23 e os 25 meses, que queda reflectida nas fichas técnicas de cada un dos animais, con boas cualificacións e destacadas xenealoxías, e así o constatan os gandeiros que venderon ao centro de Gayoso Castro as cinco xatas para esta poxa despois do seu período de recría". Algunhas son fillas de touros de monta natural, como a que procede da explotación de Castro Caldelas, de Manuel Yáñez, unha das máis grandes de Ourense, e que posúe cinco touros para a monta natural. Segundo explica este gandeiro "é a primeira vez que vendo ao centro de recría, posto que tiña excedente de animais. Están a levarse exemplares de moita calidade a estas poxas, aínda que o único pero que lle poño é que se debería mirar máis que as cabezas dos animais sexan mellores, máis acordes coa boa morfoloxía do exemplar". Outra das xatas recriadas en Gayoso Castro adquiriuse na provincia de Pontevedra, na explotación que Sandra Ledo ten en Lalín. Segundo explican desde esta gandaría "xa vendemos varias xovencas ao centro de recría; unha oportunidade de trasladar a boa xenética dos nosos animais, que son fillos tanto dos nosos touros para monta natural como tamén de inseminación artificial". Precisamente, outra das explotacións que vendeu exemplares ao centro de recría é a que Jesús Saco posúe no municipio lucense do Corgo, quen explica que "son fillas de touros de inseminación artificial con moi boas xenealoxías e resultados contrastados". Desde a directiva de Acruga sinalan que algunhas das xovencas que levarán a Becerreá son fillas de touros de inseminación artificial tan coñecidos por exemplo Friol AG, Pavaroti II AG, e Avispado AG. "Trátase de animais cuxo seme xa foi sexado polo que se pode saber para que tipo de inseminación están indicados e, o que é mellor, os seus resultados xa foron contrastados. Trátase ademais de touros con bos índices de vida, é dicir adecuados para a recría; con bos índices de carne, o que aumentará as canales e a conformación cárnica, e reprodutivos, o que implica que as súas fillas serán moi fértiles e con bos datos en factores tan importantes como a facilidade de parto", destacan desde ACRUGA Ademais, engaden que "o feito de que estes sementais teñan probas de descendencia xa contrastadas, permite ao gandeiro escoller entre as descendentes máis axeitaas para a recría de animais puros ou para cruzamento industrial".
Carne, Portada arriba dereita

Publicado o catálogo de sementais de Acruga 2024

Leave a comment
A Asociación Nacional de Criadores de Gando Vacuno Selecto de Raza Rubia Galega (A.C.R.U.G.A.), acaba de publicar o seu catálogo de sementais 2024, disponible xa en formato online e en breve tamén en papel.  O catálogo ofrece 14 touros con proba de descendencia e 8 sementais en proba con valoración individual, así como unha completa información sobre xenealoxía dos animais, días en xestación, comparativas dos mesmos ou disponibilidade de doses seminais. 

Descarga aquí o catálogo

Carne, Portada arriba dereita

Baixada de prezos no mercado de Amio

Leave a comment
Esta semana no Mercado de Amio a recría de cruces industriais de cor experimentou unha baixada de 5 euros dos prezos de referencia. Mentres, as canais de vacún maior coas clasificacións O e P rexistraron un lixeiro descenso de 0,05 euros. En canto á afluencia, contabilizáronse un total de 1.704 animais, 59 máis que na feira da semana pasada. En concreto, na sesión de hoxe houbo 1.455 cabezas de vacún menor (87 máis), 78 de vacún mediano (12 reses menos) e 171 de vacún maior (16 menos). Pola súa banda, os vogais da Mesa de Prezos de Ternera Gallega acordaron baixar 0,03 euros os prezos das canles da categoría Suprema. Máis información –Táboa de cotizacións de Amio (24-I-2024).
