O 1 de xaneiro de 2022 empezarase a aplicar na Unión Europea a nova regulamentación -regulamento europeo 2018/848- sobre produción e transformación de alimentos ecolóxicos. Até agora a produción ecolóxica estivo regulada por normativas dos anos 2007 e 2008.
Cambios xerais:
Como resumo xeral, e tal e como informan dende o Consello Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia (CRAEGA), as novidades máis destacables da nova regulamentación son:
-Concreción de requisitos para produción de sementes xerminadas.
-Haberá listas de produtos de limpeza para produción vexetal e instalacións de transformación/almacenamento (pendentes de desenvolver).
-Posibilidade de certificación de grupos de operadores baixo requisitos concretos.
-Desenvolvemento de requisitos específicos para produción de cérvidos e cunicultura.
-Desenvolvemento de requisitos específicos para produción de polas e reprodutores para futuras galiñas poñedeiras e desenvolvemento de requisitos técnicos de galiñeiros e galiñeiros multinivel.
-Posibilidade de certificación do sal e outros produtos estreitamente vinculados ao sector agro como resinas, la, peles, cera de abellas, etc.
-Inclusión de material de reprodución heteroxéneo.
-Requisitos para concesión de recortes do período de conversión.
-Eliminación de fase final de engorde de bovino no interior de edificios sen acceso ao exterior.
-Inclusión do termo “Orgánico” como equivalente de “Ecolóxico” e “Biolóxico”.
A) Principais cambios a partir do 1 de xaneiro de 2021
1- Comerciantes polo miúdo:
-Os comerciantes polo miúdo que comercialicen produto a granel deberán estar certificados.
-As CCAA poderán eximir aos que vendan produto non envasado sempre que NON sexan pensos e con certos requisitos máximos de vendas.
2- Poderanse certificar
-Novos produtos: Fermentos, sal, capullos de seda, gomas e resinas naturais, cera de abellas, aceites esenciais, tapóns de cortiza, algodón sen cardar, la, peles, preparacións vexetais tradicionais de plantas.
-Novas especies animais, como coellos e cervos
-Grupos de operadores: Unicamente os formados por agricultores, produtores de algas ou animais de acuicultura e que, ademais poidan dedicarse á transformación, preparación ou comercialización de alimentos ou pensos. Con personalidade xurídica, comercialización conxunta e un sistema de control interno.
3- Control:
En caso de presenza de sustancias non autorizadas: bloqueo e investigación obrigatorios en caso de sospeita fundamentada e non uso de referencia a ecolóxico até resultado da investigación oficial.
4- Normas excepcionais de produción:
Haberá menos posibilidades de excepcións (incluídas as circunstancias catastróficas)
5- Produción animal:
Período de conversión para as zonas de exercicio de 12 meses (non poderá reducirse a 6)
Alimentación: prohibidos sustitutivos do leite materno.
As CCAA poderán autorizar o atado de animais en certas condicións.
6- Produción vexetal:
Relación cultivo e chan reforzada.
Poderase utilizar material de propagación heteroxéneo.
7- Elaboración:
Establécense uns requisitos para o uso de aromas
Só un período de 6 meses (renovable unha vez) para o uso permitido de ingredientes non ecolóxicos polas CCAA
Non haberá lista da UE para o uso de ingredientes non ecolóxicos
Cambios nas normas de produción de pensos. Prohibición de uso de nanomateriais artificiais.
B) Cambios para as gandarías en ecolóxico:
Para as gandarías en ecolóxico a nova normativa aféctalles nos seguintes apartados:
1- Certificación:
-Poderanse certificar novos produtos, como la e peles, e novas especies (coellos e cervos)
-O período de conversión para as zonas de pastos e espazos ao aire libre utilizados en especies non herbívoras será de 12 de meses.
2- En gandaría bovina:
-Prohibición do atado de animais en explotacións de máis de 50 vacas.
-Redución ao 25% de pensos en conversión.
-Aumento ao 70% como mínimo de alimentos producidos na propia explotación, a partir de xaneiro do ano 2024.
-A fase final de engorde non poderá facerse na propia granxa.
3- En gandaría porcina:
-Aumento ao 30% dos pensos que deberán proceder da propia explotación ou en colaboración con outros operadores da mesma rexión. Nos pensos proteicos o máximo é o 5%.
