Archives

Empresa forestal busca mecánico con experiencia no sector na zona da Mariña

O equipo de Forest Pioneer busca mecánico de maquinaria forestal con experiencia no sector, e con coñecementos en mecánica e hidráulica. Entre os traballos a desenvolver está a entrega de máquinas, levar a cabo intervencións de reparación ou mantemento en campo, así como traballos en taller.  A área de traballo é A Mariña lucense, con centro de operacións en Barreiros. As persoas interesadas poden solicitar este traballo escribindo ao correo electrónico hr@forestpioneer.com

Axudas para a segunda transformación da industria forestal – madeira e para o contract

Está aberto o prazo para solicitar as axudas para a valorización, segunda transformación e ecoinnovación de produtos forestais e para a dixitalización e mellora da seguridade e saúde na contorna laboral da industria forestal galega e do contract. O prazo das axudas está aberto dende hoxe ata o 9 de marzo e o prazo de xustificación será, para a anualidade do 2024, ata o 15 de outubro de 2024 inclusive, e para a anualidade do 2025 ata o 15 de abril de 2025. Estas axudas contribúen á consolidación das pequenas e medianas empresas que conforman este sector, o que lles permitirá gañar en competitividade e apostar por procesos de produción con menor impacto ambiental. Poderán beneficiarse destas axudas aquelas pequenas e medianas empresas, incluídas persoas autónomas, da industria forestal e do contract que utilicen madeira e os seus derivados (resina, cortiza ou outros produtos de orixe forestal, exceptuando os produtos alimentarios), como materia prima para a elaboración dos seus produtos. Tamén poderán beneficiarse aquelas empresas que presten servizos de prevención de riscos laborais, así como as organizacións, fundacións e entidades sen ánimo de lucro, que teñan base asociativa e presten os ditos servizos ou sexan representativas ou estean relacionadas coa cadea de valor da industria forestal-madeira. Novidades da convocatoria A diferencia das anteriores convocatorias, a de 2024 contempla actuacións relacionadas coa dixitalización, a apoiar proxectos de dixitalización das persoas beneficiarias dende a implantación de sistemas de dixitalización, xa sexa dalgún proceso concreto ou de xestión integral especificamente deseñados, desenvoltos ou adaptados a un proceso concreto dentro do seu ámbito de actividade, ate implantar sistemas para o control e/ou mellora dos procesos produtivos. Neste sentido, fai referencia a sistemas de captura de datos, automatización ou supervisión remota, entre outros. A liña de achegas vencellada coa ecoinnovación, dirixida a apoiar proxectos destinados a ecodeseñar produtos ou materiais que utilicen a madeira como materia prima, para conseguir desenvolvementos técnicos ou prototipos que melloren a pegada ambiental ao longo do ciclo de vida. Tamén ten como obxectivo impulsar aqueles proxectos ou solucións de economía circular, encamiñadas a previr o malgasto e recuperar o máximo valor dos materiais ou a introducir ferramentas para a análise dos aspectos ambientais que permitan á empresa identificar e, nalgúns casos, cuantificar os impactos ambientais asociados ás distintas fases do ciclo de vida en procesos produtivos vinculados coa madeira.
Unha das liñas da subvención financia a compra de maquinaria vinculada ao deseño e fabricación de mobiliario,
Así mesmo, establécense seis liñas definidas en materia de accións subvencionables, cada unha delas dirixidas a diferentes obxectivos. A primeira está centrada a cuestións vencelladas coa competitividade e valorización e subvencionará actuacións como a compra de maquinaria, as obras e instalacións necesarias para a correcta instalación e funcionamento dos investimentos obxecto da subvención, entre outros. A liña número dous refírese ao mobiliario, o contract e construción. Financia tamén a compra de maquinaria, neste caso a vinculada ao deseño e fabricación de mobiliario e de elementos para a construción. A maiores subvencionará outros bens de equipamento novos que formen parte do activo da empresa e interveñan no proceso produtivo obxecto do proxecto. As certificacións, os ensaios e os informes son outra das liñas contempladas nesta convocatoria. Teñen como obxectivo a implantación e certificación da cadea de custodia de produtos forestais, de normativas de calidade e de xestión ambiental. No relativo á seguridade e saúde na contorna laboral, financiaranse servizos para a implantación e certificación do estándar en seguridade; para a creación, mellora e expansión de servizos de prevención mancomunados e medidas orientadas á minimización do risco de orixe e propagación de incendios, entre outros.

“O piñeiro galego ten moitas posibilidades e imos polo bo camiño, pero tamén é certo que nos queda bastante por avanzar”

Jesús Nantón, director de Operacións do Grupo Malasa (Cerceda, A Coruña), leva 25 anos na empresa. Comezou a traballar como carpinteiro nos inicios da firma, cando era unha pequena carpintería, e viviu toda a súa evolución, ata convertirse no grupo empresarial que é hoxe en día, con proxectos de ‘contract’ a nivel internacional para cadeas de hoteis e ‘retail’. - Que potencialidade lle ves á madeira de piñeiro de Galicia para as aplicacións da madeira que vós traballades, tanto en mobiliario, interiorismo como en casas prefabricadas de madeira? - A madeira de piñeiro sempre estivo presente, o que pasa é que ao final o piñeiro, por equivocación ou ao mellor, porque non facemos fincapé os transformadores que estamos na parte final da cadea, estánselle descartando posibilidades xa cando se corta no monte. A limitación que sempre tivo é que se corta en monte en longos de 2,50 metros. Pensámolo desde o monte para palés, embalaxes ou para triturar. Nós agora estamos metidos na liña de casas de madeira, estamos intentado facer unha casa de madeira distinta, cunhas calidades top, cun sistema construtivo de entramado de madeira, con fachada ventilada. Podedes imaxinar toda a madeira que leva unha casa de 120 metros cadrados. Que pasa? Unha porcentaxe altisima desa madeira non pode ser piñeiro galego, cousa que a min me gustaría que fose. Non pode ser porque non temos suficiente piñeiro galego certificado para estrutural e non temos piñeiro galego cunhas dimensións suficientes para poder utilizalo para ese traballo. O máis grave para min é a limitación no longo. En canto consigamos que non haxa esas limitacións, xa lle podemos dar máis utilidades, pero esa limitación provócanos que teñamos que dar pasos atrás. Hai solucións que lles poderiamos propoñer aos clientes en madeira de piñeiro de Galicia, pero por esa limitación, non podemos facelo. - Houbo xa avances nos últimos anos en novos usos do piñeiro, como o da madeira contralaminada (CLT) para construción. Que máis pasos cres que habería que dar? - É certo que creo que imos mellorando, imos no bo camiño, con novos usos, pero aínda nos queda bastante. O primeiro é conseguir un piñeiro rendible no monte e que lle interese ós propietarios facer plantacións con el e cuidalo. Non son partidario de prohibir especies sen dar opcións. Hai que dar solucións para que se queremos que se plante piñeiro, sexa rendible, que lle interese ao propietario e que proporcione boa madeira para os transformadores. Porque agora mesmo, a madeira galega de piñeiro presenta nós, forma irregular e ten tonos, texturas e densidades variables. Pódese facer selección desa madeira, pero é un traballo extra para as empresas e iso é un problema.En canto a produtos, non se trata de comezar a cortar o piñeiro a 6 metros de longo, sen máis. A solución pasa por un proceso, unha madeira cun secado apropiado, cun ensaio estrutural para certificala, ver a que dimensións convén cortala, que laminados interesan e tomar decisións. Se tivésemos produtos de piñeiro galego con esas características e calidades, unha empresa como a nosa, a igual prezo, tiraría máis do piñeiro galego, en lugar de traballar, por exemplo, con abeto importado. - Que usos tedes actualmente da madeira de piñeiro de Galicia? - Por exemplo, nós facemos para unha cadea de ‘retail’ mobiliario en madeira de piñeiro, cousa que a min me enorgullece podela facer. Ao final vemos un moble elegante e que ten moitas posibilidades. A nivel estrutural, o mesmo. Podería ter todas as posibilidades. O 70 % da madeira dunha casa nosa é de ‘pino rojo’ ou abeto de Centroeuropa. A madeira que traemos nós para aquí está en costes un 30 % por riba da madeira de piñeiro galego. Realmente ese 30 % son costes do transporte, agora mesmo ese 30 %, se puidese repercutir en Galicia en toda a cadea da madeira, estabamos xa revalorizando sen darnos de conta o noso piñeiro e dándolle moitas máis posibilidades. O piñeiro galego nunha empresa como a nosa utilizámolo moi pouco, aínda así temos moito piñeiro. Estánselle buscando novas utilidades, nas casas estas que estamos facendo nós todas as fachadas van en piñeiro galego termotratado. É unha posibilidade que vemos que funciona, que gusta, ten un acabado de madeira moito máis nobre e ten bo comportamento para exteriores. Estase facendo agora un bo traballo co piñeiro, pero non sempre se fixeron as cousas como se tiñan que facer. Ás veces aplicáronse tratamentos en autoclave na madeira de piñeiro que non se fixeron como se tiñan que facer e que deixaron de funcionar como deberían. Entón, no exterior houbo algún fracaso con ese tipo de madeiras. O que non podemos é permitirnos que haxa fracasos.
"A madeira de piñeiro termotratada é unha solución que está gustando moito e ten moita cabida"
- A madeira termotratada de piñeiro, que empregades no exterior das vosas casas, é unha liña de produto á que lle ves posibilidades de crecemento? - O termotratado foi unha solución que está gustando moito e ten moita cabida. Hoxe mesmo aquí no almacén podemos ver piñeiro galego limpo, en espesor 50 milímetros, que dá gusto velo termotratado. Eu cando llo ensino a algunha persoa, a carpinteiros que colaboran connosco en moitos proxectos, sorpréndense de que iso sexa pino galego. Aí é onde temos que estar finos e ver as posibilidades que ten, non quedarnos en que é unha embalaxe. Aquí hai 20 metros cúbicos termotratados porque ten futuro. Teño que telo enriba da mesa porque xa aparecerá o momento no que o piñeiro teña a súa saída, porque é un pino que gusta, que ten posibilidades enormes e cun prezo competitivo. Hai pouco fixemos un proxecto con piñeiro galego para un hotel, con colocación de listóns de madeira no teito. O proxecto viña prescrito con nogal, pero para rebaixarlle o custo final ó cliente, propuxémoslle piñeiro termotratado. Encantou e temos chamadas de interioristas que nos preguntan que madeira é esa. Posibilidades hai moitas, só hai que facer un traballo coherente. - En canto ás casas prefabricadas en madeira, en que liña estades traballando? - A nosa casa de madeira, en concreto, ten un entramado de madeira que non está en contacto co exterior. É un sistema construtivo que funciona moi ben a nivel térmico e acústico. Lembro perfectamente unha casa de madeira que montamos a finais do ano pasado e xusto o día de fin de Ano, que había un temporal grande, a propietaria sorprendíase de que dentro da casa non se escoitaba nin chover nin o vento. Esa casa entregámola a inicios de xaneiro e creo que prenderon a calefacción un día en todo o inverno. Esteticamente queda preciosa tamén. É unha casa de alto nivel e que ten unha fachada ventilada, que neste caso é madeira, pero poderiámola combinar con porcelana, con metal, con outro tipo de acabados. Temos todas as posibilidades. O que temos é que facer unha casa de calidade, que loxicamente ten uns custos. Por prezo non podemos ir a unha casa de madeira, porque vai ser máis elevado que unha construción clásica e, sobre todo, unha casa de madeira coas características das nosas. A nosa casa pódese hipotecar porque non se vai acabar nunca. Un elemento moi favorable para a construción en madeira é que se fai todo en fábrica. Tes unha plataforma, chegas alí e ensamblas a casa. Unha montaxe dunha casa de 130-140 m2, en 3 - 4 semanas está feita e xa case o cliente está vivindo dentro. Loxicamente, ten un proceso anterior, pero en canto tes decidido o que queres, o proceso é áxil. Quizais un problema que vemos coas casas de madeira é que tecnicamente, para a construción das casas de madeira, en Galicia os técnicos non están aínda formados, saen da Universidade sen coñecementos suficientes neste campo, e é algo no que temos que avanzar. - Que madeiras empregades habitualmente para o mobiliario e acabados interiores? Habería madeira galega que vos puidese interesar, a parte da de piñeiro? - Unha madeira coa que temos traballado moito é o carballo europeo, no que agora mesmo temos unha situación grave, porque duplicou o prezo e é difícil de conseguir. Poderiamos substituílo por castiñeiro galego?. Si, se tivésemos madeira de calidade. O castiñeiro galego non é unha madeira carisima cando a mercamos por metro cúbico, pero ten un desperdicio esaxerado. Os castiñeiros que arrastramos ata o de agora non se trataron con cariño no proceso de corta, serrado e secado.
"Agora en Galicia xa se están facendo plantacións de castiñeiro para madeira ou para froito, co cal é previsible que se poida obter boa madeira nuns anos"
En xeral, as nosas madeiras teñen o problema de que necesitan procesos para empregalas en mobiliario, o que nos obriga a ir a outras madeiras. Agora en Galicia xa se están facendo plantacións de castiñeiro para madeira ou para froito, co cal é previsible que se poida obter boa madeira nuns anos. En canto á madeira de castiñeiro de Europa, é madeira con bos crecementos e limpa, pero non ten a densidade nin a elegancia do noso castiñeiro. Se falamos de carpinterías de exterior, en Galicia fabricáronse moitos anos do noso castiñeiro e funcionaron de marabilla. Para o exterior, eu optaría polo noso castiñeiro, pero volvemos ó mesmo, procesos da madeira. Temos agora un proxecto con vigas laminadas de castiñeiro nas Canarias e tivemos que ir a Asturias por elas, pois é onde están os mellores proveedores de madeira laminada de castiñeiro.

