A redución do emprego de antibióticos en cunicultura é o principal reto ao que se enfronta este sector na actualidade. Non é tarefa fácil. A enfermidade dixestiva máis importante en coellos, a enteropatía epizoótica, leva provocando altas taxas de mortalidade en granxas de engorde de coellos desde os anos noventa. Con iso, as explotacións ven minada a produción e, en consecuencia, as perdas económicas son considerables.
A estratexia habitual para a prevención da incidencia da enfermidade durante o cebo pasa polo uso de varias moléculas de antibióticos nos pensos de gazapos (a enteropatía epizoótica “golpea” tras o destete).
Con todo, dentro dos seus plans para avanzar nun modelo de produción máis sostible, a Unión Europea estima prioritario reducir o emprego de antimicrobianos para previr a aparición de resistencias. Na propia estratexia ‘Da granxa á mesa’, a Comisión Europea marcaba, como obxectivo concreto, lograr unha redución do 50% nas vendas de antimicrobianos destinados a animais de granxa.
No mesmo sentido reman os profesionais e institucións españolas. Un exemplo é o ‘Acordo para Reducir o Uso dos Antibióticos en Cunicultura (ARAC)’ asinado en 2019 polos representantes das asociacións nacionais de veterinarios e profesionais do sector xunto ao Plan Nacional de Resistencias a Antibióticos (PRAN), no marco do Programa REDUCE específico para a cunicultura. O seu argumento principal é conseguir reducir un 30% o consumo de antibióticos nun período máximo de dous anos.
O sector sostén que, grazas a este acordo, está a producirse unha redución paulatina da utilización de antibióticos en explotacións. Con todo, tamén se rexistrou un incremento das taxas de mortalidade durante o período de cebo. Por iso témese que a falta de alternativas reais aos antibióticos sexa un lastre fatal para o mantemento do sector a curto e medio prazo.
Á súa vez, a entrada en vigor do RE: 2019/6 sobre medicamentos veterinarios deu lugar a unha redución importante do consumo de antibióticos, o que produce, se cabe, un maior reto na cunicultura
A solución pode pasar por limitar a incidencia dos trastornos dixestivos dos coellos mediante o deseño de pensos que se adapten mellor á fisioloxía dixestiva do gazapo recentemente destetado.
Neste contexto nace TIRAC (‘Técnicas Innovadoras para a Redución de Antibióticos en Cunicultura’), un grupo operativo supraautonómico cuxa finalidade é reducir o consumo de antibióticos fronte a problemas dixestivos dos coellos de cebo asegurando a súa saúde e rendibilidade para o gandeiro.
O proxecto está coordinado por De Heus Nutrición Animal SA, e nel participan a Fundación Empresa-Universidade Galega (FEUGA), Porto-Muiños SL, a Universidade de Santiago de Compostela (USC) a través dos grupos de investigación en Medicina Animal (ImedA), Anatomía Patolóxica Veterinaria (GAPAVET), Investigación en Sanidade Animal (INVESAGA), Hixiene, Inspección e Control de Alimentos (LHICA) e Seguridade Alimentaria (LREC) e a Universidade Politécnica de Madrid (UPM), a través do grupo de investigación Produción Animal (PRAN). Criadores de Coello de Naraba Sociedade Cooperativa, PROGACUN-Asociación de Produtores de Coellos de Galicia e a Granxa J. Echegoyen SLU son membros subcontratados. O orzamento total do GO é de 492.580,38 euros, e a subvención total é de 485.043,58 euros.
A iniciativa está cofinanciada nun 80% polo Fondo Europeo Agrícola de Desenvolvemento Rural (FEADER) da Unión Europea e nun 20% polo Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, no marco do Programa Nacional de Desenvolvemento Rural 2014-2020.
Os traballos de TIRAC, que se están desenvolvendo en Galicia, Comunidad de Madrid, Castilla León, Navarra e La Rioja, céntranse, concretamente, no estudo de diversas estratexias nutricionais en coellos relacionadas cunha formulación en pensos cun baixo nivel de proteína e un moderado nivel de fibra soluble, xunto coa incorporación de macroalgas e/o extractos de algas.
Todo iso co obxectivo de mellorar a saúde intestinal dos animais e, por tanto, permitir unha redución do emprego de antibióticos.
Paralelamente, preténdese conseguir unha carne de mellor calidade (cun perfil lipídico cardiosaludable, un maior contido mineral e potencial antioxidante) e valorizar o sector de produción de algas.
