Cambios que se prevén na xestión de xurros en España

Representantes do Ministerio de Agricultura explicaron este xoves nun webinar organizado por UPA os cambios que se prevén nos próximos anos en España na xestión dos xurros e estercos. Son estes

Cambios que se prevén na xestión de xurros en España

Os cambios que se prevén na xestión dos xurros e dos estercos, e en xeral da fertilización, xera inquietude entre os gandeiros e agricultores españois. Desde hai anos a Unión Europea presiona a España polos seus incumprimentos nos seus compromisos de reducir as súas emisións de amoníaco á atmosfera e de lixiviación de nitratos ás augas subterráneas, dúas fontes de contaminación que teñen a súa orixe en parte nunhas incorrectas prácticas de manexo da gandaría e da fertilización.

A ameaza de sancións a España por parte da Unión Europea é unha realidade e o goberno decidiu, tras anos de borradores de leis que non se concretaban, tomar cartas no asunto. O pasado setembro presentou a consultas públicas o “Proxecto de Real Decreto polo que se establecen normas para a nutrición sustentable nos solos agrarios”, que pretende regular como, cando e onde fertilizar. O obxectivo último é que os nutrientes que se acheguen ao solo -vía fertilización química, xurros ou estercos- se correspondan coas necesidades dos cultivos, para que non haxa sobrefertilización, e o que isto supón de contaminación para o medioambiente e de perdas económicas para o produtor. Mostra do interese da sociedade, e do sector gandeiro en concreto, nesta lei é que se presentaron ao redor de 1000 alegacións ao mesmo.

Para coñecer en detalle a postura do Goberno e até onde está disposto a ser flexible para non prexudicar en exceso a economía de gandeiros e agricultores, a Unión de Pequeños Agricultores (UPA) organizou este xoves un webinar sobre “Real Decreto de Nutrición de Suelos” no que participaron José Antonio Sobrino, subdirector xeral de Medios de Produción Agrícola, e Esperanza Orellana, directora xeral de Producións e Mercados Agrarios do Ministerio de Agricultura.

Estes son os algúns dos puntos clave que avanzaron os representantes do Ministerio no webinar organizado por UPA:

Cando se prevé que se empece a aplicar?

O avance do real decreto é lento: realizáronse consultas ás Comunidades Autónomas e ao sector e presentáronse ao redor de 1000 observacións na fase de exposición pública. Con todas estas achegas o Ministerio de Agricultura prevé presentar antes do verán un novo documento.

A nova normativa está previsto que entre en vigor de forma progresiva: Empezarase a aplicar nos anos 2026 e 2027 e en 2028 prevese que xa sexa de aplicación xeral.

A entrada en vigor será gradual segundo o sector, tipo de gandaría, tipo de cultivo e segundo sexa en secaño ou en regadío. Está por ver tamén se o Ministerio ten en conta que as gandarías realicen pastoreo, un manexo que reduce notablemente as emisións amoniacais.

Prohibirase esparcir xurro co sistema de prato, abano ou canón?

A intención do Ministerio é prohibir estes sistemas por considerar que implican maiores emisións de amoníaco no momento de esparexer o xurro. Obrigarase a empregar outros sistemas de aplicación que supoñan o enterrado do xurro, aínda que se prevén excepcións.

Así, está a realizarse un estudo por parte do Ministerio sobre o sistema de prato investido, de cara a considerar que se poida permitir a súa utilización, sen que supoña unha penalización nas axudas da PAC que percibe o produtor.

Tamén se prevén excepcións para as leiras en pendente ou de menor tamaño. Igualmente estase estudando que segundo o sistema de esparexido do xurro que se emprega (prato, abanico, canón, enterrado en bandas..etc) o agricultor ou gandeiro reciba máis ou menos axudas da próxima PAC correspondentes aos ecoesquemas que está a deseñar o Ministerio e que está a negociar coa Comisión Europea.

Haberá que realizar analíticas de chan de todas as parcelas?

En principio si, dentro da estratexia de coñecer o estado de nutrientes das parcelas antes de realizar a fertilización, para que esta se axuste ás necesidades dos cultivos.

En todo caso, prevese que o custo de realizar as analíticas de chans se sufraguen con cargo aos ecoesquemas da PAC, non supondo un gasto a maiores para os agricultores.

Será necesario contar cun caderno de fertilización?