Carne, Portada Lista

Manual de Manexo para Ternera Gallega Suprema: Claves para acadar boas conformacións e niveis de engraxamento

Leave a comment
Os sistemas de manexo empregados en Galicia para a cría de becerros dentro de Ternera Gallega Suprema son moi diversos. Iso fai que as calidades dos canais obtidos sexan dispares. Esta realidade levou á Xunta a encargar a elaboración dun Manual de Manexo, redactado en base aos ensaios levados a cabo no CIAM de Mabegondo con animais de raza rubia galega. A elaboración deste manual xurde dunha das conclusións da Estratexia de dinamización do sector cárnico de Galicia 2022-2030, que destaca a necesidade de mellorar os aspectos técnicos dos sistemas de produción de vacas nutrices e dos seus becerros, co obxectivo de garantir a mellora da calidade do canal e da carne dos animais amparados pola categoría emblema da IXP. O documento pretende servir como guía para os gandeiros acollidos á certificación Ternera Gallega Suprema, ofrecéndolles orientacións e recomendacións de prácticas agrogandeiras que lles permita acadar bos resultados técnicos e económicos, conseguindo a través desas pautas de manexo e de alimentación uns canais máis homoxéneos en canto á conformación e á calidade da carne resultante. “O desafío para o gandeiro é producir carne de alta calidade a un prezo rendible, debendo ser coñecedor da influencia que teñen os factores controlables por el (raza, peso, sexo, idade, alimentación, etc) no produto final”, destaca o Manual.
É necesario que cada gandeiro escolla o sistema máis axeitado para a produción de becerros na súa zona para obter uns canais con alto valor comercial a un custe de produción rendible
“É preciso que cada gandeiro escolla ben o sistema máis axeitado para a produción de becerros na súa zona e/ou condicións particulares para obter uns canais con alto valor comercial a un custe de produción axeitado”, insiste. “Para conseguir unha boa calidade do canal é necesario realizar un bo acabado dos becerros cun mínimo de dous meses de suplementación con penso, deste xeito obteremos uns canais máis homoxéneos e de mellor calidade”, afirma o Manual, na liña do aprobado polo Pleno do Consello Regulador da IXP.  Considérase imprescindible unha finalización dos becerros Clases de conformación da canal segundo a metodoloxía SEUROP (Fonte: MAPA) Boa parte deste Manual de Manexo, de  máis de 60 páxinas, está centrado na alimentación do gando, apostando no caso dos becerros por unha suma de leite materno, pasto e concentrado na fase final previa ao sacrificio. “Sexa cal sexa o sistema produtivo, os animais deben rematar o seu período de cría suplementando a alimentación con penso dous meses antes do sacrificio”, asegura o documento.
Sexa cal sexa o sistema produtivo, os animais deben rematar o seu período de cría suplementando a alimentación con penso dous meses antes do sacrificio
“En animais da raza rubia galega, criados seguindo as especificacións da IXP, comprobouse que unha alimentación exclusiva en base a pasto e ensilado de herba non permite acadar un nivel medio dunha clasificación 2 de graxa. Deste xeito, para que animais de 10 meses de idade teñan graxa no seu canal, é necesario forzar a súa alimentación”, xustifica. Clases de engraxamento da canal segundo a metodoloxía SEUROP (Fonte: MAPA) Segundo o Regulamento da IXP, as clasificacións mínimas para que un canal poida ser certificado dentro da categoría Suprema son conformación S, E, U, R e O+ con niveis de engraxamento 2, 3 e 4 (unicamente no caso das femias). No ano 2021 a maioría dos canais presentaron unha clasificación 2 de engraxamento e U e E de conformación.
Un maior contido graxo da carne mellora a súa calidade organoléptica, xa que produce unha maior intensidade de sabor, xugosidade e tenreza
Tendo en conta os resultados acadados nos ensaios levados a cabo no CIAM, “na carne daqueles animais que consumiron pastos e forraxes observouse unha proporción máis elevada de ácidos graxos saudables, como por exemplo o ácido linolénico, fronte aos que consumiron cereais, que presentaron un maior contido de ácidos graxos saturados”, indica o Manual. Un dos factores que máis inflúe na calidade organoléptica da carne é o tempo de maduración do canal na cámara de refrixeración. Aínda que é algo alleo ao gandeiro e ao sistema de manexo, é importante telo en conta pola gran influencia na terneza da carne. Ao longo do proceso de refrixeración ten lugar o abrandamento da carne, debido á degradación progresiva das fibras musculares. Recoméndase un mínimo de 7 días en cámara para obter unha diminución significativa nos parámetros de dureza da carne.
