“Enfrontarémonos a furacáns de fame a nivel mundial pola guerra en Ucraína”

A pandemia da covid-19 demostrou a importancia da agricultura e a gandería, pero a actual guerra en Ucraína ameaza con provocar unha crise alimentaria sen precedentes, que afectaría de cheo a países africanos, tal como advirten organismos internacionais como a FAO.

“Conseguimos manternos en pé coa covid-19, a agricultura europea demostrou a súa resiliencia. Non houbo rotura da cadea alimentaria en Europa, aínda que si a houbo noutros países. Pero a situación é máis grave agora, temos unha guerra ás portas de Europa pola invasión dun gran país agrícola como é Ucraína que vai producir unha crise alimentaria mundial, que é o que buscaba Rusia”, advirte Christiane Lambert, presidenta da confederación de agricultores e cooperativas europeas Copa-Cogeca.

Vivimos momentos de grandes perturbacións tanto a nivel de Europa como mundial. Esta é unha crise global con efectos duradeiros e preocúpanos o que poda pasar en África e en Oriente Medio

Nunha rolda de prensa en Bruxelas xunto ao presidente das cooperativas agroalimentarias da UE, Ramón Armengol, Lambert explicou as consecuencias da invasión Rusa de Ucraína: “haberá un 31% menos de trigo e un 28% menos de xirasol no mundo o próximo ano e a ONU advirte que nos enfrontamos a furacáns de fame, tal como nos trasladou Máximo Torero, economista xefe da FAO”, asegurou.

“Temos que atopar solucións para a seguridade alimentaria canto antes. A Comisión Europea asegura que non vai haber problemas de falta de determinados cereais, pero no caso do millo ou o xirasol é máis difícil de asegurar, polo que temos que ver como se pode poñer en práctica a medida de poñer en cultivo o 4% da superficie de terras en barbeito”, defende a presidenta dos agricultores europeos.

Alimentación dos países pobres

“É un debate cuantitativo sobre a cantidade de alimentos porque Ucraína alimenta a 400 millóns de persoas en todo o mundo”, explicou a presidenta dos agricultores europeos. “Hai unha certa dependencia dalgúns países da produción de Ucraína e de Rusia, que producen o 30% de todo o trigo do mundo e o 63% do xirasol, que provén de Ucraína”, detallou.

Rusia e Ucraína producen o 30% do trigo mundial e o 63% do xirasol

Christiane Lambert criticou con dureza as palabras do vicepresidente da Comisión Europea, Frans Timmermans, quen asegurou que non vai haber problemas de subministración alimentaria na Unión Europea como consecuencia da guerra en Ucraína. “É vergoñento que só teña en conta á poboación europea. Nós queremos producir para todos os habitantes do planeta, para os ricos e para os pobres, e para iso ten que haber unha cantidade suficiente de produto dispoñible. Europa vai pechar os ollos e os oídos aos problemas de seguridade alimentaria noutros países”, dixo Lambert, quen acusou a Timmermans de ser “inhumano e egoísta” por “non preocuparse polo que pasa fóra de Europa”.

Ucraína alimenta a 400 millóns de persoas en todo o mundo

“Timmermans dixo que non hai risco para Europa, pero para os consumidores máis pobres hai risco de non dispoñer de produtos polo seu alto custo. Existe unha diferenza entre dispoñibilidade e asequibilidade. Se non se toman medidas, haberá posibilidade para alimentar aos máis ricos, pero non aos máis pobres”, asegurou.

EEUU entendeu a gravidade da situación, dando máis fondos aos seus agricultores para que produzan máis e desbloqueando as exportacións

“Exipto xa renunciou a algunhas compras por ser demasiado caras pola forte elevación dos prezos e a perturbación que vivimos vai empeorar. Temos persoas que non teñen acceso ao pan. Non queremos ser alarmistas pero si alertar da situación. Non podemos facer a vista gorda. Hai países africanos que mostran a súa preocupación pola rotura da cadea de subministración alimentaria”, insistiu.

Granxas destruídas e un 30% menos de cultivos

Durante o encontro dos agricultores e as cooperativas europeas celebrado en Bruxelas tomou a palabra Mariia Diduc, directora xeral da Asociación Ucraína de Agricultores, que explicou que en 2022 os agricultores ucraínos só poderán sementar o 70% das áreas agrícolas do país e a colleita representará só o 50% dos volumes habituais.