Si, do mesmo xeito que xa existe o caderno de fitosanitarios. Será obrigatorio contar cun plan de abonado para cada parcela, segundo o cultivo e o contido de nutrientes en cada leira. Para axudar porase en marcha unha aplicación informática, e teranse en conta as guías de cultivos.

Para aplicar a nova normativa, a previsión do Ministerio é que agricultores e gandeiros contarán con asesoramento técnico gratuíto, que se financiará con cargo ás axudas dos ecoesquemas da próxima PAC. As organizacións agrarias reclaman un papel relevante para que sexan os seus técnicos os que realicen este asesoramento.

Tamén é de destacar que o novo real decreto prevé unha ITV para todas as abonadoras, coa finalidade de verificar que funcionan correctamente e non realizan sobreabonado.

Pero as deficiencias na correcta xestión das dexeccións gandeiras non só se producen no momento do abonado senón tamén durante o manexo do gando na corte e na xestión do almacenamento do xurro e do esterco. Neste sentido, e do mesmo xeito que xa fixo en porcino, o Ministerio de Agricultura prevé publicar proximamente unha directiva de redución das emisións de gases contaminantes no sector vacún.

Que axudas haberá para gandeiros e agricultores?

O Ministerio prevé que tanto o asesoramento técnico a agricultores e gandeiros para adaptarse á nova normativa, como a realización de analíticas de solo e a instalación de software sexan financiados total ou parcialmente con cargo ás axudas da PAC correspondentes aos ecoesquemas.

Igualmente, e para a compra de equipos de aplicación localizada de xurros, contarase coas axudas do Plan RENOVE de maquinaria agrícola, que para esta 2021 conta cun orzamento de 9 millóns de euros.

Ademais, desde o Ministerio de Agricultura destácase a importancia de que cooperativas e asociacións de agricultores e gandeiros preséntense ás axudas dos fondos de recuperación da Unión Europea Nex Generation. En concreto, prevese que para os próximos tres anos estes fondos conten cunha partida no caso de España de 500 millóns para mellora e implantación de regadíos; 307 millóns para explotacións agrícolas e gandeiras que implementen medidas agroecológicas e de dixitalización; 83 millóns para mellora de xestión de xurros e estercos en granxas; 36 millóns de euros para modernización de equipos e maquinaria de aplicación de fertilizantes ou 68 millóns para instalación de enerxías renovables.

 

UPA: “Debemos perseguir a máxima sustentabilidade, pero sen deixar a ninguén atrás”

A Unión de Pequeños Agricultores y Ganaderos defende que o futuro Real Decreto debe servir para “axudar á xente a avanzar sen deixar a ninguén atrás”. Os pequenos agricultores remarcaron o seu compromiso total coa sustentabilidade, co coidado do medio ambiente e en especial dos chans.

“Un compromiso que debe articularse con lóxica e intelixencia para que supoña un aforro de custos para os produtores, á vez que se reducen emisións e afórrase enerxía”, explican.

O asesoramento: imprescindible

UPA insistiu na necesidade de que se estableza un asesoramento aos agricultores e gandeiros para adaptarse ás novas esixencias, un labor que debe recaer precisamente nas organizacións profesionais agrarias, que son independentes e están libres de “outros intereses”, salvo os dos seus afiliados e afiliadas.

A organización insistiu na necesidade de protexer o modelo familiar de produción de alimentos, que son, ao seu xuízo, a paradigma de economía circular. Os novos requisitos deben contemplar excepcións e períodos transitorios para que ninguén se vexa prexudicado.

No webinar organizado hoxe por UPA púxose de manifesto a necesidade de que os fondos europeos de recuperación sirvan para apoiar aos agricultores e axudarlles a modernizar os seus equipos e maquinarias. Pero iso si, lembran desde UPA, deberán “repartirse ben”: “É preferible moitos pequenos investimentos que poucas e grandes. A agricultura familiar é a que merece máis apoio”, sentencian.

A nova PAC, cos seus ‘ecoesquemas’, tamén deberá coordinarse con este novo Real Decreto para apoiar aos modelos máis sustentables, como a agricultura de conservación, con demostrados beneficios para reducir a erosión dos solos.

[/box]

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Solicitamos o seu permiso para obter datos estadísticos da súa navegación nesta esta web, en cumprimiento do Real Decreto-ley 13/2012. Si continúa navegando consideramos que acepta o uso das cookies. OK | Máis información