Que retos se lle presentan ás gandarías de vacún de leite a curto prazo?

As granxas San José (Huesca), Santa Teresa (Toledo) e a SAT galega Busto Corzón analizan os desafíos que perciben para os próximos anos. A xestión do persoal e as esixencias ambientais son algunhas das prioridades destas gandarías referentes en vacún de leite

Que retos se lle presentan ás gandarías de vacún de leite a curto prazo?

Instalacións da SAT Busto Corzón, en Mazaricos (A Coruña).

Tres gandarías de vacún de leite destacadas na actualidade pola súa xestión e resultados analizan os retos e desafíos que se presentan para as súas granxas nos próximos anos. A Granxa San José, en Huesca; a Granxa Santa Teresa, situada en Toledo e a SAT Busto Corzón (Mazaricos, A Coruña) fixeron ao longo dos últimos anos unha clara aposta pola profesionalización, o crecemento e a optimización das súas gandarías. A pesar das súas diferenzas en canto a tamaño e traxectoria, coinciden á hora de sinalar algúns dos principais retos para as súas gandarías no futuro.

Nos tres casos, os gandeiros que impulsaron estas granxas viven con paixón o coidado dos seus animais. Repasamos a continuación a visión de cada gandería, que expuxeron os produtores nunha mesa redonda organizada por MSD Animal Health.

A xestión do persoal

Un dos retos que coinciden en sinalar dende as 3 gandarías é a xestión do persoal, non só polas dificultades que constatan para conseguir empregados, senón por lograr a súa implicación. “O máis importante na gandaría é o capital humano, por iso nós tentamos que os nosos traballadores se sintan importantes polo labor que realizan na granxa, aínda que non imprescindibles”, explica Manuel Sánchez Tienza, encargado da gandaría Santa Teresa.

“Tentamos que os nosos traballadores se sintan importantes, aínda que non imprescindibles, polo labor que realizan na granxa”: (Manuel Sánchez, granxa Santa Teresa)

Para lograr unha maior eficiencia dos seus traballadores, na granxa San José optan por fixar pautas organizadas de traballo. “Establecemos protocolos e realizamos un seguemento e control das tarefas para que o persoal saiba o que ten que facer e como. Ten que haber unha estratexia de xestión do persoal”, detalla José María Pont, veterinario e gandeiro propietario da granxa San José. Nestes momentos, a gandaría conta con 75 traballadores, 50 deles centrados na produción láctea e a recría; 15 operarios en produción agrícola, 6 empregados de mantemento e 4 na sección de administración.

Unha opinión semellante teñen na SAT Busto Corzón, situada en Mazaricos (A Coruña), onde destacan a importancia de contar con persoal cualificado e que comprenda aos animais. Nesta gandaría son moi conscientes da carga de traballo que implica no día a día atender a granxa, xa que precisamente gañar en calidade de vida foi un dos motivos polos que as tres familias socias formaron a sociedade hai 11 anos.

“Para nós é fundamental conseguir que o persoal se adapte e formalo para que coñeza ben aos animais e os manteña controlados”, explica José Manuel Fernández, un dos socios da gandaría. “Nestes momentos, na granxa temos este tema canalizado, de feito contamos tamén cun veterinario na gandaría para axudarnos no coidado directo dos nosos animais”, detalla. Actualmente teñen unhas 900 cabezas de gando, con 450 vacas en muxido e unhas 80 vacas secas.

“É fundamental conseguir que o persoal se adapte e formalo para que coñeza ben aos animais e os manteña controlados” (José Manuel Fernández, SAT Busto Corzón)

Os gandeiros tamén asumen a necesidade de proporcionar salarios competitivos e boas condicións aos seus traballadores. “Temos que conseguir que o traballador que tes na granxa non se vaia á fábrica por cuestión do salario”, indican desde a Granxa Santa Teresa.

Sala-muxido-Granja-San-Jose-Huesca-

Sala de muxido da granxa San José, en Huesca, considerada a gandería con máis vacas de España. // Foto MSD.

Para garantir esa fidelización dos seus traballadores, unha das metas que contemplan na Granxa San José é a subida dos salarios. Para logralo, entre outros axustes, buscan incrementar a marxe bruta, mellorando a calidade das forraxes. “Hai que facer un produto de máxima calidade, a un prezo razoable e en cantidade, para reducir así o custo da alimentación”, explican.

Nesta gandaría, a sección de produción forraxeira encárgase de xestionar 1.200 hectáreas nas que obteñen o 100% das forraxes que necesitan para alimentar ás 6.500 cabezas de gando que teñen na actualidade, das que 3.600 son vacas en produción. Tamén teñen presente o papel determinante que pode xogar a xestión das compras, por iso esperan mellorala con previsións máis axustadas para evitar estar a mercé das variacións do mercado.

“En Granxa San José levamos 15 anos traballando cun programa de incentivos. Cremos que é unha forma de estimular ao persoal” (José María Pont, propietario da gandaría)

Un dos mecanismos dos que botan man nesta gandaría para lograr unha maior implicación do persoal son as primas. Das tres granxas participantes no coloquio é a única que considera positivo contar cun programa de incentivos, que leva aplicando desde hai 15 anos e que supón entre un 10 e un 15% do soldo dos traballadores. “Hai que saber manexalo, pero creo que é unha forma de estimular ao persoal, aínda que deben definirse ben os obxectivos que permitirán cobrar as primas”, detallan desde Granxa San José.

