"O futuro para loitar contra os incendios forestais pasa pola xestión do territorio, gandeira, agrícola e forestal. O maior perigo que temos é o abandono" (José González, conselleiro do Medio Rural)“O futuro para loitar contra os incendios forestais pasa pola xestión do territorio, con tres patas: gandería, agricultura e forestal”, valorou González, que avogou por unha estratexia de planificación do territorio que inclúa a creación de discontinuidades nas masas forestais. “Non estou de acordo cos que propugnan que o mellor é deixar que o monte se xestione a si mesmo” (o chamado ‘rewilding’). “O enemigo do rural é o abandono, que aumenta os riscos derivados dos lumes. Se alguén tiña algunha dúbida, xa se lle quitaría despois do sucedido este verán”, concluíu. Nova normativa de montes veciñais Doutro lado, a deputada popular Elena Candia anunciou onte no Parlamento que a Xunta está a traballar no borrador do Libro branco dos montes veciñais, que recollerá a nova normativa que regulará ás comunidades de montes. Este Libro branco seralle trasladado ó Consello Forestal de Galicia no primeitro trimestre do 2023, a fin de iniciar un “proceso participativo” co sector para pechar a nova normativa, segundo sinalou a deputada popular. https://www.campogalego.gal/saca-da-madeira-queimada-arrefria-o-mercado-de-pineiro-en-tanto-o-eucalipto-mantense-estable/
O Consello da Xunta aprobou hoxe o nomeamento de Jacobo Aboal como novo director da Axencia Galega da Industria Forestal (XERA), un organismo que trala chegada á presidencia de Alfonso Rueda, pasa a estar adscrito á Consellería do Medio Rural, abandonando o paraugas da Consellería de Economía. Jacobo Aboal, que estaba ata agora ligado a cargos técnicos e directivos na Dirección Xeral de Ordenación e Planificación Forestal (Consellería do Medio Rural), sustitúe no cargo a Ignacio Lema, que cesa a petición propia, segundo informa a Xunta.
O novo director da Axencia Galega da Industria Forestal, Jacobo Aboal, é enxeñeiro técnico forestal e enxeñeiro de montes, titulado en ambas disciplinas pola Escola Politécnica Superior de Lugo, da USC. A maior parte da súa experiencia laboral estivo vinculada á Administración Forestal, tras un breve paso pola empresa privada como técnico forestal.
Así, ocupou cargos na Dirección xeral de Planificación e Ordenación Forestal da Consellería do Medio Rural, destacando o de subdirector xeral de Recursos Forestais. Realizou estancias internacionais de coñecemento (Universidade de New Brunswick , Canadá) e entre outros labores participou na elaboración da Lei 7/2012 de montes de Galicia, do Plan Forestal de Galicia 2021 -2040 e axudou a impulsar o sistema de certificación forestal nos montes xestionados pola Consellería do Medio Rural, segundo informa a Xunta.
No ámbito académico, ten impartido diferentes cursos sobre o marco normativo forestal e relacionados con outros ámbitos da xestión forestal, todos eles na Escola Galega de Administración Pública. No apartado de publicacións, ten realizado preto dunha quincena de artigos e relatorios.
O Proxecto Interreg SUDOE EGURALT, que tenta promocionar a construción estrutural en madeira, vén de celebrar o seu segundo taller interregional. Nesta ocasión, os socios encargados de organizar o evento foron a Axencia Galega da Industria Forestal (XERA) e Baskegur (co-organizadores), que propuxeron unha xornada nas instalacións de Madeiras Besteiro. O programa conseguiu reunir a máis de 20 persoas provintes de Galicia, Navarra, Castela e León, Portugal e Francia.
A xornada organizouse nas instalacións fabrís como recoñecemento a unha industria que é “referente e innovadora, cun papel importante no impulso a novos materiais e ao uso da madeira na construción”.
O curso contou coa participación dos 8 socios do proxecto e puidéronse diferenciar tres partes ao longo do taller: posta en común e valoración de boas prácticas, discusión do catro grupos de traballo (promoción e políticas públicas, formación, estratexia empresarial do sector e I+D+i) e catro visitas de estudo que incluíron Madeiras Besteiro, Centro Social Lamas de Prado, o edificio público Impulso Verde (Lugo) e Xilonor
Segundo os organizadores, “o taller foi moi prolífico en canto a ideas e temas tratados”. No referido ás boas prácticas, destacaron aquelas relacionadas coa educación, a vivenda social e novas técnicas de construción en madeira. Pola súa banda, no que concirne aos temas de discusión, puxéronse enriba da mesa asuntos de vital importancia para o futuro do sector madeireiro como a necesidade dun cambio de paradigma que afecte verticalmente a todo o sector, desde a educación, a investigación de novos procesos de elaboración e construción até unha nova forma de difusión mediante políticas públicas favorables.
Finalmente, o director de XERA, José Ignacio Lema Piñeiro, foi o encargado de pór o broche final á formación. “A madeira é un material vivo e proxectos como EGURALT son necesarios para un mellor funcionamento do planeta. Se conseguimos mellorar esta industria, melloraremos o mundo”, concluíu Lema.
