Galego
O consumo de leite en España descendeu case un 30% desde o ano 2000, o que preocupa aos expertos en nutrición, que recomendan seguir tomando leite de vaca polas súas propiedades nutritivas e os beneficios que achega se non existe un problema de saúde como intolerancia ou alerxia. Son as conclusións dos expertos consultados por Bayer con motivo do Día Mundial do Leite, que se celebra cada 1 de xuño.
Bárbara Romano, especialista en Nutrición Humana e Dietética do Hospital Clínic de Barcelona, explica que, “dentro dunha dieta saudable e equilibrada é importante manter o consumo de leite e lácteos porque son unha boa fonte de calcio biodisponible, é dicir, que o corpo humano absorbe moi ben grazas tanto á lactosa que contén como á vitamina D”. Cabe destacar que é un alimento moi completo porque achega unha gran variedade de nutrientes: hidratos de carbono -en forma de lactosa- graxas, proteínas de boa calidade, minerais (calcio, potasio, fósforo, etc.) e tamén vitaminas A, B12 e D.
Bárbara Romano: “O leite é un alimento moi completo porque achega gran variedade de nutrientes”
Sobre as racións necesarias, Romano afirma que, “recoméndanse unhas 2-3 racións diarias en forma de leite, iogur, kéfir, queixo, etc., e en caso de sufrir algunha alerxia ou intolerancia grave, é necesario achegar o calcio por outras fontes, como peixe pequeno que se coma con espiñas ou vexetais como améndoas, sésamo ou espinacas. Con todo, cabe destacar que nestes casos as racións necesarias para cubrir este aporte de calcio serán maiores que se o facemos a través do leite ou os lácteos”.
Sobre a substitución do leite por bebidas vexetais, a nutricionista matiza que, “estas bebidas conteñen pouca cantidade de calcio, polo que deben estar enriquecidas, e tamén é importante vixiar o contido de azucre que se lles engade para mellorar o seu sabor e aceptación”. Porén, Romano fai especial fincapé en que “a elección de suplir o consumo de leite con outras alternativas non debe basearse nun autodiagnóstico. Ante calquera sospeita de intolerancia ou outros problemas de saúde derivados do consumo do leite de vaca, sempre hai que acudir ao médico para un correcto diagnóstico”.
O consumo de lácteos durante a infancia reduce o risco de padecer osteoporose na idade adulta
Así mesmo, o comité de Nutrición da Asociación Española de Pediatría, e a Sociedade Española de Gastroenteroloxía, Hepatoloxía e Nutrición Pediátrica, recomendan que se introduza o leite enteiro entre o ano e os 2 ou 3 anos de vida, a condición de que non se estea con lactación materna. Concretamente, “na primeira infancia o ideal son dúas racións diarias, unhas 2 ou 3 no período escolar e entre 3 e 4 para os adolescentes” concreta o Dr. José Vicente Arcos, pediatra especialista en Gastroenteroloxía, Hepatoloxía e Nutrición do Hospital Sant Joan de Déu.
O consumo do leite de vaca na idade infantil tamén leva beneficios a longo prazo. “Diversos estudios demostran que o consumo dunha cantidade suficiente de produtos lácteos durante a infancia podería reducir o risco de osteoporose ao aumentar a adquisición de masa ósea co crecemento, diminuír a perda ósea coa idade e reducir as fracturas por osteoporose, sobre todo en mulleres, aínda que tamén é verdade que outros estudos reflicten que é o exercicio físico o determinante fundamental da acreción ósea”, sinala o doutor.
Ademáis, afirma que, “algúns datos apuntan a que pode ser, mesmo, protectora fronte ao desenvolvemento de hipertensión arterialial. Isto non quere dicir que quen non consuma leite teña teña máis risco de baixa mineralización ósea, pero certamente, pode ser máis difícil chegar a inxerir unha cantidade suficiente de calcio e vitamina D mediante outro tipo de alimento”.
Ante esta realidade, e con motivo do Día Mundial do Leite, Bayer puxo en marcha por terceiro ano consecutivo a campaña #EsLaLeche, para promover o consumo deste alimento entre a poboación, dando a coñecer as súas bondades nutricionais, e apoiar ao sector do vacún de leite. Neste sentido distintas entidades, entre elas a Fundación Diferencia2, promoven a produción do denominado leite A2, un tipo de leite que polas proteínas que contén podería tolerarse mellor que o leite A1, que actualmente é a que máis produción xera en España.