O grupo operativo avaliará a problemática real das granxas e prioridades sanitarias do sector; identificará e valorará as mellores algas e extractos de algas que favorezan a saúde intestinal dos gazapos; e valorará o efecto de certas estratexias nutricionais (niveis de proteína, perfil de aminoácidos e equilibrio entre fibra soluble e insoluble) na patoloxía dixestiva, resultados zootécnicos e uso de antibióticos no cebo de coellos.
Á conclusión destes traballos preténdese obter, por unha banda, información actualizada e de primeira man do sector cunícola español e a súa situación sanitaria; por outro, unha liña de pensos para coellos adaptados ás necesidades do destete, que mellorará a saúde intestinal dos gazapos e que reducirá o emprego de antibióticos; e un inventario de algas/extractos de algas de interese na formulación de pensos.
Entre os destinatarios dos estudos que está a levar a cabo o grupo operativo atópanse todos os elos da cadea agroalimentaria, desde a produción (granxas, cooperativas e explotacións cunícolas), a industria (fabricantes de alimentación animal) e centros tecnolóxicos, centros de investigación e universidades, ata as administracións públicas e os consumidores finais e público en xeral.
No momento da redacción deste artigo, os traballos centrábanse na realización de dúas probas nas que se combinarán os mellores resultados de dous ensaios previos: un baseado na realización de dúas probas con distintos niveis e tipos de fibra dietética (soluble e insoluble), e outro baseado na realización doutras dúas probas con distintos niveis e tipos de proteína e aminoácidos dixestibles. Coa combinación deses resultados, o GO pretende comprobar que é posible a produción de coellos de cebo sen antibióticos.
Estes ensaios realizaranse en dúas explotacións diferentes co obxectivo de separar o efecto granxa e asegurar o comportamento das dietas en distintas condicións de sanidade e manexo e verificar a repetibilidade dos resultados obtidos.
O plan de traballo de TIRAC comprende tamén un importante labor de divulgación a nivel rexional, nacional e europeo para trasladar á sociedade os resultados e a transferencia de solucións expostas polo grupo operativo.
No plan de traballo do GO destaca a enquisa realizada a cunicultores co fin de obter información sobre cales son os seus programas sanitarios, a xestión que fan da aplicación de antibióticos e outras prioridades sanitarias do sector, como prácticas de manexo, nutrición e zootécnicas.
Os resultados da mesma confirman que a enteropatía é a enfermidade que máis perdas económicas produce ao sector.
Para os cunicultores enquisados, o problema da resistencia aos antibióticos afecta tanto os animais como ás persoas e ao medioambiente; é dicir, son receptivos a este problema.
Así mesmo, consideran que existe unha relación directa entre a aplicación dunhas correctas medidas de bioseguridade e un menor uso de antibióticos; non atopan unha forte presión por parte dos matadoiros e clientes para a redución de uso de antibióticos; opinan que a densidade de animais en cebo inflúe no consumo de antibióticos asociados a unha maior exposición a patoloxías; non atopan unha relación entre o manexo do esterco, a xestión da retirada de cadáveres ou o tipo de xenética, a orixe dos amimales e/o o seme e o maior ou menor uso de antibióticos; e si ven relación entre o manexo do ambiente con sistemas de calefacción, ventilación, cooling, etc., e un menor uso de antibióticos.
En canto á relación da taxa de mortalidade durante o cebo co tipo de patoloxía e factores ambientais, os resultados obtidos indican que as granxas con menor taxa de mortalidade (<7%) realizan un baleiro sanitario; as granxas con calefacción teñen unha porcentaxe de baixas máis baixo (<5%); e as granxas que non fan baleiro sanitario nin teñen calefacción teñen unha porcentaxe de baixas maior do 10%.
Se se analiza a relación da taxa de mortalidade durante o cebo con tipo de nave, ritmo de IA tras o parto e alimentación, vemos que as naves cun sistema de ventilación natural (66%) presentan maior taxa de mortalidade (>10%), mentres que, nas que o fan con sistema forzado (71%), a mortalidade é menor do 5%. A priori a restrición de penso puidese ser unha medida de manexo adecuada para reducir as incidencias de trastornos dixestivos; con todo, a mortalidade non se ve afectada por este tipo de manexo, de tal modo que, naquelas que teñen unha mortalidade de <5%, o 54% restrinxe o alimento, e as de >10% de mortalidade tamén o fan no 50% dos casos.
Por último, no que ten que ver coa relación da taxa de mortalidade durante o cebo coa idade ao destete e o número de bandas, os resultados da enquisa lanzan que as granxas con menor mortalidade presentan unha porcentaxe máis alta de destete aos 32-35 días e que as granxas con mortalidade >10% teñen a porcentaxe máis alta de destetes a idades inferiores aos 32 días.
