Moi preto da saia das montañas dos Alpes, na rexión da Baixa Austria, está situada a granxa familiar Höritzauer. Esta familia de tradición gandeira conta cun rabaño de 150 vacas fleckvieh nunha das zonas con maior tradición gandeira de Austria. No marco do Agrotour, promovido por Genetic Austria e Ganados Barreira, un grupo de gandeiros e gandeiras galegas coñeceron de primeira man o manexo que delas fan os propios austriacos e que, grazas aos avances dos últimos anos, combinan tradición e vangarda nun mesmo establo. Florian Höritzer é o membro máis novo da familia e que, ademais de ser o guía das instalacións, está chamado a relevar aos seus pais e aos seus avós ao mando da empresa.

Os pais de Florian, María e Antón, fixéronse cargo da empresa en 1993 cando os seus pais tiñan un humilde rabaño de 22 vacas.

Desde o inicio do control do rendemento leiteiro, a granxa de foi crecendo ao longo das dúas xeracións. Os pais de Florian, María e Antón, fixéronse cargo da empresa en 1993 cando os seus pais tiñan un humilde rabaño de 22 vacas. Desde entón, a explotación estivo en constante crecemento e hoxe conta cun rabaño de 150 cabezas da raza por excelencia do país alpino, a fleckvieh.

Florian Höritzauer | Agrotour 2021

A traballo na granxa Höritzauer é constante, como nas instalacións de todos os seus veciños. “Aquí sempre hai algo que facer. Hoxe fixemos unha excepción, porque concordamos con Genetic Austria en que é importante dar visibilidade á nosa tradición gandeira fóra das nosas fronteiras. Á fin e ao cabo, a fleckvieh é unha raza autóctona e calquera gandeiro do mundo que a queira importar, pode aprender moito de nós”, explica Florian, que se enorgullece en varias ocasións ao rememorar os avances que el e os seus pais conseguiron en poucos anos. Non só en número de animais, senón que, a día de hoxe, traballan xa 60 hectáreas de cultivo ao redor da granxa.

Os custos da alimentación téñense en conta meticulosamente e calcúlanse con precisión para saber en todo momento nas marxes nas que se están movendo

Entre outras moitas tarefas, Florian Höritzauer é o encargado da alimentación dos animais. Tanto para o engorde dos touros como para as vacas leiteiras. Cun gran entusiasmo e a súa intensa experiencia profesional, Florian inviste moito tempo na elaboración da ración. Os custos da alimentación téñense en conta meticulosamente e calcúlanse con precisión para saber en todo momento nas marxes nos que se están movendo. “O rendemento debe ir parello a un bo coidado das vacas, de tal forma que fomente a partes iguais a saúde e a lonxevidade. Non queremos vacas que produzan moito e que vivan poucos anos. Iso é contraproducente”, explica nunha das súas exposicións aos visitantes chegados de Galicia, Holanda, Ucraína e Irlanda. “O penso concentrado mestúrase na propia explotación e o rabaño leiteiro aliméntase cun carro mesturador arrastrado de dobre parafuso montado nun tractor”, engade.

“Non queremos vacas que produzan moito e que vivan poucos anos. Iso é contraproducente”

Grazas á precisión do apareamento das nais dos touros e á cooperación no programa de cría de Fleckvieh Austria na rexión da Baixa Austria, a estación de inseminación artificial Genostar xa adquiriu varios touros desta explotación pola súa calidade xenética. Un dos méritos desta granxa nos últimos anos foi a cría dun touro fillo de HOKUSPOKUS, un touro altamente reputado GS HOERI, e do que están enormemente orgullosos. Grazas ao novo método de estimación de valores xenéticos dun só paso que desenvolveu Genetic Austria, GS HOERI experimentou a súa segunda primavera como touro xenómico e mellorou o seu valor de cría total (ITP) en varios puntos.

A día de hoxe, todo o rabaño volve ser da familia de vacas S e iso “fai que o corazón da criador bata máis rápido”, explica Alexander Manrique

A súa nai, SORY, unha nai de touro RUKSI, é unha vaca de gran rendemento, fortaleza na súa conformación e foi utilizada varias veces para transferencias de embrións. De feito, aínda hoxe está en plena forma no cortello. A enormemente neta SONATE, unha filla de de o touro probado WOBBLER, tamén podería terminar a súa cuarta lactación con 1.000 kg de graxa e proteína. A día de hoxe, todo o rabaño volve ser da familia de vacas S e iso “fai que o corazón da criador bata máis rápido”, explica Alexander Manrique, director de vendas de Genetic Austria. As raíces da familia de vacas S remóntanse a 1964 e sempre impresionaron a esta familia “pola súa vontade de rendemento e a súa vitalidade”.

Interior do cortello dunha granxa familiar de Austria | Agrotour 2021

Cría e comercialización

Á idade de 12 meses, estes granxeiros seleccionan as crías entre as que teñen en seguimento na granxa. Segundo o director da empresa, o desenvolvemento e a calidade dos animais xa se poden ver a esta idade para poder tomar decisións comerciais. Os animais véndense na explotación ou na poxa de Bergland, sempre con exclusividade a través da Asociación de Gandaría da Baixa Austria (NOE GENETIK). 

Ultimamente, investiuse moito na cría dos animais novos, porque só as mellores condicións de cría e a mellor alimentación garanten un desenvolvemento ideal na etapa xuvenil

Todos os responsables da granxa coinciden: “Ultimamente, investiuse moito na cría dos animais novos, porque só as mellores condicións de cría e a mellor alimentación garanten un desenvolvemento ideal na etapa xuvenil”. A mestura na selección é decisiva para a familia. O 75% das inseminacións realízanas con touros xenómicos mentres que o 25% restante fana con seme de touros probados. Deste xeiro logran un maior progreso xenético, superior ao 4% anual.

No marco do Agrotour, promovido por Genetic Austria e Ganados Barreira, un grupo de gandeiros e gandeiras galegas coñeceron de primeira man un dos centros de inseminación artificial máis punteiros de toda Austria: OÖ Besamungsstation GmbH, en Hohenzell, na rexión de Austria Alta. Nestas instalacións, onde Genetic Austria comparte a súa oficina principal, visitantes de moitas partes do mundo puideron ver polo miúdo a exhibición dos “touros estrela do momento”, en palabras do presentador de OÖ Besamungsstation GmbH. As razas principais que se amosaron no recinto foron, en orde de volume, a fleckvieh, a pardo suiza e a holstein.

