Galego
Construída nos anos 80, a adega Granbazán destaca ao lembrar aos Châteaux franceses rodeada de viñedos, situada en terras de Vilanova de Arousa e a escasa distancia de Cambados. A adega caracterizouse pola aposta decidido que fixo sempre polo Albariño. Foi unha das pioneiras na Denominación de Orixe Rías Baixas en comezar a macerar as uvas para os seus viños ou en aplicarlles unha crianza en barrica, técnicas empregadas noutras rexións e con outras variedades.
As orixes da adega están ligados á familia Otero, quen quixo esta estética francesa para a construción, que primeiro se caracterizou polas súas fachadas brancas e que en 2007 daría paso a un azulexo azul, que a fai aínda máis característica e que lembra máis ás casas indianas. En 2017, a adega e os seus viñedos pasarían a mans do murciano Pedro Martínez, propietario tamén das adegas Baigorri, na Rioxa alavesa, e que é o seu actual propietario.
A adega, propiedade do murciano Pedro Martínez, está centrada no Albariño e ofrece tamén unha oferta enoturística con visitas e a preparación de eventos
Ademais da elaboración dos viños, Granbazán leva 20 anos traballando coa vista posta no enoturismo e a restauración vinculada ao atractivo que supoñen os seus viñedos. En 2001 construíron unha nova edificación pensada especialmente para acoller celebracións e onde a cociña galega foi sempre protagonista. Tras un ano marcado pola pandemia e a redución de eventos, este verán retoman aos poucos a actividade con veladas nas que maridan os seus viños con sesións musicais, así como con vodas e banquetes.
A adega atópase rodeada de vides de Albariño e a menos dun kilómetro en liña recta do mar.
Os viños elaborados en Granbazán
A primeira colleita de Granbazán foi a de 1988, embotellada no 89 e da que aínda conservan algunha botella na adega. Precisamente, durante o percorrido dos visitantes ás instalacións tamén lles amosan a evolución que experimentaron ao longo dos anos e que pode verse tanto nas súas botellas como nas súas etiquetas.
Na actualidade, teñen 6 viños, todos eles elaborados en exclusiva con uva Albariño. Trátase do Albariño Contrapunto, os Granbazán Etiqueta Verde e Ámbar, Granbazán Veigalobos, así como Granbazán Limousin e Granbazán Don Álvaro de Bazán. Estes últimos son as elaboracións máis especiais da adega. Así, o Limousin termina a fermentación en barrica de carballo francés durante 4 meses e logo cámbiano para que permaneza outros 16 meses en tanque de aceiro antes de embotellalo.
Os principais viños elaborados pola adega e a evolución das súas etiquetaxes.
A fermentación en barricas de carballo francés, que realizan tanto para o seu Limousin como para o Granbazán Don Álvaro foi tamén unha marca da casa, xa que esta foi unha das primeiras adegas do Salnés en proporcionar dita fermentación a un Albariño.
O seu Limousin foi destacado xa en varias ocasións con algúns dos recoñecementos máis prestixiosos como o Concurso Mundial de Bruxelas, cuxo fallo da edición 2021 se coñeceu en días pasados, e que outorgou unha prata a un Limousin de 2017. Non é o único, xa que tamén un Limousin de 2015 fixérase xa cun ouro en 2018, edición na que conseguiron ademais a medalla dourada para un Granbazán Etiqueta Ámbar 2016.
Un dos Limousin, a colleita 2017, logrou nesta edición do Concurso Mundial de Bruxelas unha medalla de prata
Pola súa banda, o Granbazán Don Álvaro de Bazán, é o único que conserva na súa etiqueta o emblema do barco, empregado nos seus primeiros viños. “É o noso viño máis salino. É un viño moi indicado para peixes e mariscos”, apunta Carina Vázquez, responsable da área de enoturismo e quen guía ás visitas no seu percorrido polas instalacións.
O viño Don Álvaro de Bazán elabórano coas uvas procedentes das cepas máis vellas e da parte máis alta da leira principal da adega, situada en Tremoedo, segundo detalla Adolfo Picáns, director financeiro da adega.
O seu viño Don Álvaro de Bazán elabórano coas súas uvas máis especiais.