Malasa, unha empresa orientada a proporcionar un servizo integral

- Explícanos a historia da empresa e a liña de traballos que desenvolvedes. - O Grupo Malasa é unha empresa que se creou nun inicio como unha pequena ferretería para dar servizo aos carpinteiros. A anterior xeración tiña un serradoiro e almacén de madeira e vía unha necesidade de mercado, que era ter unha ferretería especializada de cara a eses carpinteiros, ós que xa se lles vendían taboleiros e madeira, pero que precisaban de máis servizo. Creouse esa ferretería no 1992 e no 94-96 montouse un pequeno taller de carpintería que nese momento tiña 1.000 metros. Comezouse a medrar con iso e no 1999 xa tivemos a oportunidade de entrar na colocación de tarimas nas tendas Inditex, que realmente foi a cadea que nos fixo crecer, independentemente de que nos diversificamos moito máis. Naquel momento había falta de instaladores e nós puidemos cubrir esa necesidade e entrar noutras ramas de traballo das tendas. No 2000 comezamos a fabricar mobiliario, coincidindo cun boom na construción, enfocámonos moito no mobiliario de fogar, todo o que son armarios, portas... Daquela comezamos tamén a fabricar mobiliario para o segmento de ‘retail’. Chegados a este punto, no 2007 vimos que as instalacións quedábanse pequenas para dar servizo aos clientes que estabamos adquirindo e ás posibilidades que tiñamos de mercado. Era un momento malo, porque foi cando caeu a construción de vivenda, pero por outra vía a nós entrounos unha carga de traballo, que era fabricar mobiliario. Entón tomouse unha decisión, montáronse unhas instalacións que son nas que estamos agora aquí en Cerceda, de 4.500 metros, que nos parecían esaxeradamente grandes, pero hoxe mesmo aquí en Cerceda temos 50.000 metros cadrados cubertos. Montamos unhas liñas de barnizado e adaptámonos un pouco ás necesidades que tiñamos para dar servizo ao cliente, que ao final é o que sempre fai Malasa. Considerámonos unha carpintería, pero máis ben unha empresa de servizos, que foi o que sempre intentamos facer: darlle un servizo cada vez máis integral ao cliente. Polas necesidades que tiñan os nosos clientes e que non eramos capaces de cubrirllas só con subcontratas, tivemos que ir abarcando outras ramas. Por exemplo, integrando dentro do Grupo unha empresa de metal, cristal... para ofrecer o conxunto completo, que é o habitual nos segmento de ‘contract’, no que se traballa para cadeas de hoteis, restauración, etc. Tamén hai que precisar que das nosas raíces non apartamos nada, seguimos dando servizos ó cliente particular. Seguímolo facendo, respectámolo moitisimo e creo que temos que seguir facéndoo así. De feito, na Coruña temos un showroom renovado, cun investimento importante, e seguimos mantendo esa carpintería pequena que tiñamos alí, para seguir dando servizo ao cliente particular, para non deixalo de lado. É algo que levamos no sangue todos.
  • Entrevista difundida pola Fundación Arume

“A construción en madeira ten dous falsos mitos, o lume e a durabilidade”