A industria require canais con certo grado de engraxamento para evitar o endurecemento da carne na cámara
A industria require canais con certo engraxamento, pois a cobertura graxa do canal protéxeo do frío nas condicións da cámara de refrixeración. A graxa actúa como illante térmico e a temperatura post-sacrificio baixa máis lentamente, protexendo ao canal do fenómeno coñecido como acurtamento das fibras por frío, que dá lugar a un endurecemento da carne. Dentro da Ternera Gallega Suprema os becerros que manifestan unha mellor conformación son os criados en sistemas de alimentación con dietas máis intensivas, principalmente aqueles que inclúen concentrados na dieta. Do mesmo xeito, os que presentan un maior engraxamento son os becerros acortellados.
Os sistemas de produción con acortellamento de becerros permiten obter uns maiores niveis de engraxamento
O nivel de engraxamento depende da dieta, fundamentalmente do nivel de enerxía inxerida, pero sendo o engraxamento unha característica dos animais adultos (aqueles que chegaron á madurez sexual), “os canais dos animais de Ternera Gallega Suprema adoitan ter niveis de engraxamento baixos ou medios, incluso nos sistemas que utilizan máis cantidade de concentrados”, recoñece o Manual. Número de canais certificados no ano 2021 segundo o nivel de conformación e engraxamento Para unha mesma idade e raza, as femias teñen un potencial de crecemento menor que os machos pero, pola contra, presentan un nivel medio de engraxamento máis elevado. “O acabado dos animais con cebo de concentrados a libre disposición durante 60 días antes do sacrificio mellora de xeito significativo o engraxamento”, asegura o documento. “Nos sistemas extensivos, o reducido engraxamento dos canais, fai necesario complementar a alimentación dos becerros con pensos durante os dous meses anteriores ao sacrificio”, conclúe o documento, na mesma liña da modificación aprobada recentemente no Regulamento da IXP Ternera Gallega.
O Manual deixa a porta aberta a facer o remate dos xatos con penso na pradeira, mediante o seu acurralamento, sen necesidade de acortellar
Con todo, o Manual encargado pola Xunta abre a porta a que este aporte de concentrados poida facerse na pradeira. “Nos sistemas extensivos, ou incluso en algúns semiextensivos, é recomendable dispor de instalacións nas que poder realizar un acabado dos becerros os meses previos ao sacrificio. Se non se dispón delas, aconséllase realizar dito acabado acoutando o espazo dispoñible para os becerros, favorecendo así a iniciación no consumo de concentrados ou cereais para un correcto acabado previo ao sacrificio”, indica. Para este acurralamento na pradeira, o Manual recomenda a separación efectiva mediante peches de malla. “Os peches de malla son útiles cando se quere facer un cebo de becerros en parcelas, pois no momento do destete os animais tenden a buscar as nais e un peche de fíos pode non ser dabondo para mantelos recluídos”, argumenta. Instalacións para cebar os xatos As tolvas selectivas de cereal son unha alternativa ao acortellamento dos becerros en climas suaves Segundo o Protocolo de Benestar Animal de Ternera Gallega, en caso de facer o cebo acortellando os xatos a superficie por animal non será menor de 1,8 m2 para animais menores de 6 meses, nin menor de 2,2 m2 para animais de máis idade.
Os xatos cebados en interior disporán dun mínimo de 2,2 metros cadrados de espazo por animal
A partir dos 6 meses de vida, os animais estabulados conxuntamente non superarán as 40 cabezas. Para os menores de 6 meses, o número de animais por lote non superarán os 50. Coa nova lexislación aprobada fai un ano e que entrará en vigor entre 2025 e 2030 en función do tamaño da explotación e do seu sistema produtivo, os emparrillados estarán prohibidos se cubren o 100% da superficie. Polo menos a zona de descanso deberá manterse libre de parrillas, debendo tratarse dun chan uniforme cun material  para a cama que permita ter limpos e enxoitos aos animais. A pendente do chan non poderá superar o 5% para cumprir cos requisitos fixados pola IXP no seu Protocolo de Benestar Animal. Máis da metade da carne amparada pola IXP Tenera Gallega pertence á categoría Suprema (53% das canais e das toneladas certificadas no ano 2021).