É un viño especial que só elaboran cando se logran as condicións óptimas para iso. “Houbo varios anos que non puidemos sacar o noso Don Álvaro de Bazán, así do 2015 pasamos á colleita do 2018”, detalla Vázquez. Este viño macera 18 meses sobre leas, para achegarlle unha dimensión extra de aromas e redondez en boca. “A adega segue fiel á tradición e principios das súas orixes nunha aposta pola calidade dos nosos viños, con producións máis limitadas”, reivindican.
Outro dos seus viños particulares é Granbazán Veigalobos, un viño elaborado principalmente coas uvas procedentes da Leira Cobas de Lobos, na parroquia de San Adrián, en Cambados. Trátase dunha parcela con 2,85 hectáreas cultivadas en parra galega sobre solo areoso xunto á ribeira do Río Umia. “Nestas condicións extremas e baixo a influencia do océano Atlántico brotan acios de lenta maduración, potente acidez e inigualable calidade aromática”, detallan desde Granbazán.
O principal mercado dos viños de Granbazán é Galicia aínda que case un 35% da produción ten como destino o resto de España e Europa, así como Estados Unidos ou Asia.
Maceración da uva
En Granbazán miman a uva no seu paso pola adega, para así contribuír a obter os mellores resultados do produto de calidade co que contan. “Despalillamos toda a uva que chega a adega, arrefriámola e comezamos o proceso de maceración. Fomos das primeiras adegas en Rías Baixas en ter depósitos específicos para a maceración, xa que tradicionalmente esta Denominación de Orixe sempre optou polo prensado directo”, explica Diego Ríos, enólogo da adega desde 2019.
Na primeira campaña de Ríos na adega, fai xa case 2 anos, toda a uva pasou por un proceso de maceración. Mentres, en 2020 lograron unha colleita máis abundante e optaron por tratar parte da uva na prensa directa. “O tempo de maceración depende da loxística do proceso, pero adoita roldar entre as 4 ou 6 horas como mínimo até as 12 horas en partidas especiais”, concreta Ríos.
Foron dos primeiros en macerar a uva, cando a maior parte das adegas facía un prensado directo.
Os depósitos están colocados na parte alta da adega para poder sacar o líquido sen necesidade de utilizar unha bomba. Tras o proceso de prensado é tempo do desfangado, unha fase máis angosta e que realizan de forma natural e estática, sen utilizar ningún tipo de engadido para conseguir que este proceso de decantación sexa máis rápido. As últimas colleitas (2019 e 2020), das que xa se encargou o enólogo, caracterizáronse por realizar proceso de decantación longos, que chegaron a ser de semana e media.
Case todas as fermentacións realízanas en depósitos de 15.000 litros. Neles tamén realizan os viños especiais e cunha produción máis reducida. Mentres, os outros dous viños son coupage para os que utilizan depósitos duns 45.000 litros para conseguir unha mestura homoxénea. “Do noso viño base temos unha produción dunhas 200.000 botellas aos que se suman unhas 170.000 botellas das edicións especiais”, explica o enólogo.
Granbazán caracterízase por incorporar tecnoloxía que poida facilitar o tratamento dos seus viños sen alterar a súa esencia e calidade. Así, traballan cun filtro tanxencial, unha tecnoloxía moi utilizada na industria alimentaria e tamén en países de Latinoamérica, co que asegurar un embotellado que evite as microfiltracións e garantir un maior control na adega.
Xestionan unhas 12 hectáreas de viñedos tanto nas proximidades da adega como en fincas nos arredores.
Os viñedos
A adega conta cunhas 12 hectáreas entre os viñedos situados nas proximidades da adega e a uva procedente de plantacións próximas. “Agrupamos a tódolos nosos provedores, que son até 80 familias distintas por parroquias ou por sector do que procede, de maneira que todas as fermentacións son partidas por separado”, detalla o enólogo.
Os viñedos da adega, así como boa parte dos viticultores traballan con parra alta. “Optamos pola parra alta pola humidade, xa que este sistema axúdanos a ventilar e mellorar a nivel fitosanitario, aínda que non o pareza estamos a un quilómetro en liña recta do mar”, apuntan desde a adega. Os viñedos aséntanse en solos graníticos areosos e optan por unha cuberta vexetal.
A adega ten previsto incrementar a superficie de viñedo e esta tempada comezou a acondicionar unha parcela próxima dunhas 5 hectáreas, na que teñen previsto plantar máis viñas de Albariño.