- Cóntanos brevemente a historia de empresa. Maderas Besteiro é unha empresa que naceu no 1930 en Castroverde. Foi fundada por Bautista Besteiro Fornes. Nos anos 40 trasladouse para Lugo capital e estivo na cidade ata 1977, que foi cando se construíu a primeira nave na ubicación actual. Outro fito importante foi no 1988, que se instalou a maquinaria para transformar madeira maciza, que foi onde empezou a parte de transformación de Maderas Besteiro, pois a empresa nacera só como distribuidora de produtos de madeira. Destacar tamén que a mediados da década dos 60 incorporouse a segunda xeración á dirección da empresa e no 2000 a terceira xeración. - Explícanos as vosas principais liñas de traballo a día de hoxe. En Maderas Besteiro temos tres grandes liñas de negocio ou áreas de actividade. Por un lado temos o que é a madeira maciza, que nós mercámola a serradoiros en táboa e, ou ben distribuímos esa madeira ou ben transformámola facendo tarimas, frisos, molduras, marcos, escaleiras... Transformámola e vendémola a profesionais. Outra gran liña de negocio é o taboleiro, que o distribuímos ou o transformamos fabricando cociñas, armarios, corte mecanizado de taboleiro... e por último temos a construción con madeira, que quizais vén das dúas anteriores. - Na liña de construción en madeira, fálanos da evolución que estades vendo no mercado nos últimos anos. Nós empezamos con máis profundidade no tema da construción con madeira no 2013. Dende o 2013 ata agora, o que vimos foi unha evolución no tipo de construcións. Antes era máis unha estrutura pesada, é dicir, cubertas ou forxados, principalmente, en rehabilitación. Agora xa non só é a rehabilitación, senón construción de edificación nova con CLT (madeira contralaminada), con viga laminada e con taboleiro, e vamos cara a edificacións en altura, non só vivendas unifamiliares.
"Vemos interese por construír en madeira por parte dos arquitectos, consumidor final e administracións públicas por diferentes motivos: por ecoloxía, eficiencia, por aforro térmico..."
Estamos vendo unha evolución no proceso. Actualmente creo que temos un futuro moi interesante no que é a construción con madeira, simplemente polo que sucedeu en Alemaña, Austria e en todo o centro Europa e que se está a trasladar a España. Vemos ese interese por construír en madeira por parte dos arquitectos, consumidor final e administracións públicas por diferentes motivos, por ecoloxía, eficiencia, por aforro térmico... Por unha serie de elementos vemos que o mercado está a tirar por aí e como di un dos donos de Madeiras Besteiro, estamos no século da madeira. A ver se é certo e somos capaces de consolidalo. - Explícanos algúns dos proxectos nos que estades traballando ultimamente en construción con madeira. Na construción con madeira centrámonos en desenvolver o proxecto do cliente, tanto pode ser unha edificación en altura, como vivendas familiares como naves industriais. Como exemplo, nós como xa tiñamos que ampliar as instalacións, o que fixemos foi unha nave industrial en celosía, en viga laminada, con 26 metros de luz e 27 de longo. O importante é que con madeira de stock, con madeira estrutural de stock habitual, construímos unha nave que ten 26 metros de luz máis de 7 de voo por un dos laterais. Actualmente estamos tamén facendo en CLT dúas instalacións para a Consellería de Medio Rural, que son bases operativas dos equipos de loita contraincendios. Estamos tamén nestes momentos construíndo un par de vivendas unifamiliares en CLT e estanse ademais fabricando dúas estruturas pesadas de viga laminada cubertas para dúas rehabilitacións. - Existen falsos mitos relacionados coa construción en madeira? A verdade é que a madeira ten dous grandes mitos: o lume e a durabilidade. En canto ao lume, evidentemente a construción con madeira ten que cumprir os mesmos requisitos, o mesmo código técnico que ten que cumprir o ferro ou que ten o formigón ou calquera elemento que se empregue como estrutura. Entón, nese sentido o consumidor ten que estar totalmente tranquilo porque os requisitos son exactamente os mesmos. De feito, en canto ao lume, o ferro hai que protexelo. O ferro o problema que ten é que un lume nun edificio de madeira sábese como vai evolucionando e sábese cando o edificio pode chegar a ter problemas de que se derribe ou non. En cambio, co ferro prodúcese un colapso e cae no mesmo momento. Arderon en Madrid unhas torres que eran totalmente de ferro. Ocorreu unha desgracia terrible en Murcia na que a estrutura non era de madeira. En canto ao lume, está totalmente superado iso.
Sobre a durabilidade, eu sempre digo que imos cansar nós da madeira antes de que a madeira se vaia cansar de nós
En canto á durabilidade, o mesmo. O problema é que moitas veces emprégase a madeira inadecuada para usos incorrectos. Hai centos de especies de madeira e teñen a súa usabilidade, entón hai que facer un uso correcto da madeira. Temos edificios en Europa, centos de igrexas, que datan de 1600-1700. O edificio de madeira máis grande do mundo está en Xapón e data do 750. A última modificación foi feita no 1700. A durabilidade está totalmente garantida. O que hai que ter é un uso adecuado das especies. Eu sempre digo que nos vamos cansar nós antes da madeira que a madeira se vai a cansar de nós. - En madeira estrutural para construción, con que madeiras traballades e cal é a súa orixe? Na parte estrutural empregamos madeira e principalmente temos dous produtos: a viga laminada e o CLT. En canto á viga laminada, importámola do centro de Europa, é principalmente de abetos e pino silvestre, nun 95 %, hai outros elementos como o castaño ou eucalipto, pero en minoría. Por outra banda, empregamos o CLT (madeira contralaminada). Antes traíamolo de Centroeuropa, pero agora hai unha empresa en Galicia que fai CLT con Pino de Galicia, entón actualmente é o que estamos empregando. - Ves posibilidade de que a industria galega de piñeiro desenvolva máis produtos para madeira estrutural ou será complicado competir, por exemplo, coas vigas laminadas e outros produtos similares, de Centroeuropa? Competir con Centroeuropa en canto a produtos estruturais, que foron os que os desenvolveron, pois non é fácil, teñen gran cantidade de materia prima, tecnoloxía, coñecemento, pero evidentemente non é imposible nin moito menos. Proba delo é que Xilonor está facendo un CLT que pode competir co CLT de Centroeuropa. Eu creo que a viga laminada si se pode facer en Galicia, e creo que temos madeira para facelo. O pino pinaster ten unhas propiedades adecuadas. O que pasa é que si é certo que temos que evolucionar todos xuntos, é dicir, dende a xenética ata o contract, dende a primeira transformación ata a segunda ou ata os fabricantes de produtos finais. É dicir, toda a cadea de valor ten que evolucionar e mirar un pouco o que fixeron e fan os grandes fabricantes de produtos estruturais. Si temos posibilidades e capacidades, pero temos que mellorar dende a xenética ata o produto final. - En canto á vosa actividade como suministradores de táboa, traballades cunha ampla gama de madeira de coníferas, de distintas especies e procedencias. Como ves no contexto do mercado a marca Pino de Galicia? Eu creo que a marca Pino de Galicia é fundamental neste proceso de evolución e de mellora da calidade do pino de Galicia.
Pino de Galicia está poñendo as bases para que a calidade do piñeiro galego se valore
Primeiro porque crea marca, crea un nome. Ata agora o pino de Galicia está na parte baixa de valor dos distintos pinos que hai, e iso, en moitos casos, inmerecidamente. Ao non haber unha marca, algo que aglutine e que defenda e protexa a calidade do pino de aquí, que marque unhas directrices de como se debe de serrar, como deben ser as táboas, como debe ser a calidade que debe ter...fai que cada un vaia polo seu lado. Iso é inviable á hora de conseguir competir con estes grandes monstros do Centroeuropa. Pino de Galicia e a Fundación Arume están poñendo as bases para que a calidade do piñeiro galego se valore. - Falemos agora da liña de taboleiros e interiores. Cal é a situación de mercado e as tendencias que percibides en materiais e acabados? Actualmente hai unha tendencia cara a un gusto dos decoradores, arquitectos ou interioristas, a un uso da madeira como elemento decorativo, que para nós é fantástico. A verdade é que si que se está observando esta tendencia no consumidor final. Quizais no que é a madeira maciza está un pouco máis estable, pero si que nos taboleiros chapados con madeiras naturais ou melaminados, nos que se poden facer centos de acabados, hai unha infinidade de solucións dende o punto de vista do deseño. Isto abre moitas posibilidades no desenvolvemento da industria de Galicia. - Na gama de taboleiros, como están posicionados os produtos fabricados en Galicia? Eu creo que temos aquí, en Galicia, grandes fabricantes de taboleiros, iso é indudable. Son fabricantes de reconocidísimo prestixio. Nese aspecto, no aspecto do taboleiro, non temos nada que envexar ou pouco que envexar a outras zonas de Europa con produtos similares. Si na parte estrutural, na parte de madeira maciza. Eu creo que somos unha Comunidade, ou a Comunidade que produce o 50 % aserrada de España. Dentro de Europa temos un peso moi relevante. Como dicía José Carballo, temos a mesma superficie forestal que Baviera, en cambio non temos a mesma rendibilidade que ten Baviera. Temos as bases, temos monte, temos especies que nos poden dar moito xogo (pino, eucalipto, castaño...), que nos poden permitir xogar nas grandes ligas e evolucionar moito. Tendo todas esas bases, creo que entre todos, creo que é un traballo da sociedade, da industria, das administracións públicas, dos prescriptores... todos temos que valorar máis o que aquí facemos e o que aquí podemos facer.
  • Entrevista difundida pola Fundación Arume

A facturación da cadea forestal-madeira de Galicia rondou os 2700 millóns de euros o pasado ano

O director da Axencia Galega da Industria Forestal, Jacobo Aboal, destacou este venres na Comisión 7ª do Parlamento de Galicia, que a cadea forestal-madeira baterá o seu récord de facturación, cunha previsións duns 2700 millóns de euros no ano 2022. Jaboco Aboal fixo referencia á facturación conxunta dos subsectores principais da cadea de valor forestal madeira, que ascendeu aos 2.578 millóns no ano 2021. Isto supón un aumento dun 29% con respecto á estimada en 2020 e o máximo histórico da serie dende 2006. Ademais, segundo indicou o director, as estimacións para o ano 2022 indican que a facturación podería acadar o seu propio récord, chegando aos 2.700 millóns de euros. Seguindo nesta liña, enxalzou a aposta da Xunta neste eido e destacou que no último ano a axencia convocou axudas por un importe total de preto de 24,3 millóns de euros. Jacobo Aboal referiuse ao cambio climático e á descarbonización como unha das máximas da Axencia, materializadas a través do fomento de construcións que incorporen madeira galega. Neste sentido, destacou o Acordo de Colaboración co Servizo Galego de Saúde para a execución de Puntos de Atención Continuada (PAC) que se están a construír en madeira e a colaboración coa Dirección Xeral de Defensa do Monte na construción de novas bases de unidade operativa feitas integramente con madeira de Galicia.

“Un dos desafíos claves do monte galego está na comercialización de servizos ambientais”

