Quen utiliza sementes sen control oficial corre o risco de que lle aparezan patóxenos de corentena e teña que destruír a produción- Estendeuse un rumor de que a calidade da semente da pataca holandesa ou francesa é superior á de España. Que hai de verdade neste rumor? Efectivamente é unha lenda urbana. En Europa tiveron moitos problemas nos arranques durante o outono e ata hai pouco a noticia que había é que se quedaron sen arrincar 11.000 hectáreas en Europa de pataca por problemas de encharcamento e de podremia, iso tamén vasie notar seguramente na calidade das sementes que viñeron este ano de Europa. Hai países en Latinoamérica que sufriron consecuencias pola baixa calidade da pataca europea. - Cales son principais riscos de empregar a práctica de reempleo da semente? Ao utilizar unha semente que non está controlada oficialmente e da que non sabemos se é portadora dalgún patógeno de corentena é un risco evidente que corremos, contando co nematodo do quiste que é bastante corrente en moitas zonas, como con bacterias de corentena como ralstonia. Quen utilice semente sen control oficial corre o risco de que lle aparezan patógenos de corentena e deba destruír a produción, se nos referimos a patógenos de corentena que a tolerancia é 0. En canto a patógxnos de calidade como son as virosis, a rizoctonia, o pé negro ou outro tipo de problemas pois a posibilidade de ter problemas con esta pataca é maior. A esta pataca non se lle pode chamar semente porque non vén dunha semente controlada ou certificada, senón que é pataca de reempleo. - Que outros erros comúns se deben evitar á hora de plantar pataca? Este ano habería que ser moi coidadosos co tema do troceado, controlar que non haxa anacos que vaian sen xema porque un pedazo que non leva unha xema non vai dar lugar a unha planta, non vai nacer; vai ser unha falta no terreo. Tamén hai que coidar o marco de plantación porque ao haber menos talos, os tubérculos van engordar máis e existe a posibilidade de que algún agricultor se atope con que as súas patacas son demasiado gordas para o que require o mercado; pódese atopar con problemas na comercialización. Outro punto importante é ter coidado de non abrir os sacos que veñen húmidos ou con manchas porque a garantía de calidade da pataca de sementa dánola o precinto do envase que compramos, en canto quitamos o precinto xa perdemos a garantía. É necesario abrir algún deles para comprobar as patacas, pero se lle parece que non ten a calidade suficiente ten que deixar de abrir sacos porque cando veña a administración correspondente a recoller a mostra ten que collela dos precintados. Coas proibicións de antixerminantes é difícil conservar a pataca durante moito tempo e fará que se encareza - En Galicia a produción de pataca para consumo está moi centrada na Kennebec, variedade con menores rendementos e máis sensibilidade ao mildiu. Como analiza esta resistencia numantina dos produtores galegos a manter esta variedade como hexemónica? Están a perderse outras oportunidades? Eu penso todo o contrario. Eu penso que a variedade Kennebec é un activo para os produtores galegos. Que o queren complementar coa agria? Pois ben, pero basicamente deben traballar máis coa Kennebec. O ano pasado o problema fundamental que houbo non foi o mildiu en Galicia, senón a verticilosis, un fungo diferente ao mildiu que produciu unha diminución de colleita moi importante. Esa enfermidade afectou tanto á agria como á Kennebec.
A xente que coñezo e que é de fóra de Galicia, se identifica e valora a pataca galega é pola Kennebec: Carne branca e con bo sabor.- Un dos problemas para o cultivo da pataca son as malas herbas, como a juncia. Como está a afectar a supresión dun herbicida moi común como era Spectrum? Que alternativas viables cre que hai para esta progresiva redución dos herbicidas para pataca? Este problema está a habelo con todo tipo de fitosanitarios, non só con herbicidas, senón con insecticidas e funxicidas. É un problema que se vai ir agravando. Cada vez restrínxense máis as materias activas para loitar contra as pragas e enfermidades e o que hai que facer é un control de pragas e enfermidades non soamente con fitosanitarios, senón facendo unha loita integrada baseándose no momento de sementeira, na adecuación das leiras polo ciclo da variedade, do chan... moitas cousas. - O verme do arame é unha importante causa de diminucións nas colleitas de pataca. É mellor o encalado con cal vivo que os insecticidas? É máis eficaz o insecticida granulado antes da plantación aplicado a bato ou na plantadora? Agora mesmo non hai ningún produto fitosanitario, ningún insecticida, que sexa eficaz contra o verme de arame falando claro. As larvas de verme de arame son moi sensibles ao sol e ao aire. Cando teñamos leiras que sabemos que teñen poboación de verme de arame, hai que voltear a terra e aireala o máximo posible, sobre todo no verán, que fai máis calor. É a mellor forma de loitar contra as larvas de verme de arame. - Están a prohibirse determinados antigerminantes para a conservación da pataca. Que valoración realiza da adaptación do sector a estes cambios normativos? Levamos tres anos nos que non se permite o uso de clorprofam, que era bo e barato. O agricultor e o almacenista que conservan pataca está a sufrir moito porque non hai un produto que se lle poida equiparar ao clorprofam. Están a utilizarse outros produtos alternativos e realízanse diferentes ensaios, pero todos os produtos son máis caros e menos bos que o clorprofam. É difícil conservar a pataca durante moito tempo, hai que facelo a base de baixar a temperatura do almacén e a base de dar moitos máis tratamentos que antes. Isto o que fai é encarecer o produto.