Os produtores de trigo de Francia ou España, así como os produtores de aceite de oliva do sur de Europa poderían verse beneficiados pola invasión rusa de Ucraína

“É moi importante estar conectados co que está a pasar en Ucraína. Os camións rusos están a roubar a produción agrícola do país e hai explotacións e granxas destruídas. Esta situación tardará anos en volver á normalidade”, advertiu Lambert.

Importacións libres de aranceis con Ucraína

“Algúns países fixeron da guerra dos alimentos a súa arma principal. Rusia está a utilizar a arma enerxética e dos fertilizantes”, asegurou Ramón Armengol, presidente da organización de cooperativas agroalimentarias europeas.

É un momento excepcional e a decisión de deixar a cero todas as taxas e aranceis con Ucraína é unha excelente iniciativa

“Estamos totalmente de acordo coa proposta da Comisión Europea de liberar de taxas todo o tráfico comercial entre Ucraína e Europa. É un momento de ser solidarios cos nosos colegas de Ucraína, aínda que hai sectores que son moi sensibles, como as importacións de carne de porco, porque sendo Ucraína un país endémico en peste porcina africana pode supoñer unha ameaza para toda a UE”, recoñeceu Armengol.

Escaseza de fertilizantes o próximo ano

“Hai moita preocupación para a próxima campaña pola falta de fertilizantes que viviremos o ano que vén, porque a produción de fertilizantes nestes momentos é menor e máis cara”, alertou o presidente das cooperativas.

Segundo a análise sobre a situación actual elaborado pola Copa- Cogeca, as importacións de fertilizantes procedentes de Rusia, Bielorrusia e Ucraína representan o 43% das compras de abonos na UE. A guerra disparou tamén os prezos da solución nitroxenada, que está nestes momentos un 370% por enriba do nivel de xaneiro de 2021.

Témese que a dispoñibilidade de subministración se note xa para outono

“E o peor está por chegar, o momento máis difícil será o ano que vén, debido á falta de fertilizantes e o seu alto prezo. Témese que a escaseza de subministración e a dispoñibilidade se note xa para outono”, asegurou Armengol.

“Se non hai fertilizantes, non hai trigo e se non hai trigo non hai pan. O problema máis importante é a dispoñibilidade de fertilizantes o próximo ano, é unha ameaza para as próximas colleitas. Os agricultores queren producir máis cereais pero temen a situación dos fertilizantes e ningún representante da Comisión nos deu unha solución”, insistiu.

O prezo dos fertilizantes multiplicouse por tres e non sabemos se se van a manter ou van diminuír

Por iso, desde Copa-Cogeca piden “que se faciliten as importacións doutros países, especialmente urea de Exipto e Alxeria; fosfatos de Marrocos, Alxeria, Exipto, Israel, Senegal e Sudáfrica; e potasa de Canadá, Israel e Chile.

Agricultores e cooperativas piden tamén á Comisión Europea poder aproveitar os fertilizantes de orixe animal. “A Directiva sobre nitratos establece límites para o nitróxeno procedente do esterco de 170 kg/ha, o que conduce a unha distinción inxustificada”, aseguran.

Mercados agrícolas

Copa-Cogeca calcula ademais que como consecuencia da guerra de Ucraína produciuse un encarecemento dos custos de produción do 30% na enerxía de febreiro a marzo, do 55% no gas e do 27% nos fertilizantes. “Está a ser moi difícil asumir estes incrementos por parte dos produtores”, asegurou Armengol.

A agricultura ten que ser rendible e as contas de explotación teñen que cadrar

“Non fomos capaces de trasladar todo este encarecemento á cadea de valor”, afirma. “O que tentamos os produtores nos distintos países é repercutir estes incrementos de custos dos insumos pero hai distintas cadeas que tentan evitalo. Por exemplo, Carrefour busca a carne de América do Sur, que vén facer a competencia ás carnes europeas”, exemplificou.

Na actual situación, cada país tenta manter a súa produción dentro das súas fronteiras, igual que se fixo durante a covid-19. Hungría tenta gardar o seu trigo e Indonesia o seu aceite de palma

Nos pensos, Armengol calcula que se produciu un incremento entre o 20 e o 50% nos pensos, dependendo do país. “Letonia é moi dependente de Ucraína e é onde máis subiron, pero tamén nos países do sur de Europa, máis dependentes das importacións, como España, Portugal e Italia, onde subiron un 40%. Algúns países impuxeron restricións á libre circulación de cereais, como Hungría, o que incrementa a especulación”, explicou.