Paralelamente ao taller, XERA organizou catro visitas de estudo; as propias instalacións de Madeiras Besteiro, o Centro Social Lamas de Prado, Impulso Verde e Xilonor. Unha combinación de lugares de transformación madeireira con outros de construción “moi representativos” do que EGURALT persegue: intercambio de coñecementos, experimentación con novos procesos e produtos e capitalización de coñecementos.
O presidente de Agalcari (Asociación Galega da Carpintería de Ribeira), Ramón Collazo Mosquera, defende que a construción naval en madeira “debería ser un proxecto de país”, xa que “o incentivo á construción destes barcos favorece unha silvicultura sustentable nos montes galegos, ao tempo que impulsa dous sectores estratéxicos para Galicia como son a industria forestal e a industria do mar”.
Na curta documental recén estreada e que podes ver máis abaixo, Bateeiros de madeira, un exemplo de bioeconomía circular, Fearmaga e a asociación Agalcari explican as vantaxes da construción de embarcacións en madeira, así como o coñecemento que gardan os carpinteiros de Ribeira no deseño e construción destas embarcacións.
Segundo explica Ramón Collazo nesta colaboración con Fearmaga, os barcos bateeiros son “a última aportación de tipoloxías de embarcacións que realizaron os carpinteiros de Ribeira ao riquísimo patrimonio marítimo flotante de Galicia”. Ademais, “son barcos cunha pegada de carbono moi preto de cero e non presentan problemas para o despezamento, xa que o 100% das pezas son reciclables”, subliña.
En base aos datos cos que traballan na Agalcari, nun barco bateeiro de madeira o 70% das pezas proceden dos montes galegos e o 30% da importación. As cadernas do barco, coñecidas como “costelas”, fabrícanse, habitualmente, en madeira de carballo. No interior da estrutura do barco utilízase o eucalipto para varios reforzos lonxitudinais, unha viga central que vai encabillada á quilla e ás cadernas e tamén nos palmexares (pezas encargadas de reforzar a estrutura en forma de costela da embarcación).
A estrutura externa do bateeiro vai forrada de madeira, dende o varadoiro cara abaixo o bateeiro vai recuberto de piñeiro do país, “porque se comporta moi ben coa salinidade da auga e resiste o paso do tempo”, explica Collazo.
Esta é a última peza audiovisual promovida por Fearmaga coa que se pretende difundir as diferentes etapas da construción dun barco de madeira dende o monte ata o mar. O primeiro, Mulleres na industria forestal: construíndo unha silvicultura moderna repasa con Sandra Vázquez Agra o traballo nunha explotación forestal que aplica un modelo Xestión Forestal Sustentable para obter madeira de calidade para a construción de embarcacións.
Na segunda reportaxe audiovisual, Serradoiros para construir barcos de madeira, os creadores acompañan a José María Suárez Tuñas, da empresa galega Hijos de Vicente Suárez, no proceso de selección e aserrado das pezas para o barco.
Esta iniciativa da Fearmaga foi desenvolvida en colaboración da Axencia Galega da Industria Forestal (XERA), adscrita á Vicepresidencia Segunda e Consellería de Economía, Empresa e Innovación.
Fearmaga é unha organización sen ánimo de lucro que representa e defende interésesvos dous serradoiros e rematantes galegos. Desde a súa fundación, hai 40 anos, a federación promociona e impulsa a competitividade de todas as empresas que forman este sector. Aglutina a preto de 350 empresas, o que representa o 75% das rematantes de madeira e das industrias de aserrado que dan emprego directo a 7.000 profesionais en Galicia.
A Consellería de Economía, a través da Axencia Galega da Industria Forestal (Xera), publicou no Diario Oficial de Galicia (DOG) unha convocatoria de axudas para apoiar os procesos industriais no ámbito forestal. A liña está dirixida ás pemes e micropemes que realicen segunda transformación da madeira e ó sector ‘contract’, especializado en proxectos de mobiliario e decoración de cadeas de establecementos. O prazo de presentación de solicitudes permanecerá aberto ata o vindeiro 29 de xuño.
As axudas contan cun presuposto total de 2 millóns de euros. Espérase que se poidan beneficiar arredor de 40 empresas do sector, con apoios ata para un 50% dos investimentos e cun máximo de 200.000 euros por beneficiario. Os proxectos terán por obxectivo aumentar a produtividade; a implantación de técnicas que permitan obter novos produtos ou produtos valorizados, ou implantar procesos que favorezan a minoración do impacto ambiental.
A través desta convocatoria, apóiase a compra de maquinaria nova vinculada aos procesos de produción da empresa e de secado da madeira, así como as obras e instalacións necesarias para a súa correcta instalación e funcionamento; a implantación de tecnoloxías da información e da comunicación, e outros bens de equipamento que formen parte do activo da empresa e interveñan no proceso produtivo.
Ademais, tamén se poden obter apoios para a implantación e certificación da cadea de custodia de madeira certificada, de normativas de calidade e plans de mellora de xestión empresarial. Como novidade, os proxectos desenvolveranse durante dúas anualidades para facilitar a execución do investimento polos beneficiarios.