A categoría Suprema supón a metade da produción dentro da IXP Ternera Gallega
O documento destaca que “as ganderías de Suprema desenvolven un importante papel na xestión e mantemento da paisaxe e na prevención de incendios forestais nunha gran parte do territorio de Galicia, especialmente nas áreas de montaña”. Sistemas de manexo e rendementos Proporción dos principais alimentos do becerro segundo o seu sistema de produción O Manual, encargado pola Consellería á Fundación Juana de Vega e elaborado por técnicos do CIAM e asesores privados, distingue catro sistemas de manexo diferentes dentro das explotacións inscritas baixo a etiqueta Ternera Gallega Suprema:
  • Intensivo: O becerro permanece sempre acortellado mentres que a vaca sae a pacer polo día e volta á casa pola noite para darlle de mamar. “Este manexo permite uns crecementos elevados dos becerros, pois teñen pouco gasto enerxético debido á falta de movemento. Traballando con razas carniceiras é posible obter, aos 10 meses de idade e cun consumo de concentrado de entorno aos 1.000 kg, canais de 280-300 kg”, destaca o documento, en base aos ensaios realizados no CIAM de Mabegondo con rabaños de vacas nutrices de raza rubia galega.
O sistema intensivo co becerro acortellado permite obter canais e carne de gran calidade, así como elevados pesos ao sacrificio
  • Semiintensivo: A principal variación deste sistema con respecto ao anterior é que o becerro normalmente nace no exterior e pasa os primeiros meses de vida (1 a 3) no pasto. Posteriormente, o becerro métese na corte e pasa a recibir o manexo intensivo.
“Tanto este sistema coma o anterior son característicos de explotacións de tamaño pequeno ou mediano (<50 vacas), sendo moi traballoso practicar este manexo en explotacións a partir dunha determinada dimensión”, recoñece o Manual.
  • Semiextensivo: Neste caso, as vacas e os becerros permanecen xuntos en todo momento como mínimo, ata os 7 meses de idade. A vaca e o becerro poden estar sempre no exterior ou entrar na corte no inverno, dependendo de cada explotación. O destete ten lugar entre os 7-8 meses e, posteriormente, realízase un cebo (normalmente na corte) de 2-3 meses con penso a libre disposición.
É frecuente utilizar un comedeiro selectivo para que os becerros se vaian adaptando ao penso antes da fase de cebo, ou para suplementalos en épocas do ano de menor dispoñibilidade de alimento. Neste caso, as razas de orientación cárnica permiten obter aos 10 meses de idade e con consumos de concentrados de 400-600 kg, canais con pesos entre 200-250 kg. Estes rendementos dependen de múltiples factores, como son a raza, a época do ano, o tipo de suplementación, a produtividade das praderías, etc.
  • Extensivo: No sistema extensivo a vaca e o becerro están sempre no exterior, alimentándose do pasto e de forraxe que se subministra nas parcelas durante o inverno. “O máis habitual é vender os becerros directamente do pasto, ou cunha pequena suplementación de penso con comedeiro selectivo, aínda que normalmente dan lugar a canais pequenos e pouco engraxados”, salienta o Manual.
“Con este sistema obtéñense canais de 170-190 kg aos 10 meses de idade, sempre que os becerros teñan pasto ou forraxe de calidade dispoñible e medren a un ritmo aceptable. O sistema extensivo é o máis sensible ás variacións climáticas e de produtividade das praderías, acadando maior importancia o bo manexo das mesmas”, engade.
Para que os becerros poidan consumir suficiente cantidade de penso nos dous meses de finalización é imprescindible iniciar a adaptación con tres meses de antelación dispoñendo de comedeiros selectivos no pasto
 “O principal problema deste sistema é o reducido engraxamento dos canais ao tratarse de dietas menos ricas en enerxía que utilizando concentrados, por iso é necesario a suplementación con pensos durante os dous meses anteriores ao sacrificio”, asegura o Manual, que tamén establece que “para que os becerros poidan consumir suficiente cantidade de penso nos dous meses de finalización é imprescindible iniciar a adaptación a este alimento con tres meses de anterioridade, dispoñendo de comedeiros selectivos no pasto”. “Desta maneira conseguiremos canais mellor conformadas e cun grado de engraxamento superior”, conclúe. Outra opción pola que optan algunhas ganderías en extensivo é vender os becerros ao destete, como pasteiros, con destino posterior a cebadeiros, aínda que neste caso os xatos perden a certificación de Suprema ao cambiar de explotación. Limitar o acceso do gando aos cursos naturais de auga O Manual fai fincapé tamén noutros aspectos, como os de carácter sanitario e de bioseguridade. Neste sentido, recomenda “limitar o acceso do gando a cursos naturais de auga (fontes, regatos, ríos, etc)”, facendo fincapé “na limpeza e desinfección dos bebedoiros” e na necesidade de “asegurar un subministro constante de auga”, que debe ser potable ou estar clorada. A auga é un elemento esencial para o desenvolvemento de todas as funcións vitais do gando bovino, sendo especialmente necesaria no período de lactación. As necesidades diarias sitúanse entre 5 e 15 litros nos becerros, de 15 a 35 litros nas xovencas e de 30 a 60 litros nas vacas adultas, en función da época do ano e o estado do pasto. En canto á inxesta de alimento, como norma xeral unha vaca come cada día entre o 1-3% do seu peso vivo expresado en kg de materia seca. A modo de exemplo, unha vaca de 600 kg necesitará cada día entre 9 kg (cando están secas) ata 15 kg de materia seca (en pico de lactación) de forraxe en función do seu estado produtivo.
