A encrucillada do sector ovino e cabrún en Galicia

O sector ovino e cabrún e Galicia foi un sector esquecido e minusvalorado, un traballo para entreter aos pequenos da casa. Pola contra, no século XXI, as oportunidades son máis grandes ca nunca, cunha dispoñibilidade de terras cada vez máis elevada, unha capacidade de adaptación ao cambio climático que non dispoñen outras producións gandeiras máis intensivas e unha capacidade moi alta de atraer a novos integrantes no rural.

Neste contexto de grandes contradicións, o sector atravesa unha tendencia á baixa que debe reverterse para aproveitar os incontables servizos que proporcionan estes animais para o rural: a gandería extensiva fixa poboación, pois preto dunha ovella ou cabra atoparás a casa dun/ha gandeiro/a; a prevención de lumes faise comendo o monte e para iso as ovellas e as cabras son especialistas no mantemento e recuperación de terreos abandonados ou sen xestión da biomasa; e por último é un gando moi versátil, capaz de pastorear pradeiras, controlar a herba entre as vides, desbrozar terreos preto das casas ou facilitar a xestión das pradeiras permanentes en ganderías intensivas de leite.

As oportunidades hoxe son máis grandes ca nunca, cunha dispoñibilidade de terras cada vez máis elevada

O Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación vén de publicar os datos provisionais dos censos gandeiros de 2024 que xunto cos datos da Xunta de Galicia de 2023 permiten facer unha fotografía da realidade do sector. Neles pódese ver como Galicia perdeu, nos últimos 15 anos, más do 50% do censo de ovellas e case o 40% do de cabras, situándose coma a terceira e a segunda peor comunidade respectivamente. No mesmo período a media estatal baixou un 36% e un 26% respectivamente. Neste contexto as razas autóctonas apenas conseguen manter uns censos de 3.000 ovellas e 1.000 cabras galegas, cuns valores estancados durante varios anos.

O censo de razas autóctonas é na actualidade de 3.000 ovellas e 1.000 cabras

Pola contra o sector presenta unhas oportunidades moi altas para a xente que ven de fóra, os new entrats como di a Comisión Europea, e que son a fonte de novos/as poboadores/as do rural. Así o demostran os constantes proxectos preto de zonas urbanas ou lonxe nas montañas do interior que xorden constantemente. A pouca oferta formativa para estes pequenos ou medianos proxectos fai que moitos deles se perdan ao longo do tempo pois, sen un correcto estudo de viabilidade e a falta de coñecementos prácticos, a maior parte deles morren aos poucos anos.

Sen un correcto estudo de viabilidade e ante a falta de coñecementos prácticos, a maior parte dos proxectos que xorden morren aos poucos anos

Para fomentar e aportar coñecemento neste sector, dende Beealia realizaremos este ano varios cursos para a formación de novas/os gandeiras/os neste sector. Podedes atopar toda a información neste enlace.