Segundo os últimos datos de Presvet, produciuse unha importante redución do uso de antibióticos en gandería: en concreto un 53 % desde o ano 2020 ata o ano 2023 (por encima do 70 % en coellos e en torno ao 80 % en ovino). Ademais, a porcentaxe de uso de antibióticos considerados críticos para o tratamento de infeccións en saúde humana sitúase en veterinaria nun nivel baixo, ao redor do 2 %.
O ministro de Agricultura, Luis Planas, presidiu a Conferencia Sectorial de Agricultura e Desenvolvemento Rural que aprobou o Plan Nacional fronte á Resistencia aos Antibióticos para o trienio 2025-2027 no que afecta á produción primaria e a sanidade animal. Durante a reunión, lembrou que cos anteriores plans produciuse unha elevada redución do uso de antibióticos na Unión Europea (69,5 % en medicamento veterinario e 17 % en medicamento humano) e España situouse como o primeiro Estado membro en redución do consumo de antibióticos en sanidade animal e o terceiro en sanidade humana.
Na reunión, onde están representadas as comunidades autónomas, o ministro detallou que a estratexia nacional se aliña co plan de acción da Unión Europea sobre a Resistencia Antimicrobiana ‘Unha soa saúde’ e co Plan de Acción Mundial sobre a Resistencia Antimicrobiana e a nova folla de ruta europea sobre a resistencia aos antimicrobianos (2023-2030).
Así, propoñen continuar co impulso dos Programas de Optimización do Uso de Antimicrobianos (PROA), tanto para animais de produción como para pequenos animais. Para iso, o ministerio traballa nas medidas incluídas no real decreto de uso sustentable de antibióticos e utilizarase como peza clave a ferramenta informática Presvet, que permite coñecer o uso de antibióticos a nivel de explotación e aplicar medidas correctoras se son necesarias.
Cepas resistentes
Luis Planas subliñou o incremento da vixilancia de bacterias zoonósicas e comensais para valorar a aparición e evolución de resistencias aos antibióticos en gandería co seu posible impacto tamén nos humanos. Segundo o ministro, “os resultados desta vixilancia empezan a ser esperanzadores cun progreso na redución das resistencias antimicrobianas en animais produtores de alimentos”.
Con todo, obsérvanse algunhas tendencias crecentes de cepas resistentes nalgúns serotipos de Salmonella, “o que nos indica que debemos seguir traballando e que queda camiño por percorrer”, concluíu Planas.
Por iso, anunciou a creación formal dentro do plan dun grupo de traballo en prevención e control de infeccións liderado polo Ministerio de Agricultura. Nel integrarase todo o traballo que se desenvolve desde o ministerio na aplicación de medidas de manexo, hixiene e bioseguridade que diminúan o risco de entrada e diseminación de infeccións e minimicen o uso de antimicrobianos.