A adega está a incorporar prácticas máis sostibles para mellorar e conservar a biodiversidade de fauna e flora nos seus viñedos.
Coa vista posta na sustentabilidade
No manexo dos viñedos, Granbazán está a apostar pola sustentabilidade ambiental con actuacións que lles axuden a protexer a biodiversidade de flora e fauna. Entre outras accións están a levar a cabo actuacións no coidado dos solos, reducindo o uso de herbicidas ou pequenos cambios na xestión dos espazos verdes próximos aos viñedos, cos que conseguir maior diversidade de flora e fauna, que nalgunhas ocasións poden converterse en aliados para atallar algunhas das principais pragas do viñedo.
Nos seus viñedos eliminaron case por completo o uso de insecticidas
“O principal inimigo dos nosos viñedos é o mildio e para atallalo traballamos sempre cunha mínima planificación e previsión na medida do posible, ao ser unha patoloxía moi ligada ás condicións atmosféricas”, explica Carlos Fernández, técnico de campo da adega. Para atallar o mildio aplican tratamentos sistémicos e en campañas como a deste ano, con abundantes choivas que propiciaron o desenvolvemento da planta, tamén optan por solucións penetrantes. Na adega traballan actualmente unhas 20 persoas, un número que se incrementa considerablemente durante a vendima.
“Estamos a tratar de conseguir producións menos agresivas co medio ambiente, así eliminamos case por completo o uso de insecticidas”, apunta Fernández. No seu lugar optaron por tratamentos a base de feromonas. “Son tratamentos que, ademais de ser máis respectuosos co medio ambiente proporciónannos outros beneficios, xa que son alternativas que non precisan duns prazos concretos de aplicación como os herbicidas ou larvicidas para conseguir resultados óptimos”, detalla o técnico de campo.
Están a empregar tratamentos con feromonas cos que están logrando moi bos resultados.
Estes procedementos a base de feromonas buscan atraer aos machos e evitar a fecundación e a proliferación dalgúns dos insectos que causan danos no viñedo. Con este método tampouco queda ningún tipo de residuos na uva, co que se está logrando un viño de maior calidade. “Nós queremos ser un referente en aplicar tratamentos máis respectuosos co medio ambiente para que outros viticultores se sumen a estas prácticas ao ver os resultados. Ademais xa se viu noutras zonas os resultados positivos que ofrecen”, indican desde Granbazán.
A adega, que xa comezara a traballar por mellorar a biodiversidade dos seus viñedos con pequenas accións, deu un paso máis nos últimos meses e contou co asesoramento profesionalizado da multinacional Bayer para levar a cabo o proxecto Wildlife, un estudo pormenorizado da flora e fauna que habita nas proximidades das súas cepas. “Temos un gran interese en mellorar e conservar a biodiversidade que existe xunto aos nosos viñedos. Este foi o primeiro paso de man de profesionais para seguir mellorando”, explican desde a adega. O programa Bayerdiversity proporciónalles asesoramento profesional para mellorar e conservar a biodiversidade en zonas non produtivas.
Están a incorporar medidas para mellorar a biodiversidade. Estudan colocar pousadeiros para aves de rapiña que espanten ós estorniños
Nos seus viñedos contan cunha cuberta vexetal que lles axuda tanto á xestión das cepas e é fonte de biodiversidade. “Polas características do terreo sería moi desaconsellable labrar a terra, xa que as choivas terminarían arrastrándoa, por iso decantámonos polas cubertas vexetais”, explica o técnico de campo. Ademais, polas condicións climáticas da zona, esta cuberta apenas necesita mantemento durante 6 meses. “Na primavera, os viñedos énchense de paxaros como xílgaros ou verderolos que veñen comer as sementes das herbas”, detalla.
Agora queren ir máis aló e utilizar sistemas que melloren a presenza de aves que tamén contribúan á xestión do propio viñedo dunha forma sustentable. Así, están a valorar a colocación de pousadeiros para aves rapaces que poidan espantar ás bandas de estorniños, que supoñen unha ameaza para a uva madura. “Hai 10 anos, nunha das leiras dos nosos provedores, unha banda de estorniños reduciu a colleita de uva de 2.000 quilos a pouco máis de 500 nun só fin de semana”, lembra o técnico.