Coñecemos con dous dos socios de Bioeco2, o enxeñeiro forestal Manuel Beiro e a enxeñeira de montes Noemi García, esta asociación profesional técnica de ámbito forestal e do medio natural. Achegámonos ós proxectos que están impulsando e en que liñas traballan. -Por que se creou Bioeco2? -A asociación creouse pola necesidade de unir un colectivo que estaba moi disgregado. Non estabamos identificados nin no sector, nin ante a sociedade ou as Administracións. Vimos que non tiñamos a representación necesaria, a pesar de formar parte dos motores do sector forestal. Viamos que precisabamos estar unidos. Coa asociación búscase ter un foro no que abordar os problemas cotiás ós que nos enfrontamos as consultoras forestais. Tamén queriamos que servise como ferramenta para poder dirixirnos ás Administracións para tratar estas problemáticas que nos afectan e tentar que xa non cheguen a producirse. A experiencia está a ser moi positiva. -Algunhas destas funcións poderían pensarse como propias do Colexio Profesional, en que vos diferenciades? -O Colexio inclúe un abano moito máis amplo de empresas e profesionais, que abranguen actividades moi diversas e que non sempre están relacionadas co sector forestal. Mentres, en Bioeco2 estamos empresas e profesionais que se dedican a xestionar e facer proxectos sobre o monte galego. Ademais, outra diferencia significativa é que Bioco2 está integrado, en gran medida por enxeñeiros técnicos colexiados, pero tamén hai outros perfís coma técnicos que proceden dos ciclos da Formación Profesional. -En que ámbitos traballan os socios de Bioeco2? -Somos empresas e profesionais que nos encargamos de fomentar a chamada xestión forestal: planifícanse as obras e proxectos, solicítanse as intervencións, contrólanse as actuacións... Somos as consultoras que asesoran ós propietarios e xestores forestais e que elaboran os documentos de xestión e planificación forestal, o que nos coloca nun lugar privilexiado para botar unha man na xestión do monte galego. Os nosos clientes son os propietarios, tanto privados como comunitarios do monte e mesmo os rematantes e as empresas que integran a industria forestal.
“Somos unha asociación de empresas multitarefa, onde cada empresa está especializada nunha área xeográfica e nunha actividade, e entre todas complementamos as necesidades que vemos no sector forestal”
Ó ser un grupo de profesionais diverso, abarcamos un amplo número de servizos. Non nos quedamos só no acompañamento do comuneiro, senón que dentro de Bioeco2 hai empresas que tamén se dedican á certificación forestal ou ó testeo técnico para aquela madeira que se usará con fins estruturais. Esta diversidade fai que poidamos abranguer máis posibilidades e temas que son de interese para a xestión do monte. Axuda ademais a ser máis conscientes das oportunidades e ameazas que temos para a nosa profesión. Somos unha asociación de empresas multitarefa, onde cada empresa está especializada nunha área xeográfica e nunha actividade e entre todas complementamos as necesidades que vamos vendo no sector forestal. -Está a ter boa acollida a asociación? -A xente vía esta necesidade e estase unindo, sobre todo porque pode ser unha maneira de afrontar problemas do día a día dun xeito conxunto. Estase vendo como unha vía para poder abordar non só problemáticas, senón para ter maior acceso a cuestións novidosas, coma os sumidoiros de carbono ou os servizos ecosistémicos que ofrecen os nosos montes. Tamén para abordar de xeito conxunto a posta en marcha de novas ferramentas que nos poden ser útiles. -Que iniciativas levastes a cabo nestes primeiros anos? -Xa foi un fito histórico o propio feito de constituírse, xa que somos un perfil de profesionais que non estabamos acostumados a agruparnos, a diferenza do que acontece con outros sectores. Neste tempo levamos a cabo 3 proxectos destacados. Por unha banda estamos culminando o desenvolvemento dunha plataforma de poxas, Mercamadeira. Tamén accedemos a dúas axudas de formación da Axencia Galega da industria Forestal (Xera) e creamos unha revista especializada, Conecta Savia, en colaboración co Clúster da Biomasa, que botou a andar case ó mesmo tempo que Bioeco2. -Falemos un pouco máis sobre en que consiste esta plataforma de poxas e como a creastes. -Dende fai uns anos, a Administración para a comercialización dos montes de xestión pública optou pola dixitalización das poxas e nós vimos que este é un sistema útil e de interese tamén agora que estas superficies van pasar a ser xestionadas de xeito privado. Polo tanto, tamén a venda da madeira. Parécenos de utilidade ter unha plataforma dixital para a venda da madeira, de maneira que os madeiristas poidan ter acceso a tódolos lotes, así coma ós pregos de condicións e á documentación técnica. Ademais esta plataforma permite, con tódalas garantías, presentar os sobres coas ofertas para realizar a poxa.
“Parécenos de gran utilidade ter unha plataforma dixital para venda da madeira, con todas as garantías e onde os profesionais teñan acceso á información sobre os lotes ou a documentación técnica”
Mesmo propoñemos enlazar esta plataforma con outras ferramentas dixitais que ten a Administración, como a xestión dos permisos de corta. Tamén valoramos que nun futuro poida ser empregada polos nosos clientes como un punto de venda dos produtos forestais, dende madeira ou sumidoiros de carbono. -Está funcionando xa esta plataforma? -Estamos a piques de realizar a primeira poxa dixital, que se fará tamén de xeito presencial para que os usuarios poidan comprobar que se realiza con todas as garantías e por ir amosando o funcionamento dela. -Tamén solicitastes formar parte do Consello Forestal. Explícanos esta petición? -Do mesmo xeito que estamos vendo que no noso día a día atopamos dificultades en procedementos e na xestión administrativa do monte, tamén vemos que podemos propoñer solucións viables. Por iso cremos que o lóxico sería que puidésemos participar no Consello Forestal e contribuír coas achegas oportunas antes de que se aproben os procedementos ou as ordes de subvención, para que aquelas dificultades que se poidan detectar, xa nunha fase inicial, non continúen e non nos atopemos con elas á hora de facer o trámite en cuestión. Por iso creemos que é importante estar no Consello Forestal, xa que moitas destas cuestións poden abordarse aí.
"Queremos formar parte de Bioeco2 porque coñecemos os problemas de xestión dos montes no día a día"
-Tivestes xa resposta por parte da Administración? -Polo momento dende a Administración só nos indicaron onde tramitar a solicitude, aínda que sen concretar moito como debemos tramitala. Estamos esperanzados en que acepten que participemos, porque cremos que podemos aportar moito.

“Os montes veciñais son moi interesantes polo seu compoñente social, pero tamén a nivel de xestión forestal polas grandes superficies que abranguen”