A condición corporal das vacas non é estática ao longo do ano, debendo ser recuperada en épocas de menor demanda nutricional
O crecemento do becerro durante a xestación non é lineal, senón que se acelera nos últimos meses, polo que é importante que nese período a vaca estea ben alimentada. No momento do parto a vaca non debe estar moi delgada (cunha condición corporal media, de 2,5 sobre 5), xa que senon terá unha baixa produción de leite, un maior risco de certas enfermidades metabólicas e unha demora na reaparición dos celos. Tampouco debe estar moi gorda, pois aumentan as complicacións no parto, así como o risco de certas enfermidades metabólicas. Xestión da superficie forraxeira Débense proporcionar sombras aos animais en extensivo “Para un mellor resultado económico das ganderías, en todos os sistemas é necesario aproveitar ao máximo os recursos forraxeiros dos que se dispón, mellorando as praderías tanto na súa composición como no manexo do pastoreo”, conclúe o Manual. O destino fundamental da superficie agraria nas explotacións de produción de carne é o pasto permanente. O documento recomenda facer pastoreo rotacional cun tempo de pastoreo de tres días como máximo en cada parcela, deixando unha altura do pasto de saída de 10 cm para preservar o rebrote da herba.
Non se debe entrar a pacer unha finca até que a altura da herba non sexa de 20 cm e debe sacarse o gando ao chegar aos 10 cm
A calidade do pasto presenta un máximo valor na primavera, diminúe co espigado das gramíneas no verán, e volve aumentar co rebrote de outono. O ideal é poder adaptar os momentos de máximas necesidades dos animais cos momentos de máxima calidade dos pastos. Debido á estacionalidade climática que presenta Galicia, o crecemento da herba non é homoxéneo ao longo do ano. Existen marcadas diferenzas nas distintas zonas de Galicia, dependo fundamentalmente do nivel de seca no verán (máis acusado no sur de Lugo e Ourense) e do frío do inverno (máis acusado na montaña lucense e ourensá), o que obriga ás explotacións a conservar unha parte da herba, fundamentalmente a que sobra en primavera.
Nas zonas de climatoloxía suave será dabondo con reservar o 25% da superficie de pasto para facer forraxe
“Nos lugares de invernos suaves e veráns máis húmidos será suficiente reservar arredor dun 25% da superficie dispoñible para gardar en forma de forraxe, mentres que naquelas localizacións con invernos duros e veráns secos pode ser necesario reservar ata o 50% da superficie”, estima o Manual. O momento de realizar o ensilado é un dos puntos máis importantes a ter en conta para conseguir forraxes de alta calidade. Debe facerse antes do espigado das gramíneas, xa que este provoca unha baixada notable da calidade nutritiva das plantas. A herba debe estar ademais ben seca, cun grao de humidade entre o 10 e o 15% para evitar a proliferación de fungos.
O ensilado debe facerse antes do espigado das gramíneas, posto que o nivel de proteína das plantas cae á metade e tamén descende a súa dixestibilidade
O silo de herba para vacas de carne debería chegar ao 12% de proteína cun 65% de dixestibilidade, pero se a herba se ensila espigada o nivel de proteína cae até o 6-7% e a dixestibilidade ao 50%, co que esa forraxe non chegaría para cubrir as necesidades nutricionais dos animais e perderán condición corporal. En canto á herba seca, para conseguir que sexa de boa calidade deberá facerse do rebrote dunha pradeira que foi pacida ou segada para silo na primavera. Se se fai coa herba xa espigada, a calidade da forraxe non será óptima e deberá empregarse unicamente como suplemento, propón o Manual. Efectos do cambio climático Efectos do cambio climático: variación esperada na produción de herba ao longo do ano en kg de MS/ha/día “Galicia dispón dun clima privilexiado para a produción forraxeira”, destaca o documento, que alerta sen embargo da necesidade de adaptación de determinadas prácticas de manexo “ao contexto de cambio climático actual”.  “Espérase un incremento das temperaturas máximas e mínimas diarias, principalmente no verán, así como unha notable diminución dos días de xeada (mínimas por baixo de 0ºC). Este cambio será moito máis acusado naqueles puntos máis fríos da montaña ourensá e lucense”, prognostica o Manual.