Entre os criterios de valoración, prímase a creación de emprego e os postos de traballo indefinidos e para colectivos con maiores dificultades para acceder ao mercado laboral, e inclúese, entre outros aspectos, puntuación adicional se a empresa dispón do marcado CE para algún dos produtos que fabrique; se dispón de sistemas de xestión da calidade e se a xerente é unha muller.
Axudas para formación
Neste ámbito, Xera tamén ten en marcha unha nova orde de axudas por 500.000 euros para a celebración de cursos de formación específicos con asociacións, fundacións e colexios profesionais do sector forestal, que prevé celebrar 130 accións formativas e chegar a 2.000 profesionais. O prazo de presentación de solicitudes para esta convocatoria permanecerá aberto ata o próximo 15 de xuño.
"É difícil atopar un sector que xere tanto impacto social como a cadea da madeira" (Ignacio Lema, Xera)A mellora das vendas ó exterior vén motivada principalmente pola suba das exportacións de mobles e produtos para o canal ‘contract’, orientado a servir a cadeas colectivas de establecementos. Nos primeiros dez meses do ano, a cadea galega da madeira exportou por importe de 771 millóns de euros, fronte ós 800 millóns de todo o ano 2017. A cifra acadada ata outubro representa un aumento dun 12,5% en relación ó mesmo periodo do pasado exercicio, que concluirá cunha cifra récord de vendas ó exterior. Nos números do 2017, destacou o bo comportamento amosado polo sector do moble e do ‘contract’, que chegou a copar 27% das vendas ó exterior, fronte ó 10% que representaban no ano 2000. As manufacturas de madeira representaron outro 37%, a pasta de papel un 25% e a madeira en rolo un 11%.
"As empresas do 'contract' teñen capacidade para entrar en novos segmentos de produción e competir por ser líderes" (Ricardo González)Para afrontar este novo escenario, o Clúster da Madeira e o Deseño de Galicia anuncia un plan de traballo no 2019 co obxectivo de reposicionar ás empresas galegas que están traballando no ‘contract’. A prioridade céntrase en que estas empresas, que adoitaban traballar a demanda dos clientes, afronten a elaboración de produtos propios e editen catálogos para chegar a novos nichos de mercado. “Son empresas cunha gran capacidade de produción e adaptadas a entornos altamente competitivos” -valora o xerente do Clúster, Ricardo González-. “Maioritariamente, teñen capacidade para entrar en novos segmentos de negocio e competir por ser líderes. O obxectivo do Clúster sitúase en colaborar coas empresas para axudalas, por exemplo, por medio da edición de catálogos propios que as reposicionen no mercado” -sinala González-. “Está claro que non lle dicimos a ningunha empresa o que ten que facer, pero si as acompañamos nos seus obxectivos”, conclúe. O mercado do ‘contract’, non obstante, continúa presentando boas perspectivas en sectores como as cadeas hoteleiras ou mesmo os buques de pasaxeiros, polo que desde a Axencia Galega da Industria Forestal considérase tamén que é posible reducir a súa dependencia dos establecementos ‘retail’ de venda ó público.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a convocatoria de axudas para investimentos en tecnoloxías forestais por parte de microempresas e pequenas e medianas empresas. Os apoios, con cargo á Axencia Galega da Industria Forestal, serán dun total de 8,1 millóns de euros nos anos 2018 e 2019. Os investimentos subvencionaranse cunha axuda do 40% dos gastos, cun máximo de 150.000 euros por solicitante. O prazo de solicitude remata o 28 de maio.
As axudas poderán financiar os seguintes investimentos:
– Bens de equipo e instalacións en empresas de recollida, manexo e comercialización de produtos forestais non madeireiros e non alimentarios (biomasa e outros). No caso dos produtos forestais alimentarios (castañas, cogomelos), só se apoirán investimentos de recollida e manexo en monte.
– Maquinaria específica que permita un aproveitamento comercial da biomasa forestal: asteladoras, empacadoras, colleitadoras ou procesadoras de biomasa.
– Acondicionamento e instalacións en parques intermedios de rolla ou biomasa.
– Procesadoras, autocargadores, arrastradores forestais e outros equipos de corta ou saca de madeira.
– Equipos tractocargadores completos e implementos forestais destes.
– Rozadoras.
– Instrumentos de medición de masas forestais.
– Maquinaria e instalacións para procesamento de biomasa forestal para producir enerxía.
– Maquinaria e instalacións de primeira transformación de madeira.
Non se subvencionará a compra de maquinaria usada nin a simple sustitución de equipos. Neste sentido, non se considera simple sustitución cando o novo investimento acade un aumento de produción ou potencia de alomenos un 25%. En calquera caso, só se subvencionará o diferencial de custo entre o novo equipamento e o que vai ser sustituído.
Esta é a primeira convocatoria de axudas da Axencia Galega da Industria Forestal, pois ata o pasado ano a convocatoria dos apoios ás empresas forestais correspondía á Consellería do Medio Rural.