As esixencias ambientais

Outro dos desafíos que contemplan nestas gandarías para os próximos anos son as esixencias en materia ambiental, derivadas das políticas verdes europeas e que xa se traduciron ao campo español co proxecto de Decreto de Nutrición Sustentable nos solos agrarios, que suporá cambios directos no seu día a día. “A curto prazo adaptarse aos requirimentos ambientais é un tema que nos preocupa, sabemos que imos ter que realizar investimentos en cuestións como a xestión dos xurros”, explican desde a gandaría galega. De feito, un dos investimentos prioritarios que están a estudar é o sistema de separación da fracción líquida e sólida dos xurros para o seu aproveitamento.

Na Granxa Santa Teresa, cunhas 420 vacas en ordeño e unhas 350 novillas, axustarse á nova normativa ambiental é tamén un dos retos para os próximos meses. “Cumprir a nova normativa vai supor un esforzo na granxa”, valora o responsable da gandaría.

As granxas prepáranse para afrontar investimentos coas que adaptarse aos novos requisitos ambientais, sobre todo en xestión de xurros

A xestión de residuos, un dos principais eixos das políticas ambientais, é unha das cuestións que preocupa ás gandarías non só na actualidade senón ao longo dos últimos anos. Ao preguntarlle sobre aquelas cuestións que encararían de forma diferente se puidesen retroceder no tempo 15 anos, na Granxa San José valoran que a xestión dos xurros sería un dos aspectos aos que prestarían máis atención, “aínda que tampouco foi fácil prever cara a onde había que canalizar os esforzos, xa que tivemos unha normativa moi cambiante”, comenta Pont.

Recria-Granja-Santa-Teresa-Toledo-

Recría da granxa Santa Teresa, en Toledo. // Foto MSD.

A recría e o confort do animal

Nos últimos anos, as 3 gandarías fixeron esforzos por mellorar o confort e benestar dos seus animais, tanto das vacas en produción como dos exemplares máis novos. Recoñecen que coidar a recría require un investimento destacado. “Cando empezamos coa SAT centrámonos en producir leite para poder afrontar os investimentos en instalacións que realizamos. Tivemos que comprar moitas xovencas francesas e alemás, xa que as nosas vacas non nos chegaban, pero agora para nós a recría e a aposta pola xenética é un dos alicerces da gandaría”, explican na SAT Busto Corzón.

No seu caso, levan un ano cun programa para monitorear e controlar a súa recría. “Polo momento non temos moitos datos, pero así sabemos o que criamos e temos”, detalla. Unha das apostas desta granxa é o leite A2A2, unha acción subvencionada pola Cooperativa Clun á que pertencen. “Ter recría propia custa moito diñeiro, xa que o mellor vai para estes animais desde o primeiro día, para así lograr animais sans e que cheguen antes á primeira inseminación”, concreta o gandeiro. Hai anos a primeira inseminación situábase ao redor dos 15 ou 16 meses, hoxe rozan xa os 13 meses, o seu obxectivo.

“É máis caro criar un animal na granxa en boas condicións que importalo de países como Francia, pero ofréceche outras vantaxes, sobre todo a tranquilidade que che proporciona a nivel sanitario” (Manuel Sánchez, gandería Santa Teresa)

“Hai 15 anos a recría era a gran esquecida, non se lle daba a importancia que ten na granxa. As granxas están a ver que en temas de produción láctea está a tocarse teito e empezan a valorar máis a recría”, indican na gandaría Santa Teresa.”É máis caro criar un animal na granxa en boas condicións que importalo de países como Francia, pero ofréceche outras vantaxes, sobre todo a tranquilidade que che proporciona a nivel sanitario”, destaca Manuel Sánchez na granxa Santa Teresa. Por este motivo, as tres gandarías realizan un programa completo de vacinación tanto da recría como das vacas adultas. “O máis económico é previr, xa que coas infeccións os custos dispáranse”, argumenta.

Na Granxa San José márcanse dous obxectivos principais: incrementar as producións vitalicias e conseguir unha recría máis rápida, con animais máis sans. Contan cun estudo de custos de produción da recría pormenorizado no que se inclúen desde os gastos de medicación, alimentación, seme ou man de obra. “Criamos 1.200 xovencas cada ano polo que temos que coñecer os custos de produción para saber se se pode aforrar nalgunha partida”, detalla Pont.

Na granxa San José crian 1.200 xovencas cada ano e contan cun programa de control dos gastos para optimizar a súa crianza

Tamén teñen previsto mellorar as instalacións para as tenreiras máis novas e sopesan instalar unha amamantadeira, así como os sistemas de casetas. “A nosa intención é lograr xovencas de gran calidade a mínimo custo, para o que a alimentación é clave. Contar con instalacións adecuadas e un bo programa vacinal é fundamental para evitar mortes”, apunta. Xunto coas xovencas, a análise xenómica é outro dos retos na gandaría. “Pode ofrecernos moita información sobre os animais, pero tamén necesitamos profesionais que saiban analizar estes datos e sacarlle partido”, reivindica.

Dispor de terra

No caso da gandaría galega, un dos desafíos é lograr base territorial, debido ás limitacións que existen e que xa supuxeron os maiores obstáculos cando decidiron fundar a SAT. “É moi complicado conseguir terra, hai moitas leiras moi pequenas que non se adaptan ás necesidades para producir forraxes”, explica o gandeiro. A súa granxa atópase nun dos municipios con maior concentración de vacas e produción leiteira de Galicia, Mazaricos, polo que a competencia pola terra é moi elevada. A día de hoxe, conseguir terra segue sendo un dos retos que ven na gandaría.

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Solicitamos o seu permiso para obter datos estadísticos da súa navegación nesta esta web, en cumprimiento do Real Decreto-ley 13/2012. Si continúa navegando consideramos que acepta o uso das cookies. OK | Máis información