Ademais da extracción do material xenético de cada animal, neste centro de Hohenzell almacénase todo ese seme e prepárase para a súa distribución polas múltiples canles nacionais e internacionais de venda

Imaxes do Centro de Inseminación Artificial de Alta Austria

Aínda que a gran parte da visita xirou arredor da presentación dos mellores touros de Genteic Austria, o labor principal do centro de inseminación artificial non é a exhibición. En OÖ Besamungsstation GmbH faise, principalmente, a produción de seme dos mellores touros da rexión. Tanto de touros probados, como de touros xenómicos. Ademais da extracción do material xenético de cada animal, neste centro de Hohenzell almacénase todo ese seme e prepárase para a súa distribución polas múltiples canles nacionais e internacionais de venda de Genetic Austria. Esta empresa semipública xoga un papel protagonista en toda a cadea gandeira do país alpino.

“En Austria, os centros de inseminación perténcenlle ás cooperativas. É dicir, perténcenlle ás comunidades gandeiras de todo o país”, explica Alexander Manrique, director de vendas de Genetic Austria e guía principal do Agrotour. A filosofía gandeira de Austria fundaméntase cun grande apoio orzamentario da Administración, pero non é o Estado quen asume os labores de xestión, senón que son os propios gandeiros quen toman as decisións na estrutura organizacional. “Os gandeiros son os propietarios das cooperativas e isto é a base do bo funcionamento das organizacións. E as propias cooperativas están unidas entre si, para poder crear centros de inseminación artificial por rexións, como o que visitamos hoxe, pertencente á Austria Alta”, expón Manrique.

A xenética que se lles ofrece aos asociados e ao mundo está respaldada por un programa de cría resultante das investigacións diarias dos científicos de Genetic Austria sobre os mellores exemplares do país

Dende a súa creación, o obxectivo destes centros de inseminación artificial foi brindarlles un abano extenso de opcións xenéticas para os gandeiros de cada rexión que integran as asociacións de criadores. “A xenética que se lles ofrece aos asociados e ao mundo está respaldada por un programa de cría resultante das investigacións diarias dos científicos do grupo de traballo de Flecvkvieh Austria, asociacións e centros de inseminación sobre os mellores exemplares do país”, afonda o director de vendas de Genetic Austria. Algúns deses touros destacados foron Hamlet Pp, Herzklopfen, Weissensee, Moab ou Spartacus e que se poden ver con detalle na reportaxe audiovisual que acompaña a esta información.

Arredor do 80% do gando bovino do país é fleckvieh e a maior parte dos esforzos de Genetic Austria están canalizados cara esta raza dobre propósito

Imaxes do Centro de Inseminación Artificial de Austria

O protagonismo da raza fleckvieh en Austria é indiscutible, como xa explicamos en informacións anteriores. Arredor do 80% do gando bovino do país é fleckvieh e a maior parte dos esforzos de Genetic Austria están canalizados cara esta raza dobre propósito: capaz de producir leite e carne. “As vacas fleckvieh ofrecen ao gandeiro moi boas características chamadas fitness”, explica Manrique. A selección destes animais realízase, principalmente, en función do Índice Total de Produción (ITP) ou valor xenético total, tendo en consideración a condición física (ou fitness) do animal, das liñas xenéticas, de manter o balance entre os trazos leiteiros e cárnicos, como tamén a aparencia do exterior ou conformación (estrutura, musculatura, aplomos e ubre), especialmente o ubre do animal.

Imaxes do Centro de Inseminación Artificial de Austria

O traballo con seme sexado

A realidade do sector gandeiro en Austria é que apenas se emprega o seme sexado dentro do territorio. Alexander Manrique aborda as causas: “Ao ser unha raza capaz de producir con eficiencia carne e leite, non precisa desas escollas xenéticas. Os ingresos véñenlle polas dúas bandas aos gandeiros”. En realidade, en Genetic Austria plantexan o seme sexado como un servizo externo para os distribuidores internacionais.

As cantidades que garanten están entre os dous e os catro millóns de espermatozoides, principalmente sexados para femias

Segundo a empresa á que se envía, as cantidades que garanten están entre os dous e os catro millóns de espermatozoides, principalmente sexados para femias, aínda que unha pequena porcentaxe tamén vai adicada aos machos. A razón que argumentan dende o centro de inseminación é que as demandas internacionais adoitan estar buscando formar rabaños de femias.

Imaxes do Centro de Inseminación Artificial de Austria

Selección exacta do xenoma

Para determinar os valores xenéticos nos tenreiros, o sistema de cría de fleckvieh emprega tecnoloxía de vangarda, que lles resultou moito máis precisa que a información do pedigrí. “Esta selección é particularmente eficiente, xa que a cría de elite dentro da raza fleckvieh efectúase entre Austria e o sur de Alemaña, onde a cosanguinidade é extremadamente baixa e hai unha gran variación xenética”, explica o director de vendas de Genetic Austria. Esta selección xenética resultou moi útil para crear un bo potencial dentro das características funcionais dos animais. O obxectivo de cría que plantexan non só ten que ver coa fertilidade, senón que pretenden conseguir rabaños enteiros sen incidencia de mastite.

Xa temos reportes de cruces exitosos con razas Bos indicus e resultados extraordinarios en cruces comerciais con razas leiteiras puras como a frisona

Á marxe dos seus méritos como raza dobre propósito, a xenética das fleckvieh tamén pode ser implementada nas vacas empregadas para levante de crías ou vacas nodrizas. “A unha vaca de levante, pódeselle introducir un segundo tenreiro e isto aumenta drasticamente a eficacia dos recursos das explotacións”, explica Alexander Manrique. En Genetic Austria veñen notando un crecemento no uso do gando fleckvieh a nivel internacional como raza de cruce. “Xa temos reportes de cruces exitosos con razas Bos indicus e resultados extraordinarios en cruces comerciais con razas leiteiras puras como a frisona”, engade Manrique.

Imaxes do Centro de Inseminación Artificial de Austria

Un discurso a favor da diversificación racial

O eixo vertebrador dos argumentos de Genetic Austria para tratar de persuadir das bondades das fleckvieh aos gandeiros e gandeiras do mundo é a diversificación racial dos rabaños. “Durante décadas, os gandeiros de todo o mundo xogáronse todo con razas unidireccionais: ou carne ou leite. Mantiñan a esperanza de poder aumentar ao máximo eses rendementos, pero as consecuencias éticas, ambientais e económicas están a gañar unha importancia cada vez maior nas sociedades”, expón Manrique. “Nin sequera os argumentos económicos puideron xustificar o unilateralismo ao que chegamos nos nosos días. Por iso esta é a nosa aposta en firme por fleckvieh”, remata.