O leite de vaca é tres veces máis rico en proteína que o leite materno
Segundo Gerardo Caja, catedrático de Produción Animal da Facultade de Veterinària da Universitat Autònoma de Barcelona (UAB), “aínda que o leite A2 non é unha novidade a nivel mundial, xa que se coñece desde fai uns 20 anos, si que é un tema relativamente novo en España onde se estima que aproximadamente un 30% das vacas producen leite A2”.
O leite de vaca é tres veces máis rico en proteína que o leite materno. Do total de proteína que contén o leite de vaca (3 a 3,5%), un 80% son caseínas (capaces de formar queixo) .”As caseínas son proteínas ricas en calcio e fósforo, moi dixestibles e de alto valor nutritivo que, unha vez dixeridas, usamos para construír as nosas proteínas corporais. As diferenzas entre caseínas débense á cadea de aminoácidos que as compoñen (uns 200) e á orde en que se dispoñen nela.
“Nas vacas frisoas holandesas apareceu a variante A1, posiblemente por mutación, que se cría asociada a unha maior produción de leite en comparación coas vacas tradicionais de tipo A2. Actualmente viuse que non é así e non se diferencian en cantidade ou composición de leite, o que é moi importante para os gandeiros. Das dúas variantes, a A1 e A2, só se diferencian nun aminoácido (histidina ou prolina, respectivamente) o que produce cambios durante a dixestión da caseína e a posterior absorción de aminoácidos. Neste sentido, a dixestión do leite A2 é máis parecida á do leite humano, o que fai que nalgunhas persoas sexa máis dixestible e mellor tolerado que o leite A1, o que pode ter unha gran importancia na súa alimentación. O leite das razas de vacas tradicionais e doutras especies, como a cabra e ovella, son maioritariamente A2”, afirma Caixa.
Doutra banda, os controis de calidade aos que se somete o leite é un tema candente entre a poboación. Josep Mallo, veterinario especialista en calidade do leite en Lleidavet S.L.P., explica que, “os procesos de control e revisión tanto do leite como das vacas produtoras son moi estritos. Para obter unha boa calidade do produto en primeiro lugar hai que priorizar o benestar animal, saber como tratalo, como alimentalo e como muxilo. Por iso, ademais de realizar programas de formación no persoal das granxas de leite, levamos a cabo unha exhaustiva revisión das salas de ordeño, analizamos as dinámicas de infeccións que hai nas explotacións e asesoramos sobre temas de hixiene”.
Unha vez obtida o leite, esta sométese a unha serie de probas que permiten coñecer e controlar a súa calidade bacteriolóxica. Posteriormente, o leite sae das explotacións e chega ás industrias, onde novamente é sometida a uns controis exhaustivos, seguindo unha normativa europea que marca os estándares de calidade para a produción de leite destinado ao consumo humano. “Neste sentido, tanto o produtor como os que nos encargamos da revisión das instalacións e da produción do leite preocupámonos por ofrecer e manter sempre a maior calidade posible”, conclúe o experto.
Neste sentido, Mireia Campàs, Brand Manager da área de Animais de Granxa de Bayer e responsable do Servizo Técnico, afirma que o obxectivo da campaña é “difundir o gran labor que fan gandeiros e veterinarios para que cada día podamos ter nos nosos fogares leite de calidade”, e indica os diferentes retos aos que se enfronta o sector do vacún de leite en España. “Por unha banda, teñen que satisfacer a demanda da sociedade de distintos tipos de leite en función das necesidades de cada individuo e, por outro, mellorar o benestar animal nas explotacións e o uso racional de antibióticos. En Bayer queremos estar ao lado de veterinarios e gandeiros e, por iso, estamos traballando en diferentes proxectos baseados na mellora da sanidade e o benestar animal nas granxas de vacún de leite”, conclúe.
Sobre o Día Mundial do Leite
O Día Mundial do Leite, que se celebra desde 2001, é unha data elixida pola FAO, a organización de Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura, para darlle ao leite un valor universal e conmemorar o mesmo día todas as actividades que se realizan en torno ao sector leiteiro en diferentes países.