-Outra das xestións recentes da Asociación foi unha reunión con Medio Rural na que, entre outros temas, abordastes distintas problemáticas que afectan directamente ás Comunidades ou ós montes veciñais en man común. Como vedes a realidade destes montes? -Todos apreciamos que son un tipo de superficie moi interesantes, non só polo compoñente social que teñen detrás, senón tamén dende un punto de vista técnico na xestión forestal pola superficie que se manexa de media. Cómpre ter en conta que a superficie media dun monte veciñal en Lugo son 220 hectáreas, polo que as posibilidades son inmensas. -E xestión complexa... -É certo que a xestión deste tipo de propiedades é ilusionante, polas posibilidades que ofrecen, e ó mesmo tempo están cargadas de problemas, xa que as comunidades teñen moitas obrigacións coa Administración, que deben realizar, moitas veces, de xeito dixital. Precisamente, unha das grandes achegas da asociación é a posta en común e a procura de solucións dixitais que poidan servir de axuda ós comuneiros e mesmo ás xuntas reitoras, ademais de axuda técnica en procedementos de por si bastante enrevesados, como poden ser os deslindes para montes veciñais.
“O problema no caso dos deslindes con propietarios privados é que se copiou o procedemento que levaba a cabo a Administración nos montes de utilidade pública, polo que resulta inviable”
-O tema dos deslindes dos montes veciñais ten xerado debate, como está agora esta tramitación? -Dende a Administración son conscientes que os deslindes de montes veciñais con propietarios privados non está funcionando. Estase vendo que as comunidades, ó non conseguilo mediante o procedemento, están optando pola vía xudicial. Pola contra, cando se trata de dúas comunidades de montes é un proceso máis simplificado e está a funcionar. O problema no caso dos deslindes con propietarios privados é que se copiou o procedemento que levaba a cabo a Administración nos montes de utilidade pública, cando a realidade é que un propietario non ten acceso á mesma información e garantías que as Administracións á hora de afrontar este procedemento, polo que resulta inviable. Agora mesmo hai unha situación de incerteza sobre como se lle dará solución. -Tratastes o tema das dificultades para abordar os deslindes na reunión coa Dirección Xeral? -Pedíronnos que elaboremos un informe no que se contemplen as dificultades e posibles solucións. A realidade é que nos estamos atopando con axudas finalistas que non teñen en conta que os prazos de tramitación en temas como os deslindes adoitan ser de 2 anos, co que resulta imposible poder optar a elas. Tamén estamos vendo que se están restando cartos das axudas por cuestións que non estaban contempladas nas ordes e non hai un criterio unánime entre provincias, o que está provocando unha situación caótica. -Advertides ademais que nas axudas da PAC se están vendo prexudicadas as comunidades de montes veciñais en man común. Explícanolo -O problema deriva dende o momento que se comenzou a falar de que as comunidades de montes veciñais terían que presentar un Plan de aproveitamento silvopastoril. A falta dunha regulación clara, sen que se adaptara á realidade deste tipo de aproveitamento, e o choque con outras figuras como o plan de ordenación destas comunidades fixo que se perderan axudas específicas activadas para desenvolver estes plans. -Outra das cuestións que abordastes é a certificación forestal nos montes veciñais conveniados coa Xunta. Cal é a situación? -O que está acontecendo é que os montes que están en xestión pública están traballando en exclusiva cun grupo de certificación pública e non é posible que ese monte sexa certificado por empresas de certificación. A situación agrávase porque na maioría dos montes veciñais non todo o monte está en convenio, é dicir, en xestión publica, senón só unha parte. O feito de que este grupo de certificación público só certifique a parte conveniada provoca que moitas veces queden por certificar espazos que non están tendo un aproveitamento forestal nin unha rendibilidade, pero certificar toda a superficie é imprescindible para as comunidades de montes, posto que é un requisito nos plans de ordenación que deben presentar e para obter financiamento para a súa xestión. Esta exclusividade de certificación está a ocasionar prexuízos para as empresas que certifican, porque ademais de exercer unha competencia directa está, en certo modo, a obrigar ás outras empresas a certificar gratis aquelas áreas menos produtivas, para que os propietarios poidan acceder a realizar estes trámites ou lograr subvencións, que doutro xeito perderían.
-Cando se fala da xestión dos montes, outro dos temas que está de actualidade son os proxectos de absorción de carbono. Estades traballando nisto dende a asociación? -Precisamente outro dos proxectos que impulsamos dende a Asociación é BiomaisCO2, no que se propón unha nova proposta de cálculo de CO2 baseado na silvicultura. Xunto coa Universidade de Compostela, o Clúster da madeira, empresas como Asefor e Bioeco2, establecemos unha metodoloxía de cálculo para a absorción de carbono. É un proxecto pequeno, en canto a desembolso económico, pero cremos que é imprescindible estar nestes momentos abordando este tema para obter un coñecemento máis claro de como se vai xestionar esta compensación do carbono e a relación que garda coa silvicultura e o cálculo derivado dos produtos forestais. É un tema moi novidoso.
“En Bioeco2 estamos participando nun proxecto conxunto para obter unha metodoloxía de cálculo da absorción de carbono baseado na silvicultura”
-Como valorades o impacto que están tendo no monte os sumidoiros de carbono? -Vemos que hai moita falta de información veraz: falta divulgación. Sabemos que hai diferentes iniciativas funcionando, cada unha coa súa fórmula. Hai algunhas iniciativas foráneas que mesmo rondan a usura, pura compra de dereitos do territorio para a súa especulación. Dende Bioeco2 alertamos disto xa hai uns meses e a Administración freou entón este tipo de iniciativas cun decreto que buscaba poñer un pouco de orde. É un tema moi complexo e importante para os recursos das comunidades de montes e seguimos sen ter información suficiente. Ademais, é un tema fundamental da responsabilidade social das empresas, xa que hai unha esixencia dende Europa, pero isto tampouco está facendo que se axilice e se proporcione información sobre el.
“Europa está vendo as oportunidades que teñen os nosos bosques e debemos saber aproveitar esas oportunidades que nos brinda con axudas e proxectos”
-Vós que traballades día a día na xestión forestal, que opinión tedes sobre a situación actual do monte galego? -Estamos nun momento moi ilusionante, con moita capacidade de desenvolver proxectos moi distintos e de dar resposta á necesidade de que o monte termine sendo unha fonte de recursos, non só dende un punto de vista forestal, senón tamén contemplando outros servizos ecosistémicos, de maneira que a sociedade sexa consciente de todo o que temos grazas ó monte. Europa tamén está vendo as oportunidades que teñen os nosos bosques e debemos saber aproveitar as oportunidades que nos brinda con axudas e proxectos. Neste marco, os montes veciñais van ser moi útiles para aproveitar todo isto. Estamos nun momento de cambio, de revolución en tódolos ámbitos, dende os perigos do cambio climático, pero tamén de xeito positivo por todas as cousas nas que avanzar. Estamos tamén incluso ante un cambio xeracional e hai que ser capaces de tracionar ás novas xeracións que substituirán ás directivas actuais, tanto da propiedade privada como comunal. Tanto dende Bioeco2 como dende as consultoras forestais temos que ser capaces de liderar ese cambio e estar á altura dos retos que se están presentando. Debemos de saber organizar toda esta información para que impacte de forma positiva. -Falades dun momento ilusionante e de revolución, xusto cando se fala moito do abandono actual do monte e do rural... -Todo forma parte do mesmo reto. O abandono é un gran problema, pero non é só iso senón o que trae parello como poden ser os incendios, a perda de biodiversidade e de recursos... O abandono xeracional e a obtención de recursos económicos a través da xestión forestal é algo que temos que tentar solucionar, xunto coa Administración, que tamén debe saber, que estas empresas e profesionais somos parte do seu exército, xa que estamos formados e preparados para abordar algúns destes retos. É máis doado que se faga a través de nós, que só coa normativa. Todo forma parte do mesmo reto: poñer información no territorio, falar cos vellos, pero tamén cos netos... Hai respostas, só hai que buscalas. Estamos ante un reto de toda a sociedade, pero que debe ser artellado a través dos profesionais que estamos no día a día. Hai que ser conscientes tamén de que moitas veces o propietario que abandona o monte é porque non sabe ben como xestionalo e aproveitalo e todo lle resulta unha carga. Se esas persoas teñen un mellor acceso ós profesionais que integramos a asociación e os podemos asesorar sobre as posibilidades de aproveitamento que poidan ter quizais non pensen en abandonalo. Se ademais dispoñemos ferramentas dixitais para que os pequenos propietarios poidan sumarse a aproveitamentos alternativos e rendibles, pode ser máis doado loitar contra o abandono do monte.
“A xestión forestal non é só facer traballos no monte con máquinas. Hai que saber ver as necesidades que ten o monte e ofertar opcións e ferramentas de interese para os propietarios”
-Que credes que é prioritario para o monte galego? -É certo que hai que potenciar a xestión, pero a xestión forestal non é só facer traballos no monte con máquinas. Hai que saber ver as necesidades que ten o monte e proporcionar opcións e ferramentas de interese para os propietarios. Temos que estar moito máis relacionados e ter unha comunicación fluída e coordinada para que a xestión forestal sexa máis activa que a actual. -E para rematar, que liñas de traballo vos marcades dende Bioeco2 de cara ó futuro? -Imos seguir traballando nas liñas que iniciamos e ademais temos outro proxecto co que buscamos proporcionar un mercado no que ofertar servizos ecosistémicos e de sumidoiro de carbono. Pero sobre todo, dende a asociación imos seguir traballando naqueles temas que de xeito individual nos resulta máis complicado desenvolver, pero que vemos que son de gran utilidade e necesidade. Imos seguir movéndonos para ser interlocutores coa Administración e seguiremos traballando en temas de formación e información para o sector.

“A sociedade tería que premiar ós propietarios que conservaron as Fragas do Eume ou o Courel”

Antonio Rigueiro Rodríguez é o presidente da Asociación Forestal de Galicia e un fondo coñecedor da realidade do monte galego. Dende o ano pasado que se xubilou, é catedrático emérito do Departamento de Produción Vexetal e Proxectos de Enxeñaría da Universidade de Santiago. Ademais, durante 14 anos exerceu como director da Estación Científica do Courel, o que lle permitiu estar en contacto directo coa realidade da montaña lucense. Con el abordamos algunhas das cuestións que preocupan ós propietarios forestais, como o anteproxecto da lei de incendios, o minifundio que predomina en moitas zonas de Galicia, así como os problemas do Catastro ou as limitacións que hai nas zonas cunha protección especial e Rede Natura. -Dende a Asociación Forestal de Galicia teñen presentado unha serie de alegacións ó anteproxecto da Lei de Loita contra os incendios forestais de Galicia, en concreto pola xestión das faixas de seguranza arredor dos núcleos de poboación. En que se basean? -Comprendemos que o primeiro que hai que protexer son os pobos, as casas e a vida das persoas, pero tamén entendemos que é un tema de protección civil. É dicir, que esa necesidade de manter limpas estas faixas non é responsabilidade dos propietarios, mentres que tal e como está redactado o anteproxecto de lei, conságrase esa responsabilidade só para o propietario forestal. Estímase que o importe de manter limpas todas as faixas secundarias custaría uns 85 millóns de euros, aínda que hai algunhas que se atopan xa cunha actividade agropecuaria que as mantén limpas, co que este investimento reduciríase a 30 millóns de euros. A nosa proposta é que isto sexa financiado polas Administracións e que non recaia esa obriga nos propietarios forestais.
“É un agravio para o resto de propietarios que só se subvencione a limpeza de faixas secundarias das parroquias con risco alto de incendios. Penalízanse as zonas con menos lumes”
-Na actualidade, a Administración (Xunta e Fegamp) están a impulsar rozas bonificadas en arredor de 150 parroquias consideradas como de alta prioridade. Como valorades ese sistema? - Pensamos que é un agravio para aqueles propietarios de terreos en faixas secundarias de parroquias cun risco de lume baixo, que deben asumir a súa limpeza. Mentres, ós propietarios con parcelas en parroquias prioritarias (aquelas que rexistran maior número de lumes) a Administración subvenciónalle estes desbroces. É un agravio para o resto dos propietarios que se subvencione a limpeza de faixas secundarias destas parroquias e que non se faga o mesmo co resto de parroquias, xa que deste xeito as que menos lumes teñen estanse castigando, no canto de saír favorecidas. -Outro dos temas sobre os que se leva moito tempo debatendo é o minifundismo forestal e agora volve estar de actualidade coa creación das agrupacións de xestión conxunta. Que perspectivas teñen sobre elas dende AFG? -Temos esperanzas postas nelas, logo de que houbera outros intentos por afrontar o minifundio como foron as UXFOR (no bipartito) ou máis recentemente as SOFOR, e que non deron moito resultado. Agora estamos agardando que o día 23 deste mes de xuño, no Consello Forestal, se presente o borrador dos estatutos destas agrupacións de xestión conxunta e un borrador do tipo de contrato que deberán asinar os propietarios. A superficie mínima son 10 hectáreas, como mínimo deben ser 3 propietarios e teñen que estar de acordo os propietarios do 75% da superficie. Este é un requisito moi importante, xa que en Galicia hai bastante rexeitamento ó asociacionismo para a xestión da terra, polo que o feito de que non teña que ser o 100% da superficie pode ser decisivo para que poidan ir adiante. Tamén supoñemos que as axudas das Administracións irán encamiñadas a este tipo de agrupacións, polo que tamén pode ser un incentivo para a súa creación.
“Estamos agardando a que se presenten os estatutos para poder crear as agrupacións de xestións conxunta”
-Que traballo están a realizar cos seus socios para fomentalas? - A nosa intención é fomentar a súa creación entre os nosos asociados porque cremos que pode ser un xeito de superar o minifundismo. Xa o estamos facendo con iniciativas como as desenvolvidas con Promas da Mariña e na provincia da Coruña, que dalgunha maneira xa case son agrupacións de xestión conxunta. Falta darlle a forma legal, para o que é preciso que se presenten eses estatutos, que xa chegan con case dous anos de atraso.
“Nalgunhas zonas de Ourense descoñécese o propietario de preto do 40% da superficie forestal”
-Xunto co minifundio, unha das trabas para a xestión dos montes é a problemática do Catastro en Galicia, que presenta erros, falta de actualización, propietarios descoñecidos... Que impacto ten nos propietarios? -É unha reclamación recorrente, de feito o tema volveuse a tratar na última asemblea da Asociación que celebramos a finais do mes de abril. Volveremos enviar unha petición para entrevistarnos co delegado do Catastro, ó non ter polo momento contestación, xa que queremos poder tratar a situación con el. Houbo moitas revisións do Catastro, pero seguramente a que está vixente sexa unha das peores. Hai un gran número de parcelas con erros na cartografía ou na identificación do propietario e mesmo moitas delas de propietarios descoñecidos. Nalgunhas zonas de Ourense descoñécese o propietario de entre o 35 e 40% da superficie de monte, segundo datos do Agader. En Galicia tampouco é unha porcentaxe nada desprezable, posto que posiblemente se atope entre un 20 e un 30%. Estes erros xeran ós propietarios un importante prexuízo, xa que mesmo se están dando casos de venda de madeira por parte de persoas que non son os propietarios da parcela. -Como se podería solucionar este problema? -Hai distintas medidas que se poden tomar. Por un lado tratar de aclarar a propiedade e actualizar o catálogo en canto ós propietarios para que figuren os propietarios actuais e non os seus antepasados. Tamén habería que mellorar a cartografía, botando man das novas tecnoloxías, que poden contribuír a ter referencias de gran calidade. E sen dilatalo moito no tempo, sería conveniente facer un novo Catastro. -A demanda da mellora da fiscalidade dos propietarios particulares e comunidades de montes é outra das liñas de traballo da AFG dos últimos anos, en que se basea a proposta que se fai dende a Asociación? -Un dos aspectos máis importantes ten que ver co tratamento fiscal que teñen moitos propietarios forestais. Aqueles propietarios que se deben acoller ó sistema de estimación directa para a venda en madeira, ó ter xa ese réxime para a súa actividade principal, teñen un agravio fronte ós propietarios que para a venda de madeira poden facer unha estimación obxectiva (funcionarios, pensionistas...). A aqueles que o fan por estimación directa só se lles permite desgravar os gastos que tiveron ó longo dos anos (podas, desbroces...). Tendo en conta que se trata de quendas de corta que poden chegar a varias xeracións é difícil que se garden os recibos durante este tempo. Mentres, os que poden acollerse a unha estimación obxectiva, simplemente se lle aplica un coeficiente en función do tipo de especie (de crecemento rápido é o 0,26% e para as de crecemento lento do 0,13%). Realmente é un tratamento moi favorable e buscamos que se poida estender a tódolos propietarios. -Hai posibilidades de logralo? Tiveron resposta a esta petición? -O Ministerio de Transición Ecolóxica móstrase partidario, pero as reticencias veñen por parte de Facenda, que xa rexeitou a proposta. Seguiremos traballando para conseguir un trato máis xusto para os propietarios.