A climatoloxía xogará un papel importante nas pragas. O ano pasado, a verticilose tivo grande importancia en zonas onde houbo choivas fortes- O ano pasado a pataca rexistrou bos prezos en xeral. Que pode avanzar das previsións para este ano? O ano pasado os prezos foron realmente moi bos e este ano eu penso que tamén serán bos. Seguramente se vai a poder seguir exportando a Europa porque a industria europea necesita moita materia prima. Actualmente, Exipto está a meter pataca en Europa, pero non está a ter a calidade que se esperaba dela. Agora mesmo estase arrincando pataca española aquí en Cartaxena cuns prezos moi bos e en pouco tempo entrará en produción Sevilla, co Val do Guadalquivir. Eu o que preveño é que a sanidade deste ano vai ser mala, sendo sincero, e que as producións van ser baixas. Vai haber moitos agricultores que terán problemas nos seus cultivos. - A praga de corentena polilla guatemalteca da pataca segue sendo un problema en Galicia? Eu considero que Galicia está a loitar adecuadamente contra esta praga. Apareceu en 2015 na zona de Ferrol, foise estendendo por diversos puntos de Galicia, pero foise erradicando cunhas medidas adecuadas. Nos municipios onde aparece a praga non se permite plantar pataca ata que pasen dous anos desde a última detección dun adulto nas trampas de feromona. En Asturias conseguiron erradicala e en Galicia eu creo que van en camiño diso tamén. - A que pragas débese prestar maior atención neste 2024? A climatoloxía vai xogar un papel importante. O ano pasado, a enfermidade máis importante foi a verticilosis, tanto na zona de Xinzo como na de Bergantiños, ademais doutras áreas onde houbo choivas fortes na primavera e nos meses de maio ou xuño. Producíronse encharcamentos, polo que tivo forte presenza o verticilium albo-atrum, un fungo que produce a enfermidade da verticillosis, contra a que non hai materia activa que sexa eficaz e que produce unha diminución da colleita bastante importante. Polo que lin nas estimacións da Xunta, na zona da Limia, que habitualmente se cultivan uns 120 millóns de kg, o ano pasado a colleita quedou en 80 millóns de kg e o principal causante desta baixada foi a verticilosis.
Na actualidade, a biotecnoloxía conseguiu numerosos avances no sector agrícola. Fertiberia TECH está sempre á vangarda en produtos tecnolóxicos para a agricultura, que complementan as prácticas de fertilización actuais coa finalidade de crear un camiño que leve a optimizar producións e obter a maior rendibilidade dos nosos cultivos, contribuíndo a unha maior sustentabilidade e respecto polo medio ambiente.
A nova liña Neoforce® con tecnoloxía Care de Fertiberia TECH centra o seu desenvolvemento en solucións de biofertilización, bioprotección e bioestimulación. A aplicación de Neoforce® N Fixer aumenta a biodispoñibilidade, fixación e absorción de nutrientes por parte da planta. Destinado a cultivos con grandes requirimentos nutricionais e un alto grao de tecnificación, está desenvolvido especialmente para a fixación biolóxica de nitróxeno. Induce a síntese de sustancias que atrasan o envellecemento das células vexetais prolongando a actividade fotosintética e reducindo as perdas nutricionais, aumentando a eficiencia enerxética.
Trátase dun biofertilizante único no mercado formulado como concentrado soluble (SL) a base dun consorcio de 3 microorganismos fixadores de nitróxeno: Azospirillum brasilense (109 ufc/ml*), Azotobacter vinelandii (109 ufc/ml*) e Rhizobium leguminosarum (109 ufc/ml*) [unidades formadoras de colonias].
Este potente consorcio de microorganismos, aos que se lle incorpora a tecnoloxía Care, actúa en equilibrio tanto no microbioma da folla como no microbioma do chan de forma libre, asociativa e simbiótica. Ademais, a exclusiva composición de Neoforce® N Fixer contén elicitores moleculares metabólicos (lipoquitooligosacáridos) que actúan como moléculas sinal na comunicación “microorganismo-planta-microorganismo”.