Imaxes do Centro de Inseminación Artificial de Austria

As terras do Baixo Miño son de sobra coñecidas en Galicia pola súa fertilidade e o seu microclima idóneo para explotacións agrícolas. Ao longo dos máis de 300 km² de superficie que ten a comarca, esténdense viñedos e plantacións enormes de froiteiras como o kiwi, o mirabel, a mazá e, dende hai seis anos, tamén o aguacate. Aínda que nos concellos de Tui, A Guarda, Tomiño, O Rosal e Oia pódense observar aguacates de máis de 15 metros de altura e de, polo menos, 40 anos de idade, a súa presenza é puntual en vivendas particulares e sempre enfocada ao autoconsumo. Porén, a empresa agrícola Cultivos Miñotos, está a asentar un modelo de negocio arredor desta froita tropical.

A historia detrás da empresa

Como moitas ideas de negocio, Cultivos Miñotos naceu nun momento de crise. No ano 2015, Juan Ángel Pérez e Antonio Tartaglione quedaron sen emprego. Empregos, curiosamente, afastados do campo. Un traballaba de comercial no sector da fontanería e o outro como administrativo nunha xestoría. "Eramos e somos moi bos amigos e moitas veces falabamos das inquedanzas que tiñamos sobre a Galicia rural -ou profunda como din agora (ri)-", explica Juan Ángel. Os dous amigos vivían na comarca do Baixo Miño e observaban como o val do Rosal estaba cada vez máis abandonado: "Aí foi onde empezou a xestarse o proxecto. Aquí a máquina que máis traballa é a desbrozadora para limpar as leiras", bromea Juan Ángel cun aspecto que se revela sintomático da situación do rural galego.

Cultivos Miñotos naceu nun momento de crise na cabeza de dúas persoas que non tiñan nada que ver profesionalmente co campo

A idea de fundar unha empresa adicada ao cultivo de froiteiras ía collendo forza: "Asistimos a unhas formacións do Concello de Tomiño sobre as potencialidades do rural que foron espertando en nós ideas máis sólidas". Ao pouco tempo, apareceron outros dous socios interesados en participar e que, ademais, eran amigos. Un era Joaquín Álvarez, un dos fundadores das populares Adegas Terras Gauda e Santos Rodríguez, fundador de Viveiros Río Tollo, unha empresa adicada á produción de plantas ornamentais na comarca. "Coa experiencia deles dous e máis a nosa ilusión arrincamos a empresa e decidimos, entre outras moitas opcións, plantar maceiras enfocadas á sidra e aguacates", explica Juan Ángel.

O cultivo de aguacate: as especies axeitadas e o manexo

As variedades que máis empregan nos seus cultivos son o hass, a que ten máis representación no mercado; e o bacon, unha especie menos coñecida que a anterior pero tamén popular e caracterizada pola súa pel fina. "Ás veces escóitanse esaxeracións sobre o concepto do microclima, pero no caso do Baixo Miño é certo: aquí danse xenial cultivos exóticos como o kiwi, unha froita que viu das nosas antípodas!", argumenta Juan Ángel. E o aguacate, por suposto, tamén.

As dúas variedades máis empregadas no cultivo de aguacate en Galicia son a hass e a bacon

Ser unha das primeiras empresas adicadas a este cultivo en Galicia ten vantaxes e inconvintes. Un deses inconvintes é non saber con total certeza cales son as mellores variedades ou como orientar a xestión dos enxertos: "Polo de agora compramos as árbores enxertadas en Málaga, pero estamos en pleno proceso de investigación para poder ir avanzando nesa liña. Os enxertos que fixemos aínda non nos deron resultados, pero de seguro que avanzaremos nese eido", aclara Juan Ángel.

Ser precursor implica vantaxes como ter un mercado por crear e inconvintes como non contar con referencias cercanas

Aínda que Juan empeza definíndose humildemente como "novatos", ao longo da conversa o epíteto vai mudando cara o de "pioneiros": "En realidade, os únicos referentes que temos nós no cultivo do aguacate son os veciños emigrantes. Moita xente que no século XX viaxou dende aquí a países como Porto Rico e volveu, nalgúns dos casos, con sementes desta árbore". Juan ten constatado entre as testemuñas dos veciños da comarca que o aguacate nunca gozou de popularidade ata ben entrados os anos dez: "Era unha árbore máis".

A mirada posta na certificación ecolóxica

As peculiaridades do minifundio e da escasa concentración parcelaria de Galicia fan que Cultivos Miñotos teña as once hectáreas de cultivo de aguacate divididas en varias leiras. Como en tódalas explotacións agrícolas, a do aguacate tamén precisa de abonado e eles, dende un comezo, quixeron ir enfocando o cultivo para conseguir a certificación ecolóxica. Por iso, empregan abonos químicos e orgánicos, pero ámbolos dous coa certificación ecolóxica. Dende o comezo do proxecto, Cultivos Miñotos vinculouse ao Consello Regulador de Agricultura Ecolóxica de Galicia (CRAEGA), o órgano encargado do control e certificación das produccións ecolóxicas na comunidade. Pero os tempos dilátanse: "No CRAEGA non che dan as certificacións tan rápido, é necesario un tempo de conversión, pero nós tiñamos claro dende o principio que queriamos seguir esa vía". A conciencia ecolóxica é manifesta en toda a conversa con Juan Ángel: "Na nosa opinión non hai outra forma de entender a agricultura. Que mundo imos deixarlle aos nosos fillos?". De feito, Europa vén de anunciar como obxectivo para o 2030, que o 25% da agricultura da Unión estea en ecolóxico. Detalle dunha das árbores de aguacate do Rosal

Marcos de plantación, coidados fundamentais e principais riscos

Das once hectáreas de aguacates coas que contan, seis están concentradas nunha soa leira e as outras algo máis dispersas en pequenas parcelas: "Ás veces complica un pouco o traballo, pero, aos poucos, algunhas das parcelas convertiránse nunha soa e seguiremos alugando algunha máis", explica Juan Ángel, que puntualiza o feito de que non teñan en propiedade ningunha das leiras: "Ou plantamos árbores ou mercamos terras, non temos cartos para as dúas cousas", ironiza. Un dos aspectos técnicos nos que fai fincapé Juan Ángel é no dos marcos de plantación. Nas súas parcelas, a separación entre liñas é de sete metros e entre árbores recoñece que é algo máis variable, pero que soe estar arredor dos catro metros. Aínda así, tamén están a experimentar cos marcos. Nalgunha das leiras están a probar o cultivo en tresbolillo (pata de galo ao outro lado da raia). É dicir, plantar as árbores de tal xeito que formen triángulos equiláteros para que non coincidan en paralelo entre liñas e si o fagan en diagonal.