-Poderanse utilizar pensos proteicos non ecolóxicos soamente en leitóns de até 35 quilogramos.
-Polo menos o 50% da zona ao aire libre estará ocupada por unha construción sólida.
4- En avicultura:
-Aumento ao 30% dos pensos que deberán proceder da propia explotacion ou en colaboración con outros operadores da mesma rexión.
-Nos galiñeiros e instalacións:
Os soportais non se terán en conta para o cálculo das superficies interior nin exterior.
A separación de compartimentos de aves de engorde que non sexan Gallus Gallus terán que ser por tabiques sólidos.
As zonas ao aire libre terán un radio non superior a 150 metros.
As zonas de engorde de polos deberán ter perchas ou lugares elevados para pousarse.
-Características de densidade e superficies mínimas para pais de gallus gallus para a produción de ovos para incubar futuras galiñas poñedeiras ou Gallus Gallus de engorde, pollitas e galos novos, aves para engorde.
-A densidade de aves de engorde de polos será só en peso.
5- En apicultura:
-Poderase usar cera non ecolóxica sempre que non teña sustancias non autorizadas e proceda de opérculos.
6- Normas de produción para coellos:
Normas de alimentación:.
-Polo menos o 70% dos pensos procederá da propia explotación ou se producirá en colaboraci6n con outras unidades de produción ecolóxica ou en conversión.
-Os coellos terán acceso a pasteiros sempre que as condicións o permitan.
-Os sistemas de cría baseásense na utilización máxima dos pastos.
-A forraxe constituirá, polo menos, o 60% da dieta. Forneceranse alimentos con fibra como a palla ou o feno cando a herba non sexa suficiente.
Normas de aloxamentos e practicas pecuarias:
-O aloxamento disporá dunha zona cómoda, limpa e enxoita para durmir ou descansar, construída con materiais sólidos que non sexan de rexilla. As camas conterán palla ou outros materiais naturais adecuados.
-Os coellos manteranse en grupos.
-As granxas de coellos deberán utilizar razas resistentes adaptadas ás condicións da vida ao aire libre.
-Os coellos terán acceso a refuxios cubertos con lugares escuros, curral exterior con vexetación, plataforma elevada tanto dentro como fose e a material de nidificación.
6- Normas de produción para cervos:
Normas de alimentación:
Polo menos o 60% dos pensos procederá da propia explotación. Aumentarase esta porcentaxe até 70% a partir do 1 de xaneiro de 2024.
Os animais terán acceso a pasteiros sempre que as condicións o permitan.
Os sistemas de cría basearanse na utilización máxima dos pastos
Polo menos un 60% da materia seca que compoña a ración diaria dos cérvidos estará constituída de forraxes.
Deberá garantirse o pasto natural nun recinto.
Os animais criados nun recinto deberán dispor de auga limpa e fresca.
Normas de aloxamentos e practicas pecuarias:
-Os cérvidos deberán dispor de refuxios, zonas cubertas e valos que non danen aos animais
-Nos recintos para cervos vermellos, os animais deberán poder revolcarse no barro
-Todo aloxamento terá os chans lisos, pero non esvaradíos
-As zonas nas que se alimentan deberán situarse en lugares protexidos da intemperie e deberán ser accesibles.
-Se non puidese garantirse un acceso permanente á alimentación,
as zonas de alimentaci6n estarán deseñadas de tal maneira que todos os animais poidan alimentarse simultaneamente.
C) Producións vexetais:
Nas producións vexetais, os principais cambios a partir do 1 de xaneiro para a produción certificada en ecolóxico son:
1- Certificación:
Posibilidade de certificación de grupos de operadores
2- Fertilidade do chan:
-Na obrigación de incrementar a fertilidade do chan con leguminosas especifícas e que teñen que ser cultivo principal nas rotacións.
-No caso de invernadoiros e cultivos perennes (distintos de forraxes), tamén será necesario incluír cultivos de abono verde e leguminosas a curto prazo e introducir diversidade vexetal.
-En todos os casos será obrigatoria a aplicación de esterco de gando ou materia orgánica.
-Os cultivos ecolóxicos, excepto os que se cultivan en auga de forma natural, produciranse en chan vivo, ou en chan vivo mesturado ou fertilizado con materiais e produtos permitidos na produción ecolóxica, en relación co subsolo e a rocha nai.