Os principais beneficios da aplicación de Neoforce® N Fixer son os seguintes:
1. Fixación de nitróxeno e asimilación de nutrientes
Neoforce® N Fixer está composto por un consorcio de microorganismos (libres, asociativos e simbióticos) e un conxunto de bioactivos sinal que, ao colonizar raíces e follas, son capaces de transformar o nitróxeno atmosférico en formas de nitróxeno asimilables polos cultivos. Ademais, axuda a reducir a perda de nitróxeno por lixiviación de maneira indirecta, mediante a promoción do crecemento das raíces das plantas e a mellora da súa capacidade para absorber e utilizar o nitróxeno dispoñible no chan.
2. Promoción do crecemento
Uno dos efectos de Neoforce® N Fixer é a indución da síntese de ácido indolacético (fitohormona vexetal de crecemento). Esta fitohormona é fundamental durante os primeiros estados de implantación do cultivo, imprescindible para o seu desenvolvemento e crecemento. Ademais, mellora o desenvolvemento radicular, promovendo o desenvolvemento das raíces adventicias. Desta forma, as novas plantacións están mellor preparadas para a absorción de auga e nutrientes.
3. Mitigación de tensión
A activación da encima ACC-desaminasa bloquea a síntese de etileno que xeran as plantas baixo condicións de tensións. Este fenómeno xera un efecto positivo sobre a fisioloxía vexetal dos cultivos, atrasando o envellecemento das células vexetais e mellorando a capacidade fotosintética.
Ensaios demostrativos en Asturias e Galicia
A eficacia de Neoforce® N Fixer foi testada en diversos campos demostrativos nas provincias de Lugo e Asturias na campaña de 2023 en millo forraxeiro, onde se comparou coa non aplicación do produto (control). Observouse que aquelas plantas nas que se aplicou o biofertilizante de Fertiberia TECH mostraban unha coloración foliar máis verde e menor cantidade de restrollos (menor cantidade de follas secas e ausencia de síntomas de carencias). A produción de materia verde estimouse pesando mostras de plantas enteiras. Nos campos, obtivéronse aumentos de produción superiores a 4 toneladas/ha, cunha media de +6,7 toneladas/ha (+13 %), acompañados dun aumento no contido de proteína soluble, cando se aplicou Neoforce® N Fixer.
Como se aplica Neoforce® N Fixer?
Neoforce® N Fixer pode aplicarse en todo tipo de cultivos, xa sexa de maneira directa ao chan ou foliarmente. No cultivo de millo recoméndase a aplicación de 3 L/ha, desde pre-emerxencia ata post-emerxencia precoz cando as plantas de millo presenten 3-4 follas verdadeiras.
O Ministerio de Agricultura abriu a convocatoria para a concesión directa de subvencións ás explotacións agrarias de titularidade compartida para este ano, por un importe que supera os 1,7 millóns de euros. A finalidade destas axudas é contribuír ao pago das cotas da Seguridade Social ás que se atopan obrigadas as persoas titulares das explotacións agrarias de titularidade compartida.
As axudas diríxense a explotacións agrarias que se atopen inscritas en situación de alta no rexistro de explotacións agrarias de titularidade compartida do ministerio, cun mes de antelación á data de publicación do devandito extracto da orde de convocatoria no Boletín Oficial do Estado (BOE). A contía máxima anual alcanza os 1.500 euros por explotación beneficiaria e convócanse en réxime de concesión directa, sen estar suxeitas á concorrencia competitiva das persoas solicitantes. O prazo de presentación da documentación é de 15 días hábiles, contados a partir do 4 de maio.
Dentro do paquete de medidas lexislativas aprobadas en xullo de 2022, destinadas aos traballadores autónomos, incluíuse o aumento da bonificación na cota do cónxuxe do titular da explotación agraria de titularidade compartida, que pasa do 30 % ao 40 %, medida aplicable desde xaneiro de 2023 por un período de cinco anos e que é compatible con estas axudas.
Consulta máis información sobre as axudas na páxina web do ministerio.
No grupo de Bioloxía Ambiental da Universidade de Vigo seguen a traballar na procura de métodos de control de V. velutina que sexan eficientes e selectivosAdicionalmente, a evidencia científica demostra que o trampeo de primavera non reduce a cantidade de nidos nunha área. Moitas veces o argumento que se usa para xustificar as capturas de insectos nativos no trampeo de primavera, é que probablemente as colonias nas que as raíñas fundasen consumirían unha cantidade de insectos similar ou mesmo maior. Pero este argumento non é válido, xa que os insectos que caen nas trampas e os que consome V. velutina non son os mesmos, e por tanto o trampeo é unha presión engadida sobre as especies nativas. Por estas razóns, a recomendación neste momento continúa sendo non usar trampas con atraínte polos danos ambientais que leva o trampeo. No entanto, prodúcense novas trampas e atraíntes que hai que probar. No grupo de Bioloxía Ambiental da Universidade de Vigo continúan traballando na procura de métodos de control de V. velutina que sexan eficientes e selectivos. "En base aos nosos estudos estamos a deseñar un novo modelo que pretende mellorar os resultados obtidos, para o que é clave un estudo enfocado en determinar se existen atrayentes realmente selectivos", conclúen.