O principal risco do aguacate é a auga. No sur de España por defecto e en Galicia por exceso

"Hai un mantra repetido ata a saciedade sobre o cultivo do aguacate e di que o principal problema do cultivo é a auga", explica un dos socios de Cultivos Miñotos, mais puntualiza: "En Málaga pode ser que o principal problema sexa a carencia hídrica, pero aquí, o problema é o oposto, un posible exceso". As plantacións de Cultivos Miñotos ubícanse a non máis de 200 metros do río Miño, nunhas zonas extremadamente húmidas e con sustratos moi areosos. A partir da tempada outono-inverno, chega o momento crítico do cultivo de aguacate en Galicia, condicionado principalmente polas precipitacións. Porén, Juan recoñece non ter experimentado graves problemas: "Nós temos rego por goteo durante todo o ano e preocupámonos de que o terreo teña unha boa filtración".

Un aspecto fundamental a ter en conta no cultivo do aguacate é que a temperatura das explotacións estea entre os 4 e os 30 graos

Aínda que o aguacate é unha especie tropical, non tolera ben nin as temperaturas que soben dos 30 graos, nin as que baixan de 4. Saírse dese abano pode traer problemas graves que dificulten a supervivencia das árbores. Para previr eses riscos, na parcela de seis hectáreas que cultiva, xa teñen instalado un rego antixeada que lles serve tamén para aportar humidade no verán. Agora mesmo, nesa leira contan cunhas pértegas que crean unha choiva artificial que evita que a xeada calle. Como noutros aspectos do cultivo, na poda tamén teñen moito por experimentar e aprender: "Non podemos seguir exactamente as referencias que temos de cultivos no sur de España. En Málaga, por exemplo, igual están colleitando nun mes e nós ata marzo non comezamos", explica. Detalle dunha das árbores de aguacate do Rosal

Perspectivas de futuro e circuíto de venda

Juan Ángel non se atreve a facer unha predición de cantidades da próxima colleita, pero si que recoñece que "apunta ben". O que si teñen en mente en Cultivos Miñotos é seguir ampliando as zonas de explotación e concentrar máis e mellor as parcelas. "Temos que seguir negociando cos veciños. Hai de todo. Xente encantadora que entende a importancia de darlle pulo ao sector primario e que nos facilita todos os procedementos e outra que lle custa algo máis". A día de hoxe, están a alugar as leiras de cultivo no entorno de sete céntimos o metro cadrado. "É un prezo algo caro que ao final repercute nas marxes e mais no prezo final. Ás veces, cando falamos con agricultores andaluces bromeamos dicindo que a palabra hectárea non existe en galego. Aquí hai ferrados, estadales e cuncas", ironiza Juan sobre a situación parcelaria en Galicia. Sobre o circuíto de venda, polo de agora, en Cultivos Miñotos están a vender directamente a comercios de proximidade, nunca fóra da provincia de Pontevedra e, nomeadamente, en Vigo e no Baixo Miño. "En calquera caso é algo temporal. En canto esteamos en plena produción daremos o salto a unha distribución máis grande", explica Juan Ángel. Ademais, aos propietarios da empresa gustaríalles crear, xunto con outros produtores, unha cooperativa de venda coa que ter controlados os procesos de distribución.

A vinculación de Ana Rodríguez co sector forestal venlle de moi nova. Case dende que naceu, foi medrando e vendo como seu pai, Juan Rodríguez, comezaba unha andaina profesional coa súa empresa Madeiras O Fragueiro, que tiña os obxectivos de ofrecer servizos da cadea forestal-madeira a pequenos propietarios de montes no sur da provincia de Pontevedra. Aquel proxecto comezou hai trinta anos cun tractor alugado e unha soa persoa traballando. Agora, xa teñen un parque móbil propio e nove traballadores. Un equipo con dous cortadores e un tractor encabeza as cortas e, outro, traballa coa procesadora e un novo autocargador Ecolog que acaban de adquirir.

Non foi ata que rematou a carreira de Enxeñería Forestal que se mergullou de cheo na empresa familiar. Xa pasaron uns anos daquela e, agora, Ana converteuse nunha sorte de navalla suíza para Madeiras O Fragueiro. Nunha xornada de traballo, pode traballar certificando e taxando madeira, xestionando compras, organizando a loxística dos camións, solicitando permisos de corta e incluso acopiando madeira. Para case calquera necesidade que a empresa teña, Ana pode resolvela.

Madeiras O Fragueiro comezou cun traballador e un tractor alugado. Agora, son nove no equipo e teñen un parque móbil propio

“Cando comecei de cheo a traballar na empresa, á xente sorprendíalle que unha rapaza de menos de 30 anos viñera organizar as cortas dos seus montes. Creo que lles sorprendía tanto que fose unha muller como que fose nova”, explica Ana. O certo é que a ela non lle gusta adicar moito tempo a visibilizar estes prexuízos e cre que como se rompen “eses muros” é traballando e “demostrándolle a xente que pouco importa o xénero. O verdadeiramente importante é ser profesional e sacar o traballo adiante en tempo e forma”. E así foi. Aqueles prexuízos que puido sentir ao comezo da súa carreira foron desaparecendo rapidamente grazas á súa solvencia como enxeñeira forestal. Ana forma parte activa da campaña de visibilización do traballo da muller da Axencia Galega da Industria Forestal, Elas xeran sector.

A liña de traballo de Madeiras O Fragueiro

As especies coas que traballan en Madeiras O Fragueiro son as máis habituais no sur da provincia de Pontevedra: piñeiro e eucalipto. A totalidade das cortas de eucalipto comercialízanas directamente con ENCE para facer pasta de papel, “xa que non hai outro sitio por onde sacalo”; e o piñeiro trabállano directamente con aserradoiros da comarca que os transforman en taboleiros.