É necesario un cambio de estratexia na conservación das forraxes, pasando de facer silo para o inverno a facer silo para suplementar a alimentación durante a seca do verán
O cambio nas temperaturas irá acompañado dunha modificación nas precipitacións. Se ben non se espera unha forte redución da chuvia total, si que se prevé unha notable variación na súa distribución ao longo do ano. Deste xeito espéranse uns invernos húmidos, como é habitual, pero uns veráns moito máis secos e cálidos en toda Galicia. Exemplos de misturas para sementeira de pradeiras en zonas secas e húmidas de Galicia “Todos estes cambios non son homoxéneos en todo o territorio, na zona norte das provincias de Lugo e da Coruña estanse a suavizar moito os invernos, co aumento da produción dos prados nesta época; en cambio, os veráns estanse endurecendo, cunhas temperaturas extremadamente altas. Isto require dun cambio de estratexia na conservación das forraxes, pasando de facer o silo para o inverno a facer o silo para suplementar a alimentación durante a seca do verán. Pola contra, nas zonas sur da provincia de Lugo e en Ourense, que xa de por si teñen unha marcada seca estival, deberán introducir cultivos forraxeiros de inverno para incrementar as producións na primavera, xunto cunha adaptación das especies herbáceas nas novas praderías sementadas”, recomenda o documento.
A mellor época para sementar pradeiras é a finais do verán para que a xerminación teña lugar coas primeiras choivas do outono
“Nas zonas secas do sur de Galicia, para a implantación de praderías, empregaranse de forma predominante mesturas compostas por dactilo e festuca, deixando o raigrás inglés en menor proporción. En canto ás leguminosas, serán maioría aquelas especies anuais (trevo subterráneo, migueliano, persa, vesiculoso). Pola contra, en zonas húmidas do centro e norte predominará o raigrás inglés e as leguminosas plurianuais de clima húmido (trevo branco, violeta, persa)", salienta.

Selección de reprodutoras para garantir que as nais contan con aptitude leiteira para amamantar aos becerros cando menos até os 7 meses

Ao longo do Manual de Manexo insístese en varias ocasións en que “a raza elixida, ou as vacas seleccionadas dentro da raza, teñan unha produción láctea suficiente para aleitar o becerro até os 7 meses de idade”. Este carácter, di, “será máis importante canto máis extensivo sexa o sistema de manexo”. “É fundamental que as vacas nutrices teñan unha produción de leite que permita o aleitamento ata os sete meses de vida do becerro, xa que en caso contrario o ritmo de crecemento verase minguado, a súa potencialidade de crecemento desaproveitada, e haberá que recorrer a concentrados se o leite é un limitante antes de tempo”, defende.
O ideal sería que os becerros, soamente co leite, pastos e forraxes, presenten unha ganancia media de peso vivo previa ao destete superior a 1 kg/día
Así mesmo, afirma que “cómpre ter unhas praderías e forraxes de calidade para poder aproveitar o potencial leiteiro das vacas, e para que cando os becerros empecen a pastar o fagan cun alimento de calidade”. “O ideal sería que os becerros, soamente co leite, pastos e forraxes, presenten unha ganancia media de peso vivo previa ao destete superior a 1 kg/día”, calcula. Razas recomendadas En canto ás razas, seis de cada 10 canais certificadas son cruces, cunha presenza importante da raza rubia galega dentro dos animais puros, sobre todo como vacas nutrices. O Manual considera que “a elección da raza é un elemento máis que pode incidir na rendibilidade da explotación”. Debido “á súa superioridade produtiva”, o documento recomenda “utilizar preferentemente” as razas rubia galega, limusina, blonde de Aquitania e Asturiana de los Valles “nas zonas onde se poida dispoñer de praderías de boa calidade”.
