Así traballan na mellora xenética da Fleckvieh autríaca para lograr vacas lonxevas e con boa conformación

No pasado número publicado en Campo Galego mostrouse o ben que encaixan os valores xenéticos dun só paso para o leite e o valor xenético total (ITP). Neste artigo abordaranse os igualmente importantes valores xenéticos do fitness e a saúde, así como a conformación.

Na estimación do valor xenético nun só paso (ZWS), que se introduciu en abril do 2021, os rendementos, as liñaxes e a información xenómica téñense en conta simultaneamente e, por tanto, nun só paso, e combínanse da mellor maneira posible. Mentres tanto, en Fleckvieh xa hai case 800.000 xenotipos dispoñibles para o ZWS. Do mesmo xeito que nas análises presentadas na edición 3/2024, tamén se mostra nas características físicas o ben que o antigo valor xenético nun só paso (VG) de abril do 2021 predixo as diferenzas de rendemento en termos de estado físico, saúde e exterior. É dicir, o ben que os valores xenéticos xenómicos sen información de descendencia encaixan cos rendementos posteriores da descendencia. Dado que o complexo de fitness é moi extenso, só se poden mostrar algunhas características a modo de exemplo.

Lonxevidade

A vida útil é unha característica extremadamente importante, pero difícil para esta análise, porque as fillas dun touro, que en abril do ano 2021 era aínda un novo xenómico (gO), aínda non tiveron a oportunidade de mostrar a súa vida útil completa. Por tanto, elixiuse como característica a proporción de fillas que xa alcanzaron polo menos un 2º ou 3º parto desde entón. Isto mostra que ao redor dun 5 % e un 7 % máis de fillas dun novo xenómico (gO) cun valor xenético de lonxevidade de polo menos 120 chegaron á 2ª e 3ª lactación respectivamente que as fillas de touros cun valor xenético de vida útil lixeiramente inferior á media (Imaxe 1).

Facilidade de parto

Para a facilidade de parto, elixiuse como característica a taxa de nacementos difíciles paternales. Para entender a diferenza entre facilidade de parto paternal e maternal, basta con comprender as seguintes expresións:

Paternal – O touro é pai do xato ou a xata. Este trazo dános información sobre o nacemento das crías dun touro. Mentres que Maternal – O touro é pai da vaca, infórmanos do parto das fillas dun touro.

En xeral, móstrase que a taxa de partos difíciles xa é moi baixa, sen dúbida tamén un mérito da estimación xenómica do valor xenético nun só paso (ZWS). Nos partos dun touro novo xenómico (gO) cun valor xenético de FPpat de polo menos 115, houbo menos da metade dos partos difíciles que en touros con FPpat lixeiramente inferior á media paternal (Imaxe 2).

A diferenza está mesmo algo subestimada porque os touros con valores xenéticos de facilidade de parto moderada tenden a utilizarse en xovencas/vacas non problemáticas e frondosas, e viceversa. Disto pódese concluír que se pode confiar nestes valores xenéticos e que tamén se pode utilizar o gO nas xovencas. Mesmo con valores xenéticos de facilidade de parto lixeiramente inferiores á media, o risco é limitado.

Saúde do ubre

No valor da saúde do ubre (SdU) considérase nun 70 % do número de células e nun 30 % a mastite. As fillas de touros cun SdU inferior a 94 en abril do 2021 (excluíndo o rendemento das fillas en ZWS) teñen un reconto medio de células de aproximadamente 150.000 na primeira lactación e de 200.000 na segunda lactación (Imaxe 3). Para as fillas dos mellores gO segundo SdU, os valores son 90.000 e 120.000, é dicir, 60.000 e 80.000 celas menos respectivamente. A taxa de mastitis (ata os 150 días de lactación) é do 5,4 e do 3,8 % segundo o antigo SdU por baixo de 94 e por encima de 115 respectivamente (sen imaxe), o que tamén supón unha clara diferenza na dirección esperada.

Se se observa directamente a correlación entre o antigo valor xenético de mamite como touro xenómico (gO) e o índice de mamite posterior das fillas (ata os 150 días de lactación) (Imaxe 4), existe unha diferenza de 2 puntos porcentuais entre as clases de valor xenético máis alto e baixo. A pesar da baixa heredabilidade e, por tanto, dunha fiabilidade comparativamente menor, as cifras absolutas son significativamente máis favorables con valores xenéticos máis altos.

Conformación (exterior)

A conformación é de grande interese non só polo efecto emocionante que causa nas exhibicións e premiacións, senón tamén pola súa relación coa funcionalidade, o fitness e a saúde. Debido ao significado especial do ubre, a calidade de ubre destácase como un exemplo da multitude de características exteriores.

Na figura 5 móstrase a relación entre o valor xenético (VG) nun só paso puramente xenómico para a calidade de ubre de abril do 2021 (é dicir, aínda sen información sobre as fillas) e a calidade de ubre media posterior das fillas austriacas. Aquí móstrase unha relación aparentemente ilóxica a primeira vista con valores xenético de ubre aproximadamente medios.

Con todo, esta relación débese simplemente ao feito de que os touros con valores xenéticos de ubre modestos ao redor de 100 utilízanse principalmente en vacas con bo ubre ou con valores xenéticos de ubre máis altos, de modo que a descendencia desempéñase relativamente ben. Isto tamén resulta do uso de programas de apareamiento, onde o ubre ten un valor correspondientemente alto.

Para evitar esta distorsión, é necesario corrixir factores tales como o nivel de apareamiento ou as influencias operativas e de avaliación. Estas calidades, corrixidas por diversos factores de influencia, móstranse como unha desviación da clase de valores xenéticos (VG) máis baixa na imaxe 6. Móstrase un aumento case lineal na calidade do ubre das fillas con VG de ubre máis alto como touro xenómico (gO). As relacións tamén son moi similares no caso dos apromos, pero cun ancho de banda menor (sen imaxe).

Conclusión

Do mesmo xeito que nas análises relacionadas co valor do leite e o valor xenético total, tamén no caso do fitness e a conformación pódese chegar a unha conclusión altamente positiva sobre a capacidade predictiva e a fiabilidade dos valores xenéticos obtidos mediante o método dun só paso.

O uso de touros con valores xenéticos superiores, tanto touros novos xenómicos como touros probados en descendencia, demostra ser beneficioso en todas as áreas de características avaliadas. Aínda que o sistema dun só paso funciona de maneira moi eficiente, é fundamental seguir traballando en novas melloras.

Aínda que o sistema de estimación xenética máis avanzado pode ofrecer grandes beneficios, a súa efectividade está estreitamente ligada á calidade e exhaustividad dos datos recompilados. No ámbito da saúde, a metodoloxía “un só paso” ten o potencial de realizar avances relevantes, pero para alcanzar o máximo progreso en fitness e saúde é crucial contar con datos completos e de alta calidade. Cunha recompilación de datos adecuada e continua, este enfoque pode impulsar notablemente os avances na avaliación xenética e na mellora das características de saúde e rendemento.

*Para máis información, escribe un e-Mail á seguinte dirección: fuerst@zuchtdata.at