“Gustaríanos que o mercado fora máis variado para poder ter máis empresas ás que venderlle o eucalipto”

A Ana gustaríalle que o mercado do eucalipto fora máis variado para non ter que depender dunha soa empresa: “Cando existe un monopolio tan acusado, estás moi suxeito aos prezos que che impoñen e a túa capacidade de negociación é case nula”, lamenta. Dende a empresa familiar cren que se se diversificase o mercado, sería tanto para os propietarios dos montes como para as empresas intermediarias como a súa. “As últimas subas no prezo do piñeiro -case 5 euros por tonelada- tratamos de que repercuta nos petos dos propietarios.

A situación actual do sector en Galicia

A diversidade do mercado é a principal reivindicación no testemuño que ofrece Ana Rodríguez ao falar da situación actual do sector forestal en Galicia. Aínda así, recoñece que a situación é estable: “No sur de Galicia levamos moitos anos cunha estabilidade que nos permite seguir medrando. O crecemento é moderado, pero, a cambio, non temos grandes fluctuacións como pasa, por exemplo, coa construción”.

“O sector forestal en Galicia é estable e todo apunta a que seguirá co seu crecemento moderado”

Ana tamén cre que o eucalipto en Galicia está “demonizado”: “Evidentemente, isto non é unha cuestión de extremos, non todo é branco ou negro. Non se pode plantar eucalipto en calquera lado, pero é que hai lugares onde a única especie forestal que é viable é o eucalipto”. No seu argumento, esta enxeñeira explica que tanto no sur como no norte de Galicia “existen familias para as que as plantacións forestais son a súa principal vía de ingreso”.

Minifundio, a súa principal barreira

O minifundio no sur da provincia de Pontevedra é unha das principais organizacións territoriais e, para Ana, “un dos principais problemas do sector”. Os terreos e camiños estreitos dificultan os labores da empresa, retrasando “moito” as cortas en comparación coa provincia da Coruña. “As últimas máquinas que van saíndo son cada vez máis grandes e váisenos facendo máis difícil acceder ás parcelas para traballar”, explica. Segundo o seu testemuño, perden rendibilidade propietarios e madereiros. A única solución a medio prazo, argumenta, é a concentración parcelaria: “O problema é poñer de acordo a tantos propietarios. Ese é o noso mal endémico”.

“Se queremos medrar, precisamos que haxa unha estratexia galega de concentración parcelaria”

O ano pasado,  varios concellos galegos empezaron a cobrar taxas aos maderistas para compensar a deterioración das pistas e estradas, algo que Ana valora negativamente: “A nós por sorte aínda non nos tocou. Os concellos nos que adoitamos traballar non executaron esta estratexia, pero temos medo de que comecen a facelo. Iso implicaría recortar as marxes e vai repercutir no prezo que lle vamos ofrecer ao propietario”. Porén, recoñece que “o dano que se faga coa maquinaria, haino que enmendar, iso de seguro”. Ana recoñece que, por outra banda, teñen dito que non a ofertas de propietarios pola imposibilidade de acceder a terreos forestais.

 #ElasXeranSector

Cando Xosé Antón Araúxo e o seu equipo chegaron á dirección da Comunidade de Montes de Couso en 2008, as parcelas forestais da súa parroquia eran “un niño de esterco”. “Era algo escandaloso. Ata que chegamos nós, as anteriores directivas non crían no monte. Entendíano como un apéndice dos concellos.”, explica Araúxo. O primeiro obxectivo que se marcaron daquela foi sacar todo o lixo que estaba ciscado no monte. Centos de kilos de escombro de obras ensuciaban gran parte do monte e impedían comezar os traballos de reforestación que tiñan na mente.

Mais con moitas horas de limpeza e un gran labor de educación, conseguiron revertir aquela situación e centrarse de cheo nos proxectos de revalorización do monte. Eses traballos e a súa xestión do monte foi recoñecida pola Organización das Nacións Unidas como exemplo de coidado do entorno: “Os comuneiros e comuneiras estamos moi orgullosos da nosa xestión. Tanto é así que dende o 2019 estamos no rexistro de Áreas Conservadas por Comunidades Locais (ICCA) da ONU”, explica Xosé Antón.

A ONU puxo en valor a nivel internacional o seu labor de preservación de especies como o castiñeiro e o carballo

Un dos factores fundamentais que levaron á ONU a outorgarlles este recoñecemento foi a preservación das frondosas autóctonas como o carballo e o castiñeiro, que se acompañaron de novas plantacións de frondosas como a nogueira e a cerdeira. De xeito paralelo, a comunidade comezou a eliminar especies como o eucalipto e invasoras como a acacia. Esta estratexia complementouse cunha técnica de nova implantación en Galicia, a inoculación de shiitake en tocóns de eucalipto.

Xunto á empresa Circular Forest, capitaneada por Miguel Ángel Martínez e José Luis Ríos, os montes en man común de Couso están a servir de campo de ensaio para o cultivo de shiitake en tocóns. “Cada vez hai máis comuneiros que queren darlle un valor maior aos montes e ir eliminando progresivamente as plantacións de eucalipto que só son rendibles para as grandes empresas”, opina Araúxo.

O proceso que seguen é o seguinte. Logo das cortas en parcelas que queren repoboar con frondosas, inoculan shiitake nos tocóns que quedan. Deste xeito, “o fungo vai transformando a biomasa en cogomelos de alto valor culinario. Ademais, como o tronco ten que quedar cuberto da luz, tamén impide o rebrote”, explica José Luis.

Porén, a relación da Comunidade de Montes de Couso con Circular Forest naceu con anterioridade. O proxecto no que comezaron a traballar xuntos foi na elaboración de unidades de produción autónoma de shiitake. Neste caso, habilitaron unha parcela de 500 metros cadrados para facer un cuberto no que acopiaron ordenadamente pólas de frondosas ás que, posteriormente, tamén lle inocularían shiitake.

A idea de levar a cabo esta revalorización do monte naceu, como explica Xosé Antón, para crear postos de traballo fixos. Coa venda de madeira vían que non sacaban un bo rendemento. “Nos adicabámonos á venda de piñeiro e eucalipto. O rendemento que lle sacabamos ao eucalipto era de 1,14 euros por metro cadrado cada vinte anos. Para nós aquilo era unha miseria”, argumenta Araúxo.

