A IXP Mel de Galicia, un selo de calidade con traxectoria histórica

A Indicación Xeográfica Protexida (IXP) Mel de Galicia é unha das 38 Experiencias de Calidade promovidas pola Axencia Galega da Calidade Alimentaria, dependente da Consellería do Medio Rural.

O mel é un alimento fresco e natural, que conta cunha traxectoria histórica na nosa comunidade. De feito, o patrimonio etnográfico galego conserva moitas testemuñas da importancia da apicultura no noso territorio, como os cortizos ou a crianza das abellas en lacenas, aínda que, sen dúbida, os elementos máis significativos son as alvarizas, construción galega que protexía ás colmeas dos ataques dos osos e dos ventos fortes.

O Mel de Galicia é o ouro doce da natureza, un tesouro agochado nos bosques de Galicia, que as abellas recolectan e os/as apicultores/as esmelgan de xeito tradicional, para que chegue ós nosos fogares totalmente puro, xa que non sofre ningún tipo de transformación ou procesado, permitíndolle conservar todas as súas propiedades.

A abundancia de choivas ao longo do ano, o chan granítico, combinado coa influencia dos ventos e a curta distancia co mar, dan lugar a unha flora rica e variada e fan que Galicia sexa unha rexión idónea para a elaboración deste produto en todas as súas vertentes. Aínda que IXP Mel de Galicia é un indicativo único, contempla diferentes tipos nos que varían o sabor, a textura e o padal, dependendo das flores que lle deran a súa orixe.

Así, podémonos atopar un amplo abano de meles dependendo de onde foron libar as abellas o néctar, dende meles multiflorais, onde non predomina un especie floral, ata os monoflorais de castiñeiro, de eucalipto, de queiruga, de silva ou incluso o mel de melada ou de bosque, que procede das secrecións de carballo. Cada tipoloxía de mel ten caracteres e matices únicos que o diferencia dos demais.

A parte de polo seu inconfundible sabor, o Mel de Galicia distinguirase polo seu selo de garantía, a contraetiqueta propia, que o diferencia doutros meles. Este distintivo é o aval que garante a súa orixe, que conta cunha excelente calidade en todo o seu proceso, xa que o mel foi sometido a controis dende a colmea ata o punto de venda. O control e certificación do produto, é un dos piares do consello regulador. Así, a Indicación Xeográfica Protexida (IXP) Mel de Galicia conseguiu a acreditación como entidade de certificación de produto concedida pola Entidade Nacional de Acreditación o 27 de novembro de 2015.

Aínda que o habitual é encontrar o Mel de Galicia envasado en estado líquido, tamén pode presentarse en panais ou cristalizado. Un mel cristalizado conserva as mesmas propiedades que en estado líquido, e o Mel de Galicia tende a cristalizar porque non se permite manipulación térmica que diminúa as propiedades. A maiores, o mel galego destaca polo seu alto contido mineral e a súa riqueza en vitamina C, moi superior aos valores de referencia, e cun alto contido en antioxidantes.

Para que unha produción de mel poida estar amparada con este distintivo de calidade debe cumprir cunha serie de requisitos físico-químicos e polínicos, así como cunhas calidades organolépticas que se correspondan coa súa orixe botánica no que respecta á súa cor, olor e sabor.

Actualmente o Consello Regulador da IXP Mel de Galicia engloba 254 apicultores, 44 envasadoras e case 44.000 colmeas. No ano 2023 comercializáronse máis de 168.000 quilos de mel certificado cun valor económico estimado de 1,5 millóns de euros. Cifras coma estas fan que a nosa comunidade sexa referente na produción de mel con indicativo de calidade, poñendo en valor o bo facer dos seus produtores.

Apoio do Goberno autonómico

A Consellería do Medio Rural ten unha clara aposta polo sector apícola. Nos últimos dez anos a Xunta destinou máis de nove millóns de euros a este eido, co obxectivo de manter e fomentar esta actividade en Galicia, polos moitos beneficios que as abellas achegan dende o punto de vista ambiental e económico.

A última convocatoria destas achegas, correspondente a 2024, publicouse no Diario Oficial de Galicia (DOG) o pasado 8 de xaneiro e tivo un orzamento de preto de 1,5 millóns de euros e permitiu beneficiar a 2.200 explotacións.