“É algo inaudito que unha persoa moza que se incorpora quede sen plan de mellora”

O Sindicato Labrego Galego (SLG) valora que a denegación de 2 de cada 3 Plans de Mellora solicitados na convocatoria do 2024 pon en risco a viabilidade de centos de explotacións agrogandeiras e a incorporación efectiva dos mozos e mozas que deron o paso de adicarse ao sector.

Nunha concentración diante do edificio administrativo da Xunta de Galicia e rodeada de persoas afectadas, a secretaria xeral do Sindicato Labrego, Isabel Vilalba afirmou este mércores que “non se entende que de 704 solicitudes de Plans de Mellora só se aprobaran 180, deixando o 74% fóra. Dúas de cada 3 granxas que pediron o Plan de Mellora e cumprían cos criterios quedaron sen el porque a Consellería de Medio Rural non foi quen ou non tivo vontade de facer un orzamento acorde ás necesidades reais das labregas de todos os sectores”, cuestionou.

Dúas de cada tres granxas que pediron o Plan de Mellora quedaron sen el, pois 434 expedientes foron denegados fronte aos 180 aprobados

Desde o SLG denuncian a “falta absoluta de compromiso” por parte da Consellaría do Medio Rural co sector no seu conxunto e, nomeadamente, cos produtores de sectores como o de vacún de carne, horta ou apicultura, pois consideran que se centraron as axudas concedidas unicamente nas grandes explotacións leiteiras.

Efecto disuasorio para novas incorporacións

“É algo inaudito que por primeira vez se lle denegue un plan de mellora a unha moza ou a un mozo que se incorpora”, remarcou Isabel Vilalba. “O 70% das persoas titulares de granxas xubílanse nos próximos anos e a previsión é que só o 5% delas terán relevo”, explicou a secretaria xeral do SLG, que pide á Consellería que incentive as novas incorporacións, no canto de espantalas.

Moitos dos produtores que viron denegado o Plan de Mellora víronse obrigados a facer proxectos técnicos e asumir múltiples gastos

“Moitas das granxas que viron denegado o Plan de Mellora víronse obrigadas a facer proxectos técnicos e asumir múltiples gastos. Esta estratexia premeditada de abandono administrativo sen precedentes moi probablemente terá a grave consecuencia de causar un efecto disuasorio en persoas que estean pensando en incorporarse á actividade agraria”, asegura o SLG.

“As grandes granxas copan os fondos”

“Menos fotos e máis fondos”, pedíronlle á conselleira María José Gómez os mozos e mozas afectados presentes na concentración diante do edificio da Xunta en Lugo, que defenderon un modelo de axudas “efectivo, xusto e social”.

“Non só hai que axudar ás granxas grandes a costa de que as medianas e pequenas queden sen fondos. Dos 67 millóns de euros asignados para o período 2024-2027 gastáronse 25 millóns de euros na convocatoria do 2024, polo que quedarían 10 millóns por ano para as convocatorias do 2025, 2026 e 2027. Se temos en conta que este ano 30 granxas recibiron o importe máximo de 300.000 euros de axuda, xa serían 9 millóns de euros, polo que xa non quedarían cartos para ninguén máis. É dicir, o que hai orzamentado non chega nin para cubrir as granxas que quedaron fóra este ano, menos aínda para as que poidan a maiores pedir a axuda nos vindeiros 3 anos”, calcularon.

Adaptación de cisternas de purín

A situación de expedientes denegados empeora se se ten en conta os datos da la liña de axuda para plans de mellora vinculados á mitigación do cambio climático, a través da cal moitas granxas pretendían adaptarse ás normativas vixentes en relación á xestión de xurros, como pode ser a construción de esterqueiras ou cubrir fosas do purín.

Un total de 239 solicitantes quedaron sen a axuda para mellorar a xestión de purín e reducir emisións

“Moitas granxas pretendían adquirir por esta liña adaptadores para as cisternas, para cumprir coa nova normativa para a aplicación de puríns e que, a día de hoxe, é unha mostra máis de incompetencia da Consellería de Medio Rural, porque malia anunciar que se ía autorizar o prato invertido, arestora aínda non se contempla esta posibilidade”, argumentaron.

Convocatoria inmediata das axudas do ano 2025

O SLG rexistrou unha batería de medidas dirixidas á Consellaría do Medio Rural para corrixir a denegación masiva de axudas de incorporación e mellora ás arredor de medio milleiro de granxas ás que lles foron denegadas, malia cumprir os requisitos, así como para garantir unha convocatoria 2025 xusta, social e plural.

O SLG pide fondos suficientes en todas as liñas do ano 2025 e uns criterios de reparto xustos, sociais e plurais

“Non ten ningún sentido que as familias con 2 cotitulares que incorporan ao seu fillo ou filla non se lles teña en conta porque se esixe que a persoa moza sexa maioritaria na sociedade”, exemplificou Isabel Vilalba para pedir un cambio nos criterios de puntuación, que considera “inxustos e discriminatorios”.

Incorporar os expedientes que quedaron pendentes

En canto ao anuncio feito pola conselleira de que terán preferencia na vindeira convocatoria de Plans de Mellora os mozos e mozas que se incorporen, o SLG advirte que é necesario celebrar de maneira urxente unha reunión do Comité de Seguemento do Plan Estratéxico da PAC (PEPAC) para aprobar estes cambios e que sexan trasladados ao Ministerio e validados polo Goberno central e a Comisión Europea.

O anuncio da conselleira non é crible se non se toman as medidas necesarias para encamiñalo

“O anuncio da conselleira non é crible se non se toman as medidas necesarias para encamiñalo e o procedemento pasa por aprobalo no Comité de Seguemento do PEPAC e trasladar a proposta ao Ministerio”, explica Isabel Vilalba, partidaria de que se repesquen os expedientes daqueles mozos e mozas que obtiveron axuda de incorporación este ano pero viron denegado o Plan de Mellora.

“As persoas ás que só lles aprobaron a prima de incorporación pero non o Plan de Mellora nin o Proxecto de Mitigación quedan nunha situación de moita vulnerabilidade pois teñen un grado de endebedamento moi elevado para o que contaban unha subvención para afrontalo que agora non teñen”, advirte.