A alimentación máis tradicional para as aves e coellos de Nanta, a gama Camper, comeza o novo ano cunha renovada imaxe. Un cambio de deseño co que Camper achégase aínda máis ao mundo rural e ás necesidades que este reclama. Así, este restyling da marca reflicte os seus principais alicerces: unha nutrición sustentable e natural que mantén o seu tradicional compromiso cos criadores de aves e coellos caseiros, á vez que engloba os últimos avances nutricionais, para asegurar a saúde dos animais.
A base de extractos naturais de plantas e aceites vexetais, a gama Camper caracterízase polo seu Plan Extract. Un innovador concepto nutricional que asegura o equilibrio da flora e a saúde dixestiva das aves e coellos, permitindo o seu adecuado desenvolvemento e crecemento, e garantindo o seu benestar. Grazas a esta combinación de ingredientes de alta calidade, Camper diferénciase e adquire a funcionalidade de coccidiostato natural.
Novo Camper Functional
Este innovador deseño da marca vén da man do novo Camper Functional, alimento premium para galiñas de posta reforzado con Omega 3, cos beneficios asociados que isto supón non só para elas, senón tamén para o consumidor dos seus ovos enriquecidos nestes ácidos grasos.
Así, o novo Camper Funcional para galiñas súmase á completa familia Camper: CamperCuni, un alimento 100 % vexetal para os coellos; Camper Aves Starter, para o correcto arranque de todo tipo de aves (poliños, pavos, perdices); CamperBroiler para o engorde tradicional do pito campero, CamperBroiler Iniciación, para o primeiro mes de vida dos poliños, e CamperPuesta, para as galiñas poñedeiras caseiras. Así como os suplementos vitamínicos e minerais para aves e coellos, CamperVit e CamperFort, respectivamente, para aqueles momentos de maiores requirimentos nutricionais.
En definitiva, alimentos con excelente palatabilidade e dixestibilidade que permiten aos animais expresar todo o seu potencial produtivo e aseguran unha óptima calidade de canle e ovos, con destacadas condicións nutricionais.
Calidade, saúde e confianza como valores fundamentais
A pesar do cambio de imaxe, Camper mantén de maneira inalterable os seus principios de calidade, saúde e confianza. Valores fundamentais e representativos de todos os pensos que engloban esta gama. Calidade, porque só incorpora materias primas nobres e aceites vexetais. Saúde, porque o obxectivo primordial da alimentación Camper é preservar o benestar e a saúde dixestiva de aves e coellos. E confianza, porque son xa máis de 8 anos no mercado cultivando bos resultados.
Nanta é a compañía líder na fabricación e comercialización de pensos compostos na península ibérica. Comezou a súa actividade no 1968 e desde entón o alto grao de compromiso cos seus clientes e o mundo da produción gandeira en xeral, a tecnoloxía empregada e os seus programas de I+D+i e calidade supuxeron un auténtico motor de avance para este sector industrial. Unha clara vocación e aposta pola innovación que a compañía mantén e manterá no futuro.
Englobada dentro da multinacional Nutreco, Nanta conta con 22 centros de produción dotados de tecnoloxía punta e todas elas certificadas na norma ISO 14001 de medio ambiente e ISO 45001 de prevención de riscos laborais.
Cabe destacar sobre todo a certificación de seguridade alimentaria FSSC 22000, garantía da seguridade e a calidade dos produtos da compañía. No seu portfolio de máis de 200 produtos atópanse alimentos para porcino branco e ibérico, para cunicultura e avicultura, para vacún de carne e de leite, ovino e caprino, e para a alimentación de cans, gatos e cabalos.
Este paquete de axudas complementa os 169 millóns de euros que o Goberno destinará aos produtores de leite de vaca, ovella e cabra que se farán efectivas nos próximos díasO proxecto, por razóns de urxencia, estará sometido a información pública por un período de 7 días, ata o próximo 26 de abril inclusive. Este paquete de axudas complementa os 169 millóns de euros que o Goberno destinará aos produtores de leite de vaca, ovella e cabra e que se farán efectivos nos próximos días. Topes máximos Os montantes da axuda distribuiranse por sectores da seguinte forma: - Vacún de carne, ata 110 millóns de euros, correspondendo 97,7 millóns ao subsector da vaca nodriza e 12,3 ao engorde de tenreiros. - Ovino e caprino de carne, ata 31,7 millóns de euros. - Carne de polo, ata 10 millóns de euros. - Carne de coello, ata 3 millóns de euros. - Cítricos, ata 38,7 millóns de euros. Establecéronse teitos de animais e de hectáreas subvencionables e consecuentemente uns máximos de axuda por explotación, así como importes unitarios máximos por animal ou hectárea. O número máximo de animais subvencionables será de 125 vacas nodriza, 520 tenreiros de engorde e 800 ovellas ou cabras. O importe máximo das axudas queda fixado en 60€ por vaca nodriza, 15€ por tenreiro e 7€ por ovella e cabra.