Naquel momento decidíronse a buscar alternativas como a plantación de framboesas, grosellas e arandos para comercializar e, por suposto, o cultivo do shiitake. O presidente da Comunidade de Montes de Couso recoñece que teñen trabas para competir cos prezos dos elaborados industriais e, por iso, están a traballar man a man co Consello Regulador da Agricultura Ecolóxica de Galicia para certificar os seus produtos. Actualmente, venden shiitake fresco e marmeladas, pero agardan que, no curto prazo, poidan comercializar un paté de shiitake, castañas e derivados delas.

A Asociación Galega de Cooperativas Agroalimentarias (AGACA) vén de anunciar o comezo de dous novos cursos sobre oportunidades de negocio e certificacións de calidade, que se enmarcan na programación 2022 da  Rede  Eusumo. A  Rede  Eusumo é unha rede de colaboración impulsada pola Xunta de Galicia para o fomento do cooperativismo e a economía social, que conta con financiamento do Ministerio de Traballo e Economía Social. O vindeiro mércores, 24 de novembro, comeza o obradoiro “Emprendemento cooperativo no medio rural: oportunidades de negocio”, que é en liña e de balde para tódalas persoas interesadas. Desenvolverase en 5 xornadas (en novembro, os días 24, 26 e 29; en decembro, o día 1 e o 3, sempre de 10:00 a 13:00 h.): importancia social e económica do emprendemento, oportunidades de negocio, elaboración do plan emprendedor, fórmula cooperativa e axudas públicas e xeración de ideas. Por outra banda, o 1 de decembro comeza un taller de teleformación titulado “A economía social e a modernización do sector agroalimentario: certificacións de calidade e ambientais” que termina o 14 de xaneiro. Realizarase nunha plataforma en liña de formación e o alumnado pode acceder aos contidos en calquera momento ata completar as tres unidades temáticas:  Cooperativismo no sector primario, Certificacións de calidade (ISO, GLOBALG.A. P.,  BRC/IFS e vacún de leite) e Certificacións de calidade ambientais (ISO, análise de ciclo de vida e pegadas de carbono e hídrica). A duración estimada pola AGACA é de 70 horas. As persoas interesadas en calquera dos dous cursos poden matricularse en www.agaca.coop ou pedir información no 981 58 47 83.

As vendas internacionais de viños da Denominación de Orixe Rías Baixas manteñen a súa fortaleza, que se constata polo crecemento dun 12,22% en produción de viño e dun 14,33% en valor de venda durante a campaña 2020/2021. As exportacións a mercados internacionais ascenderon a 9.263.352 litros e 52.245.671 euros, o que supón un incremento dun millón de litros e 6,5 millóns de euros con respecto á campaña anterior. O prezo medio do litro vendido sitúase por enriba da media nacional, alcanzando os 5,64 euros, cunha subida de 0,10 euros respecto da pasada campaña e superando as cifras anteriores á pandemia. Das máis de 179 adegas que integran esta denominación, unha maioría de 107 apostan pola exportación. Estas cifras históricas tradúcense en 12.351.136 botellas de viño de Rías Baixas repartidas en máis de 70 países por todo o mundo. Nin a crise sanitaria nin a incerteza económica, nin os aranceis impostos pola administración de EEUU aos viños, nin as ameazas do Brexit, puideron co mercado de Rías Baixas. O Consello Regulador mantivo os seus plans de promoción específicos en diferentes mercados para apoiar a internacionalización dos seus viños durante 2020 e 2021. En concreto, desenvolveu campañas en Estados Unidos, Reino Unido, Alemaña, Irlanda, Países Baixos, México, Polonia e Canadá. A estes plans hai que sumarlle tamén accións puntuais en distintos mercados como República Dominicana, países de Europa Central e Oriental e Rusia. Estas actividades de promoción desenvolvéronse presencialmente cando a situación sanitaria permitiuno e, en caso contrario, optouse por desenvolvelas de forma dixital. Das 179 adegas inscritas, 107 atópanse exportando.

A Axencia Galega da Calidade Alimentaria, celebrará en Lugo dous cursos sobre os aspectos básicos de manexo da Oficina Virtual de Gandaría e da sede electrónica da Xunta. Celebraranse os días 16 e 17 de novembro no edificio administrativo da Xunta de Galicia en horario de tarde de 15:30 a 20:30 horas. O obxectivo destas accións formativas é ofrecer uns coñecementos básicos do funcionamento e manexo desta oficina virtual, centrándose na aprendizaxe da xestión de trámites habituais e necesarios no sector gandeiro. Abordaranse aspectos como solicitar guías por internet, levar o libro electrónico da explotación, dar altas e baixas de animais, solicitar duplicados de crotais ou do documento de identificación bovina, autorizar un remolque ou ter ATES, un sistema de codificación unificado para o rexistro de transportistas de animais vivos. Tamén se tratará o pagamento de taxas dende o ordenador, a descarga da carta de saneamento e outros documentos de interese para os gandeiros. Así mesmo, no programa destaca a parte práctica posto que se destinará a maior carga lectiva ao manexo práctico da Oficina Virtual de Gandaría e da Sede electrónica. Para máis información, as persoas interesadas poden consultar a páxina web da Oficina virtual do medio rural (https://ovmediorural.xunta.gal/es/consultas-publicas/acciones-formativas),  onde poden descargar o formulario de inscrición que deberá ser enviado ao correo oac.svo.lugo@xunta.gal. Poden obter máis información no teléfono 636 978 586.

Medio Rural vén de facer pública a lista de beneficiarios das axudas para a prevención de incendios en Galicia. O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a resolución da Consellería das subvencións para a prevención dos danos causados aos bosques por incendios, desastres naturais e catástrofes en montes veciñais en man común e en sociedades de fomento forestal. A través desta orde, a Consellería achegará preto de 4 millóns de euros a un total de 409 beneficiarios, entre os que hai titulares de montes veciñais en man común, agrupacións e mancomunidades, e sociedades de fomento forestal (Sofor).

Se se analizan os datos xenéricos por provincias, na da Coruña hai un total de 34 beneficiarios con case 300.000 euros en axudas, na de Lugo os beneficiarios son 87 cunha contía de case 800.000 euros, en Ourense son 169 as solicitudes aprobadas por un valor de case 1,9 millóns de euros e, finalmente, Pontevedra con 119 beneficiarios por unha axuda total de algo máis dun millón de euros.

