“A situación sanitaria do porcino en Galicia é mellor que no resto de España”

Entrevistamos ao presidente dos veterinarios do sector porcino galego, un sector que en Galicia agrupa a uns 1000 produtores en ciclo pechado e a uns 2.500 cebadeiros.

Que actividades desenvolve AGAVEPOR?
A Asociación Galega de Veterinarios de Porcino agrupa a 55 veterinarios de porcino de Galicia, é dicir, á práctica totalidade.

Como actividades principais, cada dous anos temos unha xornada técnica para todo o sector porcino galego, na Facultade de Veterinaria de Lugo, e na que congregamos a case todos os representantes do sector porcino galego.

Intentamos dar outra visión diferente ás charlas convencionais, para ir por diante tanto no manexo como en xenética. Estamos nun sector con continua innovación, no que cada seis meses hai novidades para mellorar o sistema de produción porcino.

Ademais, celebramos reunións para os socios de AGAVEPOR. Este ano celebraremos en Lalín o día 6 de marzo a nosa reunión de confraternidade, e posteriormente esperamos organizar unha xornada que queremos estea centrada na calidade da carne.

Ademais, AGAVEPOR colabora con distintas empresas que traballan co sector porcino para estar ao día en todo o que é innovación e mellora da eficiencia na produción.

Cal é a situación sanitaria da cabana porcina galega?
O sector porcino galego, dentro do porcino español, representa ao redor do 4% da produción. É dicir, non temos moitas granxas e están diseminadas, co cal a transmisión de enfermidades é máis difícil. Temos unha situación privilexiada neste sentido. De feito, cando en España púxose en marcha o plan de erradicación da enfermidade de Aujeszky, Galicia partía cunha situación inmellorable, que se mantivo ao longo dos anos.

 “En Galicia non temos moitas granxas e están diseminadas, polo que a situación sanitaria é privilexiada”

Galicia mantén contactos comerciais nacionais e internacionais, como o mercado con Portugal que é moi activo en Galicia, e nunca tivemos problemas sanitarios.

Hai algún problema conxuntural, como é a famosa DEP, que é unha enfermidade que non é de declaración obrigatoria, que non é zoonoses, e que non representa ningún tipo de problema para a saúde alimentaria, polo que se circunscribe unicamente a un problema de sanidade animal. Afecta sobre todo aos leitóns, e provoca incrementos de mortalidade.

 “Fronte á diarrea epidémica o consello é controlar a bioseguridade e rehidratar aos leitóns”

Como consello para frear esta patoloxía hai que ser moi estritos coa bioseguridade porque se trata dun virus e é necesario evitar que penetre na explotación. Se isto ocorrese, hai que tratar de rehidratar aos bacoriños o mellor posible e en catro ou cinco semanas, se se fan as cousas ben, desaparece da granxa. Polo tanto hai transmitir unha mensaxe de tranquilidade, dentro da gravidade que supón un proceso deste tipo.

Polo demais, en enfermidades de declaración obrigatoria Galicia está indemne. E no resto das enfermidades creemos que estamos mellor que noutras comunidades do Estado, onde hai máis concentración de gando porcino.

En que aspectos da sanidade animal pódese mellorar cara ao futuro?
A sanidade animal animal pasa sobre todo por aplicar bos conceptos de manexo e de bioseguridade. Neste momento estamos producindo con demasiados antibióticos, e en breve restrinxirase o seu uso neste sentido. De feito, xa hai un protocolo a nivel europeo que se vai a aplicar en España e que vai obrigar a unha redución directa do 50% do uso de antibióticos dentro da produción de alimentos.

 “Nos próximos anos vaise a reducir nun 50% o uso de antibióticos en sanidade animal”

Sobre todo temos que ter en conta que os antibióticos non se van a poder utilizar como preventivos, que é un uso común, sobre todo en pensos de primeiras idades. Iso vai estar absolutamente prohibido.

Vai haber un cambio sanitario moi importante, porque os animais poden crecer sen antibióticos, pero para iso necesitamos unha bioseguridade, unha planificación da granxa e un manexo excelentes para minimizar os posibles problemas sanitarios que poidan aparecer.

Hai outras alternativas que van ser moi interesantes como os aceites esenciais, os prebióticos, os probióticos…etc, que xa están no mercado e que van ser un produto de uso cotián por parte do granxeiro.

Cal é o prazo de implantación destas medidas?
Xa hai este tipo de sustancias no mercado, pero é necesario contar cun cambio de mentalidade na forma de producir. Non creo que teñamos moito tempo para adaptarnos a esta nova realidade.

Vai supoñer un aforro para os produtores?
Creo que vai supoñer unha mellora na forma de criar aos animais, no benestar animal e vai representar un aforro considerable a nivel de uso doutras terapias e esperamos que mellore a calidade da carne. Sempre tendo en conta que actualmente nunca aparecen restos de antibióticos ao final de cadea, xa que o gandeiro respecta sempre os períodos de espera.

Como mellorou a xenética da cabana porcina de Galicia?
A xenética evolucionou moitísimo. Hoxe en día xa case non se venden machos, moi poucos. Practicamente case todos os que se utilizan nacen na propia granxa e son animais que se utilizan para detectar os celos das porcas, pero non para reprodución.

Hoxe case todos os gandeiros compran o seme, porque ofrece maior seguridade posto que provén de empresas dedicadas ao desenvolvemento xenético e que garanten a salvagarda biolóxica do mesmo.

“Xa non se utilizan machos nas granxas para reprodución”

A mellora xenética faise vía empresas de xenética, podendo realizar a reposición vía nais, ou vía GP ou GGP. Estas dúas ultimas, reducen a cantidade de porcas novas a entrar na granxa, ou mesmo eliminan a entrada de reprodutoras, realizándose a selección xenética na propia granxa do produtor, vía seme, o que minimiza o risco de contaminación.

Cales son as razas máis utilizadas no sector porcino galego?
En Galicia, como no resto de España, unha alta porcentaxe son cruces de Landrace con Large White, en liña femia. E logo teriamos dúas tendencias maioritarias para castizos finalizadores: o Pietrain alemán ou razas híbridas de Pietrain con outras razas.

A raza Duroc mellora a coloración da carne, e tamén a infiltración da graxa, pero é un mercado máis minoritario.

Como está afectando ao sector porcino galego o veto de Rusia?
O sector porcino español está ligado ao sector porcino da Unión Europea. E se a UE non é capaz de exportar as súas excedentes de carne de porcino os prezos baixan, e Galicia, malia ser deficitaria en autoabastecemento, réxese polos prezos de lonxa xerais.