Ao sector de vacas nodriza destinaranse 97,7 millóns de euros e ao de cebo de tenreiros 12,3 millónsNo caso dos produtores de carne de polo ou pavo, a contía total dependerá do volume da explotación: 600€ para granxas de 251 a 1.000 prazas; 810€ de 1.001 a 5.000 prazas; 1.200€ de 5.001 a 10.000 prazas; 1.800€ de 10.001 a 20.000 prazas; 2.400€ de 20.001 a 30.000 prazas; 3.000€ de 30.001 a 40.000 prazas; 3.600€ de 40.001 a 50.000 prazas e 4.800€ a partir de 50.001 prazas. Para as explotacións cunícolas, a axuda máxima dependerá tamén da capacidade da explotación, con tres tramos: 2.580€ de 50 a 500 prazas de reprodutoras; 3.870€ de 501 a 1.000 prazas e 5.160€ a partir de 1.001 prazas de reprodutoras. Incrementos trala guerra en Ucraína do 20% nos pensos O ministerio, coas comunidades autónomas, as organizacións profesionais agrarias e as cooperativas agroalimentarias, analizou a magnitude das perturbacións do mercado e o incremento sostido dos custos de produción e o desequilibrio nos intercambios comerciais. Tras esta análise, optouse por destinar as axudas aos produtores de carne de vacún, ovino e caprino, carne de polo, carne de coello e cítricos. "No caso dos sectores gandeiros mencionados, o conflito bélico en Ucraína agravou a situación que xa atravesaban ao longo dos últimos meses, caracterizada por un incremento sostido dos custos de produción derivados do aumento dos prezos das materias primas para alimentación animal e da enerxía e combustibles. A situación é aínda máis crítica se se teñen en conta os efectos da seca, que provocou unha menor dispoñibilidade de pastos e, por tanto, unha maior necesidade de suplementación na alimentación animal a prezos máis elevados", argumenta o Ministerio.
O prezo dos concentrados aumentaron un 75% en comparación co ano 2020"Os incrementos dos pensos desde o inicio da guerra, o pasado 24 de febreiro, superan o 20% na maioría dos casos, o que se suma aos incrementos de prezos acumulados respecto ao ano pasado, que poden mesmo superar o 50% ou o 75% se os comparamos cos prezos de 2021 ou de 2020, respectivamente. Do mesmo xeito, e malia que aínda non se dispoñen de datos posteriores ao comezo do conflito, o último dato dispoñible do INE correspondente ao mes de xaneiro indicaba que o custo do gasóleo incrementouse case un 95,8%, a electricidade máis dun 114,7% e os fitosanitarios máis dun 6,5%", detalla o departamento que dirixe Luis Planas.
O gasóleo e a electricidade duplicáronse nos últimos 12 mesesNo caso das axudas aos sectores agrícolas, o dos cítricos é un sector de elevado consumo de insumos, especialmente enerxía, fertilizantes e fitosanitarios, cuxos custos se incrementaron. A produción e a exportación española de cítricos teñen unha importancia crucial para o sector agroalimentario no seu conxunto. A súa competitividade viuse afectada pola guerra, ao producirse desvíos de producións de países terceiros que habitualmente se destinaban a Rusia, Ucraína ou Bielorrusia, cara ao mercado comunitario. Estes cambios nos fluxos comerciais presionan á baixa os prezos dos cítricos españois.
Utilizarase a información contida nas solicitudes de axuda da PAC correspondente a 2021 para determinar o número de animais e hectáreas elixiblesCon estes mesmos fins utilizarase a información contida nas solicitudes de axuda da PAC correspondente a 2021, e a obrante en poder das comunidades autónomas para determinar tanto os animais e as hectáreas elixibles, como o cumprimento dos condicionantes ambientais que esixe o regulamento comunitario.
No caso das incorporacións terase en conta o censo de animais ao 30 de abril de 2022No caso de produtores de carne de pito e de coello, dado que non se dispón de toda a información anterior, establécese un procedemento simplificado de xestión baseado nos datos máis actualizados declarados polos gandeiros no Rexistro Xeral de Explotacións Gandeiras (REGA).
Os pagos aos produtores levaranse a cabo antes do 30 de setembro de 2022. Un terzo das axudas son financiadas pola Unión EuropeaOs fondos correspondentes transferiranse polo Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación ás comunidades autónomas. Os pagos aos produtores levaranse a cabo antes do 30 de setembro de 2022.