Cómpre sinalar que nesta orde de axudas establecéronse dúas liñas de subvencións: unha para o control selectivo de combustible e outra para a construción de puntos de auga. A primeira liña engloba todas aquelas accións encamiñadas a eliminar ou reducir os riscos que poden ser causa da ocorrencia de incendios forestais e da súa propagación. Así, as actuacións subvencionables consisten no control selectivo do combustible en áreas de devesas, faixas auxiliares de pista, faixas cortalumes existentes, así como na roza de penetración, rareo e eliminación de restos das entrefaixas de masas forestais. Todo coa finalidade de reducir a carga de combustible presente no monte e crear zonas con descontinuidade horizontal e vertical, contribuíndo así á anticipación aos lumes.

En total, nesta liña hai 356 beneficiarios que recibirán 3,3 millóns de euros. No caso da construción de puntos de auga, hai 53 expedientes aprobados aos que corresponde unha axuda de case 680.000 euros.

Podes consultar a lista de beneficiarios na seguinte ligazón:

https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2021/20211110/AnuncioG0426-251021-0004_gl.html

O ministro de Agricultura, Pesca e Alimentación, Luís Planas, valorou a importancia da declaración do estatuto libre de enfermidade de tuberculose bovina de Galicia e Asturias, cuxo regulamento de execución publicou estes días o Boletín Oficial da Unión Europea (DOUE), "porque pon de manifesto os avances que nos últimos anos deu España en materia de sanidade animal". Desde o Ministerio destacou que se trata de "un paso adiante moi relevante e que é froito dun gran traballo de estreita colaboración" realizado durante anos entre os sectores produtivos e as administracións públicas. As declaracións de rexións libres de enfermidades afianzan o gran esforzo que vén realizando España coas campañas de saneamento gandeiro para combater e erradicar epidemias.

No caso do complexo Micobacterium tuberculose, o programa de erradicación nacional implantouse a principios dos anos noventa

No caso de Galicia e Asturias, o estatuto libre de tuberculose bovina é especialmente relevante, xa que en ambas as concéntrase a quinta parte (19,5%) da cabana española de gando vacún (941.692 cabezas en Galicia e 386.385 en Asturias). "O estatuto libre de tuberculose supón un incentivo tanto para as administracións públicas como para os sectores produtivos porque significa a posibilidade de flexibilización algunhas medidas", explican fontes do Ministerio de Agricultura. Estes resultados marcan o camiño a seguir por outras rexións, algunhas das cales están xa en disposición de cumprir as condicións para ser declaradas como tales nun futuro próximo. Estas declaracións engádense ás efectuadas nos anos anteriores para a comunidade autónoma de Canarias e a provincia de Pontevedra, que con este novo regulamento de estatuto de libre amplíase a toda a comunidade autónoma galega.

O grupo de innvoación Biofore Plus organiza o vindeiro venres día 12 de novembro unha xornada técnica sobre o seu proxecto de revalorización da biomasa forestal residual extraída do monte. Biofore Plus é un grupo de innovación que traballa na optimización da recollida en monte de biomasa procedente de masas afectadas por incendios forestais, con baixos crecementos ou ocupadas por especies invasoras. Das experiencias realizadas, obtivéronse restos de piñeiro, eucalipto e acacia que foron caracterizados para valorización enerxética e elaboración de carbón vexetal (biochar), con usos en explotacións gandeiras, entre outras posibilidades. Ademais, no marco do proxecto fabricouse un forno pirolítico para elaborar o carbón vexetal e biochar. De todas estas experiencias falarase este venres no Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo dende as 10.00 horas de mañá. A continuación desglosamos o programa coas intervencións previstas polos poñentes.

Programa da xornada

Ás 10.00 horas, José Luis Carbacos, director da Axencia Galega de Calidade Alimentaria (Agacal) inaugurará a xornada. Ás 10.15 horas, Érika Martínez Carreira, directora xeral de Sinergias Sostenibles Resiforest presentará o grupo de innovación Biofore Plus. Ás 10.45 horas, Luis Ortiz Torres, catedrático da Universidade de Vigo, falará sobre a produción e caracterización de biochar obtido a partir de restos forestais. Ás 11.15 horas, María Luz Cayuela, do departamento de Conservación de Chans e Augas e Manexo de Residuos Orgánicos. CEBAS-CSIC, fará unha introdución ao concepto de biochar. Ás 11.45 horas, haberá unha pequena parada para tomar un almorzo. Ás 12.15 horas, Xavier Domene Casadesús, investigador do Centro de Investigación Ecolóxica e Aplicacións Forestais (CREAF) falará do biochar como biotecnoloxía para a xestión ambiental: beneficios e minimización de riscos. Ás 12.45 horas, Juan Castro Ínsua, investigador do Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo, abordará o tema da redución de emisións de amoníaco e metano en fosas de xurro con biochar. Ás 13.15 horas, haberá unha mesa redonda moderada por Juan Castro Ínsua na que se falará dos materiais de cama usados en explotacións de vacún e aves e os seus problemas e posibles usos do biochar. Ás 14.00 horas, terá lugar unha visita técnica capitaneada por María Ángeles Román Vilar, enxeñeira agrónoma da Axencia Galega da Calidade Alimentaria, que presentará o domo piloto para analizar as emisións de gases de efecto invernadoiro en fosas de xurro.  Ás 14.45 horas, Abelardo Nimo Silva, director do Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo clausurará o acto. Inscripción A asistencia é gratuíta, pero é preciso inscribirse previamente a través do correo electrónico informacion@foresin.es ou do teléfono 680 208 320.

O Proxecto Interreg SUDOE EGURALT, que tenta promocionar a construción estrutural en madeira, vén de celebrar o seu segundo taller interregional. Nesta ocasión, os socios encargados de organizar o evento foron a Axencia Galega da Industria Forestal (XERA) e Baskegur (co-organizadores), que propuxeron unha xornada nas instalacións de Madeiras Besteiro. O programa conseguiu reunir a máis de 20 persoas provintes de Galicia, Navarra, Castela e León, Portugal e Francia.

A xornada organizouse nas instalacións fabrís como recoñecemento a unha industria que é “referente e innovadora, cun papel importante no impulso a novos materiais e ao uso da madeira na construción”.