"Sería interesante incrementar a superficie forestal pública adquirindo espazos de gran valor ecolóxico"

-Unha cuestión recurrente nas asembleas da AFG son as complexidades que supón o manexo de áreas forestais en Rede Natura. Cales son as principais limitacións nestes espazos? -Hai limitacións que están xa contempladas no propio Plan director da Rede Natura. Non se poden plantar determinadas especies, como eucaliptos. É unha medida acertada, xa que en Galicia tamén debemos de ter algúns espazos preservados. Tampouco se poden instalar parques eólicos e mesmo hai limitacións para as cortas de frondosas. O problema é que estas directrices limitan o aproveitamento dos propietarios, por iso dende a AFG defendemos que se manteñan este tipo de espazos protexidos, pero se compense ós propietarios polo lucro cesante destes montes, que adoitan ser moi valiosos. Debería de premiarse ós propietarios que permitiron que espazos naturais de gran valor como as Fragas do Eume ou a Serra do Courel cheguen ós nosos días e non limitarlle a actividade e o uso. Eles interprétano como un castigo e non obteñen ningún tipo de compensación, cando estes espazos repercuten nun beneficio para o resto da sociedade. Habería que establecer un sistema de compensación para estes propietarios. -No caso das Fragas do Eume, hai unha percepción dos visitantes ó espazo de que o cultivo do eucalipto está moi estendido, nas partes media - altas do val, principalmente. Como presidente da xunta reitora do Parque Natural, como se conxuga aí a conservación dun espazo natural e os dereitos dos propietarios? -É certo que hai tenzas de eucalipto e houbo incendios que permitiron que o eucalipto se fose estendendo. Tamén hai unha conciencia de que nun parque destas características non haxa esta especie, de feito acaba de aprobarse agora o plan reitor do Parque Natural, que leva un atraso duns 25 anos. Neste plan establécense zonas onde os usos son moi limitados, xa que son as de maior valor pola súa biodiversidade, e outras nas que hai máis usos permitidos. Tamén se limitan especies ou as infraestruturas, para así conservar o espazo. Por outra parte, a Consellería de Medio Ambiente habilitou liñas de axuda para a transformación destes eucaliptais en montes de frondosas ou outras especies. Ademais, desenvolveu un plan de compra para adquirir parcelas nas Fragas do Eume, atendendo a unha reivindicación histórica dos propietarios. É unha medida que considero acertada, non só para o parque do Eume senón para a Rede Natura en xeral, posto que en Galicia a administración pública só ten un 2% da superficie forestal e sería interesante que se fose incrementando, centrándose nestes espazos de gran valor ecolóxico e onde os propietarios teñen moitas limitacións. -Vaiamos a outro espazo natural, como é a Serra do Courel. Como bo coñecedor dos montes do Courel polo seu traballo na Estación Científica da USC, como valora a situación da Serra? -O Courel, xunto cos Ancares, está nunha zona especial de conservación e é o espazo máis extenso da Rede Natura que temos en Galicia, con 110.000 hectáreas. Estamos en zonas de montaña con poboación envellecida e escasa e cunha redución moi significativa da actividade agrogandeira, con abandono dos terreos agrícolas e forestais. Tamén hai plantacións de piñeiro que non teñen un tratamento silvícola axeitado e o lume pode acabar afectando a moito territorio, como xa aconteceu. -Logo daquel lume houbo críticas ás superficies repoboadas con piñeiro na serra. Cre que foron un problema? -Hai colectivos na Serra do Courel que creen que eses piñeirais foron unha das causas para que o incendio fose tan virulento. É certo que os piñeirais que estaban abandonados arderon, pero tamén arderon moitas zonas de matogueira e aínda que arderon menos, tamén se queimaron algunhas zonas de frondosas (soutos e carballeiras). Mesmo chegou a estar ameazada a Devesa da Rogueira, un símbolo do Courel.
"En Vilar están mirando de facer plantacións de castiñeiros, de piñeiros, de froiteiras, de plantas medicinais... que servan de experiencia piloto para a restauración doutras áreas do Courel"
-Como habería que enfocar a restauración do espazo? -Hai iniciativas da Administración para a recuperación e plantación de novos soutos. Nas zonas de matogueira vaise recuperando pouco a pouco. Tamén é certo que se perdeu terra, xa que tras o lume houbo importantes choivas. Nesas zonas a recuperación será moito máis lenta, mesmo no caso do mato. Hai algunha iniciativa a pequena escala en Vilar para facer plantacións de castiñeiros, de piñeiros, de froiteiras, de plantas medicinais... que serva de experiencia piloto para ver o que se podería realizar noutras áreas do Courel. -Nos últimos anos vivimos grandes lumes en zonas como Ancares, Courel ou Valdeorras. Veremos máis lumes así nos próximos anos? -Por desgracia coido que si. Estamos vivindo os efectos do cambio climático co incremento das temperaturas e as secas. Tal e como amosan os datos por exemplo do último ano hidrolóxico (setembro de 2021 - setembro 2022), as precipitacións en Galicia foron a metade da media dos últimos anos. Estes períodos de seca prolongada e altas temperaturas favorecen os grandes lumes, que son moi difíciles de atallar e perigosos. -A seca é un aliado para os lumes no monte, pero que efectos pode ter o estrés hídrico nas enfermidades e pragas forestais? -Tanto a seca como efecto do cambio climático, así como a globalización, relaciónanse coa expansión de pragas e de especies invasoras. Un exemplo diso é que nos últimos anos houbo unha elevada afectación de banda marrón, que afecta sobre todo ó piñeiro insigne, aínda que esta campaña hai menos incidencia. Temos que estar alerta e non podemos baixar a garda. No eucalipto viuse nos últimos anos en determinadas comarcas unha explosión do fungo Mycosphaerella, pero tamén se está tendo xa algunha planta resistente. Aínda que aparecen problemas sanitarios, tamén se está avanzando en investigación e na obtención de plantas melloradas e resistentes. Cada vez trabállase máis con solucións respectuosas co medio, coma no caso da avespiña do castiñeiro ou o gurgullo do eucalipto, contra os que se están conseguindo resultados favorables coa loita biolóxica.
“Debería priorizarse a investigación aplicada, que responda ós problemas que se detectan dende o sector, dada a importancia que ten en Galicia”
- Cales deberían ser os obxectivos prioritarios na investigación forestal en Galicia? -Aínda que é importante a investigación básica, tamén debería priorizarse a investigación aplicada ó sector, é dicir, que responda ós problemas que se detectan dende o sector, dada a importancia que ten en Galicia. Sería interesante que a Administración establecera un plan de investigación agrogandeiro e forestal para atender os problemas destes tres subsectores.