As Morenas Galegas son razas autóctonas que non sufriron un proceso de selección, considéranse moi rústicas e recoméndanse en zonas de monte
Pola contra, “en zonas de monte con herba de baixa calidade ou onde se utilice a matogueira como fonte de alimentación” destaca que “as Morenas galegas (cachena, caldelá, frieiresa, limiá e vianesa) presentarán unha mellor adaptación debido á súa maior capacidade de consumir este tipo de pasto”. Manexo reprodutivo Esquema de organización de partos de outono en vacas nodrizas “O manexo reprodutivo actual das ganderías certificadas dentro de Ternera Gallega Suprema provoca que os partos se concentren nos meses de primavera e os becerros saian ao mercado de decembro a marzo, cando o prezo de venda é menor”, asegura o Manual. Pola contra, afirma, “no segundo semestre do ano hai escaseza de carne certificada de Suprema”.
É necesario planificar os partos para desestacionalizar a produción e mellorar a rendibilidade das explotacións
En consecuencia, conclúe o documento, “é necesario desestacionalizar a época de partos dunha parte das explotacións cara os meses de outono (setembro, outubro, novembro e decembro) para conseguir un dobre obxectivo: por un lado asegurar un fluxo continuo e homoxéneo na oferta de animais de Suprema ao mercado ao longo de todo o ano e, por outro, mellorar a rendibilidade das explotacións derivada da posibilidade de obter uns maiores prezos de venda”.
A primeira cubrición das xovencas realizarase en torno aos 16-18 meses de idade, tendo lugar o parto aos 25-27 meses
O documento asegura que “a observación dos celos é fundamental para descartar patoloxías reprodutivas que supoñen perdas económicas directas e indirectas nas explotacións” e propón o uso de tratamentos hormonais que sincronizan a ovulación, “permitindo desta maneira programar os partos homoxeneamente ao longo do ano, evitando así unha agrupación excesiva dos mesmos nos meses de primavera”, di. Esta práctica non está permitida, sen embargo, en produción ecolóxica. No caso de utilizar a monta natural, unha práctica habitual sobre todo nas ganderías extensivas de maior tamaño, os partos tenden a acumularse nos meses de primavera. Segundo os datos facilitados pola IXP, nos meses de primavera nacen uns 9.500 becerros ao mes, mentres que nos meses de outono o número de nacementos baixa até os 4.900 ao mes.
Para evitar a concentración de partos en primavera coa monta natural é necesario separar o touro
Nas  explotacións que dispoñen de semental, recoméndase ter un touro por cada 30-40 vacas, cando se trate de monta continua ao longo do ano. “Na maioría dos rabaños de Ternera Gallega Suprema emprégase a monta natural sen agrupación de partos, deixando o touro todo o ano coas vacas. Isto representa, a priori, unha vantaxe de cara a un manexo máis sinxelo, pero ten graves inconvenientes”, asegura o Manual, que engade ao problema da concentración de partos un peor aproveitamento do pasto, “derivando nunha falta de pasto de calidade cara aos últimos meses antes do destete, cando o becerro aproveita mellor a herba”. O momento idóneo para os partos A agrupación de partos, considera o documento, “é unha medida primordial para adaptarse ás condicións do mercado así como aos requirimentos nutricionais do gando, de xeito que coincida o pico de produción de herba con momentos de altas necesidades do rabaño”.
Débese planificar a produción, concentrando os partos en función dos períodos de mellor produción forraxeira así como do prezo de venta dos becerros
O momento idóneo dos nacementos dentro desta planificación varía en función da zona. “Na costa ou en áreas non montañosas cun clima máis favorable poden agruparse os partos en outono, co inconveniente de que as máximas necesidades do rabaño terán lugar no inverno pero coa vantaxe de que os becerros disporán de abundante herba de calidade canto teñen entre 7 e 9 meses de idade”, sen que isto exclúa a necesidade de suplementalos igualmente con penso, defende o Manual.
Nos sistemas extensivos o momento do parto inflúe no ritmo de crecemento dos becerros, pois depende do valor nutritivo da herba que pacen e inflúe na produción de leite das nais
Pola contra, insiste, “os partos de primavera son moi frecuentes en explotacións extensivas con monta natural pero economicamente non son tan rendibles porque as necesidades máximas do rabaño preséntanse nos meses do verán e o outono, cando hai pouca dispoñibilidade de pasto, mentres na primavera a vaca parida ve estimulada a súa produción láctea cando o becerro aínda non é capaz de consumila na súa totalidade”, asegura.