O curso contou coa participación dos 8 socios do proxecto e puidéronse diferenciar tres partes ao longo do taller: posta en común e valoración de boas prácticas, discusión do catro grupos de traballo (promoción e políticas públicas, formación, estratexia empresarial do sector e I+D+i) e catro visitas de estudo que incluíron Madeiras Besteiro, Centro Social Lamas de Prado, o edificio público Impulso Verde (Lugo) e Xilonor

Segundo os organizadores, “o taller foi moi prolífico en canto a ideas e temas tratados”. No referido ás boas prácticas, destacaron aquelas relacionadas coa educación, a vivenda social e novas técnicas de construción en madeira. Pola súa banda, no que concirne aos temas de discusión, puxéronse enriba da mesa asuntos de vital importancia para o futuro do sector madeireiro como a necesidade dun cambio de paradigma que afecte verticalmente a todo o sector, desde a educación, a investigación de novos procesos de elaboración e construción até unha nova forma de difusión mediante políticas públicas favorables.

Finalmente, o director de XERA, José Ignacio Lema Piñeiro, foi o encargado de pór o broche final á formación. “A madeira é un material vivo e proxectos como EGURALT son necesarios para un mellor funcionamento do planeta. Se conseguimos mellorar esta industria, melloraremos o mundo”, concluíu Lema.

Visitas de estudo

Paralelamente ao taller, XERA organizou catro visitas de estudo; as propias instalacións de Madeiras Besteiro, o Centro Social Lamas de Prado, Impulso Verde e Xilonor. Unha combinación de lugares de transformación madeireira con outros de construción “moi representativos” do que EGURALT persegue: intercambio de coñecementos, experimentación con novos procesos e produtos e capitalización de coñecementos.

Ternera Gallega estreou na súa canle de Youtube, así como nas súas redes sociais, a segunda tempada da súa Escola de Cociña, que ofrece 13 novas receitas para sacar o máximo partido ás diferentes pezas da carne certificada. Da man do chef de Grupo Nove, Javier Rodríguez “Taky”, a Indicación Xeográfica Protexida ensinará a coñecer mellor o produto e os seus cortes para potenciar o seu sabor e a súa versatilidade na cociña. A Escola de Cociña de Ternera Gallega propón receitas para todos os gustos e as diferentes necesidades de cada consumidor dentro dunha alimentación equilibrada. Tanto pratos sinxelos para o día a día cociñados á prancha ou á grella, como asados ou guisos máis elaborados. A IXP tamén ofrece novas videorreceitas para os que buscan opcións saudábeis e para quen queren render as súas preparacións de cara a unha cociña de aproveitamento. Como receita rápida e diferente, Ternera Gallega suxire estas Piruletas de bavette, elaboradas cunha peza menos habitual das que se adoitan usar en grella. Tamén se prepara de forma moi sinxela a Ensalada de Ternera Gallega ao estilo thai, cuxo segredo está no aderezo, para lograr un prato moi rico e saudábel. Os amantes da carne valorarán o sabor deste Carpaccio con redondo de babilla, onde a técnica de corte é a clave, e poden revisar a súa maneira de preparar o Churrasco, xogando co grosor das costelas e os seus tempos de cociñado, para elixir o estilo tradicional ou o americano. Nas próximas semanas, a Escola de Cociña de Ternera Gallega publicará as mellores receitas para o outono e o inverno, con ideas para elaborar pratos de culler con ricas salsas e acompañamentos, como un Goulash, unha Chaira con ñoquis á crema ou un Asado con mostaza e herbas.  

Cada corte, acompañado do seu uso culinario

Como complemento a estas receitas, a Escola de Cociña achega novo contido didáctico sobre todas as pezas do vacún e o seu mellor uso culinario. Os consumidores poderán coñecer os nomes dos diferentes cortes, a súa forma e as súas características organolépticas, ademais de como preparalas e limpalas. O chef Taky ensinará a recoñecer as pezas do vacún e que receita ou estilo de cociñado é o máis axeitado para cada unha delas. Ademais de repasar os cortes clásicos e máis habituais na nosa cociña, como o lombo ou a cadeira, da que saen moitas pezas diferentes; tamén descubrirá outras menos coñecidas, nas que a técnica de corte e preparación é fundamental para gozar da súa terneza e xugosidade, como é o caso do baleiro, a bavette, a chaira ou o peito. A Escola de Cociña de Ternera Gallega busca que os consumidores coñezan mellor o produto e aproveiten todas as calidades gastronómicas da carne certificada pola IXP, cuxo selo garante a súa orixe e a súa calidade diferenciada.

O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a lista de beneficiarios das axudas de 2020 para o apoio aos investimentos nas explotacións agrícolas (plans de mellora); para a incorporación de agricultores mozos; e para pequenas explotacións. Deste xeito, 1.206 agricultores e gandeiros beneficiaranse dun total de 43,25 millóns de euros. No caso dos investimentos en explotacións agrarias (máis coñecidos como plans de mellora), a Consellería do Medio Rural aprobou 715 solicitudes cun importe de 29,76 millóns de euros. Polo tanto, a axuda media por proxecto ascende aos 41.600 euros. Se analizamos as achegas aprobadas por orientación produtiva, destacan o vacún de leite e o de carne, que representan o 60,5% e o 18% respectivamente. No apartado destinado aos mozos, un total de 278 incorporaranse á actividade agraria grazas a estas subvencións. Todas as solicitudes que cumpriron os requisitos foron aprobadas cunha achega media superior aos 37.000 euros por beneficiario. En total, falamos de 10,30 millóns de euros cos que, segundo a propia Xunta, "garántese o relevo xeracional no campo". Por sectores, destaca o lácteo e o vacún de carne cun 35,6% e un 20% dos expedientes respectivamente. Con respecto ás axudas específicas para pequenas explotacións, na convocatoria de 2020 beneficiaranse un total de 213 granxas cunha achega por beneficiario de 15.000 euros. No caso desta liña, encabezan a repartición por orientación produtiva as explotacións de vacún de carne, que representan o 68,5% dos expedientes aprobados, seguidas polo vacún de leite co 15% dos expedientes. A achega total do orzamento ascende a 3,19 millóns de euros. Os obxectivos da Consellería "Con esta orde de axudas búscase mellorar a estrutura produtiva das explotacións galegas e avanzar na consecución dunha adecuada dimensión e un correcto equilibrio dos seus factores de produción co obxectivo de mellorar a competitividade", reza a nota difundida aos medios de comunicación esta mañá. Ao mesmo tempo, engaden, "procúrase acadar un rexuvenecemento da poboación activa agraria e o fomento do emprego no sector agrario, con especial consideración cara ás mulleres, co fin último de fixar poboación no medio rural".