"Búscase que Galicia tamén poida producir madeira de frondosas de calidade"

-Coñecidos os novos datos de superficies por especies no novo Inventario Forestal de Galicia, como valora a situación do monte galego? -Seguimos tendo a mesma superficie global de arborado (1.400.000 hectáreas) e de matogueira (600.000 hectáreas). O que cambia con respecto ós datos de anteriores inventarios forestais é o reparto, con máis superficie de frondosas, temos tamén algo máis de eucalipto e menos piñeiro. Hai que ter en conta tamén que esas 600.000 hectáreas de masas de frondosas non son de plantacións con material xenético de calidade, nin con tratamentos silvícolas axeitados, nin están pensadas para a produción de madeira de calidade, que é algo que Galicia tamén necesita. Son masas de frondosas en moitos casos froito do abandono e que teñen un importante valor paisaxístico, pero non produtivo.
Hai masas de frondosas cun importante valor paisaxístico que se terán que conservar sen aproveitamentos, pero noutra parte das frondosas sería de interese aplicar tratamentos silvícolas
-Que sería preciso para crear unha oferta de frondosas atractiva para a industria da madeira? -Nalgunhas zonas, onde teñan un maior valor paisaxístico e de conservación do medio, sobre todo aquelas que estean en zonas de Rede Natura, haberá que conservalas. Mentres, aquelas nas que se poida facer un aproveitamento produtivo, sería de interese aplicar tratamentos silvícolas axeitados para lograr un aproveitamento madeireiro de calidade. Precisamente, no próximo Consello Forestal presentarase o Plan de Aproveitamento de Frondosas de Galicia para producir madeira de calidade, nel tamén se inclúe facer plantacións con material xenético de calidade. O obxectivo é que Galicia, que é un produtor de madeira, sobre todo de eucalipto e piñeiro, tamén poida producir madeira de calidade de frondosas, xa que estase a importar este tipo de madeira. - No caso do eucalipto, cuxa superficie se incrementou con respecto dos últimos datos que se manexaban no 2009, cando acabe a moratoria no 2025, como sería partidario de regular a especie? -Esta moratoria foi aprobada polos 3 grupos políticos do Parlamento, entón cabe pensar que se busque de novo ese consenso. Podería suceder que continúe a moratoria, unha opción que preferirán os que teñen eucalipto, xa que eles poderían seguir cortando e plantando, ó tempo que se limitaría a competencia e a caída de prezos por exceso de produción. Tamén podería darse a situación de que se levantase por completo a moratoria, o que podería ocasionar que volva haber un gran interese por plantar eucaliptos, o que seguramente á súa vez levaría a unha nova moratoria a curto prazo.
Tras a moratoria do eucalipto, unha opción é establecer certas limitacións xeográficas e de superficies mínimas para esa especie
Unha terceira vía é que se establezan certas limitacións á hora de realizar plantacións de eucaliptos. Limitar o territorio onde plantar esta especie e fixar unha superficie mínima, para atallar o mosaico de eucalipto que había antes da moratoria por toda Galicia. Deste xeito, poderíase superar o minifundio e fomentaríase a xestión do monte de xeito conxunto, como coas agrupacións de xestión conxunta ou coas comunidades de montes. Penso tamén que debería limitarse a proporción de eucalipto en nova superficie de plantación, sendo mínima, e que o resto teña que plantarse con outras especies.
"A moratoria do eucalipto e a suba do prezo da madeira de piñeiro de calidade favoreceu que se incremente o interese dos produtores polo piñeiro"
- O piñeiro foi nos últimos 15 anos unha especie en regresión, se ben os datos apuntan a un aumento das plantacións en monte. Hai que ser optimistas sobre o futuro do piñeiro? -Penso que si. É verdade que dende que se comezou a falar da moratoria e xa anos antes se estaba vendo un boom do eucalipto, en parte polo prezo alto que se estaba pagando polo eucalipto en comparación co piñeiro. Mentres o eucalipto para trituración podía rondar os 30 euros a tonelada, no piñeiro para o mesmo fin o prezo caída ata os 15 euros. Pero, dende hai un par de anos, o prezo da madeira de piñeiro mellorou notablemente e hoxe a tonelada de piñeiro de calidade para a serra pode chegarse a pagar a 60 ou 80 euros a tonelada, mentres que a de eucalipto está a menos da metade. Isto, xunto coa moratoria do eucalipto, favorece que o propietario se anime a plantar piñeiro, aínda que a quenda de corta sexa un pouco máis longa. No ano 2022 plantáronse unhas 5.000 hectáreas de piñeiro en Galicia (2.000 de piñeiro insigne e 2.000 de piñeiro do país e unhas 1.000 de piñeiro silvestre) e vendéronse uns 6 millóns de plantas, o que fai que sexa un ano récord. Hai unha boa tendencia de recuperación do piñeiro e esperemos que cando se levante a moratoria do eucalipto, non se rompa esta tendencia.

“A maquinaria do sector forestal en Galicia foise renovando moito nestes últimos 5 anos”

A mecanización do sector forestal está xerando cada vez máis necesidades, unha cuestión que vai de man da busca dun maior rendemento e dunha maior produtividade por parte das empresas. Por este motivo, “Forest Pioneer traballa con varias marcas, como Logset ou Timberpro, para ofrecerlle unhas ferramentas de traballo ao cliente que se adapten ás necesidades da súa empresa”, sinala Manuel Portas, comercial de Forest Pioneer.

Manuel Portas non comezou o seu camiño no sector forestal como comercial, senón que foi creando unha empresa de explotación forestal, primeiramente cunha procesadora, e despois agregando un autocargador; unha cuestión que lle permitiu ter “moi clara a mecanización do sector forestal”, detalla. Deste xeito, a experiencia como traballador neste eido é o que máis lle aporta nestes momentos porque “pode entender ao cliente desde varias perspectivas”, comenta.

O mercado está avanzando na mecanización forestal cada vez máis. As necesidades medioambientais están presionando aos fabricantes do sector para ter máquinas máis sostibles e con menor impacto, e pola súa banda, as empresas demandan ferramentas de traballo fiables e que teñan un bo rendemento. Ao respecto, Manuel Portas afirma que “xa se move moito a maquinaria híbrida”, pero así mesmo aporta que “xa non vale calquera máquina, senón que ten que ser una máquina fiable, unha máquina que sexa constante no traballo”.

“Xa non vale calquera máquina, senón que ten que ser una máquina fiable, unha máquina que sexa constante no traballo” (Manuel Portas)

O caso galego non é diferente. Desde fai uns anos cara aquí percibiuse certa evolución, tanto pola mecanización como pola renovación da maquinaria. “Para min o mercado galego xa leva uns anos co tema da mecanización, e tal vez agora poidamos tamén dicir, que fai cuestión de 5 anos, esa mecanización si que se foi renovando. Anteriormente había en Galicia un parque de maquinaria usado, tal vez moi vello, e si que nestes últimos tempos, se está substituíndo por un novo”, sinala Portas.

Cursos gratuítos para formar a maquinistas forestais

Ence Enerxía e Celulosa colabora con Forma-t para a realización de dous cursos para instruír novos maquinistas forestais para procesadoras e autocargadores. Son cursos gratuítos e buscan responder á alta demanda de maquinistas de procesadoras e autocargadores forestais, unha profesión en auxe e que actualmente presenta carencia de profesionais. Durante os cursos, os alumnos aprenderán os fundamentos teóricos para o manexo da maquinaria e o seu mantemento. Tamén realizarán prácticas tanto nun simulador de última xeración como en máquinas profesionais. Ademais, atenderán a un curso de prevención de riscos laborais mediante o cal obterán un certificado en PRL, o que axudará a instruír profesionais con coñecementos en seguridade. Os cursos serán impartidos pola empresa de formación Grupo Forma-t en Vilalba (Lugo), a partir do próximo 1 de decembro, cunha duración de dous meses e en modalidade presencial. Esta iniciativa diríxese a persoas desempregadas con interese en empezar a traballar como maquinista forestal, sen experiencia previa en procesadoras e autocargadores, coa oportunidade de incorporación a empresas líderes do sector ao termo da formación. Os interesados no curso poden informarse ou apuntarse ao mesmo a través do teléfono 982 51 36 05, do email info@grupoforma-t.es ou a través desta páxina web. O curso ten como obxecto desenvolver e profesionalizar o sector, así como por seguir mellorando a seguridade no traballo. A compañía prevé que parte dos alumnos, unha vez finalizado o curso, empecen a traballar en empresas líderes do sector forestal, como as de aproveitamento forestal e maderistas, contribuíndo ao seu crecemento. Ademais, Ence pretende promover a contratación de mulleres, menos representadas na ocupación forestal. “Así, conseguirase reforzar a sustentabilidade do sector forestal, nutríndoo de talento feminino”, apuntan desde a compañía.

Curso práctico de aplicacións cartográficas en teléfono móbil para o ámbito agroforestal

A Axencia Galega da Calidade Alimentaria, dependente da Consellería do Medio Rural, organiza en Becerreá (Lugo) un curso práctico de aplicacións cartográficas en teléfono móbil para o ámbito agroforestal. O obradoiro celebrarase no Centro de Formación e Experimentación Agraria de alta montaña de Becerreá a partir do vindeiro luns 21 de novembro en horario de 16:00 a 21:20 horas.

O obxectivo desta formación é que os alumnos obteñan os coñecementos necesarios para empregar OruxMaps e IGN-Mapas de España na definición das súas rutas e traxectos no acotamento dos terreos sobre os que traballen e na realización de operacións planimétricas.

O curso está dirixido á xuventude do medio rural galego, así como ás persoas vinculadas profesionalmente, ou con expectativa de incorporación, aos sectores produtivos gandeiros, agrarios, agroalimentarios e de cadea forestal-madeira.

Para facer a preinscrición no curso debe accederese á web da Consellería de Medio Rural no apartado de accións formativas para este 2022. O coordinador porase en contacto coas persoas interesadas a través do correo electrónico comunicándolles se están ou non admitidas. Para consultar calquera dúbida, pode chamarse ao teléfono 982 828 367 ou enviarse un correo a cfea.becerrea@xunta.gal.