3- Control de pragas e enfermidades:
-Por primeira vez menciónanse técnicas como a biofumigación ou a solarización para a prevención de danos causados por pragas e malezas.
-Haberá unha lista de produtos para a limpeza e desinfección de instalacións de produción vexetal.
-Admítense explicitamente os coformulantes de produtos fitosanitarios rexistrados de materias activas autorizadas.
4- Produción de sementes xerminadas:
-Para a produción de sementes xerminadas (brotes e berros), poderase usar medio inerte (de sustancias autorizadas) destinado unicamente a manter as sementes húmidas.
5- Material de reprodución vexetativa (MRV):
-Nova definición do termo MRV: Non só sementes, tamén plántulas, esquexes, etc.
-Cultivos perennes: O portainxerto debe ser ecolóxico por polo menos unha xeración durante dúas tempadas de crecemento.
-Será posible vender MRV en conversión tras 12 meses (non para plántulas).
-Será posible a venda de material de reprodución vexetativa orgánico heteroxéneo sen ter en conta os requisitos de rexistro e a certificación de material prebásico.
D) Cambios para os operadores:
Para o grupo de operadores as novidades que se aplicarán desde o próximo mes son:
1- Requisitos que debe cumprir o grupo de operadores:
-Establecer un sistema conxunto de comercialización para os produtos que produce o grupo.
-Composto só por agricultores ou operadores que produzan algas ou animais de acuicultura, e que, ademais, poidan dedicarse á transformación, preparación ou comercialización de alimentos ou pensos.
-Establecer un sistema de controis internos (documental e procedementos de control).
-Debe haber unha persoa ou organismo que se encargue de comprobar o cumprimento da normativa por cada un dos membros do grupo.
-Os membros teñen que desenvolver a súa actividade en lugares próximos xeográficamente.
-Os incumprimentos individuais de membros do grupo poden dar lugar
á retirada do certificado de conformidade á totalidade do grupo.
2- Requisitos individuais para ser membro dun Grupo de Operadores:
-Que teñan explotacións dun máximo de:
5 hectáreas.
0,5 hectáreas, no caso de invernadoiros.
15 hectáreas, exclusivamente no caso de pastos permanentes.
-Estar establecido nun estado membro ou nun terceiro país;
-Dispor de personalidade xurídica;
-Custo de certificación individual > do 2% do volume de negocios de cada membro e:
Volume de negocios de produción ecolóxica anual < 25000 EUR ou
Produción estándar de produción ecolóxica < 15000 EUR ao ano.
-Os incumprimentos individuais de membros do grupo poden dar lugar
á retirada do certificado de conformidade á totalidade do grupo.
E) Produtos transformados (alimentos, pensos e novos alcances):
En produtos ecolóxicos transformados as modificacións normativas que entrarán en vigor o 1 de xaneiro son:
-Inclúese aos produtos transformados en conversión nas normas de separación e limpeza, onde antes só incluíase a produtos transformados ecolóxicos e non ecolóxicos.
-Nas normas do sector vitivinícola sucede o seguinte cambio:
·Para o uso de tratamentos térmicos de acordo co anexo I A, punto 2, do Regulamento (CE) n. ou 606/2009. A temperatura máxima que non se pode superar pasa dos 70ºC aos 75ºC.
-Poderanse certificar como ecolóxicos estes novos produtos:
·Fermentos destinados ao consumo humano ou animal,
·Herba mate, follas de vide, palmeira anana, brotes de lúpulo e outras partes comestibles similares de plantas e produtos obtidos das mesmas,
·Sal mariño e outros sales para alimentación e pensos,
·Capullos de seda aptos para o devanado
·Gomas e resinas naturais,
·Cera de abellas,
·Aceites esenciais,
·Tapóns de cortiza natural, non aglomerados e sen sustancias aglutinantes,
·Algodón sen cardar nin peitear
·La sen cardar nin peitear,
·Peles en bruto e peles sen tratar,
·Preparacións vexetais tradicionais a base de plantas.
-Incluíuse unha listaxe de produtos autorizados para a limpeza e desinfección en edificios e instalacións de produción vexetal.
-Para algúns dos novos alcances, hanse de detallar normas de produción específicas. Mentres tanto acóllense ás normas de produción dos produtos transformados.
[box style="0"]
Reportaxe elaborada por Campo Galego coa colaboración comercial do Consello Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia (CRAEGA)
[/box]