¿Cales son as variedades españolas de vide máis resistentes ao mildiu?

A diversidade xenotípica das vides proporcionar unha fonte inestimable de resistencia ás enfermidades. A resistencia ao mildiu (Plasmopara viticola) da maioría das variedades de vide principais e menores cultivadas en España avaliouse a partir da colección presente en “El Encín” (IMIDRA, Madrid).

Os resultados variaron de niveis moi baixos a altos de resistencia á infección por fungos, coa maioría das variedades que mostran altos niveis de susceptibilidade, como se pode esperar en Vitis vinifera, pero algunhas delas (xeralmente as colleitadas orixinalmente en rexións tépedas húmidas de España) foron as menos susceptibles ao mildiu.

Precisamente, unha das alternativas ao uso de agroquímicos para combater o mildiu é cultivar variedades con resistencia xenética natural. Aínda que ningunha variedade de Vitis vinifera é totalmente resistente, si que se detectaron importantes diferenzas na susceptibilidade segundo a variedade.

Neste sentido, a colección de xermoplasma en “El Encín “(IMIDRA, Madrid) é o maior depósito de vide de España e posúe unhas 3.600 entradas de Vitis vinifera, incluíndo unha ampla gama de variedades autóctonas colleitadas en toda España desde finais do século XIX. O obxectivo deste estudo foi avaliar a susceptibilidade a P. viticola de 158 variedades de uva cultivadas en España.

Usáronse a ‘Müller Thurgau’ e ‘Regent’ como referencias para variedades de moi baixa e de alta resistencia ao mildiu, respectivamente. O estudo realizouse en condicións de campo en 2011, cando os parámetros climáticos foron adecuados para o desenvolvemento de mildiu.

Ademais, durante 2012 levou a cabo un estudo adicional, utilizando a metodoloxía do disco da folla para confirmar os resultados do campo. A avaliación da infección natural do mildiu rexistrouse visualmente 3 semanas despois do inicio da floración e antes do envero, usando unha escala de 1 a 9 (1 = resistencia moi baixa, 9 = moi alta ou resistencia total).

De cada variedade inoculáronse 20 follas con esporas de mildiu e mediuse a incidencia de infección do mildiu comparando o número de discos de follas con esporulación co número total de discos, establecendo unha escala de 1 a 9 segundo a incidencia de infección (9 = 0-20%, 7 = 25-40%, 5 = 45-60%, 3 = 65-80%, 1 = 85-100%).

Resultados: 

-As condicións climáticas teñen unha influencia decisiva no desenvolvemento da enfermidade. Así, unha precipitación de 121 mm do 26 de maio ao 6 de xuño e as temperaturas media de 16.1 a 23.3 ° C fixeron que o forte
ataque de fungos e o desenvolvemento da enfermidade fose inevitable en
toda a colección.

-O grao de resistencia ao mildiu variou entre as 158 variedades probadas, aínda que ningunha mostrou unha resistencia moi alta ou total. Non se atoparon diferenzas no campo entre diferentes entradas ou clons da mesma variedade. Un total de 117 variedades das 158 analizadas (74%) mostraron baixo ou moi baixo nivel de resistencia, como se esperaba nas variedades de V. vinifera, mentres que 15 (9.5%) e 21 variedades (13.3%) foron cualificadas con nivel medio-baixo ou medio de resistencia, respectivamente. Só 5 variedades (3.2%) mostraron un alto nivel de resistencia.

Todas as variedades que pertencen a este último grupo (‘Caiño Tinto’, ‘Ferrón’, ‘Folle Blanch’, ‘Hondarrabi Beltza ‘e’ Sousón ‘) foran colleitados no norte de España, onde as condicións climáticas son favorables ao desenvolvemento do mildiu. Nestas variedades, só algúns acios foron atacados levemente sen consecuencias adicionais para a vendima. Nestes casos, o uso de agroquímicos pode ser minimizado, o que reduce os custos de produción e os riscos para a saúde e mellora o medio ambiente

-O grupo cun nivel de resistencia medio tamén inclúe moitas variedades do norte de España (‘Brancellao’, ‘Carrasquín’, ‘Chasselas Dourei’, ‘Hondarrabi Zuri’, ‘Lado’, ‘Loureiro Branco’, ‘Maturana Branca’, ‘Mencía’, ‘Palote’, ‘Pedrol’, ‘Rufete’ e ‘Treixadura’), así como variedades de rexións mediterráneas como Cataluña, Valencia e Baleares. Isto pode apuntar a unha tendencia de orixe rexional na resistencia a esta enfermidade.

-Algunhas das 158 variedades incluídas neste estudo tiñan tamén foran probadas por Boso et alii. (2011), que atopou similares resultados no campo para ‘Albarín Branco’, ‘Caiño’ Castañal ‘, ‘Chenin Blanc’, ‘Morratrel Bouschet’, ‘Tempranillo’ e ‘Torrontés’.

Sen embargo, atopamos que ‘Godello’, ‘Garnacha Tintoreira’ e ‘Moscatel de Gran Miúdo’ son máis susceptible que a mostrada por estes autores, mentres que ‘Brancellao’, ‘Loureiro Branco’ e ‘Prieto Picudo’ mostraron máis resistencia no presente estudo.