Curso sobre alternativas ao minifundio forestal

O Centro de Formación e Experimentación Agroforestal de Becerreá (Lugo) organiza un curso sobre alternativas ao minifundio forestal. Na formación daranse a coñecer alternativas de xestión ás principais especies forestais e a importancia do asociacionismo como solución aos problemas derivados do minifundio. As persoas asistentes van adquirir coñecementos técnicos e profesionais para establecer un aproveitamento de arándanos, mazá para sidra e souto destinado ao aproveitamento de froito. A formación será impartida por Foresin, Consultoría de Enxeñería Forestal e Ambiental e conta coa colaboración de entidades como Agacal, entre outros organismos. O curso celebrarase os días 5, 6, 7, 8, e 9 de setembro en horario de tarde, de 16.00 a 21.00 horas. Mentres, os días 10 e 17 de setembro a formación será de 9.00 a 19.00 horas. Impartirase no local social de Tuiriz, en Santa María de Toiriz, Pantón (Lugo). A asistencia é de balde e as prazas son limitadas. As persoas interesadas poden formalizar a inscrición enviando un email a información@ƒoresin.es ou mercedes.fra.perez@xunta.es ou chamando ós teléfonos 680 208 320611 413 582 e 982 828 370 onde tamén poden solicitar máis información.  

Actívase dende hoxe a tramitación electrónica para as agrupacións forestais de xestión conxunta e os silvicultores activos

Logo de que se presentara no Consello da Xunta deste xoves, o Diario Oficial de Galicia (DOG) publicou onte a orde da Consellería do Medio Rural pola que se regularán os procedementos de tramitación electrónica para o recoñecemento das agrupacións forestais de xestión conxunta e das persoas silvicultoras activas. A previsión que manexa a Xunta é de acadar as 100 agrupacións e os 25.000 silvicultores activos ata o 2025. As agrupacións de xestión conxunta e as persoas silvicultoras activas atópanse recollidas no eixe II do Plan Forestal, relativo á xestión dos montes e á loita contra o abandono. As agrupacións tamén están incluídas na Lei de recuperación da terra agraria, como figura para poñer en valor as parcelas abandonadas ou infrautilizadas. Os procedementos voluntarios de rexistro que se estrean hoxe estarán abertos permanentemente. Como se indica na orde, as solicitudes dirixiranse ao órgano forestal, ao Servizo de Montes da xefatura territorial correspondente. No caso das agrupación forestais de xestión conxunta poderán inscribirse as sociedades de fomento forestal (Sofor), as asociacións sen ánimo de lucro constituídas para o auxilio, apoio e asesoramento ás persoas propietarias ou titulares dos dereitos de aproveitamento de terreos na planificación da xestión forestal e na xestión e comercialización conxunta dos seus aproveitamentos, as sociedades civís e comunidades de bens, as cooperativas e outras entidades de economía social, as sociedades agrarias de transformación (SAT), as sociedades mercantís reguladas na lexislación de sociedades de capital, así como calquera outra que teña por obxecto a recuperación, de forma conxunta, de terras forestais. Mentres, poderán solicitar o recoñecemento como silvicultores activos as persoas ou entidades, con ou sen personalidade xurídica, xa sexan propietarias, titulares ou xestoras dos aproveitamentos e servizos ecosistémicos de unidades de xestión forestal que conten cun instrumento de ordenación ou de xestión forestal e que dispoñan dun certificado de xestión forestal sustentable emitido por un sistema de certificación forestal recoñecido internacionalmente. Como destacan dende Medio Rural, estas dúas figuras buscan incidir na mellora da xestión das arredor de 8 millóns de parcelas catastrais rústicas forestais que hai en Galicia. Así as cousas, as iniciativas de xestión conxunta promoverán a recuperación da terra, ampliando a base territorial e aumentando a rendibilidade do sector forestal, ao tempo que se avanza na anticipación aos incendios forestais. Mentres, o novo estatus que se establece de silvicultor activo tamén contribuirá a estes fins, mediante o impulso de terreos baixo instrumentos de ordenación e de xestión, e adheridos a sistemas de certificación forestal sustentable.

- Máis información:

-Orde no DOG.

-Créase o rexistro de silvicultores activos e de agrupacións forestais de xestión conxunta

Xornadas formativas do Distrito Forestal Lugo – Sarria

O Distrito Forestal IX Lugo-Sarria acaba de presentar a súa programación formativa de primavera Cadeiras de Divulgación Forestal, que se inclúen no programa de formación continua agroforestal da Axencia Galega da Calidade Alimentaria (Agacal), dependente da Consellería de Medio Rural. O obxectivo é continuar desde unha óptica forestal co proxecto de cátedras ambulantes de divulgación agrogandeira que durante a década dos anos 20 do século pasado achegou o coñecemento técnico-científico da época ás persoas do rural. Ademais, como sinalan dende o Distrito, buscan que estas xornadas servan tamén como homenaxe e recoñecemento a todas as profesionais que adicaron e adican o seu tempo á extensión agroforestal e á divulgación rural. Os cursos desenvolveranse en sesións de tarde co seguinte calendario: Xoves 19 de maio en Portomarín: Normativa práctica forestal Mércores 25 de maio en Lugo: Material Forestal de Reprodución Xoves 2 de xuño en Lugo: Taller Corweb Xoves 9 de xuño en Lugo: Autoprotección e prevención de incendios Xoves 16 de xuño en Palas de Rei: Normativa práctica forestal Xoves 30 de xuño en Lugo: Xestión de Xuntas Reitoras Xoves 7 de xullo en Lugo: Comunicación forestal coas novas tecnoloxías As persoas interesadas en participar nos cursos poden inscribirse aquí. Ademais, poden obter máis información no teléfono 982 828 620, así coma no correo distrito.forestal9@xunta.gal ou en Twiter: @Dist_Forestal9  

‘Tips maquinistas’: claves para o manexo de maquinaria forestal

O curso ‘Tips maquinistas: axuste, parametraxe e calibracións para a optimización de procesadoras e autocargadores’ organizado por Lugo Madera e impartido a finais do pasado mes de outubro por profesionais de Forest Pioneer en colaboración con Tecmaf destinou unha acción formativa a profesionais do sector para dar luz sobre as claves no manexo de maquinaria forestal pesada de xeito práctico. Desta maneira, os obxectivos centrábanse en ampliar os coñecementos de maquinistas do sector para optimizar o seu traballo. “O que se procura é un nivel de mecanización do sector forestal cada vez maior, o que significa que operarios que manexen máquinas de entre 200.000€ e 500.000€ teñan un nivel de coñecemento alto tanto en electrónica como en programación, mecánica ou hidráulica”, explica Iratxe Zorraquino, técnica do grupo Forest Pioneer. O proxecto ‘Tips maquinistas’ é unha iniciativa desta empresa que procura complementar o traballo do sector con accións formativas que leven a un mellor aproveitamento da maquinaria. Unha parte do curso desenvolveuse nas instalacións de Tecmaf en Lugo
“O noso obxectivo é que haxa máis nivel para optimizar o traballo do sector” (Iratxe Zorraquino)
Este tipo de accións están destinadas a maquinistas profesionais que teñan unha experiencia no ámbito forestal ou que leven traballando nel un tempo. O curso celebrado en Lugo tivo unha duración de 25h repartidas en 5 xornadas de 5 horas cada unha. O seu carácter práctico a través da experimentación en diferentes escenarios confírelle unha ampla funcionalidade de cara á realidade do día a día. Nesta ocasión contaron con dous simuladores de autocargador e procesadora, cunha práctica con máquinas en taller, e con ensinanzas mediante casos reais en cortas. Maquinistas do curso a pé de monte abordando cuestións técnicas reais

Cales son as claves?

“Enfocámonos a ensinar cousas que lles sexan útiles para o seu traballo e que igual non sabían, de xeito que poidan facer máis cómodo o seu traballo e optimizalo”, afirma Zorraquino. A consecución de saber axustar dunha maneira máis efectiva a máquina, manexar todos os parámetros con precisión, ou calibrar un autocargador e unha procesadora ao volume ou ao tipo de madeira, foron algúns dos temas que se desenvolveron. Esta formación de carácter práctico “ten un punto de vista visionario que intenta amosar todas as aplicacións que teñen as máquinas forestais de hoxe en día para facilitar e automatizar o máximo posible o seu traballo”, destaca Nuria Rodríguez, Secretaria Xeral de Lugo Madera. Os operadores que asistiron ao curso aprenderon detalles fáciles e prácticos que puideron poñer en funcionamento de inmediato no seu día a día. “Resolver mellor as súas propias dúbidas durante as xornadas laborais ou procesar máis madeira e con maior acerto nos diámetros e dimensións forma parte da procura dunha profesionalización”, detalla Rodríguez. Ademais, a tecnoloxía está deixando cada vez unha maior pegada no mundo forestal, de maneira que “neste curso presentáronse ferramentas como engraxadoras automáticas e outras que se están introducindo no mercado coa finalidade de buscar facilidades para quen manexa a máquina”, avanza Iratxe Zorraquino. Como en todos os sectores, o forestal está demandando cada vez máis profesionais. Isto conséguese a través de experiencia e formación. A intención é “achegar todas as posibilidades da máquina ao profesional para evitar riscos e buscar maior comodidade do traballador no ámbito”, detalla a Secretaria Xeral de Lugo Madera.

Novos cursos

Este tipo de formacións son de carácter puntual. Desde Forest Pioneer, Iratxe Zorraquino avanza que “o traballo con simuladores é continuo para achegar novas sensacións aos maquinistas, pero accións formativas como a realizada en conxunto con Lugo Madera e Tecmaf dependen dunha calendarización e dunha posta en común, que de seguro emprenderán ao longo deste ano”. “Temos que cerrar datas; estamos esperando a ver a dispoñibilidade das persoas que imparten a formación, e que a situación da pandemia mellore para permitirnos facer cursos presenciais útiles”, explica Nuria Rodríguez. Así mesmo, a Secretaria Xeral fai fincapé en que “están agardando que se achegue persoal cualificado ao sector forestal porque os profesionais operarios manexan máquinas de última tecnoloxía ao igual que en calquera outro tipo de industria”.